ऋतुचक्र [कथा]
रातको शीतलताले अझै धर्तीलाई अँगालो हालिरहेकै थियो, जब घनघोर बादलले आकाशलाई कालो ओडार जस्तै बनाएको थियो । बिच बिचमा घामको झुल्का झुल्किन खोजे झैँ लाग्थ्यो तर वर्षाकी राजकुमारी अझै बादलको पर्दाभित्र लुकिछिपी रमाउँदै थिई
सञ्चालन हुँदै अलपत्र योजना
धनुषाको मिथिला नगरपालिका–५, विश्रामपुरमा १० वर्षदेखि अलपत्र अवस्थामा रहेको खानेपानी योजना सञ्चालन हुने भएको छ । गाउँमा खानेपानीको सङ्कट उत्पन्न भएपछि तत्काल वैकल्पिक विधिबाट
पानी हो– बोधिसत्व (कविता)
पानी तल्तिर बग्नु उसको कोमलता हो कमजोरी होइन ।
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित शेर्पा भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित शेर्पा भाषा
वाचा (कविता)
हराएँ आफैँलाई र खोजिहेरेँ एक दिन व्यस्त चौबाटोमा,
बिपी कोइरालाका सङ्ग्रहणीय दृष्टिकोण
समकालीन नेपाली साहित्य र साहित्यकारप्रति बिपी कोइरालाको दृष्टिकोण बुझ्न खोज्ने साहित्यप्रेमी पाठकबिच लेखक गिरिराज आचार्यले ‘बी.पी. कोइरालाका साहित्यिक विचारहरू’ को तेस्रो संस्करण ल्याउनुभएको छ । जम्मा ४० (पहिलो खण्डमा २५ र दोस्रोमा १५) वटा शीर्षक समेटिएको यो पुस्तक अत्यन्त रोचक र पठनीय छ ।
आकासे पुल निर्माणमा व्यापारीको अवरोध
मुग्लिङदेखि नागढुङ्गासम्ममा हुँदै गरेको सडक विस्तारपछि बाटो काट्नका लागि सजिलो बनाउन निर्माण गर्ने भनिएको आकासे पुल निर्माणको काम अनिश्चित भएको छ । नागढुङ्गा–मुग्लिङ सडक पश्चिम खण्ड र नागढुङ्गा–मुग्लिङ
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित उराँव भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित उराँव भाषा
खराब कर्जाको दर्जा
खराब कर्जा भनेको भए रक्सी कर्जा भन्ने बुझिन्थ्यो तर यहाँ खराब कर्जा भनिएको छ त्यसैले दूषित कर्जाको सेरोफेरोमा हामी रुमलिने छौँ । खराब र दूषितको सम्बन्ध नङ र मासुको जस्तै हुन्छ ।
लामसेराको शमीको रुख
झन्डै तीन दशकपछि आफू जन्मेको ठाउँमा पुग्दा मलाई अवर्णनीय आनन्द अनुभूति भयो ।
झल्किरहने अपि हिमाल
सुदूरपश्चिम प्रदेशको उत्तर पश्चिम सीमान्तमा पर्ने अपि हिमालसँग सौन्दर्यको अथाह खानी छ । अगाडि मझौला कालो पहाडको कभर लगाएर पछाडि ७१०० मिटर अग्लो उभिएको अपि हिमालको थाप्लो र मुहारमा जब घामले प्रीति गाँस्छ, एकाएक पर्दा खोली अद्भुत सौन्दर्यको उद्घाटन गरे झैँ लाग्छ ।
सिलाम साक्मापछि डम्फुको ताक धुम धुम
तान्त्रिकको वेशभूषामा खुला मैदानमा उत्रिएर एक जनाले १० भूमि अर्चना गरिरहेका थिए । आफ्नो जिउ बाँधेर, १० भूमि बाँध्ने र देवीदेवता पुज्ने त्यो अगुवाको पछि पछि थिए– सयौँ कलाकार । ‘सय थरी गोडा एउटै चाल’ भने जस्तै भूमि अर्चनामा एक हजार तीन सय विद्यार्थी गोडाको चाल मिलाइरहेका थिए ।
महँगो क्याप्सुल खानु पर्दैन
केही महिनाअघि शारदाले बैङ्कक जाने बेलामा त्यहीँकी साथीलाई सोधिन्– के ल्याइदिउँ ? उनकी साथीले भनिन्, “मेरी आमा ८६ वर्षकी हुनुहुन्छ, उहाँ लामो समयदेखि बिरामी हुनुहुन्छ । उहाँले खान मिल्ने पौष्टिक खाद्य पदार्थ केही भए ल्याइदेऊ ।”
रोगप्रतिरोधी बाली ‘कोदो’
कोदो एक पोषणयुक्त र रोगप्रतिरोधी अन्न बाली हो, जसले नेपाल, भारत, अफ्रिका र दक्षिणपूर्व एसियामा खाद्य सुरक्षा र आर्थिक अवसर सिर्जना गर्दै आएको छ । कोदो जलवायु अनुकूलित बाली हो । यसले बर्सातको समयमा माटोको संरक्षण गर्छ ।
छाउगोठमा मृत्यु : सर्पदंश कि संस्कारदंश
कञ्चनपुरकी २८ वर्षीय युवती कमला आउजीको असार २८ गते सर्पदंशको कारण छाउगोठमा मृत्यु भयो । मृत्युको समाचार प्रायः मिडियाको कभरेजभित्र प¥यो । केही दिनअघिको यो समाचारले अन्धविश्वासको स्तर र नारीमाथिको प्रताडना स्पष्ट हुन्छ ।
रङ्गमञ्चको पहिचान सुरक्षा
नेपाली रङ्गमञ्चको मूल जरा नेपालको मौलिक लोकसंस्कृति, धार्मिक आस्थासँग जोडिएको छ । किराँत, नेवार, मगर, थारू जस्ता आदिवासी जातिहरूका देवता आराधना, संस्कार र चाडपर्वसँग सम्बन्धित लोकनाट्यले नेपाली भूमिमा नाटकीय संस्कृतिको बीजारोपण गरे ।
चिठीको गीत ‘सिन्दूरको रङ’
चलचित्र ‘चिठीको गीत ‘सिन्दूरको रङ’ सार्वजनिक गरिएको छ । एरा प्रोडक्सनको ब्यानरमा निर्माण गरिएको यो चलचित्रलाई निर्देशक माधवराज खरेलले निर्देशन गर्नुभएको हो । गीत भावनात्मक मेरुदण्ड हो, जसमा विवाह, विश्वास, समर्पण र महिलाको मौन सङ्घर्ष तथा आफ्ना पतिप्रतिको आस्था र विश्वासलाई विम्बित गर्न खोजिएको छ ।
चालिसेको स्मृतिमा श्रद्धाञ्जली सभा
अग्रज साहित्यकार तथा पत्रकार विजय चालिसे कीर्तिशेष हुनुभएको दुई महिना पारेर श्रद्धाञ्जली सभा आयोजना गरिएको छ । रामहिटी, बौद्धमा २१ वटा साहित्यिक संस्थाको संयोजन गर्दै साहित्य सदनले आयोजना गरेको उक्त श्रद्धाञ्जली सभामा विभिन्न वक्ताले चालिसेका योगदानको स्मरण गर्दै उहाँप्रति श्रद्धा अर्पण गरेका थिए ।
युनान बिहारमा नेपाली बुद्ध मूर्ति स्थापना
नेपाल–चीन कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाको ७० औँ वर्षका अवसरमा चीनको युनान प्रान्तको कुनमिङ्गस्थित युआनोथोङ बिहारमा नेपाली बुद्ध मूर्ति स्थापना गरिएको छ । एक हजार दुई सय वर्ष पुरानो सो बिहारमा स्थापित सुनको लेपन गरिएको ७० किलोको बुद्ध मूर्ति नेपाल–चीन कार्यकारी परिषद् उपहारस्वरूप प्रदान गरेको हो ।
कोदो खेतीमा अग्रसर हुन आग्रह
‘कोदोजन्य परिकारको आहार : खाद्य सुरक्षा र स्वस्थ जीवनको आधार’ नाराका साथ विविध कार्यक्रम गरी देशव्यापी रूपमा पहिलो कोदो दिवस मनाइएको छ । सरकारले कोदोजन्य बालीको आयात रोक्न र उत्पादन बढाउन पहिलो पटक साउन १६ गते राष्ट्रिय कोदो दिवस मनाउने घोषणा गरेको थियो ।
सय दिनको कामले विपन्नलाई मलम
गुल्मीको सत्यवती गाउँपालिका–६, जोहाङ पिपलनेटाकी ४० वर्षीय सरिता ढकाल अब गाईपालनको सुरमा हुनुहुन्छ ।
अमलेखगन्जदेखि लोथरसम्म पाइप लाइन विस्तार सुरु
दोस्रो चरणको पेट्रोलियम पाइप लाइन परियोजनाको निर्माण सुरु भएको छ । बाराको अमलेखगन्जदेखि चितवनको लोथरसम्म पाइप लाइन विस्तार औपचारिक रूपमा सुरु भएको हो । तीन महिनालाई पुग्ने पेट्रोलियम भण्डारणगृह निर्माण गर्ने सरकारको लक्ष्य अनुसार पाइप लाइन विस्तारसँगै भण्डारणगृहको काम अघि बढेको हो ।
विश्व बैङ्क र जापानले बढाए ब्याजदर
नेपालका दुई विकास साझेदारले ऋणको ब्याजदर बढाएका छन् । अर्थ मन्त्रालयका अनुसार बहुपक्षीय विकास साझेदार विश्व बैङ्क समूह र द्विपक्षीय विकास साझेदार जापानले सहुलियतपूर्ण ऋणको ब्याजदर बढाएका हुन् ।
जुलाईमा आए सत्तरी हजार पर्यटक
सन् २०२५ को पहिलो सात महिनामा करिब साढे छ लाख पर्यटक नेपाल भित्रिएका छन् । नेपाल पर्यटन बोर्डका अनुसार सन् २०२५ को जनवरीदेखि जुलाईसम्म छ लाख ४७ हजार ८८२ जना बाह्य पर्यटक नेपाल भित्रिएका हुन् ।