गाईघाट उत्खनन मुढगडाको सभ्यता प्राचीन हुन सक्ने
उदयपुर जिल्लाको गाईघाटस्थित त्रियुगा नगरपालिका–३ मा रहेको त्रियुगा जनता क्याम्पस हाताभित्र अग्लो ढिस्कोमाथि शिवमन्दिर छ । यसैको दक्षिणतर्फ रुखको फेदमा थुपारेर राखेको खण्डित अवस्थामा प्रस्तरका मूर्तिहरू छन् । यसलाई ‘मुढगडा’ भन्छन् । लोकोक्ति अनुसार ‘मोतीगरा’ पनि भनिन्छ ।
मैले नचाहेको हत्या (कथा)
म डाक्टर श्याम यादवकी बुढी होइन... रामानन्द चोकमा झर्दा चकमन्न रात परिसकेको थियो । एउटा कार्यक्रममा जनकपुर जाँदै थिएँ । काठमाडौँबाट समयमै हिँडे पनि बाढीले खाएको बाटोले हाम्रो समय पनि खर्लप्पै खाइदियो ।
मेरो मन उडेर तोरीबारीमा नाच्न थाल्यो
यात्रा भनेपछि त्यसै उल्लासिन्छन् पैतालाहरू । स्रष्टा पदयात्राको ९० औँ शृङ्खलामा जोडिन पाउँदा झन् मन झुमेको छ । काभ्रेको मण्डनदेउपुर नगरपालिकाको निम्तामै सहभागी हुन पाउँदा त झन् हर्षित छ मन । नैका
देश बचाऊँ (कविता)
भ्रष्टाचारी थिएनौँ यदि रतिभर ता हाँस्न सक्थे हिमाल । यौटा मात्रै
गीत
चाहना मिल्छ भावना मिल्छ तर बनेका छौँ नदीको किनारा
अकथितभित्र मौनको मूल्य
उपन्यासकार श्रीश भण्डारी लिखित आख्यानकृति ‘अकथित’
मेरो सर्वस्व : नेपाल !
हिमच्छादित सुरम्य सान । जलनिधिको लयात्मक गान । समथर मैदानबाट उब्जने अन्नको मिलान । सजीवको प्राण भर्ने प्राकृतिक हावा । सायद ती बनाउनेवालाले केस्रा केस्रा केलाए हुनन् । कालीगण्डकीले कुँद्ने
स्वस्थानी व्रतकथामा पुलुकिसी नृत्य
पुलुकिसी अर्थात् मान्द्रोले छोपी बनाएको हात्ती । बाँसनिर्मित मान्द्रोले छोपी त्यसमा कपडाले बेरी हात्ती जस्तो आकार दिइन्छ, जसलाई पुलुकिसी भन्ने गरिन्छ । उपत्यकाका नेवार बस्तीमा विभिन्न जात्रा पर्वमा पुलुकिसी
सगरमाथा चुम्ने महिला पाइला
सगरमाथाको स्थानीय नाम चोमोलुङ्मा हो । हिमाली क्षेत्रमा बसोबास गर्दै आएका शेर्पा समुदायले दिएको चोमोलुङ्मा नामले रैथानै स्वादसमेत बोकेको छ । विदेशीले ‘एभरेस्ट’ का रूपमा चिन्दछन् । तथापि नेपाल र नेपालीको प्रतिनिधित्व
प्रजातन्त्र खोजीमा जसले दिए बलिदानी
जङ्गबहादुर राणाले आफ्नै मामा प्रधानमन्त्री माथवरसिंह थापाको १९०२ साल जेठ २ गते राति हत्या गरेपछि चौतारिया फत्तेजङ्ग शाह प्रधानमन्त्री बन्न पुगे ।
पहिलो निर्वाचित सरकारको प्रशासन व्यवस्था
नेपालको कुनै पनि क्षेत्रको बिगत उत्खनन सजिलो काम होइन ।
![मैले नचाहेको हत्या [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/247470/conversions/555-original-thumb.jpg)
मैले नचाहेको हत्या [कथा]
पढ्ने, जागिर खाने र ठुलो मानिस बन्ने चाहनामा मैले आफ्ना बाबुआमाको न्यानो काख चटक्क बिर्सेर सहर पसेको थिएँ ।
चल्ला हावा (कविता)
चल्ला हावा शिशिर ऋतुको जोडले पूर्वबाट खोली देला तब अनयको घच्घच्याई कपाट
गीत
सहज छैन सोचेजस्तो तर जीवन चल्नै पर्छ अस्तित्वलाई जोगाइराख्न दियो आफू जल्नै पर्छ
बहुप्रतिभाशाली दीर्घबाहु
माघ ३ गते एकाबिहानै सामाजिक सञ्जालमा खबर आयो, श्रीधर खनाल बिते ।
कठपुतलीको बिहेमा जन्ती बनेर गुटुतिर
सुर्खेत वीरेन्द्रनगरदेखि करिब ६० किलोमिटरको यात्रा पूरा गरेपछि गुटु पुग्न सकिन्छ ।
जीवनको बाटोमा फेरिएको परिचयको पाटो
‘म राजनीतिमा समाजवादी हुँ भने साहित्यमा म अराजकतावादी हुँ’ भन्ने
सडकमा अभिलेख सङ्कटमा सम्पदा उदासीन पालिका
काठमाडौँ उपत्यकाको दक्षिणी क्षेत्रमा रहेको गोदावरी नगरपालिका प्राकृतिक, सांस्कृतिक सम्पदाका दृष्टिले महत्वपूर्ण मानिन्छ ।
चोरीचपेटामा नेपाली प्रस्तरमूर्ति
हाम्रो समाजको सामाजिक, धार्मिक, आर्थिक र राजनीतिक सोच र स्थितिको जानकारी तात्कालिक कलाकृतिबाट गर्न सकिन्छ ।
बहिष्कार (कथा)
बाटोवारि यादव, झा र कायस्थहरूको बस्ती छ, बाटोपारि चमारहरूको ।
भोक ! (कविता)
जागेको छ मिठो भोक तृप्ति छैन कुनै दिन सपना छन् मिठा मेरा, कर्म दुष्कर्म हुन सुन ।
राष्ट्रिय गीत
मेची मेरो यता हेर, उता काली मेरै हिमाल र तराईका, फाँट पनि मेरै
वैदिककालीन समाजको चिरफार
आख्यानात्मक दृष्टिले वैदिक समाजको सङ्क्रमणकालीन चरित्र चित्रण गरिएको उपन्यास हो– युगसन्धि ।
ईर्ष्याका फूलहरू
मन्दिरसामु उभिएको छु । सुनेको छु, मन्दिरभित्र ईश्वर छन् । र, ईश्वर लुकेर हेरिरहेछन् बाहिरको संसार । मन्दिरपरिसरमा धेरै मान्छे छन् पङ्क्तिबद्ध– उनै ईश्वरको दर्शनार्थ । सबै दर्शनार्थीका हातमा थाली । थालीमा ईश्वर पुज्ने सरसामग्री छन्– चन्दन, केशरी, धुप, फूलप्रसाद इत्यादि ।
बोरामा पराल खाँदेर पर्यटकलाई ओछ्यान
काठमाडौँ उपत्यकाबाट ३० किलोमिटर दुरीमा रहेको धुलिखेल एउटा सांस्कृतिक पर्यटकीय सहरका रूपमा परिचित छ । काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाको सदरमुकाम धुलिखेलको बजार क्षेत्रमा नेवार समुदायको बसोबास छ ।
