अनि बिहे भाँडियो ! (कथा)
“आर्या ! आज तेरो परीक्षा सकिनेबित्तिकै घर आईज । तँलाई हेर्न कुटुम्ब आउने भएका छन् भोलि दिउँसो !” आर्याको
प्रेम, पीडा र प्राप्ति (कथा)
गाउँमा पहिलो पटक साक्षरता कक्षा सञ्चालन भएको थियो । साक्षर बन्न चाहने पाका उमेरका गाउँलेहरू अक्षर चिन्ने रहर पूरा गर्न कक्षामा आएका थिए । सुखद आश्चर्य चाहिँ के थियो भने कक्षामा पुरुषभन्दा महिला
मायालु जूनलार्ई हावाको स्पर्श
सहरभित्र घरभन्दा धेरै छन् बौद्ध चैत्य र बुद्ध मूर्तिहरू । साँघुरा गल्ली, बाक्लो माटाका घर, घरभित्र साना कोठा, उज्यालो छिर्न हम्मे हम्मे पर्ने झ्यालहरू । अझै चौधौँ शताब्दीले छोडेको छैन लोमन्थाङ सहरलाई ।
मान्छेको मन (कथा)
आखिर मलाई के कुराको कमी अथवा अभाव थियो र मबाट त्यस्तो सोच्दै नसोचेको अपराध हुन गयो ? किन मैले मेरो मनमा हठात् उत्पन्न भएको त्यो क्षणिक बिकारलाई त्यागेर संयमित हुन सकिनँ ? त्यस
धर्मपुत्री (कथा )
क्रिस्टिना बारबरा आज अति खुसी छिन् । उनको आँखामा खुसीको आँसु छचल्किराखेको छ । एकातिर ओठको हाँसो पस्केर स्वागत, फूलमाला, सम्मान, प्रशंसापत्र लिइराखेकी छिन् अर्कोतिर छचल्किए
गुफाडाँडामा उक्लिँदा
गुफाडाँडा जाँदै छौँ । मेलम्ची बजार छाडेर हाम्रो गाडी केही मात्र उकालिएको थियो, मेलम्चीलाई हवाईजहाजको झ्यालबाट हेरे जस्तो हेर्नुपर्ने भइसक्यो । २०७८ असारमा आएको ठुलो बाढीको त्रासदी र चर्चा अझै
धार्मिक साहित्यमा दसैँ र नारीशक्ति
हरेक देशका आफ्नै भाषा, जाति, समुदायहरू एवं तिनका आआफ्नै संस्कृति पनि छन् र तिनका आफ्नै साहित्य पनि छन् । वैदिक साहित्यलाई पृष्ठभूमिका रूपमा मान्दा ती साहित्यबाहेकका अन्य साहित्य प्रारम्भमा धार्मि
दुर्गादत्तको तेस्रो विवाह
एकाएक दुर्गादत्त टक्क रोकिए । अर्जुनदृष्टि लगाएर हेर्न थाले । उनी असमञ्जस्यमा परेका थिए । उनले जो देखिरहेका थिए त्यो आफैँमा एउटा अविश्वनीय दृश्य थियो । लाम्चो
मृत्युको बाटो (कथा)
मैले आज बाको अनुहार राम्ररी नियालेँ । बाको अनुहारलाई मै
सत्यका भ्रान्तिहरू (नाटक)
खुला तर व्यस्त सडक । एक मानिस मेचमा बसेका छन् । उनले आँखामा कालो चस्मा लगाएका छन् भने नजिकै एउटा सेतो लट्ठी पनि राखिएको छ । साथैमा एउटा सानो स्पिकर पनि छ । मानिसले दायाँ हातमा
कति सम्झाऊँ चमेलीलाई (कविता)
हिजोआज श्रीमतीले मन दुख्ने कुरा गर्न छाडिसकिन् म देख्दै छु
नियति (कथा)
मन उच्चाट छ आज उसको । समय कटाउन र आवश्यक सूचना लिने विचारले खाना खानासाथ पुरानो साथी सरोजको घर पुग्यो ऊ । मध्याह्नको समय थियो । बाह्र बजेको घाम निकै चर्को, भत्भती पोल्ने !
अन्तिम सत्य (कथा)
घरको मूलढोकाको दाहिनेपट्टि रोपिएको तुलसीको बोटलाई हावाले अघिदेखि हल्लाइरहेको छ । स्वाभाविक हो, बलियोले दुर्बललाई हल्लाउँछ, धकेल्छ र निमोठ्न सक्छ । यो सामाजिक सत्य हो । घरको दे
लघुतम कविता र एपिफिटिक
मधुपर्कको ५७ औँ वार्षिकोत्सवमा आयोजित कार्यव्रmमको दोस्रो सत्र ‘मधुपर्क–मन्थन’ मा ‘वर्तमान नेपाली कविता ः अवस्था, यात्रा र गन्तव्य’ विषयक प्रवचनका स्रोत वक्ता प्रा. डा. लक्ष्मण गौतमले सुनाउनुभएको
उद्विकास र प्रसारवादी दृष्टिकोणमा गजल
“अमेरिकाका चिकित्सकहरूले एक व्यक्तिमा सुँगुरको मिर्गौला सफलतापूर्वक प्रत्यारोपण गरे” भन्ने पुरानो समाचार पढ्दै थिएँ एकजना दाइ साहित्यकारको फोन आयो– “भाइ अब त म
‘महाराजको सवारी’ कथामा अनुभूतिको संरचना
साहित्यकार विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला (विसं १९७१–२०३९) मनोवैज्ञानिक यथार्थवादी कथाकार हुन् । यिनले नेपाली साहित्यका कथा, उपन्यास, कविता, निबन्ध, आत्मवृत्तान्त जस्ता विधामा योग
‘सात हात लामो नली’ का लोककवि लोकनाथ
कविता सङ्ग्रह “लोकमञ्जरी’, लोकनाथ पोखरेल (विसं १९३३–१९४, उदयपुर), प्रकाशक र सम्पादन समूह पोखरेल बन्धु । सङ्ग्रह र रचयिताका भूमिकामा डा. दामोदर पोखरेल, बालकृष्ण
देउडा गीत हिजो, आज र भोलि
देउडा गीतको परिचय नेपालका मौलि
ऋषिङ्ग भ्रमणको झझल्को
नव वर्ष २०७९ को पावन उषासँगै हामी पाँच जनाले यात्रा सुरु गरेका थियौँ । यात्रा थियो भिमाद नगरपालिका मालेबगर हुँदै ऋषिङ्ग गाउँपालिकाको अन्तिम विन्दु भिरकोटसम्म । बिहा
हृदयतलमा देवघाट साँचेर...
“हेल्लो... !” एकोहोरो घण्टी बजिरहेपछि मैले मोबाइल उठाएँ । परिचितकै फोन थियो । औपचारिकता आदानप्रदानपछि नियमित रूपमा जसरी जिस्किँदै फोनमा एकछिन ठट्टा भयो । उनी हुन्– पठन
कलामा राजसी प्रतीक र विम्ब
कलामा प्रतीक वा विम्बहरू हजारांँ वर्षदेखि राजसी ढङ्गले ठाँटबाँटका साथ बसिरहेका देखिन्छन् । समुदायबिच कहिले कला आफैँ विम्बका रूपमा देखा पर्दछ । (चैत्य, स्तूप, प्रतिमा स्वयं
प्रेम विद्रोह (कथा)
म जब ऊसँग एक्लै हुन्थेँ, म आफैँमा निकै दङ्ग, फुरुङ्ग र कता कता हराए जस्तो हुन्थँे । कहिले उसको सम्झनाले मप्रति एकाग्रता पैदा गथ्र्यो । मेरा आँखा
पञ्चमीका चन्द्रमा
जताततै आतङ्क र बम, गोला बारुद । कानले सुनिनसक्नु गरी पड्केका बन्दुकहरू । सुरक्षाकर्मी र आतङ्ककारीबिच हुने बेलाबखतका झडपले मूचर््िछत सहरमा दिउँसै पनि मन्द मन्द
खतरा (कथा)
ऊ ओरालो लाग्दै थियो र अर्कोतर्फबाट साइकिल डो-याउँदै एक अपरिचित उकालो लाग्दै थियो । ओरोलो लाग्दै गरेको मोहन थियो र उकालो लाग्दै गरेको रामप्रसाद । साइकिल डो-या
डर (कथा)
“ह्याँ पैसो कसले गाडेको हँ ?” पूजाखण्डबाट माल्दाइले मुसुमुसु हाँस्दै सोध्नुभयो । बिहान
