धराशायी बन्यो सरकारी विद्यालय
नवलपुर सदरमुकाम कावासोती–११, लौगाईस्थित श्री नारायणी प्राथमिक विद्यालय निकै नाजुक अवस्थामा पुगेको छ । विसं २०५३ सालमा स्थानीय बोटे, माझी, मुसहरलगायत विपन्न परिवारका बालबालिकालक्षित विद्यालय हाल खारेज नै हुने अवस्थामा पुगेको छ । विद्यालयमा हरेक वर्ष विद्यार्थी सङ्ख्या घट्दै गएको अवस्थामा विद्यालयका प्रधानाध्यापकले समेत राजीनामा दिएर रा
आयोग एकै चरणमा निर्वाचन गर्न तयार छ
सरकारले आउँदो फागुन २१ गतेका लागि प्रतिनिधि सभाको निर्वाचन मिति घोषणा गरिसकेको छ । सरकार र निर्वाचन आयोगले स्वच्छ, निष्पक्ष र भयरहित वातावरणमा निर्वाचन सम्पन्न गर्न तयारी तीव्र पारेका छन् । निर्वाचनबारे भइरहेको तयारी र निर्वाचन सम्पन्न गर्न सरोकारवाला निकायले गर्नुपर्ने कामबारे निर्वाचन आयोगका कार्यवाहक प्रमुख निर्वाचन आयुक्त रामप्रसाद भण्डारीसँग गोरखापत्र दैनिकका लागि नारद गौतम र नगेन्द्र सापकोटाले गर्नुभएको कुराकानीको सम्पादित अंश :
भूमिहीनले बल्ल पाए लालपुर्जा
बर्सौंदेखि जोतभोग गर्दै आए पनि जग्गाको धनीपुर्जा नभएका पूर्वीनवलपरासीको देवचुली, मध्यविन्दु, नगरपालिका र हुप्सेकोट गाउँपालिकाका भूमिहीनले बल्ल लालपुर्जा पाउन सफल भएका छन् ।
रामसारकलीलाई तालिम दिइँदै
हात्तीलाई माहुतेद्वारा प्रशिक्षण गराएपछि मानवीय प्रयोगमा ल्याइने गरिएको छ । कोशीटप्पु वन्यजन्तु आरक्षको हात्तीसारमा रहेका छावालाई माहुते (वाहकी) द्वारा मानवीय प्रयोगका लागि तालिम
बिरुवामा बन्यो आधारभूत अस्पताल
बिरुवा गाउँपालिका–६, चिन्नेबासमा आधारभूत अस्पताल निर्माण सम्पन्न भएको छ । ‘सामाजिक विकासका लागि सहयोगी हातहरू’ नामक संस्थाले अस्पताल सञ्चालन गर्न सुविधासम्पन्न भवन निर्माण गरेर चिन्नेबास स्वास्थ्य चौकीलाई हस्तान्तरण गरेको हो ।
ठेक्का लागेको छ वर्षमा पनि बनेन सडक
ठेक्का लागेको छ वर्ष बित्दा पनि पाख्रीबास–मुगा–सुनबालुवा सडक पूरा हुन सकेको छैन । २०७६ असारमा ठेक्का लागेर यो सडकको निर्माण सुरु हुँदा निकै उत्साहित भएका स्थानीय छ वर्षसम्म
छाडा पशुचौपाया व्यवस्थापनमा अग्रसरता
लुम्बिनी प्रदेश सरकार कृषि, भूमि व्यवस्था तथा सहकारी मन्त्रालयले छाडा पशुचौपाया व्यवस्थापनसम्बन्धी अध्ययन प्रतिवेदन मुख्यमन्त्री चेतनारायण आचार्यलाई बुझाएको छ । कृषिमन्त्री दिनेश पन्थीको संयोजकत्वमा बनेको समितिले स्थलगत अवलोकन, तथ्याङ्क सङ्कलन, अन्तर्क्रिया र सरोकारवालासँगका छलफलपछि उक्त प्रतिवेदन तयार पारेको हो ।
अस्पताल भवन निर्माण तीव्र
लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालको निर्माणाधीन १२ तले अत्याधुनिक भवन निर्माण तीव्र गतिमा अघि बढेको छ । प्रदेशको ‘गौरवको आयोजना’ मानिएको यस परियोजनाको भौतिक प्रगति हाल ३२ प्रतिशत तथा वित्तीय प्रगति २७ प्रतिशत पुगेको लुम्बिनी प्रदेश पूर्वाधार विकास प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक छविराज पोखरेलले जानकारी दिनुभयो ।
रोकिएन शिक्षकले राजीनामा दिने क्रम
गुल्मीमा पछिल्ला केही वर्षयता शिक्षकले पेसा छोड्ने क्रम निरन्तर बढ्दै गएको छ । शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइ गुल्मीका अनुसार चालु आर्थिक वर्षको चार महिनामै आठ जनाले राजीनामा दिएका छन् । आव २०७९/८० देखि हालसम्म कुल १३२ जना शिक्षकले पद त्याग गरेका छन् ।
महाधिवेशनमा २ हजार ६ सय १३ प्रतिनिधि सहभागी हुँदै
नेकपा (एमाले) को ११ औं राष्ट्रिय महाधिवेशनका लागि प्रतिनिधिहरुको सूची अध्यावधिक गर्ने काम अन्तिम चरणमा पुगेको एमालेले जनाएको छ । पार्टी केन्द्रीय कार्यालयमा संगठन विभागका प्रमुख काशीनाथ अधिकारी र सचिव माधव ढुंगेलसहितको समूह प्रतिनिधिहरुको विवरण अध्यावधिक गर्ने काममा जुट्नुभएको छ ।
लैङ्गिक हिंसाविरुद्धको सचेतना
अहिले लैङ्गिक हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियान चलिरहेको छ । अभियानका क्रममा गाउँ गाउँमा सचेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ । राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग कर्णाली प्रदेश शाखा कार्यालय जुम्लाले गाउँ गाउँमा मानव अधिकारको सवाल, हिंसा र छाउपडीको असरको विषयमा सचेतना कार्यक्रम गरिरहेको छ ।
महिलाको कार्यबोझ जस्ताको तस्तै
ग्रामीण क्षेत्रका महिलाको कार्यबोझ अझै घटेको छैन । घरपरिवार चलाउने सबै जिम्मेवारी महिलाकै काँधमा भएका कारणले दैनिक कार्यबोझ घट्न नसकेको हो । घरायसी कामका साथै वस्तुभाउ पाल्नेसम्मका कामको जिम्मा महिलालाई छ । बिहानैदेखि रातिसम्म घरमा खाना पकाउने, भाँडा माझ्नेदेखि घाँस काट्ने, दाउरा बोक्ने, खेतबारीका काम गर्ने, घरधन्दा समाल्ने र बच्चाको हेरचाह गर्ने सबै काम महिलाले नै समाल्दै आएका छन् ।
नेपालकै बाटो भएर पच्चिस वर्षपछि ‘कुन्चा’
छाङरु र तिङ्कर दार्चुलामा पर्ने अन्तिम गाउँ हुन् । व्यास गाउँपालिका १ मा पर्ने छाङरुगाउँले भारतसँगको सीमालाई जोड्छ भने तिङ्करगाउँले चीनको ताक्लाकोट सीमानाकालाई जोड्छ । यहाँ सौका समुदायको बसोबास रहेको छ ।
भारततिर गएर मर्दै छन् दुर्लभ गिद्ध
सुदूरपश्चिम प्रदेशको शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेका गिद्ध भारततिर गएर मर्न थालेका छन् । स्याटेलाइट जडान गरिएका दुर्लभ डङ्गर र अति सङ्कटापन्न सानो खैरो गिद्ध भारततिर गएर कतिपय मरेका छन् भने कतिपय हराउन थालेका छन् । पछिल्लो दुई वर्षमा भारततर्फ गएकामध्ये स्याटेलाइटजडित दुई गिद्ध मरेका छन् भने दुई वटाको अवस्था अज्ञात रहेको नेपाल पन्छी संरक्षण सङ्घ (बिसिएन) ले जनाएको छ ।
किसानले पाए चार अर्ब भुक्तानी
लामो समयदेखि रोकिएको किसानको दुधको रकम भुक्तानी भएको छ । दुग्ध विकास संस्थान (डिडिसी) र निजी डेरी उद्योगले दुध खरिद गरेको बाँकी रहेको करिब चार अर्ब पियाँ भुक्तानी गरेका हुन् ।
कृत्रिम बौद्धिकता निर्देशिकाको मसौदा सार्वजनिक
बैङ्क तथा वित्तीय संस्थामा कृत्रिम बौद्धिकता (एआई) प्रयोगलाई सेवामैत्री, सुरक्षित र निर्दिष्ट बनाउन नेपाल राष्ट्र बैङ्कले कृत्रिम बौद्धिकता निर्देशिकाको मसौदा सार्वजनिक गरेको छ । आफ्नो नियामकीय दायरामा रहेका वाणिज्य बैङ्क, विकास बैङ्क, वित्त कम्पनी, लघुवित्त र भुक्तानी सेवाप्रदायक कम्पनीलाई लक्षित गर्दै तयार पारिएको मसौदामा आवश्यक सुझाव दिन राष्ट्र बैङ्कले आह्वान गरेको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासी श्रमिक दिवस मनाइने
‘श्रम आप्रवासनको चक्रमा सुशासन, सुरक्षित मर्यादित सिपयुक्त आप्रवासन’ भन्ने राष्ट्रिय नारासाथ नेपाल सरकारले यस पटकको अन्तर्राष्ट्रिय आप्रवासी श्रमिक दिवस मनाउने भएको छ ।
नयाँ भन्सार ऐन लागु
नयाँ भन्सार ऐन, २०८२ कार्यान्वयनमा आएसँगै भन्सार जाँचपास प्रक्रियामा ‘ब्लु लेन’ थपिएको छ । ऐन प्रमाणीकरण भएको ९१ औँ दिनपछि शनिबारदेखि कार्यान्वयनमा आएपछि प्रचलनमा रहेको तीन वटा लेनको सट्टा ब्लु लेन थप गरी चार वटा लेन हुने व्यवस्था प्रचलनमा ल्याइएको हो ।
व्यङ्ग्यकार वात्स्यायन सम्मानित
यस वर्षको सूर्यभक्त–पतनादेवी स्मृति वाङ्मय पुरस्कार पोखरा निवासी वरिष्ठ व्यङ्ग्यकार दुर्गा बराल वात्स्यायनलाई प्रदान गरिएको छ ।
सार्कलाई गतिशील बनाउन आह्वान
सरकारले दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग सङ्गठन (सार्क) लाई सक्रिय तुल्याउँदै साझा सङ्कल्पका साथ अघि बढ्न सदस्य मुलुकसँग अपिल गरेको छ । सोमबार एकचालिसौँ सार्क बडापत्र दिवसका अवसरमा सार्कको अध्यक्षका हैसियतमा प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले सार्कलाई पुनर्जीवित पार्दै गतिशील बनाउने सङ्कल्पमा साथ दिन आह्वान गर्नुभएको हो । सार्क स्थापना भएको सन् १९८५ डिसेम्बर ८ लाई सार्क बडापत्र दिवसका रूपमा मनाइँदै आएको छ ।
‘गैरसरकारी प्रोजेक्ट निष्प्रभावी’
सरकारका प्रवक्ता एवं सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री जगदीश खरेलले विकास साझेदार संस्थाहरू परियोजनामुखी भएकाले सामाजिक अभियानहरू प्रभावकारी नभएको बताउनुभएको छ । सातौँ अन्तर्राष्ट्रिय मर्यादित महिनावारी दिवसको अवसरमा सोमबार यहाँ आयोजित तीनदिने अन्तर्राष्ट्रिय सिकाइ सम्मेलनको उद्घाटनमा मन्त्री खरेलले विकास र सामाजिक परिवर्तनको क्षेत्रमा काम गर्ने अधिकांश विकास साझेदार सं
पोखरा विमानस्थल प्रकरण : थप तीन विषयमा अनुसन्धान हुँदै
पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमा आठ अर्ब ३६ करोड ७३ लाख रुपियाँ अनियमितता भएको दाबीसहित अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले आइतबार विशेष अदालतमा मुद्दा दर्ता ग¥यो । राजनीतिज्ञ, उच्च प्रशासक र प्राधिकरणका कर्मचारीसमेत ५५ जनालाई प्रतिवादी बनाइए पनि अनियमितता आशङ्का गरिएका सबै विषयमा मुद्दा चलाइएको छैन । अख्तियारकै अनुसार आयोजना निर्माण प्रक्रिया र निर्णयबारे अझै तीन विषयमा छुट्टाछुट्टै अनुसन्धान जारी छ ।
गौर हत्याकाण्ड प्रकरण ‘अनुसन्धान नगर्ने छुट हुन्न’
सर्वोच्च अदालतले फौजदारी मुद्दा अनुसन्धानका लागि घटनाबारे जाहेरी परेपछि अनुसन्धान तहकिकात कार्य नगरी बस्ने छुट नहुने व्याख्या गरेको छ । दुई दशकअघिको गौर हत्याकाण्ड अनुसन्धानका विषयमा दायर रिटमा अनुसन्धानका लागि परमादेश जारी गर्दै सर्वोच्चले जाहेरीपछि यथाशीघ्र प्रमाण संरक्षणसमेत हुनुपर्ने व्याख्या गरेको छ । न्यायाधीशद्वय तिलप्रसाद श्रेष्ठ र नित्यानन्द पाण्डेयको संयुक्त इजलासले भदौ २ गते जारी गरेको परमादेशको पूर्णपाठमा यस्तो उल्लेख छ । जाहेरी परेपछि अनुसन्धान गर्ने निकाय निन्द्रामग्न अवस्थामा रहने छुट नभएको टिप्पणी अदालतको छ ।
कार्यालयमा जेनजी सहिदको नाम अनिवार्य
गृह मन्त्रालयले गत भदौ २३ र २४ गते भएको जेननी आन्दोलनमा मृत्युवरण गरेका ४५ जना सहिदको सूची सबै जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा राख्न निर्देशन दिएको छ ।