छाङरु र तिङ्करमा हेलिकाेप्टरमार्फत निर्वाचन सामग्री र कर्मचारी पठाइयो
अतिक्रमित भूमि कालापानी नजिकको दार्चुलाको उत्तरी क्षेत्र व्यासमा हेलिकाेप्टरमार्फत निर्वाचन सामग्री ढुवानी गरिएको छ । वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तहको निर्वाचनका लागि व्यास गाउँपालिका–१ मा रहेका छाङरु र तिङ्करको मतदान केन्द्रमा नेपाली सेनाको हेलिकप्टरले निर्वाचन सामग्री ढुवानी गरेको हो ।
तारकेश्वर नगरपालिकामा ४० मतदान केन्द्र
काठमाडौँ, वैशाख २६ गते । स्थानीय तह निर्वाचनका लागि काठमाडौँको तारकेश्वर नगरपालिकामा ४० मतदान केन्द्र कायम गरिएको छ । १४ मतदानस्थलमा ४० मतदान केन्द्र राखिने तारकेश्वर नगरपालिकाका निर्वाचन अधिकृत सपला पोखरेलले जानकारी दिनुभयो । तारकेश्वरमा ५७ पदका लागि २७२ जनाले उम्मेदवारी दिनुभएको छ । तीमध्ये नगरप्रमुखमा १६ र उपप्रमुखमा छ जनाले उम्मेदवारी दिनुभएकोे जनाइएको छ । उक्त नगरपालिकामा विभिन्न १० राजनीतिक दल र स्वतन्त्र उम्मेदवारले उम्मेदवारी दिनुभएको छ ।निर्वाचनमा खटिने मतदान अधिकृत, सहायक मतदान अधिकृत र कर्मचारीलाई तालिमसमेत प्रदान गरिसकेको उहाँले बताउनुभयो । यस्तै, निर्वाचन कार्यालयले चुनाव चिह्न वितरण, परिचयपत्र वितरण, सवारी पास वितरण, मतदान केन्द्र र मतदानस्थलको अनुगमन, आचारसंहिताको अनुगमनलगायत काम गरिरहेको उहाँको भनाइ छ ।काठमाडौँ जिल्लाको उत्तर पश्चिम क्षेत्रमा रहेका साङ्ला, जीतपुरफेदी, काभ्रेस्थली, धर्मस्थली, गोलढुङ्गा, मनमैजु र फुटुङ गाउँ विकास समिति मिलाएर बनाइएको तारकेश्वरमा ११ वडा कार्यालय छन् । तारकेश्वरमा कूल ३५ हजार ८२ मतदाता छन् । तारकेश्वरमा नेपाली कांग्रेसबाट प्रमुखमा कृष्णहरि महर्जन र उपप्रमुखमा सिर्जना बुर्लाकोटी, नेकपा (एमाले)बाट प्रमुखमा रामेश्वर बोहोरा र उपप्रमुखमा भवानी डोटेल उम्मेदवार हुनुहुन्छ ।
सुदूरपश्चिमका ७३४ वडामा ३५ जना महिला मात्रै वडाअध्यक्षका उम्मेदवार
महिला सहभागिता ५० प्रतिशत हुनु पर्ने माग भइरहेको भए पनि यसपटकको स्थानीय चुनावमा प्रमुख दलले सुदूरपश्चिमका ७३४ वडामा झण्डै पाँच प्रतिशत अर्थात ३५ जनाले मात्र उम्मेदवारी पाएका छन् ।
महिला मतदाता भन्छन् : महिलाका मुद्दा उठाउनेलाई भोट
कैलालीका महिला मतदाता महिलाका मुद्दा सम्बोधन गर्न सक्नेलाई मत दिने पक्षमा रहेको बताउन थालेका छन् । मतदाता स्थानीय तह निर्वाचनमा पाँच वर्षका लागि नेतृत्व छान्नुपर्ने भएकाले लैङ्गिक मुद्दा बुझेको उम्मेदवार नेतृत्वमा ल्याउनुपर्ने विषयमा छलफल गर्न थालेका छन् । महिलाहरु लैङ्गिक मुद्दा नबुझेको उम्मेदवार पालिकाको नेतृत्वमा आए महिला झन पछाडि पर्ने भएकाले सचेत रहन आग्रह समेत गरिइएको छ ।
पाँच दिन प्रशासनको सेवा बन्द
जिल्ला प्रशासन कार्यालय गुल्मीले स्थानीय तहको निर्वाचनमा कर्मचारीहरु खटिनु पर्ने भएकाले नागरिकता लगायतका कार्यहरु बन्द रहने जनाएको छ ।
काठमाडौँ नगरको तेस्रो स्थानीय निर्वाचन
बदर मतको सङ्ख्या कम गर्न मतदाता सचेत हुनुपर्छ । मतदान कसरी गर्ने ? स्वस्तिक चिह्नको छाप कहाँ लगाउने ? आदि बारेमा जानकार नभएकै कारण मत बदर हुने गर्दछ । २०७४ सालमा भएको स्थानीय निर्वाचनमा उपत्यकाभित्र ४९ हजार ३६० मत बदर भएको थियो । त्यो निर्वाचनमा कुल खसेको मतको १२ प्रतिशत मत बदर भएको निर्वाचन आयोगले जानकारी दिएको छ । उपत्यकाभित्रकै कुरा गर्दा २०७४ सालको निर्वाचनमा काठमाडौँ महानगरपालिकामा सबैभन्दा बढी २९ हजार ९४१ मत (१५.२ प्रतिशत) बदर भएको थियो भने दक्षिणकाली नगरपालिकामा सबैभन्दा कम ९४२ मत बदर भएको थियो । २०१४ सालमा सम्पन्न काठमाडौँ नगरपालिकाको निर्वाचनमा ९९ वटा मत बदर भएका थिए ।
मतदातामा आएको परिवर्तन
विगतका भन्दा अहिलेको स्थानीय तहको निर्वाचनमा मतदाताको माग परिवर्तन भएको छ । स्थानीय तहको निर्वाचनका क्रममा यतिबेला सबै राजनीतिक दलका उम्मेदवारले मतदाताको घरदैलोमा पुगेर मत मागिरहेका छन् । उम्मेदवारले भेटेका मतदाताले विगतको भन्दा फरक माग गर्ने गरेका छन् । मतदाताले उम्मेदवारसँग मत मान्ने क्रममा भौतिक विकाससँगै सामाजिक र आर्थिक विकासका कार्यक्रम पनि ल्याउनुपर्ने माग गर्ने गरेका छन् । उपत्यकाका नगरपालिकामा विभिन्न राजनीतिक दलबाट उम्मेदवार बनेकाहरूले २०७४ सालको स्थानीय तहको निर्वाचनभन्दा अहिले मतदाताको मागमा परिवर्तन आएको अनुभव सुनाउँछन् ।
छानबिन गर्दै निर्वाचन आयोग
निर्वाचन आचारसंहिता २०७८ ले जुलुस, आमसभा, कोणसभा, बैठक एवं भेला गर्दा १८ वर्ष पूरा नभएका बालबालिकाको प्रयोग गर्न वा गराउन नहुने स्पष्ट व्यवस्था गरेको छ । तर, आचारसंहिताको उक्त व्यवस्थालाई बेवास्ता गर्दै सबै प्रमुख राजनीतिक दलले आफ्नो भेला तथा -यालीमा बालबालिकाको निर्बाध रूपमा प्रयोग गरेको पाइएको छ ।
निर्वाचन आयोगले खटायो अनुगमन टोली
स्थानीय तह निर्वाचनका लागि तुलनात्मक रूपमा बढी मतदाता भएका र सुरक्षालगायतका दृष्टिले संवेदनशील मानिएका विभिन्न जिल्लाका लागि निर्वाचन आयोगले केन्द्रीय अनुगमन टोली खटाएको छ । आयोगले नेपाल सरकारका विभिन्न मन्त्रालय र निकायमा कार्यरत सहसचिवको नेतृत्वमा विभिन्न १७ जिल्लामा टोली खटाइएको जनाएको छ । टोलीले उम्मेदवारको खर्चको सीमा, आचारसंहिताको पालना, मौन अवधिमा आचारसंहिताको पालना, निर्वाचनको विश्वसनीयता र स्वच्छता आदि विषयमा अनुगमनको जिम्मेवारी पाएको छ । खटाइएका टोलीका लागि आयोगमा आयोजित अभिमुखीकरण कार्यक्रममा प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले निर्वाचनको व्यवस्थापकीय तयारी भइसकेकाले समग्र पक्ष र आचारसंहिताको कार्यान्वयनको अनुगमन गरी कुनै निर्णय वा कारबाही गर्नुपरेमा त्यस्तो निर्णय वा कारबाही गर्न सक्ने अख्तियारी टोलीलाई दिइएको बताउनुभयो ।
स्थानीय निर्वाचन तयारी तीव्र
स्थानीय तहको निर्वाचनको तयारीलाई मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय हेटौँडाले तीव्र पारेको छ । १० वटा स्थानीय तह रहेको मकवानपुरमा निर्वाचनमा खटिने कर्मचारी र सुरक्षाकर्मीलाई प्रशिक्षण, मतदानका लागि आवश्यक सामग्रीको व्यवस्थापन, सुरक्षाकर्मीको परिचालनलगायतलाई तीव्रता दिइएको हो ।
विकास र समृद्विका लागि गठबन्धन : प्रचण्ड
नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले विकास र समृद्विका लागि पाँच दलीय गठबन्धन आवश्यकता अनुसार नै भएको बताउनुभएको छ।
मतदाताको सहयोगीबारे आयोगको विज्ञप्ति
निर्वाचन आयोगले शारीरिक अशक्तलाई गोप्य स्थानमा आफूसँगै लाने अनुमति मागेमा मतदान अधिकृतले त्यस्तो व्यक्तिलाई मतदाताको साथमा मत संकेत गर्ने गोप्यस्थनमा प्रवेश गर्न अनुमति दिनुपर्ने प्रावधानबारे थप स्पष्ट पारेको छ।
पत्रकार संगठनका अध्यक्षलाई निर्वाचन आयोगको २४ घण्टे स्पष्टीकरण
गठबन्धन दलआवद्ध पत्रकार संगठनका अध्यक्षलाई निर्वाचन आयोगले २४ घण्टे लिखित स्पष्टीकरण मागेको छ ।
शान्तिपूर्णरुपमा निर्वाचन सम्पन्न गराउन अध्यक्ष ओलीको अपिल
गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं, वैशाख २५ गते । प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष तथा पूर्व प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले निष्पक्ष, भयरहित र शान्तिपूर्ण वातावरणमा आसन्न वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह सदस्य निर्वाचन २०७९ सम्पन्न गर्न आवश्यक सहयोगका लागि सबैमा अपिल गर्नुभएको छ । पार्टी मुख्यालय च्यासलमा आइतबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा अध्यक्ष ओलीले सो अपिल गर्नुभएको हो । हाम्रा गाउँ नगरमा सताब्दीयौंदेखि ब्याप्त बेरोजगारी, गरिबी, विपन्नता, अभाव, कूप्रथा, कुसंस्कार, असमानता र कमजोर मनोबलको अन्त्य गर्ने सङ्कल्प एमालेले लिएको जानकारी गराउनुहुँदै अध्यक्ष ओलीले विकास, सुशासन र मानव सुखका दृष्टिले नेपाललाई विश्वकै सर्वश्रेष्ठ देश बनाउन आफूहरु लागिपरेको जानकारी दिनुभयो । एमालेको मूल ध्येय ‘समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’ हो भन्नुहुँदै अध्यक्ष ओलीले भन्नुभयो, “राष्ट्रिय गन्तव्य तय गरेर सङ्कल्पसाथ अघि बढेमा मात्रै त्यसलाई साकार पार्न सकिन्छ । त्यसका लागि भिजन र भिजन बोक्ने व्यापक, सुदृढ, अनुशासित र गतिशील सङ्गठन चाहिन्छ ।” राष्ट्रिय सङ्कल्पको कार्यान्वयन गर्न र कार्यान्वयनलाई निरन्तरता दिन देशमा भिजनरी र कृतसङ्कल्पित राष्ट्रिय शक्ति आवश्यक रहेको उहाँले बताउनुभयो । “एमालेमा मात्रै राष्ट्रिय आँट, सङ्कल्प र आत्मविश्वास छ । हामी आम नेपाली जनतालाई यस उद्देश्यका लागि गोलबद्ध बनाउन सक्छौं, राष्ट्रिय परिवर्तन र रूपान्तरणको महाअभियानमा विश्वासका साथ अघि बढाउन सक्छौं” पूर्व प्रधानमन्त्री समेत रहनुभएका ओलीले थप्नुभयो, “राष्ट्रिय हितहरूको पक्षपोषण गर्न, तिनको दृढ प्रतिरक्षा गर्न र गुमेका चिजहरू पुनः प्राप्त गर्नसक्ने सामथ्र्यवान्, भरपर्दो र जिम्मेवार राष्ट्रिय शक्ति एमाले नै हो ।”नेपाललाई राष्ट्रिय स्वाभिमानसहितको दरिलो एवम् गर्बिलो राष्ट्र बनाउन आफूहरुले चाहेको चर्चा गर्नुहुँदै अध्यक्ष ओलीले कुनै दल विशेषलाई पराजित गर्नु एमालेका लागि प्राथमिक चासोको विषय नभएको बताउनुभयो । “हाम्रो मुख्य ध्येय नेपालको विकास गर्ने हो, नेपालीको इज्जत र प्रतिष्ठा बढाउने हो, नेपालको सार्वभौमसत्ता र अखण्डतालाई अक्षुण्ण राख्ने हो” उहाँले भन्नुभयो ।नेपालको सार्वभौमसत्ता, अखण्डता र राष्ट्रिय एकताको सशक्त पहरेदारी गर्ने सामथ्र्य एमालेसँग रहेको दावी गर्नुहुँदै अध्यक्ष ओलीले स्थानीय तहलाई अधिकार सम्पन्न बनाई जनताको घर आँगनको सरकारको रुपमा स्थापित गर्न आवश्यक रहेको बताउनुभयो । एमाले सरकारमा रहँदा नेपालको इतिहासमा पहिलो पटक मुलुकको समग्र विकास निर्माण, सामाजिक सुरक्षा, परिवर्तन र रूपान्तरण, राष्ट्रिय सामथ्र्य र प्रतिष्ठाको अभिबृद्धि लगायतका क्षेत्रमा युगान्तकारी एवम् गौरवपूर्ण उपलब्धिहरू हासिल भएको उहाँले दावी गर्नुभयो । “जनताभन्दा ठूला अरू कोही छैनन् । जनताको सेवा नै हाम्रो मुख्य ध्येय हो । हाम्रो शक्तिको स्रोत नै जनताको शक्ति हो” अध्यक्ष ओलीले थप्नुभयो, “एमालेले स्थानीय तहलाई लोकतन्त्र, विकास, निर्माण र आर्थिक बृद्धिको बलियो आधारस्तम्भ बनाउन चाहेको छ, जनसेवा प्रवाहको केन्द्रका रूपमा विकास गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।“
मतदातालाई उत्साहित बनाउन सत्यतथ्य समाचार सम्प्रेषण गर्न आग्रह
गोरखापत्र अनलाइनकाठमाडौं वैशाख २५ गते । निर्वाचन आयोगका सहसचिव तुलसीबहादुर श्रेष्ठले वैशाख ३० गतेको आसन्न स्थानीय तह सदस्य निर्वाचन २०७९ सफल बनाउन सरकारी सञ्चार माध्यमको प्रभावकारी भूमिका निर्वाहका लागि निर्देशन गर्नुभएको छ । सरकारी सञ्चार माध्यमका प्रमुख तथा सम्पादकहरुसँग आइतबार आयोगमा छलफल गर्नुहुँदै उहाँले सो निर्देशन गर्नुभएको हो । मतदानको दिन आउन अव केही दिन मात्र बाँकी रहेका बेला मतदातामा सही तथा सत्यतथ्य सूचना प्रवाह गर्न आवश्यक रहेको उहाँले बताउनुभयो । मतदातालाई उत्साहित गर्ने र मत बदर हुन नदिनेगरी सञ्चारमाध्यममा सूचना प्रवाह गर्न उहाँले आग्रह गर्नुभयो । निर्वाचनका विषयमा केही समस्या र परिमार्जन गर्नुपर्ने विषय भए आयोगलाई तत्काल जानकारी गराउन पनि उहाँले आग्रह गर्नुभयो । त्यस्तै, आयोगका उपसचिव तथा सहायक प्रवक्ता सूर्यप्रसाद अर्यालले निर्वाचनलाई सफल बनाउन सरकारी सञ्चार माध्यमको भूमिका महत्वपूर्ण रहने बताउनुहुँदै बाँकी यस अवधिमा बढीभन्दा बढी निर्वाचनसँग सम्बन्धित समाचार सम्प्रेषण गर्न आग्रह गर्नुभयो । मतदाताका लागि सही र सत्यतथ्य समाचार प्रवाह भएमात्र मतदाताहरु लाभान्वित हुने उहाँले चर्चा गर्नुभयो ।छलफल कार्यक्रममा विज्ञापन बोर्डका अध्यक्ष लक्ष्मण हुमागाईले सञ्चार माध्यममा प्रकाशन तथा प्रशारण हुने विज्ञापन मार्फत आचारसंहिता उल्लङ्घन भए नभएकोबारे बोर्डले अध्ययन गरिरहेको बताउनुभयो । निर्वाचन सफल बनाउन निजी मिडियाको पनि ठूलो भूमिका रहने हुनाले थोरै भएपनि विज्ञापन उपलब्ध गराउन सके निजी मिडियालाई पनि राहत हुने उहाँले सुझाव दिनुभयो ।छलफल कार्यक्रममा नेपाल टेलिभिजन, गोरखापत्र, राष्ट्रिय समाचार समिति (रासस) तथा निर्वाचन आयोगका प्रतिनिधिहरुको सहभागिता थियो ।
स्थानीय तह निर्वाचन : वयस्क उम्मेवारको सङ्ख्या बढी
स्थानीय तह निर्वाचनमा विभिन्न पदमा उम्मेदवारी दिनेमा वयस्कको सङ्ख्या उल्लेख्य देखिएको छ । निर्वाचन आयोगका अनुसार ३५ देखि ५० वर्ष समूहका उम्मेवारको सङ्ख्या ७६ हजार १६२ छ ।
बुलेटपछि शरीरमा गाेलीसहित ब्यालेटकाे लागि भाेट माग्दै हिमाल
बागलुङ, वैशाख २५ गते । बागलुङको ताराखोला गाउँपालिका माओवादी युद्धको आधारभूमि हो । बागलुङ जिल्लाको माओवादी आन्दोलनमा सशक्त उपस्थिति जनाएको ताराखोला गाउँपालिकालाई माओवादी केन्द्रले आफ्नो आधार इलाका मान्दै आएको छ । द्वन्द्वकालीन अवस्थामा ताराखोला क्षेत्रमा २१ जनाले ज्यान गुमाए । दुई जना बेपत्ता छन । कुटाई पिटाई र यातना नभोगेको परिवारका सदस्य भेटिन कठिन छ । द्वन्द्वकालीन अवस्थामा होस् या शान्ति प्रक्रियापछिको राजनीतिक गतिविधिमा ताराखोलाको माओवादी केन्द्रको शक्ति केन्द्रको रुपमा विकास भएको छ । पहिलो स्थानीय तह निर्वाचनमा माओवादी केन्द्रका उम्मेदवार भारी मतले विजयी हुनुभएको थियो । ताराखोला गाउँपालिकाको उपस्थिति शान्ति प्रक्रियापछिको ‘ब्यालेट’ आन्दोलन मात्र होइन तत्कालीन ‘बुलेट’ आन्दोलनमा पनि त्यस क्षेत्रका ऊर्जाशिल युवा परिवर्तनको आन्दोलनमा सहभागी भएका थिए । राज्य व्यवस्था र सामाजिक रुपान्तरणको आन्दोलनमा होमिएका कति व्यक्ति सहिद बने कति घाइते अपाङ्ग भएर जीवन बाँच्न बाध्य छन् । माओवादी आन्दोलनमा जीवन समर्पित गर्ने धेरै योद्धामध्ये एउटा नाम हो धनबहादुर विक ‘हिमाल’ । युद्धकालीन अवस्थामा लडाकु मोर्चा हुँदै राजनीतिक मोर्चाको जिम्मेवारी लिनुभएको धनबहादुर विकलाई एकीकृत माओवादी केन्द्रले वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह निर्वाचनमा ताराखोला गाउँपालिकाको अध्यक्षको उम्मेदवार बनाएको छ ।निर्वाचनको मिति नजिकिँदै गर्दा विक भेटघाटमा व्यस्त हुनुहुन्छ । शरीरमा गोली बोकेर जनताको घरघरमा पुग्ने मत माग्दै हुनुहुन्छ । वि।स २०६० वैशाख ७ गते म्याग्दीको बेनी आक्रमणको क्रममा विक घाईते हुनुभएको थियो । त्यस बेला बायाँ हातमा लागेको गोली उहाँको शरीरमै छ । तत्कालिन अवस्थामा स्वास्थ्य उपचारको अभावले शरीरमै गोली लिएर बाँच्नु परेको विकको भनाइ छ । शान्ति प्रक्रियापछि उपचार गर्दा डाक्टरले अप्रेशन गरेर गोली निकाल्दा शरीरमा थप क्षति हुने बताए पछि गोली बोकेर हिँड्न बाध्य हुनुपरेको हो । गोली निकाल्दा रक्तसञ्चार अवरुद्ध हुन सक्ने डाक्टरले सुझाएको विकले बताउनुभयो । ‘धेरै चिसो र धेरै गर्मीको बेला खपि नसक्ने दुःख’ विकले भन्नुभयो– ‘परिवर्तन लागि समर्पित हुँदा जीवनभरको लागि दुखाई भोग्न परेको छ ।’ बेनी आक्रमणको विहानपख नेपाली सेनाले हेलिकप्टरबाट प्रहार गरेको गोली लागेको थियो । आक्रमणको मोर्चामा विकले राजनीतिक तथा घाईते उद्धारको जिम्मेवारी पाउनुभएको थियो । घाइते साथीलाई उद्धार गर्दा गोली लागेको विकले बताउनुभयो । हेलीमार्फत प्रहार भएको गोली लागेर विकसँगै रहेका दश जना माओवादी कार्यकर्ताको घटनास्थलमै निधन भएको थियो । वि।स २०५५ सालमा म्याग्दी हुँदै बागलुङको पश्चिम क्षेत्रमा जाँदै गर्दा आफैले बोकेको बन्दुक पड्किँदा विकको दायाँ खुट्टामा गोलीको छर्रा लागेको थियो । जसको कारण अहिले पनि सामान्य अवस्थामा हिँड्डुल गर्न कठिन छ । उकालो ओरोलो गर्दा खैचकखैचक गर्नुपर्ने बाध्यता छ । आन्दोलनमा सहभागी हुँदा विकले व्यक्तिगत मात्र होईन पारिवारक क्षति पनि भोग्नु पर्यो । माओवादी आन्दोलनमा सहभागी विकको दाइकी छोरी लक्षिम विक ‘हिक्मता’ले दोहोरो भिड्न्तमा ज्यान गुमाउनुभयो । आन्दोलनमा सहभागी भएकै कारण तत्कालिन राज्य पक्षले विकको घरमा ‘बम प्लास्ट’ घर ध्वस्त बनाउनुका साथै परिवारका सदस्यलाई शारीरिक तथा मानसिक यातना भोग्नुपरेको थियो । जनमिलिसिया, राजनीतिक मोर्चा, निर्माण विभाग, दलित मोर्चा हुँदै राजनीतिक नेतृत्व गर्नुभएको विक हाल माओवादी केन्द्र गण्डकी प्रदेश कमिटी सदस्यको जिम्मेवारीमा हुनुहुन्छ । ताराखोला गाउँपालिकाको स्रोत साधनको उच्चतम प्रयोग गरी गाउँमै रोजगार सिर्जना गर्ने, कृषि उत्पादनलाई व्यवसायिक बनाउने, जलविद्युत, शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सडक क्षेत्रको व्यापाक सुधार गर्ने उहाँले योजना सार्वजनिक गर्नुभएको छ । जनप्रतिनिधिले पाउने आर्थिक सुविधा नलिने घोषण गर्नुभएको छ । विकको प्रतिस्पर्धामा माओवादी केन्द्रका नेता प्रकाश घर्ती हुनुहुन्छ । घर्तीले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिनुभएको छ । पहिलो निर्वाचनमा घर्ती माओवादी केन्द्रबाट अध्यक्षमा निर्वाचित हुनुहुन्थ्यो । तत्कालीन अवस्थामा विक नै घर्तीको चुनावी ‘कमाण्ड’ सम्हाल्नुभएको थियो । पहिलो शक्ति माओवादी केन्द्र र दोस्रो शक्ति नेपाली काँग्रेस चुनावी एकतामा रहेको हुँदा निर्वाचन सहज आँकलन गरिएको थियो । आफ्नै पार्टी नेतृत्व सदस्य बागी उम्मेदवार उठेपछि निर्वाचन चुनौतीपूर्ण हुने आँकलन गरिएको छ । घर्तीले पार्टी विधान विपरित उम्मेदवारी दिएको हुँदा प्रदेश कमिटीले कारर्वाहीको लागि केन्द्रमा सिफारिस गरेको छ । माओवादीको आधिकारिक उम्मेदवारसँग राजनीतिक सुझबुझ, दरिलो जनसंगठन, र विकास र समृद्धिको स्पष्ट योजना भएको हुँदा आधिकारिक उम्मेदवारले निर्वाचन जित्ने माओवादी गाउँ कमिटी अध्यक्ष पदम खत्रीको दावी छ ।
दलका उम्मेदवारभन्दा स्वतन्त्र उम्मेदवारका एजेण्डा मतदाताबीच लाेकप्रिय
सिन्धुपाल्चोकका १२ स्थानीय तहमा स्वतन्त्र उम्मेदवारहरु मतदातासँग एजेण्डा प्रस्तुत गर्दे लोकप्रिय हुन थालेका छन् ।
महिलाका मुद्दासहित विकासका काम पनि गर्न सक्छाैँ : महिला नेतृ
बिन्दु थापातानसेन, वैशाख २५ गते । यतिबेला चुनावी गतिविधि देशभर भइरहेका छन् । पार्टी हाँक्ने सक्षम नेतृत्वको लागि भन्दै आ–आफ्नो धारणासहित सबैले आफूलाई अगाडि सारेका छन् । यही चुनावी माहौलले पाल्पा जिल्लाका महिला उम्मेदवारलाई पनि तताएको छ । सुनीता अधिकारी ः उम्मेदवार बग्नासकाली गाउँपालिका प्रमुख ःनेका“घर परिवार इष्टमित्र सबैलाई मिलाएर बाँकी रहेको समयमा मात्र राजनीति गर्ने हामी महिलाहरु हरेक आन्दोलन, गोष्ठी, पार्टीका काममा सहभागिता जनाएका छौँ तर सबै ठाउँमा महिलाहरुको योगदान र वलिदानलाई कदर गर्न सकेको छैन । कुरा तेत्तीस प्रतिशत भए पनि महिलालाई आरक्षण कोटामा मात्र सिमित मात्रै गरेको छ । लैङ्गिक विभेदले गर्दा अझै पनि निर्णायक तहमा महिलाहरुलाई आउन दिइएको छैन यसकारण मेरो प्रमुख पदका लागि उम्मेदवार छ । महिलाको नेतृत्वले महिलाको मात्रै मुद्दा उठाउँछ भन्ने गलत सोचाई चिरेर बग्गानसकालीलाई सुन्दर, शिक्षा, कृषिमा विकास गराउने उद्देश्य छ । आशा छ, मतदाताले सक्षम नेतृत्व रोज्न चुक्नु हुनेछैन । सरस्वती दर्लामी चिदी ः उम्मेदवार बग्नासकाली गाउँपालिका प्रमुख – एमालेपरिवार, धर्म, कानुन, राजनैतिक संरचना, पितृसत्तात्मक व्यवस्थाको खम्बाहरु हट्दै गएको भनिए पनि अझै पनि महिला नेतालाई पछाडि पार्न खोजिएको कारण संविधानले दिएका अधिकारहरुलाई समेत उपभोग गर्ने वातावरण सिर्जना हुनसकेको छैन । महिलाहरु अझै पनि सहायक भएर काम गरिरहनुपर्छ भन्ने मान्यताबाट उम्कन नसकेका कारण महिला नेतालाई सँधै ओझेलमा पारियो, महिलाले प्रमुख पदमा रहेर काम गर्न सक्दैनन् भन्ने आम मानिसहरुको बुझाइलाई चिर्न र विगत पाँच वर्षको अनुभवलाई सही तरिकाले कार्यान्वयन गर्न मेरो उम्मेदवारी रहेको छ । महिलाहरुमा आफैँमा आत्मनिर्भरता भयो भने पुरुषसरह नै काम गर्न सक्नेछन् । यी यस्ता विविध असमानताका खाडल हटाउन मात्र नभएर विकास निर्माणका अन्य थुप्रै काम गरेर देखाउन म प्रमुख नेतृत्वमा उम्मेदवारी दिएको छु । प्रचारमा पुरुष नेताहरुकै बढी नाम आइरहेको छ, चिदीले बताउनुभयो ।लक्ष्मी खनालः उपप्रमुख उम्मेदवार रिब्दीकोट गाउँपालिका – एमालेमहिलालाई विभिन्न बाहनामा पछाडि पार्न खोजिएको छ । महिलाहरु सक्षम भए पनि सामाजिक संरचनाले महिलाहरुलाई नेतृत्वमा आउन पछि पारेकाले यसलाई महिलाहरुले नै चिर्दै अगाडि बढ्न मेरो उम्मेदवारी हो । उहाँले गाउँपालिकाको प्रमुख हुने लायक भए पनि पार्टीका नीति नियम र विधानमा टेकेर अगाडि जानुपर्ने भएकाले महिलाहरुलाई गाह्रो भएको महसुस गरेको छु । सक्षम महिलाहरु कोटामा लडेर होइन, खुला रुपमा पार्टीको सहमतिमा अगाडी आउने र गाउँका महिला दिदीबहिनीहरुलाई कोटामा सुरक्षित गरी धेरै महिला सहभागिता गराउनुपर्ने थियो तर गठबन्धनका कारण धेरै महिलाहरु खुम्चिनुपर्यो । विगतका पाँच वर्षमा धेरै कामहरु गरेको छु, सबैमा सन्तुष्टि मिलेको छ । अब पनि महिलाको हक हित, विकास निर्माणका कामहरुमा मिहेनतका साथ काम गरेर महिलाको नेतृत्वलाई उत्कृष्ट बनाउनेछु ।गीता घिमिरे ः उम्मेदवार रैनादेवी छहरा गाउँपालिका उपप्रमुख –एमालेराजनीतिमा धेरै योगदान गरेका महिलाहरु पनि भएको तर यसलाई गठबन्धनका नाममा महिलाको बेवास्ता गरेको छ । हरेक लडाइँमा आन्दोलन र कार्यक्रममा महिलाहरुको उत्कृष्ट योगदान रहे पनि पितृसत्तात्मक सोचाइबाट माथि उठ्न सकेको छैन । लामो समयदेखि महिलाहरुको अधिकारको लागि आवाज उठाउँदै आएको छु । उपप्रमुख पद पनि अवसर हो मेरो लागि महिलाहरु पुरुषको तुलनामा धेरै पछाडि परेको हुँदा महिलाहरुलाई प्राथमिकता दिएर श्रोत तथा साधनहरु न्यायपूर्ण रुपले वितरण गर्ने अवसरहरु समान ढङ्गले दिने र अवसरलाई उपयोग गर्न सक्ने समान क्षमता, ज्ञान र विवेकको विकास गर्नको निम्ति मेरो उम्मेदवारी छ ।कान्ता अधिकारी ः उम्मेदवार रिब्दिकोट गाउपालिका उपप्रमुख काँग्रेस महिलाहरु कुनै पनि कामका लागि असक्षम छैनन् । महिलाहरुको हकहित, न्याय, समानताको लागि पहल गर्दै काम गरिरहे पनि सबै ठाउँमा तेत्तीस प्रतिशत महिलाको सहभागिता अझै कार्यान्वयन हुन नसक्नु महिलाहरुको नेतृत्वलाई सहजै रुपमा स्वीकार्न नसक्नु हो ।हरेक महिला हरेक क्षत्रमा सक्षम हुँदाहुँदै पनि अधिकांश महिलाहरु ढुक्कसँग राजनीतिमा आउन सक्ने वातावरण सिर्जना हुन सकेको छैन, यी यस्ता विधि परिवर्तन र रिब्दिकोटको समग्र विकासको लागि मेरो उम्मेदवारी छ ।
सुरक्षाकर्मी र म्यादी प्रहरीकाे मृत्यु भएमा परिवारले २० लाख आर्थिक सहायता पाउने
सरकारले निर्वाचनको सुरक्षामा खटिएको समयमा सुरक्षाकर्मीको मृत्यु भएमा निजको आश्रित परिवारलाई २० लाख रूपैयाँ आर्थिक सहायता उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको छ ।
महिला उम्मेदवारलाई पालिका प्रमुखमा जित्न सकस
सुदूरपश्चिम प्रदेशका ८८ स्थानीय तहमध्ये विभिन्न प्रमुख राजनीतिक दलले छवटा पालिकामा महिलालाई पालिका प्रमुखको उम्मेदवार बनाएका छन् ।
सांसदविहीन क्षेत्र कैलालीमा त्रिपक्षीय प्रतिस्पर्धा
सङ्घीय संसदविहीन कैलाली क्षेत्र नम्बर १ का पालिका निर्वाचन यसपाली कसले जित्ला भन्ने चासो बढेको छ ।
झापाका नाकामा उच्च सर्तकता
वैशाख ३० गते हुन लागेको स्थानीय तहको निर्वाचनलाई लक्षित गरेर प्रशासनले झापाको सिमा क्षेत्रमा उच्च सर्तकता अपनाउन शुरु गरेको छ ।
सुदूरपश्चिममा दलित उम्मेदवारको संख्या न्यून
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा १८.९ प्रतिशत बसोबास रहेको दलित समुदायले मुख्य राजनीति दलहरुले पालिकाका प्रमुख-उपप्रमुखदेखि वडाअध्यक्ष पदसम्म पर्याप्त उम्मेदवार नबनाएको गुनासो गरेको छ ।