माथिल्लो अरुण जलविद्युत् आयोजना : सर्वसाधारणबाटै ३२ अर्ब जुटाउने तयारी
नेपालमा देखिने र अनुभव गर्नेगरी नै पहिलो पटक स्वदेशी तथा विदेशी लगानीकर्ताले संयुक्तरुपमा माथिल्लो अरुण जलविद्युत् आयोजनामा लगानी गर्ने भएका छन् । त्यतिमात्रै नभई सो आयोजनामा पहिलो पटक ४९ प्रतिशत शेयर साधारण शेयरका रुपमा समेत लगानी हुनेछ ।
गाउँमै कम्प्युटर इन्जिनियरिङको पढाइ
विशेषगरी सहरी क्षेत्रमा मात्र पढाइ हुने गरेको कम्प्युटर इन्जिनियरिङ विषयको पढाइ ओखलढुङ्गाको दुर्गम गाउँमा सुरु गरिएको छ। जिल्लाको सुनकोसी गाउँपालिका–५, डाँडाखर्क मूलखर्कमा चालू शैक्षिक सत्र २०७९ देखि कम्प्युटर इन्जिनियरिङको पढाइ सुरु गरिएको हो।
खुम्बुका पर्यटन व्यवसायी फर्किंदै
सोलुखुम्बुको व्यस्त पर्यटकीय क्षेत्र सगरमाथा क्षेत्रमा पर्यटक आवागमन बढ्न थालेसँगै ‘अफ सिजन’मा बाहिर गएका खुम्बुका पर्यटन व्यवसायी धमाधम फर्किन थालेका छन्। पछिल्लो समय सो क्षेत्रमा विदेशी तथा स्वदेशी पर्यटकको चाप बढेसँगै भ्रमण तथा अन्य कामका लागि अन्यत्र गएकाहरू खुम्बु फर्किने क्रम सुरु भएको हो।
लेखक रामप्रकाश समथिङको निधन
राधा लुइटेलफिदिम, भदौ ३० गते । पाँचथर जिल्लालाई कर्मथलो बनाएर लेखन विधामा सक्रिय साहित्यकार गुरुङ रामप्रकाश (समथिङ) को निधन भएको छ। उहाँको ५४ वर्षको उमेरमा झापाको बिर्तामोड स्थित बी एण्ड सी अस्पतालमा बिहीबार साँझ निधन भएको समथिङ फाउण्डेसनका अध्यक्ष मंगल बेघाले जानकारी दिनुभयो । बेघाका अनुसार सामान्य ज्वरो आएर फिदिमस्थित गणेशमानसिंह सामुदायिक अस्पतालमा उपचारका लागि भर्ना हुनुभएका समथिङको स्वास्थ्यमा सुधार नआएपछि दुई दिन अघि झापाका लागि रेफर गरिएको थियो।उहाँको शरीरमा अक्सिजनको कमीसँगै रगतमा प्लेटलेस र रक्तचाप कमी देखिएको उपचारमा संलग्न चिकित्सकले बताएका थिए। समथिङद्वारा लिखित राजनीति, साहित्य र उपन्याससँगै विभिन्न विधाका ५४ वटा पुस्तक प्रकाशित छन्। पछिल्लो पटक उहाँका स्थानीय तह निर्वाचन २०७९ र ओयामका जनप्रतिनिधि नामक पुस्तक प्रकाशन भएका छन्। यसअघि उहाँले २२ वटा पुस्तक एकैसाथ सार्वजनिक गर्नुभएको थियो।सामाजिक कार्यमा सक्रिय समथिङ ९ हजार ३ सय ९२ दिन निरन्तर दैनिकी लेख्दै आउनु भएको थियो। उहाँको संरक्षकत्वमा समथिङ फाउण्डेसन नामक संस्था दर्ता भएर सामाजिक र साहित्यिक गतिविधिमा सक्रिय छ।नेपाल पत्रकार महासङ्घका सदस्यसमेत रहनुभएका समथिङ मानव अधिकारको क्षेत्रमा समेत सक्रिय हुनुहुन्थ्यो।
गलतलाई भोट हालेर देश बिग्रियो : अध्यक्ष लिङदेन
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) का अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देनले गलत नेतालाई भोट हालेर देश विगार्ने काम जनताले नै गरिरहेको बताउनुभएको छ । बिहीबार इलाममा पार्टीले आयोजना गरेको सभालाई सम्वोधन गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो ।
इलामको सूर्योदयमा ५० करोडको लगानीमा सडक र बसपार्क बन्ने
प्रेम अधिकारी पशुपतिनगर (इलाम) भदौ ३० गते । इलामको सूर्योदय नगरपालिकामा एकै दिन पाँच वटा सडक र एउटा बसपार्कको शिलान्यास गरिएको छ। एकीकृत सहरी विकास कार्यक्रम अन्तरगत सघन सहरी तथा भवन निर्माण आयोजनाको ५० करोड लगानीमा निर्माण हुने सडक र बसपार्कको पूर्व प्रधानमन्त्री झलनाथ खनाल र सहरी विकासमन्त्री मेटमणि चौधरीले शिलान्यास गर्नु भएको हो। बढ्दो सहरीकरणलाई मध्यनजर गर्दै सूर्योदय नगरपालिकाका विभिन्न वडामा सडक कालोपत्रे गर्न तथा पशुपतिनगरमा बसपार्क निर्माण गरिने सूर्योदय नगरपालिकाका नगर प्रमुख रणबहादुर राईले जानकारी दिनुभयो। आयोजना अन्तर्गत पशुपतिनगरमा ६ रोपनी जमिनमा ३ करोड ७७ लाखको लागतमा बसपार्क निर्माण हुने छ। बहुबर्से आयोजनाका रूपमा सञ्चालन गरिएका सडक अन्तर्गत अन्तदेखि मानेडाँडा, कन्यामदेखि ग्याबाचोक, छिरुवा छब्बीसे, मानेभञ्ज्याङ गोर्खे बजार र फिक्कल रोड अन्तर्गत छिपिटार शान्तिगोलाई गरेर जम्मा २१ किलोमिटर सडक कालोपत्रे हुने सघन सहरी तथा भवन निर्माण विभागका उप महानिर्देशक नारायण भण्डारीले जानकारी दिनुभयो। उहाँका अनुसार सडक र बसपार्कको बोलपत्र आह्वान भइसकेको छ। उपमहा निर्देशक भण्डारीले चाँडै सम्झौता भएर काम सुरु हुने बताउनुभयो। भण्डारीले कार्यालयले देशका ५० नगरपालिकामा ५० र २० करोडका दरका कार्यक्रम सञ्चालन गरिने जानकारी दिनुभयो। नगर भित्र यीसहित १० वटा योजना विभागबाट सञ्चालन हुने सूर्योदय नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत मिलन भट्टराईले जानकारी दिनुभयो। उहाँका अनुसार अन्तु पोखरी, जोरपोखरी र कन्यामको ब्युटिफिकेशन समेत आयोजना अन्तर्गत गरिने छ।शिलान्यास गर्दै पूर्व प्रधानमन्त्री खनालले अबको केही वर्षमा सहरीकरण बढ्ने भएकाले बेलैमा त्यस तर्फ ध्यान दिन आग्रह गर्नुभयो। उहाँले सहरको विकास भए पनि धेरै पूर्वाधार निर्माण गर्न बाँकी रहेको बताउनुभयो।कार्यक्रममा सहरी विकासमन्त्री मेटमणि चौधरीले एउटा सहर बन्न आवश्यक पर्ने सबै पूर्वाधार पर्ने गरी आयोजनाले काम गर्ने जानकारी दिनुभयो। उहाँले देशका विभिन्न स्थानलाई सहरीकरण गर्ने गरी मन्त्रालयले काम गरिरहेको जानकारी दिनुभयो। नगर प्रमुख राईले आयोजनाका काम समयमै सम्पन्न गर्ने गरी नगरले काम थाल्ने जानकारी दिनुभयो।
मतदानस्थल अपाङ्गतामैत्री बनाउन माग
अपाङ्गता भएकाहरुले झापाका मतदानस्थल अपाङ्गतामैत्री बनाउनु माग गर्नुभएको छ । आफुहरुलाई मतदाताको रुपमा मात्र प्रयोग नगरेर राजनीतिक अधिकार सुनिश्चित्ताका लागि उम्मेदवार छनौटमा समेत प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने माग राख्नुभएको छ ।
गठबन्धनका उम्मेदवारबारे एक सातामा टुङ्गिन्छ : पूर्वप्रम खनाल
पूर्व प्रधानमन्त्री तथा नेकपा एकीकृत समाजवादीका सम्मानित नेता झलनाथ खनालले अबको एक साता भित्रमा पाँच दलीय गठबन्धन टुङ्गो लाग्ने बताउनुभएको छ ।
मुडे–शैलुङ सडक मर्मतको काम सुरु
दोलखाको मुडेदेखि शैलुङ गाउँपालिकाको कार्यालय सम्म पुग्ने सडक मर्मतको काम सुरु भएको छ । निर्माण कम्पनीले बुधबारबाट सडक निर्माणको काम सुरु गरेको हो । एकहप्ता अघिदेखि मुडे शैलुङ सडक निर्माणमा ढिलाइ भन्ने समाचार गोरखापत्र दैनिकमा प्रकाशन भएपछि कार्यालयले ममर्तको काम सुरु गरेको छ ।
पाथीभरा क्याम्पसमा शेर्पा विद्यार्थीको इकाइ समिति
ताप्लेजुङस्थित पाथीभरा बहुमुखी क्याम्पसमा नेपाल शेर्पा विद्यार्थी सङ्घको इकाइ समिति गठन भएको छ । पाथीभरा बहुमुखी क्याम्पसमा सर्गम शेर्पाको अध्यक्षतामा इकाइ समिति गठन भएको हो ।
पाथीभरा क्षेत्रमा सरसफाइ र वृक्षरोपण
ताप्लेजुङस्थित प्रसिद्ध तीर्थस्थल पाथीभरा क्षेत्रमा सरसफाइ र वृक्षरोपण गरिएको छ । आउँदो असोज दोस्रो साता आयोजना गर्न लागिएको पाथीभरा म्याराथन तथा पर्यटन महोत्सव २०७९ लाई लक्षित गरी पाथीभरा क्षेत्रमा सफाई र वृक्षारोपण गर्न थालिएको हो ।
टोलभरका बालबालिका बिरामी
पाँचथरको हिलिहाङ गाउँपालिका वडा नम्बर ३ को एउटा टोलका सबै बालबालिकामा ज्वरो र रुघाखोकीको सङ्क्रमण देखिएको छ। स्थानीय साम्रे आधारभुत विद्यालयको सेवा क्षेत्रमा पर्ने साम्रे टोलका ३५ जना बालबालिका एकैसाथ बिरामी भएपछि त्यहाँको स्वास्थ्य शाखाले बुधबार विद्यालयमै पुगेर उनीहरूको स्वास्थ्य परीक्षण गरेको छ।
धितो पास भनी राजीनामा पास गरेपछि गुरुङ छ वर्षदेखि बिचल्ली
मोरङको कानेपोखरी –५ की ६० वर्षीया पल्पना गुरुङ ६ वर्ष देखि आफूलाई ठगी गरी जग्गा राजीनामा पास गरी लिएका धरान १६ का भूपेन्द्र लिम्बूको खोजीमा हुनुहुन्छ ।
अरुण तेस्रो प्रसारण लाइन बन्न ढिलाइ
४०० केभी क्षमताको अरुण तेस्रो जलविद्युत् आयोजनाको प्रसारण लाइन निर्माणमा विवाद भएपछि सङ्खुवासभामा प्रसारण लाइन निर्माण हुन सकेको छैन । प्रसारण लाइन विस्तार हुने सात जिल्लामध्ये छ जिल्लामा मुआब्जा वितरण गरी काम सुरु भइसके पनि सङ्खुवासभामा प्रसारण लाइन निर्माणमा विवादका कारण काम सुरु हुन नसकेको हो । जनगुनासो आएपछि जिल्ला समन्वय समितिले सरोकारवालासँग छलफल आयोजना गरेको थियो । कार्यक्रममा सहभागीले अरुण तेस्रो परियोजनाबारे असन्तुष्टि व्यक्त गरेका थिए ।
जग्गा विवादले सिँचाइ आयोजना सम्पन्न भएन
जग्गा विवादका कारण खोटाङको एक सिँचाइ आयोजना निर्धारित मितिमा सम्पन्न हुन सकेन। जिल्लाको दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिका–६, छितापोखरीस्थित टुवाखोला मुहान रहेको लोकतान्त्रिक सिँचाइ आयोजनामा जग्गा विवाद हुँदा समयमै सम्पन्न हुन नसकेको हो। योजना सम्पन्न भएको भए दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिकाका बतासे, सछितापोखरी र छितापोखरी गरी तीन वडाका खेतमा सिँचाइ सुविधा पुग्ने थियो।
विद्यालयको बाटैमा बित्छ चार घण्टा
सरकारले बर्सेनि सुलभ र सहज तरिकाबाट बालबालिकालाई शिक्षा उपलब्ध गराउन विभिन्न कार्यक्रम तथा नाराहरू तय गर्ने गरेको छ । ग्रामीण क्षेत्रका बालबालिकाका लागि ती नारा नारामै सीमित बन्ने गरेका छन्। उनीहरू घण्टौँ टाढाका विद्यालय धाएर शिक्षा लिन बाध्य छन्। धनकुटाको साँगुरीगढी गाउँपालिका–७, आस्कोटका अर्पण राई करिब दुई घण्टा टाढाको स्कुलबाट शिक्षा लिन बाध्य हुनुहुन्छ। उहाँ सोही वडाको महाभारतस्थित गोलखाडी माविको कक्षा–९ मा अध्ययनरत हुनुहुन्छ। दैनिक करिब चार घण्टाभन्दा बढी समय त उहाँको स्कुल आउन जानमै बित्ने गरेको छ। उहाँ सँगसँगै सोही गाउँबाट दैनिक करिब ३० जना विद्यार्थी विद्यालयको लागि दैनिक चार घण्टा धाउन बाध्य छन्। “नजिकै स्कुल छैन, त्यसैले दैनिक करिब चार घण्टा धाउन बाध्य छौँ,” राई भन्नुहुन्छ।
६२ परिवारलाई जग्गाधनी दर्ता प्रमाणपुर्जा वितरण
भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री शशी श्रेष्ठले मोरङको कानेपोखरीका ६२ परिवारलाई जग्गाधनी दर्ता प्रमाणपूर्जा वितरण गर्नुभएको छ ।
मोरङमा ३६ भूमिहीन दलित र सुकुम्वासी घरपरिवारलाई लालपुर्जा वितरण
भुमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री शशी श्रेष्ठले मोरङको कानेपोखरी गाउँपालिकामा भुमिहीन सुकुम्वासी र दलित गरेर ३६ वटा लालपूर्जा वितरण गर्नु भएको छ ।
ओखलढुङ्गामा पाँच जनाले त्यागे नेपाली नागरिकता
शेरबहादुर राईओखलढुङ्गा, भदौ २९ गते । ओखलढुङ्गामा पाँच जनाले नेपाली नागरिकता त्यागेका छन् । जिल्लामा पाँच वर्षको अवधिमा पाँच जनाले नेपाली नागरिकता त्यागेका हुन् ।जिल्ला प्रशासन कार्यालय, ओखलढुङ्गाको तथ्याङ्कअनुसार २०७४ साल यता पाँच जनाले नागरिकता त्याग्नुका साथै सात जनाको नागरिकता रद्ध गरिएको छ । हालसम्म दुई महिला र तीन पुरुषले नागरिकता त्यागेको सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी सन्ध्या सिग्देलले जानकारी दिनुभयो । विभिन्न देशमा गएर उतैको नागरिक भएका अधिकांशले नेपाली नागरिकता त्यागेको सिग्देलको भनाइ छ । दोहोरो नागरिकता लिएका तथा गलत विवरण भरिएका नागरिकताहरु पनि रद्ध गरिएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय, ओखलढुङ्गाले जनाएको छ ।
जग्गाधनी पुर्जा छिटो वितरण गर्न कसरत
झापाका स्थानीय तहहरुले भूमिहीन दलित, भूमिहीन सुकुम्बासी र अव्यवस्थित बसोबासिको तथ्यांक संकलन तथा निस्सा बितरण गर्दै चाँडो जग्गाधनी पूर्जा बितरणका लागि कामलाई तिब्रता दिएका छन् ।
बजारमा कुहिएको माछा विक्री वितरण
झापाको बिर्तामोडमा भारतबाट मरेका माछाहरू ल्याएर बिक्री गर्ने गरेको पाइएको छ । चाडपर्वको समयमा हुन सक्ने ठगी नियन्त्रणका लागि सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी रुद्रप्रसाद न्यौपानेसहितको टोलीले बजार अनुगमन गर्दा यस्तो पाइएको हो ।
स्वास्थ्य संस्थामा औषधि अभाव
निःशुल्क रूपमा वितरण गर्ने औषधिको अभाव भएपछि सुनसरीको इनरुवा नगरपालिकाका वडामा रहेका स्वास्थ्य संस्थामा आउने सेवाग्राही रित्तो हात फर्कन बाध्य भएका छन्। ग्रामीण क्षेत्रमा मात्रै नभई जिल्ला सदरमुकाम इनरुवा नगरपालिका क्षेत्रभित्र रहेका १० वटै स्वास्थ्य संस्थामा निःशुल्क वितरण गर्ने औषधि अभाव भएकाले सेवाग्राही मारमा परेका छन्। मङ्गलबारमात्रै इनरुवा नगरपालिका–९, बबियाकी भोलादेवी यादव आफ्नो पाँच वर्षीय नाति गौरव यादवलाई पखाला र ज्वरो लागेकोले उपचार गराउन बबिया स्वास्थ्य चौकी पुग्नुभयो तर स्वास्थ्यकर्मी बाहेक औषधि कुनै पनि पाउनुभएन।
आमाको स्मृतिमा अक्षयकोष
पाँचथरको फाल्गुनन्द गाउँपालिका वडा १ नवमीडाँडाकी निर्मला आङदेम्बेले आफ्नी स्वर्गीय आमाको स्मृतिमा ५१ हजार १ सय ५५ रुपियाँको अक्षयकोष स्थापना गर्नुभएको छ ।
प्रदेश १ मा डेङ्गुको प्रभाव बढ्दो
प्रदेश १ मा ३२० जनालाई डेङ्गु सङ्क्रमण देखिएको छ। स्वास्थ्य निर्देशनालय धनकुटाका निर्देशक ज्ञानबहादुर बस्नेतका अनुसार अहिलेसम्म पहाडका जिल्लामा यसको प्रभाव बढी देखिएको हो। तथ्याङ्कअनुसार सबैभन्दा बढी तेह्रथुम जिल्लामा ११० जना, सङ्खुवासभामा ६६ जनामा देखिएको छ। यसैगरी झापा र भोजपुरमा २४÷२४ जना, मोरङमा १९ जना, ताप्लेजुङ १६, धनकुटा १८, पाँचथर र सोलु तीन÷तीन जना, उदयपुर नौ जना र सुनसरीमा २८ जनामा डेङ्गु सङ्क्रमण भेटिएको छ।