“जाडोमा सुर्ती, चुरोट र रक्सीको सेवनले मुटु रोग बढ्छ”- डा. चन्द्रमणि अधिकारी
काठमाडौँ, पुस १२ गते । पछिल्लो समय नेपालमा मुटु रोगीका बिरामीको सङ्ख्या बढ्ने क्रममा रहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ । शहीद गङ्गालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्रका निर्देशक तथा मुटुरोग विशेषज्ञ डा. चन्द्रमणि अधिकारीका अनुसार अस्पतालमा दैनिक रुपमा मुटुरोगका बिरामी बढ्दै गएको बताउनुहुन्छ । अस्पतालमा पेइङ र जनरल ओपिडीमा गरी सात सयभन्दा बढी बिरामीले ओपिडी सेवा लिने गरेका छन् । जनरल ओपिडीमा पाँच छ सयको हाराहारीमा बिरामीले सेवा लिन्छन् भने पेइङ ओपिडीमा एक सय जना मुटुरोगीले सेवा लिने डा. अधिकारी बताउनुहुन्छ । आकस्मिक उपचार कक्ष (इमर्जेन्सी)मा ५० देखि ६० बिरामी आउने गर्दछन् । अस्पतालले चार वटा क्याथ ल्याब सञ्चालनमा छन् जसमा एक महिनामा एक हजारभन्दा बढीले सेवा लिने गरेका छन् ।उहाँका अनुसार अस्पतालमा विशेष गरी उच्च रक्तचाप, मधुमेह, कोलेस्ट्रोल युवा अवस्थामा हृदयघात र हार्ट फेलिएर (मुटुले रगत पम्प गर्ने क्षमता कम) भएका समस्या दिएर बिरामी आउने गर्दछन् । प्राय मानिसले मुटुरोग भन्नासाथ एउटा मात्र हृदयघात भन्ने सोच्ने गरे पनि मुटु रोग धेरै प्रकारका हुने डा. अधिकारी बताउनुहुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “मुटु एउटा पम्प हो यसले शरीरमा रगत पुर्याउने काम गर्छ । प्राय मानिसले मुटु रोग भन्न साथ हृदयघात भन्ने सोच्ने गर्ने गर्दछन् तर मुटु रोगका धेरै प्रकृतिका हुन्छन् । ”उहाँका अनुसार मुटुका रोगमा जन्मजात मुटुको रोग, धेरैजस्ता अवस्थामा मुटुको कोठामा प्वाल पर्छ, बाध मुटुको रोग पाँच देखि १५ वर्षका बालबालिकालाई ब्याक्टेरियाको कारणले गर्दा लाग्ने गर्छ । यसले पछि गएर मुटुको भल्बहरु बन्दा गराउने चिकित्सककाे भनाइ छ । त्यसका अतिरिक्त उच्च रक्तचाप, कोलेस्ट्रोल ,मधुमेह, हृदयघात मुटुको रोग, मुटुको चालसम्बन्धी रोगहरू, हार्ट फेलिएर [मुटुले रगत पम्प गर्ने क्षमता कम] रोग पर्ने डा. अधिकारीको भनाइ छ । विभिन्न कारणले गर्दा मुटुमा रोग लाग्ने चिकित्सक बताउँछन् । डा. अधिकारीका अनुसार बाथ मुटुको कारणले ब्याक्टेरियाको कारणले गर्दा हुने गर्छ । हृदयघात भनेको विभिन्न कारणले गर्दा हुन्छ । उच्च रक्तचाप भएका मानिसमा हृदयघात हुने सम्भावना बढी हुन्छ । सुर्तीचुरोट सेवन गर्ने मानिसलाई पनि हृदयघात हुने सम्भावना बढी हुन्छ । अस्वाथकर खानेकुरा, खराब जीवनशैली भएका मानिसलाई अन्य मानिसको तुलनामा बढी हुन डा अधिकारीको भनाइ छ । जाडोमा मुटु रोगका बिरामी बढ्नुका कारण ?जाडो बढेसँगै कतिपय बिरामीको उच्च रक्तचाप, छातीको इन्फेक्सन पनि बढ्ने गर्छ । इन्फेक्सन भएसँगै हाट फेलियरको समस्या भएका बिरामीलाई हार्ट फेलियरको लक्षण बढ्ने गर्छ । गर्मीको तुलनामा हृदयघातका बिरामी बढ्ने गर्दछन् । जाडोमा हृदयघातका बिरामी बढ्नुका विभिन्न कारण छन् । चिसोको बेलामा शरीरका साना साना नसाहरू खुम्चिने, इन्फेक्सनको सम्भावना बढ्ने हुन्छ, जाडो बढेसँगै सुर्ती चुरोट रक्सीको सेवन बढाउने हुँदा मानिसमा मुटुको समस्या बढ्ने डा. अधिकारीको भनाइ छ । जाडोमा मुटुको रोग बढ्न नदिन चिसोबाट बच्ने, न्यानो भएर बस्ने, सुर्ती चुरोट रक्सीको सेवन नगर्न चिकित्सकको सुझाव छ । जाडोमा मुटु रोगबाट बच्न स्वस्थकर खानेकुरा खाने, चिकित्सक सल्लाहमा औषधि नियमित सेवन गर्न र स्वस्थकर जीवनशैली अपनाउन डा.अधिकारीको सुझाव छ ।मुटुरोग भनेको के हो, जाडोमा मुटु रोग बढ्नुको कारण र यसको रोग थामका उपायमा केन्द्रित भई शहीद गङ्गालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्रका निर्देशक तथा मुटुरोग विशेषज्ञ डा. चन्द्रमणि अधिकारीसँग गोरखापत्र अनलाइनका लागि सिर्जना खत्री र मनोजरत्न शाहीले गरेको भिडियो संवाद :
पन्ध्र लाख मात्रा फाइजर खोप ल्याइने
छिमेकी देशमा कोभिड–१९ को नयाँ स्वरूप पुष्टि भएसँगै सरकारले नेपालमा पनि सतर्कता अपनाउन सुझाव दिएको छ । साथै सरकारले कोभिडको नयाँ स्वरूपलाई लक्षित गर्दै फाइजरको नयाँ खोप ल्याउने प्रक्रिया अघि बढाएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका सचिव डा. रोशन पोखरेलले स्वास्थ्य सेवा विभागले गाभीमार्फत १५ लाख डोज फाइजरको नयाँ खोप ल्याउने तयारी भइरहेको जानकारी दिनुभयो । उक्त खोप नयाँ भेरियन्टका लागि प्रभावकारी रहेको पुष्टि भएको विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले प्रमाणित गरेपछि खोप ल्याउने तयारी भइरहेको हो ।
बझाङको साईपालमा तीनदिने स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न
बझाङको साईपाल गाउँपालिकामा गुराँसे कल्याणकारी विकास प्रतिष्ठानको संयोजनमा हालै बृहत् स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न भएको छ ।
निःशुल्क आयुर्वेद तथा वैैकल्पिक चिकित्सा स्वास्थ्य शिविर सम्पन्न
सुनसरीको कोशी गाउँपालिका – ३ पश्चिम कुशाहा जमुवामा निःशुल्क आयुर्वेद तथा वैकल्पिक चिकित्सा शिविर सम्पन्न भएको छ । जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र सुनसरीको आयोजनामा शिविर सम्पन्न भएको जिल्ला आयुर्वेद कार्यालयका प्रमुख डा. सन्दीपकुमार यादवले जानकारी दिनुभयो ।
कोरोनाविरुद्धको बुस्टर डोज लगाउन आग्रह
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले कोरोना भाइरसका सङ्क्रमण बढिरहेकाले सबैलाई अतिरिक्त मात्रा (बुस्टर डोज) लगाउन आग्रह गरेको छ ।
बुस्टर खोप लगाउन आग्रह
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले कोभिड–१९ को नयाँ भेरियन्ट बीएफ–७ नेपालमा पनि फैलने जोखिम रहेकाले सतर्क रहन आग्रह गरेको छ । त्यसैगरी मन्त्रालयले कोभिड–१९ को बुस्टर डोज लगाउन बाँकी रहेकालाई छिटो खोप लगाउनसमेत आग्रह गरेको छ । मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. सञ्जयकुमार ठाकुरले शनिबार विज्ञप्ति जारी गर्दै सो आग्रह गर्नुभएको हो ।
‘कोभिड–१९ को नयाँ भेरियन्ट बीएफ-७ नेपालमा पुष्टि भएको छैन’
विश्वव्यापी महामारीका रूपमा फैलिएको कोभिड–१९ को सङ्क्रमणको जोखिम अझै कायम रहेको अवस्थामा छिमेकी मुलुकहरूमा फैलिएको कोभिड–१९ को नयाँ भेरियन्ट बीएफ ७ हालसम्म नेपालमा पुष्टि नभएको स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले जनाएको छ ।
स्वास्थ्य पूर्वाधारमा ध्यान दिन आवश्यक : प्रधानमन्त्री देउवा
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले सरकारले ज्येष्ठ नागरिकको स्वास्थ्यमा पहुँच सुनिश्चित गर्न स्वास्थ्य प्रणालीमा सुधार गरिरहेको बताउनुभएको छ ।
जाडोमा आगो, हिटर बाल्दा वा गिजरको प्रयोग गर्दा सावधानी अपनाउन आग्रह
सरकारले जाडोमा आगो, हिटर बाल्दा वा गिजरको प्रयोग गर्दा सावधानी अपनाउन आग्रह गरेको छ ।
हिलिहाङका चार सय बढीको स्वास्थ्य परीक्षण
हिलिहाङ गाउँपालिकाले आयोजना गरेको ज्येष्ठ नागरिक तथा महिला लक्षित निःशुल्क स्वास्थ्य शिविरमा चार सय आठ जनाले लाभ लिएका छन्।
शीतलहर र हिमपातका जोखिमबाट सुरक्षित रहन आग्रह
सरकारले शीतलहर र हिमपातको जोखिमबाट सुरक्षित रहन आग्रह गरेको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले केही समय यता बढ्दो चिसोसँगै शीतलहर र हिमपातले जनजीवन प्रभावित भएको भन्दै सुरक्षित रहन आग्रह गरेको हो ।
कोरोनाको नयाँ स्वरूप फेला पर्न सक्ने भन्दै सतर्कता अपनाउन आग्रह
सरकारले कोरोना भाइरस नयाँ स्वरुमा देखा पर्न सक्ने भन्दै सतर्कता अपनाउन आग्रह गरेको छ ।
बीपी प्रतिष्ठानमा शिक्षाध्यक्षमा प्रा.डा. शर्मा नियुक्त
बीपी कोइराला स्वास्थ्यविज्ञान प्रतिष्ठानले शिक्षाध्यक्षमा इन्टर्नल मेडिसिन विभागका प्रा.डा. सञ्जीवकुमार शर्मालाई नियुक्त गरेको छ ।
बालबालिकालाई रोटा भाइरसबाट यसरी जोगाउने
चिसो मौसम बढेसँगै जाडोमा बालबालिकालाई धेरै स्वास्थ्य समस्या देखिने गर्दछन् । जाडोमा बालबालिकालाई रुघाखोकी, फ्लु, निमोनिया जस्ता सङ्क्रामक रोगले सताउने चिकित्सक बताउँछन् ।
दुई वर्षदेखि जिल्ला अस्पताल एम्बुलेन्सविहीन
हिमालपारीको जिल्ला मुस्ताङको जिल्ला अस्पताल पछिल्लो दुई वर्षदेखि एम्बुलेन्सविहीनको अवस्थामा रहेको जिल्ला अस्पताल मुस्ताङका निमित्त मेडिकल सुपरिटेण्डेन्ट डा. बिशाल तिवारीले बताउनुभयो ।
चिकित्सक सङ्घको अध्यक्षका लागि तीन जनाको उम्मेदवारी दर्ता
नेपाल चिकित्सक सङ्घको आसन्न निर्वाचनमा २४ सदस्यीय पदाधिकारीका लागि २४ र सदस्यका लागि १५ गरी ३९ जना चिकित्सकहरूले मनोनयन दर्ता गराउनुभएको छ ।
दुई दिने स्वास्थ्य तथा शारीरिक शिक्षासम्बन्धी कार्यशाला सम्पन्न
नेपालका विभिन्न क्याम्पसमा स्वास्थ्य तथा शारीरिक शिक्षा अध्यापन गराउने शिक्षकहरूको कार्यमूलक अनुसन्धानसम्बन्धी दुईदिने कार्यशाला सम्पन्न भएको छ ।
धूम्रपान र भान्साको धुवाँले दमको समस्या
वीर अस्पतालको छाती विभागका प्रमुख डा. आशेष ढुङ्गाना धूम्रपान, भान्साको धुवाँ, आन्तरिक वायु प्रदूषण, वायु प्रदूषण र धुलोको कारण दमको समस्या हुने बताउनुहुन्छ।
नेपालको स्वास्थ्य अवस्थाबारे जानकारी लिन प्रधानमन्त्री देउवा र अध्यक्ष दाहाल अस्पतालमा
प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेकपा (एकीकृत समाजवादी)का अध्यक्ष माधवकुमार नेपालको स्वास्थ्य अवस्थाबारे जानकारी लिनुभएको छ।
अटोइम्युन इन्सेलाइटिस
मानव मस्तिष्कसम्बन्धी एक रोग हो अटोइम्युन इन्सेफ्लाइटिस (Autoimmune Encephalitis) । यो रोगको नाम दुई शब्दबाट बनेको छ, अटोइम्युन (Autoimmune) र इन्सेफ्लाइटिस -(Encephalitis)। अटोइम्युन एक मेडि
स्वास्थ्यमा अब कुल बजेटको १० प्रतिशत
सरकारले चार महत्त्वपूर्ण नीति पारित गरेको छ। गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणको संयोजकत्वमा रहेको मन्त्रिपरिषद् सामाजिक समितिको मङ्गलबार बसेको स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयले पेस गरेका दुई र महिला बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक मन्त्रालयले पेस गरेका दुई नीति पारित गरेको हो।
बाथरोगलाई हेलचेक्राइँ गरे अङ्गभङ्ग हुनसक्छ
जाडो मौसममा हाड जोर्नी दुख्ने, हातखुट्टा कक्रक र अररो हुनेजस्ता समस्या देखिन्छन् ।
अब स्वास्थ्यमा बजेटको १० प्रतिशत लगानी गर्नुपर्ने
सरकारले चार महत्वपूर्ण नीति पारित गरेको छ ।
एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष नेपाल अस्पताल भर्ना
नेकपा (एकीकृत समाजवादी) अध्यक्ष माधवकुमार नेपाल स्वास्थ्य उपचारका क्रममा मंगलबार अस्पताल भर्ना हुनुभएको छ।