उपन्यास ‘विविशारा’ को विमर्श एवम् सिर्जना वाचन
उपन्यासकार छवि वैरागी घिमिरेको दोस्रो औपन्यासिक कृति ‘विविशारा” को विमर्श एवम् सिर्जना वाचन गरिएको छ । स्याङ्जामा साहित्यिक पुनर्जागरणको छैटौँ वर्षोत्सवको सन्दर्भमा वैकल्पिक बाटो पृथक पाइला सिर्जनात्मक अभियान २०७६, स्याङ्जाको ३७ औँ पाइलाको रूपमा औपन्यासिक कृतिको विमर्श एवम् सिर्जना वाचन गरिएको हो ।
गीता ज्ञानका प्रवर्धक सम्मानित
गीता जयन्तीका अवसरमा गीता ज्ञानको प्रवर्धनमा विभिन्न माध्यमबाट सहयोग गर्नुहुने व्यक्तित्वलाई सम्मान गरिएको छ । जीवनका लागि गीता ज्ञान अभियानद्वारा शनिबार राजधानीमा आयोजित कार्यक्रममा गीता ज्ञानको प्रचार, अध्ययन, अध्यापनमा सहयोग गर्नुहुने व्यक्तित्वलाई सम्मान गरिएको हो ।
देसारलाई अरनिको कला पुरस्कार
राष्ट्रिय युवा सेवा कोषले २०८२ को अरनिको युवा कला पुरस्कार कलाकार सुरेम देसारलाई दिने निर्णय गरेको छ । वरिष्ठ कलाकार प्राज्ञ विजय थापाको संयोजकत्वमा गठित पुरस्कार छनोट समितिले सो निर्णय गरेको हो ।
![बतास [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/319890/conversions/55555-original-thumb.jpg)
बतास [कथा]
अन्ततः उनले काठमाडौँ छाड्ने नै निर्णय गरिन् । एयर टिकट र खर्चको जोरजामसमेत भइसक्यो । अर्कै कुनै नयाँ सहरमा आफ्नो काम र बस्ने व्यवस्था मिलाएर हिजो भर्खर उनी यहाँ आएकी । उनलाई लिन हिजो म आफैँ एयरपोर्ट गएको थिएँ । एयरपोर्टको बाहिरी लबीमा उनी निस्किँदै गर्दा अनुहारमा मैले एकसाथ उत्साह र उदासीका नसुहाएका रङ देखेको थिएँ । मैले सोधेँ पनि, “किन, खुसी छैनौ ?”
बखानमा चितवनको कथा
वसन्त पराजुलीद्वारा लिखित ‘बखान’ लेखकको चौथो कृति हो । उपन्यास भने यो नै पहिलो हो । नेपाल पत्रकार महासङ्घ चितवनका अध्यक्ष पराजुली अखबारी लेखनमा सक्रिय हुनुहुन्छ । त्यसका साथसाथै साहित्य लेखनमा समेत पराजुलीको सक्रियता प्रशंसायोग्य छ ।
अन्नपूर्ण आधारतिर घुम्दा
मध्यरातसम्म घान्द्रुक जागिरह्यो । काठमाडौँबाट लामो बाटो बसमा घान्द्रुक पुगेका हामी राम्ररी निदाउन पाएनौँ । भोलि बिहान सबेरै उठेर सुरु गर्नु छ अन्नपूर्ण आधार शिविर (दक्षिण) को पदयात्रा । असोजको अन्तिम, चिसो रामै्र छ घान्दु्रकमा । नहोस् पनि किन, अन्नपूर्ण र माछापुच्छ«े हिमालको काखमा कुनै मायालु शिशु झैँ लुटपुटिएर बसेको छ घान्द्रुक । आफ्नो परम्परागत परिचयलाई बचाएर आ
थेसिस
म हाइस्कुलको खुड्किलो भर्खरै चढ्दै थिएँ । तिसको दशकको मध्य समयमा । काठमाडौँमा पढ्ने गाउँले छिमेकी दाइका गफ दसैँतिहारमा सुन्थेँ, “पढाइ त सकियो अब थेसिस लेख्न बाँकी छ ।”
मिलारेपाको अवतार
नीलो, सेतो, रातो, हरियो र पहेँलो पञ्चरङ मिश्रित फरफराइरहेको लुङ्दारलाई हावाको झोकाले आफ्नै गतिमा गतिशील बनाइरहेको छ । त्यही हावाको वेगलाई स्पर्श गर्दै यतिबेला आममानिस मिलारेपाको अवतारलाई दर्शन गर्न आतुर छन् । बौद्ध धर्म गुरु, अनुयायीदेखि साधारण मान्छेले सुरुवातमै मिलारेपालाई कलाकार मुकेश श्रेष्ठको सुन्दर थाङ्का सिर्जनामा नियाल्छन् । त्यस्तै कला सिर्जना नियाल्दै गर्दा मिलारेपाको साधारण जीवनदेखि, योगी, अध्यात्म र सिद्धि प्राप्तसम्मको यात्रालाई अझै नियाल्न आतुर भएका रङ्गमञ्चको अ“ध्यारो परिवेशमा प्रवेश गर्छन् । मञ्चमा ठडिएका पञ्च
मनाइयो लवाङ्गी पूजा
थारू समुदायको पराम्परागतदेखि मानिँदै आएको लवाङ्गी पूजा यस वर्षसमेत धुमधामका साथ मनाइएको छ ।
पलेँटीमा फत्तेमानको सम्झना
नेपालयको ’आर’ शालामा आयोजना हुँदै आएको साङ्गीतिक कार्यक्रम पलेँटीमा यस पटक गायक फत्तेमानको सम्झना गरिँदै छ । पलेँटीमा गायक फत्तेमानसँग लामो सङ्गत गरेका सङ्गीतकार आभासले फतेमानका सम्बन्धमा निबन्ध–वाचन गर्नुहुने भएको छ ।
रुख र म (निबन्ध)
म सपनाको संसारमा भुलेर हावामा तैरिरहेछु । यसैमा अपार आनन्दको अनुभूति गरिरहेछु । यत्तिकैमा मलाई एक्कासि एउटा तर्कना आउँछ । तर्कना त्यतिखेर आउँछ, जतिखेर मेरा आँखा सामुन्ने मध्याह्नको
शास्त्रीय र बहुभाषिक सङ्गीतमा उदाउँदै सरस्वती
शास्त्रीय सङ्गीतमा बलियो जग, १८ भाषामा गीत गाउने क्षमता र अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चमा प्रभावशाली उपस्थितिका कारण सरस्वती खत्री नेपाली शास्त्रीय सङ्गीतका चिनिने नाम बन्नुभएको छ । सुर–सुधा समूहसँग करिब १० वर्षदेखि सक्रिय उहाँ ‘वैष्णव जन
शैलुङमा गोरखापत्र साहित्य सम्मेलन : सौन्दर्य, संस्कृति र मायाको उत्सव
मोहनी लायो मायाको कानैको झुम्काले.. यस्ता छोटो मीठो शैलुङको सुन्दरतालाई बयान गरिएको सानो सानो भिडियोहरु टिकटकमा अहिले मिलियनभन्दा बढी दर्शकले रुचाएका छन् । जसमा वयान गरेरै नसकिने शैलुङको थुम्काहरुको अपार सुन्दरता झलक्कै झल्किएको देख्न सकिन्छ ।
काइँला र तमोटलाई षडानन्द पुरस्कार प्रदान
आबाल ब्रह्मचारी षडानन्द प्रतिष्ठानले साहित्य, कला, इतिहासलगायतका क्षेत्रमा योगदान पु¥याउनुभएका दुई सर्जकलाई सम्मान, पुरस्कार प्रदान गरेको छ । प्रतिष्ठानले मङ्गलबार राजधानीमा आबाल ब्रह्मचारी षडानन्दको १९१ औँ जन्मजयन्ती र १८ औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा साहित्यकार, मुन्धुमविद् तिलविक्रम नेम्वाङ (वैरागी काइँला) र नेवार संस्कृति, भाषा तथा वाङ्मयका अध्येता सहप्राध्यापक काशीनाथ तमोटलाई पुरस्कृत गरिएको हो ।
चालिसभन्दा बढी कलाकारका कलाकृति प्रदर्शनी
होटेल म्यारियटको आयोजना तथा प्रिज्मा स्टेसनरीको सहकार्यमा ४० भन्दा बढी कलाकारका कलाकृतिको प्रदर्शनी गरिएको छ । होटेल म्यारियटको कोशी हलमा आयोजना भएको उक्त प्रदर्शनीका हरेक कलाकृतिले भित्री आत्माको आत्मनिरीक्षण अन्वेषणदेखि कृषि, संस्कृति र विकसित हुँदै गइरहेको नेपाली पहिचानको चित्रण गर्न खोजेको देखिन्छ ।
नयाँ मोड (कथा)
निमीषा र विपिनको प्रेम सम्बन्ध स्कुले विद्यार्थीदेखिकै हो । जब निमीषा कक्षा ८ मा भर्ना हुन आइन् उनलाई देखेर विपिनको मनको ढुकढुकी तीव्र भएको थियो । कक्षा ७ बाट उत्तम श्रेणीमा उत्तीर्ण भई कक्षा
त्यो मान्छे (कथा)
“केटो हो कि केटी हो ?” म तल ओर्लिंदै गर्दा आमाले मसिनो स्वरमा सोध्नुभयो तर म उत्तर नदिई ओर्लें । थाप्लामाथि अपराह्नको घाम थापेर त्यो आँगनमा उभिएको थियो । त्यो अर्थात् त्यो मानव जाति । छेउ न टुप्पोबाट सु
सीताकुण्डमा विवाह उत्सव
पाल्पाको रामपुर नगरपालिका–३, स्थित पवित्र धार्मिक स्थल सीताकुण्डमा मङ्गलबार राम–सीता विवाह उत्सव हुँदै छ । नगरभित्र रहेका भगवान् राम र सीतासँग सम्बन्धित धार्मिक स्थलको महत्व उजार गर्न रामपुर नगरपालिकाले विवाह उत्सव मनाउन लागेको हो ।
स्वाभिमान (कथा)
अञ्जली अफिसको कामले दमौली जानुपर्ने भयो । दमौली भन्नेबित्तिकै झट्ट उनलाई मनिलाको सम्झना आयो । उनमा बाल्यकालीन स्मृतिहरू फटाफट आउन थाले । अञ्जली र मनिला बाल्यकालदेखिकै साथी हुन् । क
शैक्षिक स्मरण
तन्नेरी अवस्थामा मैले अमेरिकाको मेसिगन स्टेट विश्वविद्यालयमा अध्ययन गर्ने अवसर पाएको थिएँ । त्यो बेलाको सम्झना स्मरण गर्न चाहन्छु । एक पटक स्कुल अवलोकन कार्यमा समावेश हुने अवसर जु¥यो ।
जिजीविषा (कथा)
मनोज बिरामी छ यसैले उसका दुवै दिदीको अनुहार अँध्यारो छ, मनोज बिरामी छ यसैले उसका आमाबाबु भित्रभित्र रोइरहेछन्, मनोज बिरामी छ यसैले उसका साथी चिन्तित छन्, मनोज बिरामी छ यसैले उसकी भित्री मायालु दुःखी छ ।
धर्तीको स्वर्ग रारा
भाइबहिनीहरू, तपाईंहरूले राराको नाम पक्कै सुनेको हुनु पर्छ । रारालाई धर्तीको स्वर्ग भनेर पनि चिनिन्छ । धार्मिक मान्यता अनुसार नेपालमा विभिन्न धाम छन् । वराहक्षेत्र, पशुपति क्षेत्र, मुक्तिनाथ क्षेत्र, रुरुक्षेत्र जस्तै छायानाथ क्षेत्र छ ।
समालोचनासङ्ग्रह विमोचित
डा. ज्योति तुलाधरको ‘आधुनिक काव्य व विद्रोहया सः–छगू विश्लेषण’ समालोचनासङ्ग्रह शनिबार पाटन सङ्ग्रहालयमा विमोचन गरिएको छ । उक्त सङ्ग्रह नेपाल भाषा एकेडेमीका चान्सलर मल्ल के सुन्दरको प्रमुख आतिथ्यमा वरिष्ठ साहित्यकारहरू प्राध्यापक नर्मदेश्वर प्रधान, भाषा आयोगका सदस्य सुरेशकिरण मानन्धर, प्रतिसरा सायमि, डा. योगेन्द्र प्रधान, रजनीमिलाले सामूहिक विमोचन गर्नुभयो ।
पशुपतितत्व विमर्श तथा विद्वत् सभा
महेश संस्कृत गुरुकुलको आयोजनामा शङ्कराचार्य मठ पशुपतिमा पशुपतितत्व विमर्श तथा विद्वत् सभा सम्पन्न भएको छ । महेश सन्न्यास आश्रमका पीठाधीश स्वामी रमनानन्द गिरीको सत्सङ्कल्पमा शङ्कराचार्य मठमा राष्ट्र शान्तिको पावन उद्देश्य लिएर श्रीमद्भागवत महापुराण सप्ताह महायज्ञ सुरु भएको हो ।
समालोचना सङ्ग्रह विमोचन
डा. ज्योति तुलाधरको ‘आधुनिक काव्य व विद्रोहया सः–छगू विश्लेषण’ समालोचना सङ्ग्रह पाटन सङ्ग्रहालयमा विमोचन गरिएको छ ।
