सुदूरपश्चिममा बुढी पोल्ने पर्व मनाईंदै
सुदूरपश्चिम प्रदेशका विभिन्न पहाडी जिल्लाहरूमा आज धार्मिक श्रद्धा र सांस्कृतिक उत्साहका साथ बुढी पोल्ने पर्व मनाइँदैछ ।
विश्वकर्मा पूजा : बिहानैदेखि पूजा सामग्रीको राम्रो व्यापार
सर्लाहीका बजारमा बुधबार बिहानैदेखि विश्वकर्मा पूजामा प्रयोग हुने सरसामग्रीको उल्लेख्य रुपमा व्यापार भइरहेको छ ।
बडादसैँको शुभ साइत असोज १६ गते बिहान ११ः५३ बजे
विजया दशमीको टीकाको शुभ साइत असोज १६ गते बिहीबार बिहान ११ः ५३ बजे तोकिएको छ।
सखिया नाच सुरु
सुदूरपश्चिम प्रदेशको थारू बस्तीमा मौलिक सखिया नाचको रौनक सुरु भएको छ । दसैँ नजिकिएसँगै थारू गाउँमा सखिया नाचको रौनक सुरु भएको हो । दसैँ, तिहारको बेला सखिया नाच नाच्ने चलन रहेको छ । चाडपर्वमा नाच देखाउनका लागि तयारीस्वरूप महिलाले सखिया नाच नाच्न थालेका हुन् ।
कुरा अब आशा र भरोसाका
जेनजी आन्दोलनका कारण भएको जनधनको ठुलो क्षतिको शोकलाई शक्तिमा बदल्दै दैनिकीमा फर्किएका आमनागरिक अब आशा र भरोसाका कुरा गर्न चाहन्छन् ।
जेनजी आन्दोलनको प्रभाव : जितिया पर्वमा छैन रौनक
थारू समुदायका महिलाले मनाउने मुख्य पर्वका रूपमा रहेको जितिया पर्व शनिबारदेखि सुरु भएको छ तर यस वर्ष नवलपुरको थारू समुदायमा भने जितिया पर्वको कुनै रौनक छैन ।
जितिया पर्वले मातृत्वको गहिरो भावनालाई उजागर गर्छ : उपराष्ट्रपति
उपराष्ट्रपति रामसहाय प्रसाद यादवले जितिया पर्वले मातेत्वको गहिरो भावनालाई उजागर गर्ने बताउनुभएको छ ।
तराईवासी महिला जितिया मनाउँदै
तराई क्षेत्रमा मनाइने जितिया पर्व शनिबारदेखि सुरु भएको छ । तराई क्षेत्रका महिलाले असोज कृष्णपक्षको अष्टमी तिथिका दिन जितवाहन भगवान्को पूजाआराधना गरेर मनाइने गरिन्छ । आफ्ना सन्तानका लागि निराहार व्रत बसेर सन्तानको सुख, शान्ति र चिरायुको कामना गर्दै तीन दिनसम्म मनाइने जितिया पर्व तराईमा सुरु भएको छ ।
नवलपुरको थारु समुदायमा जितिया पर्व मनाइँदै
थारु समुदायका महिलाहरूले मनाउने मुख्य पर्वका रूपमा रहेको जितिया पर्व शनिवारदेखि सुरु भएको छ । तर, यस वर्ष अरु वर्षकोजस्तो रौनक छैन ।
खड् जितियाको कठोर उपवास
सन्तानको दीर्घायु, पुत्र प्राप्ति तथा पारिवारिक सुख–शान्तिका लागि मनाइने महान् पर्व जितिया आइतबार दोस्रो दिनमा प्रवेश गरेको छ । यस दिन विवाहित महिलाहरूले कठोर उपवास गर्दै ‘खड् जितिया’ व्रत बसिरहेका छन् ।
जितियाको निराहार व्रत आज
सन्तानको सौर्यवृद्धि र कल्याणको कामना गर्दै मधेसको प्राचीन मिथिला क्षेत्रका आमाहरूले आज जितिया पर्वको व्रत सुरु गरेका छन् ।
३० गते तय भएको जितिया महोत्सव स्थगित
देशको विषम परिस्थितिका कारण थारु समुदायको जितिया पर्व महोत्सवको रुपमा नमनाउने थारु महिलाले निर्णय गरेका छन् । थारु महिला सभाले ३० गते सोमबार पर्यटन बोर्डको सभाहलमा जितिया महोत्सव मनाउने तय गरेको थियो ।
उपत्यकाका फल्चा संस्कृति अनि जीवनशैली
सडक यातायातको पर्याप्त विकास र यात्रामा बासको उचित प्रबन्ध हुनुअघि नेपाली जनजीवनमा पाटी, ठाँटी, फल्चा र फलैँचाको महत्व ज्यादा थियो । तिनका अवशेष सहर तथा ग्रामीण क्षेत्रका मूलबाटो, बजारमा अझै देख्न पाइन्छ ।
जितिया व्रत सन्तानको लागि समर्पण
मधेसको संस्कृति, चाँडपर्व, रितिरिवाजको पनि छुट्टै महत्त्व र बिशेषता रहेको छ । तराई मधेसमा मनाइने चाडपर्व मध्ये जितिया एक हो ।
जितिया पर्वको तयारीमा मिथिलानी
प्राचीन मिथिला क्षेत्रमा पितृपक्ष (असोज कृष्णपक्ष) सुरु हुनासाथै पुत्रवती मिथिलानी (मिथिलाका नारी)ले जितियाको चर्चा र तयारी सुरु गर्छन् ।
साधारण पूजासहित इन्द्रजात्रा सम्पन्न
इन्द्रजात्रा (येँया) को अन्तिम दिन महिलाहरूले जीवित देवी श्री कुमारी, श्री गणेश र श्री भैरवको रथयात्रा गरी जात्रा सम्पन्न गरिने चलन छ तर जेन जीको आन्दोलनका कारण देशको परिस्थिति अनुकूल नभएकाले श्री कुमारी, श्री भैरव र श्री गणेशको साधारण पूजा गरी बिहीबार योसी (लिङ्गो) ढालेर सम्पन्न गरिने भएको छ ।
भक्तपुरको मुपात्र र याँमता जात्रा आजबाट सुरु
इन्द्रजात्राको अवसरमा मनाइने भक्तपुरको मुपात्र र याँमता जात्रा आजबाट सुरु हुँदै छ । विभिन्न धार्मिक ग्रन्थका आधारमा तयार पारेको जात्रा भक्तपुरमा तीन दिन मनाइन्छ ।
थःने या (माथिल्लो टोलको जात्रा)
इन्द्रजात्रा (येँयां) को चौथो दिन पूर्णिमाको दिन पनि रथजात्रा हर्षोल्लासका साथ मनाइयो । यो दिनमा नेवार समुदायले विशेष गरेर समयबजि खाने दिनको रूपमा लिने गरेको छ ।
आजदेखि सोह्र श्राद्ध सुरु (फोटो फिचर)
प्रत्येक वर्ष आश्विन कृष्ण प्रतिपदादेखि सुरु हुने सोह्र श्राद्ध अर्थात् पितृ पक्ष आज (सोमबार) देखि विधिवत् आरम्भ भएको छ ।
दसैंमा नाचिने सख्या नाच थारू बस्तिमा सुरू
दसैंमा नाचिने थारू समुदायको प्रख्यात सख्या पैयाँ नाच थारू बस्तिमा सुरु भएको छ । दसैं आउनु अघि थारू समुदायले १२–१५ दिन अगाडिदेखि नै सख्या पैयाँ नाच नाचेर दसैंलाई स्वागत गर्ने गर्दछन् ।
संस्कृति र परम्परागत पहिचान झल्काउन थारू सङ्ग्रहालय
दाङको दङ्गीशरण गाउँपालिका–३, चखौरास्थित थारू सांस्कृतिक सङ्ग्रहालय दाङको मुख्य गन्तव्य बनेको छ । थारू समुदायको कला, संस्कृति र परम्परागत पहिचान झल्काउने उद्देश्यले स्थापना गरिएको सङ्ग्रहालय अहिले पर्यटकीय गन्तव्य बनेको हो ।
आश्विन कृष्ण पक्षः सोह्र श्राद्ध (पितृ पक्ष)
प्रत्येक वर्ष आश्विन कृष्ण प्रतिपदादेखि सुरु हुने सोह्र श्राद्ध अर्थात् पितृ पक्ष आजदेखि विधिवत् आरम्भ हुँदै छ ।
आज न्वांगी पर्व मनाउँदै चेपाङ समुदाय
चेपाङ समुदायले आज न्वांगी (छोनाम) पर्व मनाउँदैछन् । सो समुदायले राष्ट्रिय एवं धार्मिक पर्वका रूपमा न्वांगी (छोनाम) पर्व हरेक वर्ष भदौ २२ गते सामूहिक रूपमा मनाउँदै आएका छन् ।
आज इन्द्रजात्रा पर्व मनाइँदै
प्रत्येक वर्ष भाद्र शुक्ल चतुर्ददशीका दिन पर्ने यो पर्व काठमाडौँ, ललितपुर, भक्तपुर, धुलिखेल, दोलखालगायतका स्थानमा मनाइन्छ । भाद्र शुक्ल द्वादशीका दिन हनुमानढोका अगाडि धार्मिक विधिपूर्वक इन्द्रध्वजासहितको लिङ्गो ठड्याइएपछि प्रारम्भ हुने यो जात्रा विभिन्न प्रकारका नाचगान, रथयात्रा र देवीदेवताको पूजाआजा गरी आठदिनसम्म मनाउने प्रचलन छ ।