ओथारोबाट हिँडेका विपनाहरू...
‘साहित्य र गीत सङ्गीतको कुनै सीमा हुँदैन’ भन्ने मान्यताअनुसार फेयरफेक्स, भर्जिनियाबाट प्लावित सुगन्धित पूmलहरूको सङ्ग्रह भएर ‘ओथारो बसेका सपनाहरू’ कविता सङ्ग्रह प्रकाशनमा आएको छ । नेपाली साहित्याकाशमा नारी सर्जकहरूको अभावमा पनि विविध रचनाहरूबाट उदीयमान कवि विमला ढुङ्गानाले आपैmँप्रति इमानदार भएर कवितामा आफ्ना भावनाहरू पोख्नुभएको छ । जस्तैः
समाजको यथार्थ चित्रण
चूडामणि काफ्ले नेपाली साहित्यका क्षेत्रमा परिचित नाम हो । उनको पहिलो प्रतिच्छाया नामक पहिलो कविता सङ्ग्रह बजारमा आएको छ । चौँतीसवटा कविता सङ्ग्रहित यस कविता सङ्ग्रहको पहिलो कविता अपहृत छोराहरू शीर्षकमा आफ्ना निर्दोष बालकहरू अपहरणमा परेको मार्मिक सन्दर्भलाई बडो रोचक शैलीमा प्रस्तुत गरिएको छ । यिनको सो कविता पहिलो कविता पनि हो, जुन ३६ सालमा दृष्टिकोण पत्रिकामा छापिएको हो । धरती आकाश खोजिरहेछ नामक कवितामा कवि अत्यन्तै भावुक रूपमा प्रस्तुत भएका छन्, जसमा आधुनिकताले ल्याएको पीडादायी अवस्थाको चित्रण गरिएको छ । अर्को कविता सुन्दर फूलबारी कवितामा हतियारको होडबाजी, युद्ध, द्वन्द्व आदिले पारेको नकारात्मक अवस्थालाई । रोचक शैैलीमा पाठकसामु पस्किएका छन् ।
पठनीय कृति
पच्चीसवटा निबन्धहरूको सँगालो शब्दशिविर लिएर निबन्धकार मुकुन्दराज शर्मा देखा परेका छन् । प्रस्तुतिका दृष्टिले यस सङ्ग्रहका धेरैजसो निबन्धले संस्मरणको रूप धारण गरेको देखिन्छ । सामान्य विषयप्रसङ्गदेखि गहन चिन्तन गर्नुपर्ने सन्दर्भलाई निबन्धकारले यहाँ सङ्कलित कतिपय निबन्धमा उठाएका छन् । संस्मरणात्मक निबन्धमा निबन्धकारको इमानदार अभिव्यक्ति अपेक्षित हुन्छ । निबन्धकार शर्माले यहाँ आफ्नो निजत्वलाई सरल एवं स्पष्ट रूपमा अभिव्यक्त गर्ने प्रयास गरेको भेटिन्छ ।
डोटेली संस्कृतिमा (जाँत) जात्रा
वैदिक सनातन धर्ममा सबै चाडपर्वको आआफ्नै महत्व तथा विशेषता छ । यस्ता चाडपर्वले हाम्रो संस्कार संस्कृतिलाई जीवन्त राख्न महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका हुन्छन् । यस्ता चाडपर्वले संस्कार र परम्परालाई सुरक्षित राख्दछ । जात्रालाई सुदूरपश्चिमतिर मुख्य रूपमा डोटेली संस्कृतिमा जाँत भन्ने गरिन्छ । जाँत सुदूरपश्चिम प्रदेशतिरको देव पूजनको मौलिक पर्व हो । कुनै देवताको मन्दिरमा वार्षिक रूपमा पूजाआजाका लागि उल्लेख्य उपस्थितिमा लाग्ने ठूलो मेला, जात्रालाई जाँत भनिन्छ । देवीदेवताको पूजा निश्चित तिथि, दिनमा गरिन्छ । तिथि गणनामा कुनै समय ठीक त्यसै दिन हुन्छ भने कुनै समय डाडाँगन्तको हिसाबले जाँतको दिन तय हुन्छ । जाँत हुने निश्चित दिनलाई हुलो भन्ने गरिन्छ । सामान्यतया पूजा हुलो पर्वमा गर्ने गरिन्छ । कहीँ देवता
गजल
बिर्सुं भन्छु तिमीलाई किन बिर्सिंदैन ? तिमीसँग बिताएका छिन बिर्सिंदैन । माया भन्ने चीज के हो छैन परिभाषा लागेपछि एक दुई तिन बिर्सिंदैन ।