रङ्गकर्मी विमललाई अवार्ड
रङ्गकर्मी विमल सुवेदीले थाइल्यान्डमा हेरिटेज अन्तर्राष्ट्रिय अवार्डमा मोस्ट कियटिभ डिरेक्टरको अवार्ड प्राप्त गर्नुभएको छ । इ प्लानेट इन्टरनेसनल सिङ्गापुर र थाइल्यान्डले आयोजना गरेको अवार्डका लागि संसारभरका ३० भन्दा बढी देशबाट आठ हजार ९७० दाबेदार थिए । सबैलाई उछिन्दै विमलले सो अवार्ड हात पार्नुभएको हो । केन्याका राजदूतश्री लिन्ड्से किमवलकिपतिनेस र मङ्गोलिया राजदूतावासका प्रतिनिधिले संयुक्त रूपमा विमल सुवेदीलाई अवार्ड हस्तान्तरण गर्नुभएको थियो ।
मृत्यु रोज्नेको मृत्यु खोज्ने जागिर
नाटक ‘काल’ को मञ्चन सुरु भएको छ । काल अर्थात् मृत्यु र समयचक्र । नाटकले दुवैलाई छुने प्रयास गरेको छ । नाटक एक सामाजिक कथा हो, जुन कथाभित्र दर्शकले कहीँ न कहीँ आफैँलाई पाउँछन् । नाटकले विश्व परिवेशमा देखा परेको आर्थिक मन्दीलगायत प्राकृतिक तथा सामाजिक कारणले मनोवैज्ञानिक रोगको सिकार भएका व्यक्ति जो आफूलाई दुर्बल ठानेर आत्महत्याको बाटो रोजिरहेका छन्, उनीहरूको मनोवैज्ञानिक उपचारको वकालत गर्छ । नाटकलाई नाट्य विधाका रूप दिएर प्रस्तुत गरिएको छ । जहाँ भनिएको छ, मृत्यु रोज्ने मान्छेको मृत्यु खोज्ने जागिर ।
बुढो मान्छे
मेरा एक जना साथीकी छोरीले एसइई पास गरिछन् । च्याटमा कुरा गर्दै थिएँ– ओहो दाहालजी, ल बधाई छ है, छोरीले पास गरिछन् । उनले धन्यवाद भने ।
‘तिमी आयौ, मेरो जीवन सार्थक बनायौ !’
लेख्न मन लागेको तर जाँगर नचलेको, नलेखुँ घरिघरि यो विषयले चिथोरिरहने, यसै कारण लेखेको हुँ । आजसम्मका कथा, निबन्ध वा लेख लेख्दा म स्पष्ट हुन्थ्येँ– कि कसरी विषयको पोयो उठाउ
वनक्षेत्रमा हुने हिंसाविरुद्ध सचेतनामूलक कला प्रदर्शनी (फोटो फिचर)
काठमाडौंको काष्ठमण्डप अगाडि महिला हिंसाविरुद्धको १६ दिने अभियानअन्तर्गत लैङ्गिक हिंसाविरुद्ध सचेतनामूलक कला प्रदर्शनी गरिएको छ ।
नियात्रा सङ्ग्रह ‘ससुरालीदेखि सुस्तासम्म’ विमोचन
साहित्यकार विनोद नेपालको नियात्रा सङ्ग्रह ‘ससुरालीदेखि सुस्तासम्म’ विमोचन गरिएको छ । नेपालको नियात्रा सङ्ग्रह वरिष्ठ साहित्यकार चोलेश्वर शर्माले विमोचन गर्नुभयो ।
पोखरामा मिथिला चित्रकला
मधेश प्रदेशको मिथिला क्षेत्रमा लोकप्रिय मिथिला चित्रकला शनिबार पोखरेलीले अवलोकन गरेका छन् । करिब ३० जना पोखरेली बालबालिका आर्ट वर्कसपमा समेत सहभागी भए । वर्कसपसँगै कला प्रदर्शनीसमेत भएको छ । विद्यालयमा विभिन्न खालका पेन्टिङ सिकेका बालबालिका पृथक् खालको मिथिला चित्रकला बनाउन व्यस्त भए । शनिबार दिउँसो करिब पाँच घण्टा भएको कला कार्यशालामा सहभागी बालबालिकाले उत्सुकतापूर्वक मिथिलाको कला सिक्नुका साथै सिर्जनासमेत गरेका छन् ।
फोटो र चित्रकलामा ब्रिटिस गोर्खामा महिलाको भूमिका
बबरमहलस्थित नेपाल कलापरिषदमा गोर्खा बेमेन फोटो तथा आर्ट प्रदर्शनी सुरु भएको छ । ब्रिटिस गोर्खा सैनिकका श्रीमतीसँग सम्बन्धित रहेको फोटो तथा चित्रकला प्रदर्शनी शनिबारबाट सुरु भएको हो ।
ज्याग्दीखोला साहित्य–कला पुरस्कार तीन स्रष्टा सम्मानित
पुतलीबजार नगरपालिका–१ मा ज्याग्दीखोला साहित्य प्रतिष्ठान स्याङ्जाले स्रष्टा/द्रष्टा सम्मान, पुरस्कार वितरण तथा ज्याग्दीखोलाको तरङ्ग–३२ को लोकापर्ण कार्यक्रम गरेको छ ।
पर्यावरणीय सङ्कट पुस्तक सार्वजनिक
बालुवाटारमा विशाल खड्काको ‘पर्यावरणीय संकटः आठ अर्ब मानिसको साझा चुनौती’ पुस्तक लोकार्पण गर्नुहुँदै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ।
‘तीर्थकुमारी स्वर्णिम साँझ-२०८०’ सम्पन्न
शुक्रबार साँझ काठमाडौँको जमलस्थित राष्ट्रिय नाचघरमा एक हजारभन्दा बढी गीतमा स्वर दिनुभएकी लोकगायिका तीर्थकुमारी थापा एकल साँझमा प्रस्तुत हुनुभएको छ । ‘तीर्थकुमारी स्वर्णिम साँझ-२०८०’ नाम दिइएको उक्त कार्यक्रममा उहाँले आफ्ना लोकप्रिय १९ गीत गाउनुभयो ।
गीत लेखनमा लोकप्रिय बन्दै वरिष्ठ पत्रकार थपलिया
वरिष्ठ पत्रकार गोपालप्रसाद थपलियाको गीत लेखन क्षेत्र सफल हुँदैगएको छ । करिब पाँच दशकदेखि निरन्तर पत्रकारितामा रहनुभएका पत्रकार थपलिया पछिल्लो समय जनचेतनामूलक गीत लेखन तथा रेकर्डिङ गराउनमा व्यस्त रहनुभएको छ ।
अफसोस [कथा]
अफसोस यस कुरामा भयो नारायणलाई, उसले त्यसो किन भन्यो ? भन्न नहुने थियो तर भन्यो र अहिले पश्चात्ताप गर्नु परिरहेछ । कहिलेको बोली कुन किसिमले भनिएको हुन्छ त्यो चाँडै नै सत्य साबित हुनु दुःखद हुन सक्दो रहेछ । यस तथ्यले नारायणलाई भित्रभित्र पोल्दै थियो । उसले असर्फीलाई यत्ति मात्र भनेको थियो, “तपाईंहरू हाम्रोमा आउनुभएन भने आइन्दा हामी पनि आउँदैनौँ ।” यसको अर्थ त सोझो थियो, परस्परको मित्रता कायम रहोस् । कायम मात्र होइन चलायमान रहोस् । अफसोस यसै
गोपी च्यामेको दुःख
‘कालको ओखती छैन, हुकुमको जवाफ छैन,’ ‘जसको हातमा तरबार उसैको हातमा दरबार’ । यस्ता अनेकौँ राणाकालीन आहान अहिले पनि जनजिब्रोमा छन् । कथित माथिल्लो जातिको पुरुषले कथित ‘पानी नचल्ने’ जातकी महिलालाई ल्याए उसको जात पनि पत्नीकै सरह बनाउने चलन राणाकालीन न्याय व्यवस्थाको एउटा विद्रूप विम्ब थियो, हो ।
फेरि चिनियो नेपाल
“अजिङ्गरको पुछारमा छौँ हामी, टाउको समात्न जाऊँ !” आमदिङबाट हिँड्ने बेलामा निमा आङजु लामाले मलाई भनेथे । अघिल्लो दिन काठमाडौँबाट यहाँ आइपुग्दा गाला ताछ्ने चिसो र हावाको लाछलुछ मेरा लागि शैलुङको स्याँठभन्दा फरक थिएन । बिहानै भुटेको मकै र अरू खित्रिङमित्रिङ झोलामा हालेर निमा घर छेउको बुद्ध प्रतिमातिर लगे । पाँच रङ्गे लुङ्ता घरअघिल्तिर गोलुङ र जङ्गलमा रिलुङ फिर्फिराइरहेथे । नदी र पुलमा टाँगिने लुङ्तालाई जुङलुङ भनिने रहेछ ।
नेपालगञ्जमा वर्तमान साहित्य र पुस्तक लेखनबारे छलफल
नेपालगञ्जमा आयोजना गरिएको एक कार्यक्रममा सहभागी वरिष्ठ साहित्यकारहरुले वर्तमान साहित्य र पुस्तक लेखनबारे विचार विमर्श गरेका छन्।
शारदामा गीतकार श्रेष्ठका ५६ गीत
गीतकार सरला श्रेष्ठको विगतदेखि हालसम्म रचना गरिएका ५६ वटा गीत साहित्यिक मासिक पत्रिका ‘शारदा’ को विशेषङ्कमा प्रकाशित गरिएको छ ।
‘न्याय–अन्याय’ सार्वजनिक
डा. कटक मल्लको ‘न्याय–अन्याय कानुनः भूराजनीति र कूटनीति’ पुस्तक सार्वजनिक भएको छ । पुस्तकमा कानुन, राजनीति, मानव अधिकार, न्यायपालिका, भू–राजनीति÷कूटनीति, पर्यावरणलगायतका विषय समेटिएका छन् । काठमाडौँमा मल्लको किताब सार्वजनिक गर्दै सर्वोच्च अदालतका पूर्वन्यायाधीश प्रकाश वस्तीले मल्लको किताब कानुनी दर्शनको दस्ताबेज भएको बताउनुभयो ।
पौभा र थाङ्का समेटिएको पुस्तक
नेपाली र चिनियाँ कलाकारको पौभा र थाङ्का चित्रकला समेटेर पुस्तकका रूपमा ल्याउने तयारी भएको छ । राजधानीमा एक कार्यक्रममा चाइनाको सिचुआन पब्लिसिङ हाउस र नेपालको वज्र पब्लिकेशनबिच क्रस माउन्टेन डाइलग, फाइन कलेक्सन अफ चाइनिज एन्ड नेपाली थाङ्का नामक पुस्तकको प्रतिलिपि अधिकार सम्बन्धमा सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको हो ।
‘कुरी कुरी’ मञ्चन
शैली थिएटरले चेतनामूलक सडक नाटक ‘कुरी कुरी’ मञ्चन गरेको छ । काठमाडौँको रत्नपार्कस्थित शान्ति वाटिकाबाट मञ्चन भएको नाटक विभिन्न विद्यालयसम्म पु¥याएर जागरण ल्याउन खोजिएको शैली थिएटरका कार्यक्रम संयोजक सविन न्यौपानेले बताउनुभयो । नाटकमा भूकम्पपीडित शर्मिला (सोफिया वज्राचार्य) र बुवा (रूपक काफ्ले) आफ्नो दैनिक जीवन चलाइरहनुभएको छ । उहाँहरूको गरिबीको समस्या र बाध्यताको फाइदा उठाउँदै गाउँका नाता पर्ने मामा (सुशान्त कुइँकेल) ले शर्मिलालाई सहरमा पढाइदिने र राम्रो काम पनि खोजिदिने प्रलोभन देखाउँछन् । शर्मिला पनि त्यसको प्रभावमा पर्छिन् र सहर पस्छिन् । काठमाडौँमा पढाउनुको साटो मामाले शर्मिलालाई सहरको एक होटलमा बेचिदिन्छन् । होटलमा शर्मिलामाथि साहु (निर्तिश भण्डारी) बाल श्रम र यौन दुव्र्यवहार गर्न थाल्छन् । बाल तथा मानव अधिकारकर्मीले समयमै घटनाबारे थाहा पाउँछन् र शर्मिलालाई उद्धार गर्छन् ।
नेपाल र चिनियाँ चित्रकला समेटिएको पुस्तक प्रकाशन हुने
नेपाली र चिनियाँ कलाकारको पौभा र थांका चित्रकला समेटिएको महत्वपूर्ण पुस्तक प्रकाशनमा आउन लागेको छ।
दधिराज सुवेदी पुरस्कार श्रेष्ठ र झालाई प्रदान गरिने
दधिराज सुवेदी पुरस्कार प्रतिष्ठान विराटनगरबाट प्रत्येक वर्ष प्रदान गरिने ‘दधिराज सुवेदी राष्ट्रिय भाषा साहित्य पुरस्कार २०८०’ वरिष्ठ कथाकार तथा आख्यानकार भागिरथी श्रेष्ठलाई र दधिराज सुवेदी राष्ट्रिय पत्रकारिता पुरस्कार २०८० वरिष्ठ पत्रकार धर्मेन्द्र झालाई प्रदान गरिने भएको छ ।
डा. थापाको पुस्तक ‘राष्ट्र–परराष्ट्र’ लोकार्पण
डा. भेषबहादुर थापाको आत्म संस्मरणात्मक पुस्तक ‘राष्ट्र–परराष्ट्र: एकतन्त्रदेखि गणतन्त्रसम्म’ लोकार्पण भएको छ । पूर्वपरराष्ट्रमन्त्री, पूर्व राजदूत एवम् नेपाल राष्ट्र बैङ्कका पूर्व गभर्नर डा. थापाले मङ्गलवार काठमाडौँमा एक कार्यक्रमको आयोजना गरी पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभएको हो ।
किड्स फेस्टिभल गरिँदै
बालबालिकामा रहेको अन्तरनिहित प्रतिभालाई उजागर गर्ने उद्देश्यका साथ नेपालगन्ज किड्स फेस्टिभलको दोस्रो संस्करण आगामी १६ गते नेपालगन्जमा आयोजना गरिने भएको छ । आयोजक लिभवेल काउन्सिलिङका अध्यक्ष भोजराज शर्माले फेस्टिभलको दोस्रो संस्करणमा चार वटा विधालाई महìव दिएको बताउनुभयो ।