चौँरीधापदेखि दोर्पुसम्म
चौँरीधापकी चौँरीगोठाल्नी दिदीसित छुट्टिएर अघि बढेपछि केही बेरमा आइपुग्यो ‘धापडाँडा’ चुइयाँथान भन्ने बस्ती । यहाँ आइपुग्दा हामीले समुद्रतलदेखि एघार ह
स्मृतिग्रन्थ : प्रारम्भिक मिमांशा
समय समयमा पत्रपत्रिकामा स्मृतिग्रन्थ लोकार्पणको समाचार छापिने गरेको छ । यस्ता कार्यव्रmममा सम्बन्धित व्यक्तिले समाजमा गरेको योगदानको
चिन्न नसक्दा
स्कुलमा पढ्दाको साथी किरणलाई भेट्न म उसको घरमा पुगेँ । किरणकी आमाले “कसलाई भेट्न आउनुु भो नि ?” भनेर सोधिन् । मैले “किरणलाई भेट्न आएको हुँ आमा” भनेँ । “किरण अहिले नुहाउँदै छ,”
रोचक शैलीमा समाजको यथार्थ चित्रण
नेपाली साहित्यमा परिचित नाम हो सुरेश कुमार भट्ट । उनको नवीन कृति साइनु लोक काव्य बजारमा आएको छ । रचनाकारले यस कृतिमा नेपाली समाजमा छरिएर रहेका विविध सूक्ति, आहान
‘विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाका कविता’ माथि छोटो विवेचना
विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला नेपाली राजनीति क्षेत्रमा सर्वपरिचित व्यक्तित्व हुन् । राजनीति क्षेत्रको तुलनामा साहित्यमा उनको परिचय स्थापित भएर पनि साँघुरो रहेको देखिन्छ ।
गीत
जतन गरी माया राख्ने भण्डार हौ तिमी नाजुक मेरो हृदयको उद्गार हौ तिमी
पठनीय एवं सङ्ग्रहणीय कृति
हरिराज भट्टराईद्वारा लिखित ‘गीत, कुत्ता र कोर्ट’ कथा सङ्ग्रहमा बत्तिस वटा कथाहरू छन् । कथाकार भट्टराईको लेखनकला अत्यन्तै आकर्षक, उत्कृष्ठ छ । सङ्ग्रहको नामकरण रहेको सातौँ कथामा आँखा पुगे ।
सूर्यबहादुर थापाको नौ दशक
प्रस्तुत पुस्तक सूर्यबहादुर थापाले आफ्नै जीवनको अनुभूतिलाई फरक धारमा चित्रण गरिएको निबन्धात्मक शैलीमा छ । यसमा पाँच व्यवस्था, पाँच राजा र पाँच पटक प्रधानमन्त्री बनेको त्रिवेणी पाइन्छ । आफ्नो मानसपटलमा गहिरो छाप बनेर वर्षाैं बसेका कालजयी घटना, दृश्य–परिदृश्य, परिवेश पात्रलाई टपक्क टिपेर सिर्जनात्मक, अर्थपूर्ण र भावपूर्ण अभिव्यक्तिलाई लेखनको माध्यमबाट गणेश पौडेलले उतारेका छन् ।
प्रेमको उमेर
बिहानको स्वच्छ हावामा प्रातः कालीन भ्रमणका लागि म प्रायः निस्कन्थे । सडकको किनारा वा कतै मन लागेका ठाउँमा हिँड्नु मेरो दैनिकी जस्तै थियो । केही दिनदेखि प्रातः
नखिचिएको तस्बिर सुन्दर
गर्छु नसकिने कार्य म नभएको कोखमा जन्मिन्छु म । अर्पण प्रणय म कामिनी अज्ञानकन
ब्लुपिन्ट जस्तो जीवन अर्थात् एउटा नाटक
यात्रा रहेछ जिन्दगी... यात्रा नै रहेछ । मनमै लागिरह्यो, मैले पुग्नुपर्ने कहाँ, जाँदैछु कता वा मेरो गन्तव्य थाह नपाईकन म हिँडेको छु । मेरा एक मित्रले हातमा एउटा टेलिग्राम थमाइदिएर मलाई तत्काल बम्बई फर्किन आग्रह ग-यो ।
पाणिनि महर्षिको अर्चना
कर्मक्षेत्र अध्यापन एवं राष्ट्रसेवाका पोख्त अनुभवी खगेश्वर गौतम सिद्धहस्त कवि पनि हुन् । पाणिनि महर्षिको अर्चना २०७९ कवि खगेश्वर गौतमद्वारा रचित तेस्रो मौलिक काव्य नै त्यसको उदाहरण हो ।
विधा दर्शनको नमुना ‘कथा दर्शन’
समालोचक दयाराम श्रेष्ठ (२०००) नेपाली कथा विधासमालोचनाका विशिष्ट साधक हुन् । ऐतिहासिक समालोचना, विधा समालोचना, तुलनात्मक समालोचना, सैद्धान्तिक समालोचना जस्ता विविध
समय
समयले कसैलाई कतै पर्खंदैन आफ्नो बाटो गएपछि कहिल्यै फर्कंदैन ।
एकलव्यको देशमा (कविता)
एकलव्यको देशमा हरेक दिन शिष्यको बुढी औँला काटिन्छ गुरु क्रुर बन्दै गरुदक्षिणा माग्छन्
युद्ध पृष्ठभूमिका कथाको बाहुल्य
नेपाली साहित्यमा डा. राजुबाबु श्रेष्ठले समयक्रममा कवितामा भन्दा कथा र गीत लेखनतर्फ उम्दा साहित्यकारको छवि बनाउन सफल भएका छन् । पेसाले उनी नेपाल प्रहरीमा सम्बद्ध भएका कारणले पनि हुन सक्छ, उनले खासगरी कथाकारिताका क्षेत्रमा आफूलाई युद्ध कथाकारका रूपमा चिनाउन सफल भएका छन् ।
वर्तमान समयको नवप्राप्ति
कवि तथा गीतकारको छवि बनाएका लालगोपाल सुवेदी स्थापित नाम हो । उनको १९ औँ कृतिका रूपमा राहुल–यशोधरा संवाद गीतिनाटक प्रकाशमा आएको छ । पछिल्लो समय
मेरा सोभियत सम्झनाहरू
....रेलको एउटै कोठामा परेको रुसी युवालार्ई अलि अलि अङ्ग्रेजी आउने रहेछ । मैले उसलार्ई तिमीले ‘अग्निदीक्षा’ उपन्यास पढेका छौ भनी भनी सोध्न चाहेँ । तर अग्निदीक्षालार्ई अङ्ग्रेजीमा के भनिन्छ आफैँलाई थाहा नभएकाले त्यसको लेखक अस्त्रोभस्की अनि पात्रहरू तान्या र पाभेल भएको कुरा गरेँ । ती युवाले हो, ज्यध त्झउभचभम तजभ क्तभभ िभनी सो उपन्यासको नामै किटे । त्यस दिनदेखि मैले उक्त पुस्तकको अङ्ग्रेजी नाम जानेँ ।
आफ्नै मृत्युको नाच (कविता)
विज्ञानको युग ध्वस्त प्रकृति पर्यावरण प्रकृति बाँचे
पाँच मुक्तक
छोराछोरी पाउन धेरै, देवीदेउता भाकेँ मैले खुसी बाँड्न नातागोता, इष्टमित्र डाकेँ मैले
दुस्साहस (कविता)
शिखरका कर्कसा अट्टहासहरू लमतन्न सडमा ठक्कर खाँदै प्रतिध्वनित भएका छन् फाँटहरूमा तरेली बनेका छन् घृणाका विम्बसँगै ।
विरूपाक्ष समय (कविता)
आफ्नै आमासँगको सहवासले श्रापित विरूपाक्ष पश्चातापको गहिरो खाडलबाट उठ्न सकेको छैन अझै सङ्कोचको पर्खालभित्र निसास्सिएर सधैँ अनुहारको भूगोलमा लागेको दागैदागको
आग्रह पुरुषको प्रकृतिसँग (कविता)
म तिम्रो सिर्जनाका पाण्डुलिपिहरू वरिपरि छर्दछु ती हस्तलिखित केरमेट प्रत्येक अक्षरहरूमा
बाँच्ने रुँदै हो कति (कविता)
हुर्कायौँ कसरी मिलेर सब ती सन्तान आफ्नै तर माया मोह दियौँ विशाल मनले हुर्केर जान्छन् पर