फेरिँदो ‘छठ’ पर्वको शैली
विशेष गरेर तराई क्षेत्रमा मनाउँदै आइएको छठपर्व हिजोआज पहाड र हिमाली क्षेत्रमा समेत हर्षोल्लासका साथ मनाउन थालिएको छ । अहिले यस पर्वको महत्व यति धेरै बढ्यो कि गाउँदेखि सहर, तराईदेखि पहाड र विदेशसम्म पनि विधिपूर्वक छठ मनाइन्छ । कुनैबेला काठमाडौँमा बसोबास गर्ने तराईवासी छठ मनाउनकै लागि भनेर घर जाने चलन थियो तर अहिले यो चलन कम हुँदै गएको छ । अहिले काठमाडौँकै विभिन्न नदीको किनारमा छठघाट बनाई पूजा गर्ने चलन बढ्दो छ ।
‘धरणी’ सार्वजनिक
साहित्यकार कृष्णप्रसाद कोइरालाको जन्मस्थल दुम्जाको धरिनडाँडामा साहित्यिक पत्रिका ‘धरणी’ सार्वजनिक गरिएको छ पानीपोखरी युवा क्लब, दुम्जाको वार्षिक साहित्यिक प्रकाशन ‘धरणी’ को चौथो अङ्क सार्वजनिक गरिएको हो । सनातन धर्म सेवा समितिका अध्यक्ष माधवप्रसाद न्यौपाने, नेपाल पत्रकार महासङ्घ गोरखापत्र प्रतिष्ठानका अध्यक्ष दीपक श्रेष्ठ, नेपाल शिक्षक महासङ्घ सुनकोशी गाउँपालिकाका अध्यक्ष बच्चु कोइरालालगायतले पत्रिका सार्वजनिक गर्नुभएको हो । पिताजी कृष्णप्रसाद कोइरालाको तीन पुत्र मातृकाप्रसाद कोइराला, विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला र गिरिजाप्रसाद कोइराला नेपालका प्रधानमन्त्रीका रूपमा सेवा गर्नुभएको
प्रियासनको उपन्यास ‘कालो मन’ सार्वजनिक
पत्रकार तथा साहित्यकार सविन प्रियासनको १२ औं कृति ‘कालो मन’ उपन्यास सार्वजनिक भएको छ । घोराहीमा रहेर लामो समयदेखि साहित्य र पत्रकारितामा सक्रिय प्रियासनको उक्त कृति हालै विशेष समारोहबीच सार्वजनिक गरिएको हो ।
साहित्यकार अर्याल र पल्लव सम्मानित
साहित्यकारहरु अनन्त अर्याल र अग्निकुमार पल्लवलाई सम्मान तथा पुरस्कृत गरिएको छ । भेषजराज साहित्य प्रतिष्ठानले स्याङ्जाको वालिङमा गरेको कार्यक्रममा दुई जना साहित्यकारहरुलाई सम्मान गरिएको हो ।
मधिकर्मी र गौतमलाई ग्वंगः सिरपाः
साहित्यकारद्वय ध्रुव मधिकर्मी र लक्ष्मणप्रसाद गौतमलाई यस वर्षको ग्वंगः सिरपाः सम्मान प्रदान गरिएको छ । साहित्यिक सम्मान सङ्गमको आयोजनामा भक्तपुरमा भएको सो कार्यक्रममा दाता एवं वरिष्ठ निबन्धकार तेजेश्वरबाबु ग्वंगःले जनही पचास हजार पाँच रुपियाँ तथा प्रमुख अतिथि प्राध्यापक केदारभक्त माथेमाले सम्मानपत्र प्रदान गर्नुभयो ।
कवि भुपिन र शर्मा सम्मानित
साहित्य सङ्गम मकवानपुरको ३६० औँ नियमित साहित्य सन्ध्याको अवसरमा दुई जना स्रष्टा सम्मानित हुनुभएको छ ।
चलचित्र ‘वरिष्ठ बलराम’लाई दर्शकको साथ
तिहारलाई लक्षित गर्दै भाइटीका अर्थात् यही कात्तिक ६ गतेदेखि नेपालभर प्रदर्शित चलचित्र ‘वरिष्ठ बलराम’ लाई दर्शकले रुचाएका छन् । प्रदर्शनको पहिलो दिन सबैजसो हल भरिएको र दर्शकबाट सकारात्मक प्रतिक्रिया प्राप्त भएको अभिनेता विजय बरालले जानकारी दिनुभयो ।
दुम्जामा धरणी सार्वजनिक
पिताजी कृष्णप्रसाद कोइरालाको जन्मस्थल दुम्जाको धरिनडाँडामा साहित्यिक पत्रिका ‘धरणी’ सार्वजनिक गरिएको छ ।
अमेरिकाको फोर्ट वर्थ सिटीद्वारा दीपावली पर्वलाई मान्यता प्रदान
नेपालीहरूको दोस्रो ठूलो पर्व दीपावलीलाई अमेरिकाको टेक्सस राज्यस्थित फोर्ट वर्थ सिटीले मान्यता प्रदान गरेको छ ।
प्रधानमन्त्रीलाई कलाकारहरूको सुझाव– ‘कुसूचना र प्रोपोगान्डाबाट नडराई अघि बढ्नुहोस्’
प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीलाई मुलुकका प्रतिष्ठित कलाकारहरूले कुसूचना र प्रोपोगान्डाबाट नडराई आफ्नो संकल्पअनुसार अघि बढ्न सुझाव दिनुभएको छ।
विकलको स्मृतिमा साहित्यिक कार्यक्रम
नेपाली साहित्यका विशिष्ट प्रतिभा रमेश विकलको ९७ औं जन्मजयन्तीको अवसर पारेर एक कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । रमेश विकल साहित्य प्रतिष्ठान आयोजक र सहआयोजक गोकर्णेश्वर नगरपालिका रहेको उक्त कार्यक्रम रमेश विकल साहित्य प्रतिष्ठान, गोकर्णमा भएको छ ।
‘व्यवसाय राम्रै भए पनि काठ र छाला पाउन गाह्रो छ’
आधुनिक सङ्गीतका नयाँ स्वर र प्रविधिले बजार ओगट्दै गए पनि पुरानो मादलको धुन अझै नेपाली मनमा गुन्जिरहन्छ । मादल नेपालीको पहिचानसँग गाँसिएको परम्परागत लोकप्रिय बाजा हो।
मोडर्न कन्या मल्टिपल कलेजले मनायो देवकोटाको ११७ औँ जन्मजयन्ती
मोडर्न कन्या मल्टिपल कलेज, काठमाडौँले आज एक कार्यक्रम आयोजना गरी महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको ११७ औँ जन्मजयन्ती मनाएको छ ।
ईश्वर थोकरको नवौं कृति सार्वजनिक
कवि ईश्वर थोकरको नवौं कृति ‘आमा’ सार्वजनिक भएको छ । कवि थोकरले साथीभाइबिच आफ्नो कृति सार्वजनिक गर्नुभएको हो । कवितासङ्ग्रह आमामा १४ कविता संग्रहित छन् । कविताकृति आमाकै शीर्षकमा १४ कविता प्रस्तुत गरिएको छ ।
लोक गायक विकेलाई 'कन्हैया-अञ्जना राष्ट्रिय सङ्गीत पुरस्कार'
दुबै मृगौला फेल भएर सिकिस्त बिरामी हुनुभएका वरिष्ठ लोक गायक कमल विके निर्मोहीलाई ५१ हजार राशीको “कन्हैया–अञ्जना राष्ट्रिय सङ्गीत पुरस्कार– २०८२” प्रदान गरिने भएको छ ।
महाकवि देवकोटाको स्मरण
महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाको ११७ औँ जन्मजयन्ती कविता वाचनलगायत विविध कार्यक्रमसहित मनाइएको छ । नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानद्वारा महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा सङ्ग्रहालयमा आइतबार आयोजित कार्यक्रममा १५ कविले कवितामार्फत महाकविको स्मरण गरे ।
श्रेष्ठको दुई भाषाका कृति लोकार्पण
थानकोट (थक्वाः) का ८६ वर्षीय साहित्यकार कवि शिवप्रसाद श्रेष्ठ (पःमाय्) को नेपाली भाषा र नेपाल भाषाका दुई कविता सङ्ग्रहको लोकार्पण भएको छ । नेपाली भाषामा आमाको स्वर र नेपाल भाषा (मातृभाषा) मा ह्याउँगु निभाःया जः नामक कविता सङ्ग्रहको लोकार्पण गरिएको हो । आमाको स्वरका प्रकाशक उहाँकै छोरा रवीन्द्रप्रसाद श्रेष्ठ र ह्याउँगु निभाःया जः की प्रकाशक बुहार पद्मा खयरगोली हुनुहुन्छ ।
कलाकारको देउसीभैलो
तिहार सुरु भएसँगै लमजुङमा देउसीभैलो खेल्न सुरु भएको छ । कलाकार कल्याणकारी कोष तथा कार्यालय स्थापना गर्ने उद्देश्यले राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठान नेपाल जिल्ला कार्य समिति लमजुङले संस्थागत देउसीभैलो खेलेका हुन् ।
साहित्यिक गोष्ठीमा रचना वाचनसँगै कविता र गीत विमोचन
सल्यानमा साहित्यिक गोष्ठी सम्पन्न भएको छ । दिपावली, छठ पर्व एवम् महाकवी लक्ष्मीप्रसाद देवकोटको जन्मजयन्तीको सन्दर्भमा जिल्लास्तरीय गोष्ठी सम्पन्न भएको हो ।
कवि तथा गीतकार अधिकारी सम्मानित
कवि तथा गीतकार दिनेश अधिकारी सम्मानित हुनुभएको छ । उहाँको लेखन–यात्राको स्वर्ण वर्षको अवसर पारेर ‘नझरेका फूलहरू’ नामक संस्थाले एक कार्यक्रम आयोजना गरी उहाँलाई सम्मान गरेको हो । कार्यक्रममा अधिकारीको हालै प्रकाशित कवितासङ्ग्रह ‘पानीको परेड’ बाट कविहरू कवितावाचन गरेका थिए भने विभिन्न कलाकारले अधिकारीका गीतहरूको गायन र नृत्य प्रस्तुत गरेका थिए ।
साहित्य सङ्गमको अध्यक्षमा बर्तौला
मकवानपुरमा क्रियाशील रहेको साहित्य सङ्गम मकवानपुरको अध्यक्षमा डिबी बर्तौला पुनः निर्वाचित हुनुभएको छ । संस्थाको यहाँ सम्पन्न १७ औँ अधिवेशनले बर्तौलालाई अध्यक्षमा पुनः निर्वाचित गरेको हो ।
![हे छठी मैयाँ ! [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/310288/conversions/332-original-thumb.jpg)
हे छठी मैयाँ ! [कथा]
सुनयना बिहानै उठिन् र नजिकैको ‘विडालसर’ पोखरीमा एक ‘डुबकी’ हालेर आइन् । छठको चटारो आफूलाई जत्तिको कसैलाई हुँदैन जस्तो लाग्छ उनलाई । सासूले पाँच घर दलितबाट भिक्षामा प्राप्त भएको चामल र गहुँबाट छठ परमेश्वरीलाई प्रसाद बनाएर छठपूजा गर्ने ‘कौबला’ गरेकी थिइन् । सोही वर्षदेखि उनलाई छठ सुरु नहुँदैको हतारो र चटारो हुन्छ ।
न्याउलेको उत्खनन : रसरङ्गको सौगात
सुदूरपश्चिम र मध्यपश्चिमतिर खेलिने गीतिखेल र गाइने गीत न्याउलेको सैद्धान्तिक र व्यावहारिक पक्षको खोजमूलक कृतिका रूपमा नेपाली वाङ्मयमा भित्रिएको पुस्तक हो– ‘रसरङ्गको सौगात’ । न्याउलेको जन्म मानव सभ्यताको उत्पत्तिसँगै भएको हुन सक्छ ।
महाकवि देवकोटाको अन्तर्राष्ट्रिय छवि
नेपाली भाषा र साहित्यलाई समृद्धि प्रदान गरेर सफलताको उच्च शिखरसम्म पु¥याउने महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटालाई नेपाली साहित्यको एक अमर विभूतिका रूपमा लिइन्छ । यस सन्दर्भमा नेपाली साहित्यप्रति उहाँको अगाध आस्था, असीम समर्पण र उत्सर्गता अविस्मरणीय छ ।
‘यात्रा ट्याटु प्रदर्शनी’ सुरु
नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र हिमालयन ट्याटु समिटको संयुक्त आयोजनामा शुक्रबारबाट ‘यात्रा ट्याटु प्रदर्शनी तथा कला कार्यशाला’ सुरु भएको छ । प्रतिष्ठानका कुलपति नारदमणि हार्तम्छाली, बहुआयामिक तथा अन्य सिर्जनात्मक कला विभाग प्रमुख सौरगङ्गा दर्शनधारी, प्राज्ञ सभा सदस्य सुन्दर सिंख्वाल र अग्रज कलाकार उदयचरण श्रेष्ठले संयुक्त रूपमा कार्यक्रमको उद्घाटन गर्नुभयो ।
