सागर (कथा)
म चम्पासँग अत्यन्तै रमाएर आफ्ना दिनचर्या अगाडि बढाइरहेको थिएँ । एउटै गमलाका दुई थुँगा फूल बनी जीवन काट्ने चाह थियो । जोडी ढुकुर भई रम्ने तीव्र आकाङ्क्षा
तन्नेरीलाई शिरफुले भाका सिकाउँदै पाका पुस्ता
कुनै समय शिरफुले भाकाले गाउँघर गुञ्जयमान हुन्थे । मेलापात, गोठ, ओडार र चौतारीमा भेला भएर शिरफुले मायाको भाकामा गीत गाउने र नाच्ने प्रचलन थियो तर आजकल नयाँ संस्कृतिको विकासले पुराना प्रचलित भाकाका गीत लोप हुँदै जान थालेका छन् ।
रथयात्रासँगै फोटो प्रदर्शनी
यति बेला काठमाडौँको भित्री टोलहरू जात्रामय बनेका छन् । आर्य अवलोकितेश्वर (सेतो मत्स्येन्द्रनाथ जनबहाःद्यः) रथयात्रामा यहाँका रैथानेहरू जात्रामा सहभागी हुन उत्साहका साथ जुटेका छन् । हरेक वर्ष चैतेदशैँका दिनबाट सुरु हुने यो जात्रा, यसकोे महìव र प्रक्रियाका बारेमा स्थानीयलाई राम्रै ज्ञान र अनुभव भए पनि काठमाडौँबाहिरबाट आएका अन्यका लागि कम मात्र जानकारी हुन्छ सक्छ ।
फोटो पत्रकार वन्तलाई बाबुछिरी पुरस्कार
फोटो पत्रकार प्रदीपराज वन्त बाबुछिरी शेर्पा फोटो पत्रकारिता पुरस्कारबाट पुरस्कृत हुनुभएको छ।
सर्जकका उत्थानमा तल्लीन छ: नेपाली लेखक सङ्घ
नेपाली लेखक सङ्घ, सिन्धुपाल्चोकका अध्यक्ष नवीनबहादुर श्रेष्ठले सिन्धुका सर्जक, स्रष्टा, लेखकलगायतका साहित्य क्षेत्रको उत्थानमा सङ्घ लागिरहेको बताउनुभएको छ ।
नागार्जुनको काव्यगोष्ठी
नागार्जुन साहित्यिक प्रतिष्ठानको शुभप्रभात काव्यगोष्ठीमा आज समसामयिक चेतना र सांस्कृतिक रूपान्तरणका एक दर्जन कविता प्रस्तुत भएको छ ।
असहाय (कथा)
“डाक्टरले के भन्यो ?” “बढीमा छ महिना ।” पति निदाएजस्तो गरिरह्यो । यो प्रश्नले उसलाई त्रस्त पारिरहन्थ्यो । सबैले माया मारिसकेका थिए । उसकी पत्नीले मात्र आँसु झारिरहन्थी । भाइबुहारी पालैपालो कुरुवा बस्थे पहिले त पछि त्यो क्रममा पनि व्यवधान आयो । सबैले छ महिना पनि बढी भयो भनेजस्तो आआफ्ना व्यस्तता देखाउन थाले । मात्र पत्नीले सकीनसकी उसको स्याहा
लखेट्तै लखेट्तै समयले
मोफसलमा हराएको एउटा मध्यमवर्गीय अनाम नागरिकको रिटायर्ड जीवन । भेउ नपाइने अँध्यारो उत्तरार्ध ! पहिले जीवन भुवाजस्तै हल्का थियो, हिजोआज छिनछिनै झन्झन् ओसिलो र बोझिलो बन्दै आएछ । चरीजस्तै भुरुरुर्र उड्ने काया दिनानुदिन भद्दा, असजिलो र अलाख लाग्ने भएछ । आफैँ आफूलाई अप्ठ्यारो प्रतीत भइदिने रहेछ । आफ्नै कायातरु अलि कुरूप, अलि कफल्लो, अलि निम्छरोे र अलि खोक्रो अनुभव हुन थालेछ । तैपनि जस्तो हो त्यस्तै देखिन मन नमान्ने रहेछ ।
मेरो पहिलो गुरु (अनुवाद कथा)
बाल्यकालको कुरा, पढाइको कुरा चल्यो भने मलाई सधैँ एक जना बूढी बज्यैको सम्झना आउन थाल्छ । किनकि उहाँ मेरो बाल्यकालमा मसँग अति निकट हुनुहुन्थ्यो, उहाँले नै मलाई किन पढ्नुपर्दछ भन्ने कुरा बुझाउनुभएको थियो ।
अन्ततः आफैँमाथि व्यङ्ग्य कस्दै मन्टो (जीवनी)
लेखक सलमान रुस्दीको ठहर छ– ‘दक्षिण एसियाका सर्वश्रेष्ठ कथाकार हुन् सआदत हसन मन्टो ।’ खासगरी उर्दु साहित्यमा त उनको ईष्र्यालाग्दो उपस्थिति छ । पञ्जावमा जन्मेका मन्टोले सक्रिय सिर्जनात्मक समय बम्बईमा कटाए ।
मिस नेपालको अन्तिम २४ प्रतियोगीको घोषणा
मिस नेपालको २९औँ संस्करणका लागि अन्तिम २४ प्रतिस्पर्धीको नाम शुक्रबार घोषणा गरिएको छ। काठमाडौँको बूढानीलकण्ठस्थित पार्क भिलेज रिसोर्टमा मिस नेपाल–२०२३ का अन्तिम २४ प्रतियोगीको नाम घोषणा गर्दै आयोजक ‘दी हिडन टे«जर’ले प्रतियोगिताका ‘स्यास सेरेमोनी’ प्रतिस्पर्धीलाई ब्याच अङ्कसमेत प्रदान गरेको छ। हिडन ट्रेजरका अध्यक्ष दिवाकर राजकर्णिकारले प्रतियोगीलाई ब्याच अङ्क प्रदान गर्नुभयो। सो क्रममा प्रतिस्पर्धी सुन्दरीले आफ्नो परिचय दिनुका साथै रुचिका बारेमा जानकारी दिएका थिए।
युवामाझ जम्दै गायक चन्द
नेपाली लोकसङ्गीतमा निरन्तर लागिरहनुभएका लोकदोहोरी गायक रामचन्द्र चन्दको ‘घाँटी रेट्न लाई’ बोलको लोकदोहोरी गीत सार्वजनिक भएको छ। करिब डेढ सयभन्दा बढी लोकगीतमा आफ्नो आवाज भरिसक्नुभएका गायक चन्द युवामाझ मात्र नभएर वृद्धवृद्धा र बालबालिकामा समेत चर्चित हुनुहुन्छ। नेपाली गीत–सङ्गीत र कला संस्कृतिलाई प्रवद्र्धन गर्ने क्रममा गायक चन्दले दुई दर्जनभन्दा बढी देशमा आफ्नो प्रस्तुति दिइसक्नुभएको छ। ‘घाँटी रेट्न लाई’ बोलको गीत युवकयुवतीबीच देखिने असमझदारीको एउटा पाटा हो, गायक चन्द भन्नुहुन्छ, “म गीत प्रायः आत्मसन्तुष्टिका लागि मात्र गाउँछु। २०६३ सालबाट निरन्तर लोकदोहोरीमा लाग्नुअघि उहाँले सङ्गीतबारे केही आधारभूत कक्षा पनि लिनुभएको थियो।
'जानकी साहित्य पुरस्कार' भण्डारीलाई
किरण पुस्तकालय तम्घास गुल्मीले जानकी साहित्य पुरस्कार–२०८० आख्यानकार हरिप्रसाद भण्डारीलाई प्रदान गरिने भएको छ ।
सापकोटाको चिसो बाफ
लेखक गोपी सापकोटाको नयाँ उपन्यास ‘चिसो बाफ’ सार्वजनिक गरिएको छ। सापकोटाको यो दोस्रो उपन्यास हो। सम्पूर्ण किताब नारायणगढमा बुधबार गरिएको कार्यक्रममा उपस्थित भएका सम्पूर्ण अतिथिले एकै पटक पुस्तक सार्वजनिक गर्नुभएको हो। कवि एवं समीक्षक ईश्वर कँडेलले उपन्यासमा शारीरिक रूपमा अशक्त महिला र मानसिक रूपमा अस्वस्थ पुरुष पात्रलाई कथावस्तुमा उतारेर आख्यानकारले आख्यानमा प्रयोगधर्मितालाई जोडेको बताउनुभयो। त्यस्तै साहित्यकार गोविन्दराज विनोदीले स्रष्टाको नवीन प्रयोग उपन्यासमा भेटिने बताउनुभयो।
इलाम साहित्य महोत्सव हुने
जिल्लाको पर्यटन प्रर्वद्धन गर्ने उद्देश्यले इलाममा ‘इलाम साहित्य महोत्सव’ आयोजना हुने भएको छ।
तीन स्रष्टालाई वासुशशि सम्मान
वासुशशि स्मृति परिषद्ले तीन सर्जकलाई सम्मान तथा पुरस्कार प्रदान गरेको छ । वरिष्ठ कवि एवं नाटककार वासुशशिको ८७औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा उक्त सम्मान तथा पुरस्कार प्रदान गरिएको हो । कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि वरिष्ठ कवि तथा संस्कृतिविद् तुलसी दिवसले साहित्यकार हिरण्य भोजपुरेलाई ‘वासुशशि साहित्य सम्मान’ प्रदान गर्नुभयो । यसैगरी कवि श्यामललाई २५ हजार नगदसहितको ‘वासुशशि साहित्य पुरस्कार’ र ‘वासुशशिका नाटकमा नाट्यतत्व’ शीर्षकमा विद्यावारिधि गर्नुभएका अनुसन्धानकर्ता डा. गोपीकृष्ण खतिवडालाई २१ हजार नगदसहित ‘वासुशशि शोध पुरस्कार’ प्रदान गरिएको हो ।
कस्तो शिक्षा, कस्तो साहित्य ?
यस्ता केही दृश्य कल्पना गरौँ जो हाम्रा दैनिक जीवनका घटना हुन् तर हामीले यिनहरूलाई ‘घटना’ बनाइरहेका हुँदैनौँ । एक विद्यार्थी कलेजमा ढिला आए । ढिला भएबापत उनलाई कारबाही गरियो तर भोलि पनि उसले यस्तै गरे ।
मेलबर्न आएर (कविता)
आफ्नो गाउँका बारीका कान्लाबाट छलाङ मारेर आइपुग्दा मेलबर्न,
आमा ! नेपाल आमा ! (कविता)
आमा ! नेपाल आमा ! आमा, नेपाल म !
अभिशप्त सङ्क्रमित हातहरू (कविता)
अभिशप्त सङ्क्रमित हातहरू कतै एड्स कतै स्वाइनफ्लुका किटाणु
नलेखिएका कविताहरू
गर्जिरहेछन् वर्षाका बादलझैँ मेरा नलेखिएका कविताहरू ।
यात्रा जिन्दगीको लोकार्पण
सर्जक महेश्वर खरेलको उपन्यास ‘यात्रा जिन्दगीको’ लोकार्पण गरिएको छ । सभामुख देवराज घिमिरेलगायत विभिन्न स्रष्टाले सर्जक खरेलकी माता अयोध्या खरेलको ९० औँ जन्मोत्सवका अवसरमा संयुक्त रूपमा मङ्गलबार उपन्यास लोकार्पण गर्नुभयो । सभामुख घिमिरेले ‘यात्रा जिन्दगीको’ उपन्यासले पहाडी क्षेत्रको विगतको जीवनशैली, आर्थिक तथा सामाजिक परिवेशलाई स्मरण गराएको बताउनुभयो । उहाँले त्यस बेला परिवारको भरणपोषण, शिक्षा आर्जनसहित नुनतेलका लागि गरिने परिश्रम, आमाबुवालगायत घरमूलीले खेल्ने भूमिकाबारे उपन्यासले स्मरण गराएको बताउनुभयो ।
युवा पुस्ताको रोजाइ जिन्स
पहिरनले मानिसको व्यक्तित्व झल्काउँछ । त्यसैले मानिस आफ्नो रोजाइअनुसारको पहिरन लगाउने गर्छन् । स्वाभाविक रूपमा उमेर समूहअनुसार मानिसले पहिरन छनोट गर्छन् । अहिलेको युवा पुस्ताको छनोट हेर्ने हो भने अधिकांश जिन्स पहिरनतर्फ आकर्षित भइरहेका देखिन्छन् । उनीहरूको प्राथमिकता अन्यभन्दा जिन्समा बढिरहेको छ । जिन्स सजिलो, स्टाइलिस र ग्ल्यामर्स भएरै हुनुपर्छ, युवा पुस्ता त्यसतर्फ आकर्षित भएको । सदावहार पहिरनको पहिचान भएको जिन्सका ज्याकेट, पाइन्ट, आउटर अहिले उत्तिकै लोकप्रिय मानिन्छन् ।
धेरै कुरा बिर्सन थालेको छु अचेल
क्यालेन्डरको मुलायम पातो त पल्टाउनै बिर्सन्छु र, बनाउँछु कार्ययोजना बितेको महिनाकै दिनहरू हेरेर अहँ, केही पनि मिल्दैन÷मिल्दै–मिल्दैन
चराहरूसँग अन्तरसंवाद (कविता)
चराहरूसँग अन्तरसंवाद ती चराहरू जो कावा खाँदै उडिरहेका थिए
