सङ्घीय शासनव्यवस्था : विषयगत प्रश्नोत्तर
सङ्घीय शासनव्यवस्था १. नेपालमा सङ्घीय शासनव्यवस्था को अभ्यासमाथि समीक्षात्मक टिप्पणी गर्दै यसको कार्यान्वयनलाई प्रभावकारी तुल्याउन गर्नुपर्ने सुधारका उपाय प्रस्तुत गर्नुहोस् । राज्यशक्तिलाई बाँडफाँट गरी तल्लो तहसम्म पु¥याइँ नागरिकको अधिकाधिक सहभागिता र स्वामित्वमा शासन सञ्चालन गर्दै नागरिकलाई शासनको सुखद अनुभूति गराउन अवलम्बन गरिएको व्यवस्थालाई सङ्घीय शासनव्यवस्था भनिन्छ
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सार्वभौम साखका लागि अन्तर्राष्ट्रिय मूल्याङ्कनकर्ता संस्था फिच रेटिङले गरेको मूल्याङ्कनमा नेपालले सन् २०२५ मा कुन रेटिङ प्राप्त गरेको छ ? बिबी माइनस (गत वर्षकै यथावत्) – फिच रेटिङले गरेको दोस्रो पटकको सार्वभौम सा
प्रशासनिक जवाफदेहिता : विषयगत प्रश्नोत्तर
प्रशासनिक जवाफदेहिता १. प्रशासनिक न्याय निरूपण भनेको के हो ? यसको आवश्यकता किन पर्छ ? चर्चा गर्नुहोस् । प्रशासनिक निकायहरूले न्यायिक प्रक्रिया अवलम्बन गरी विवाद निरूपण गर्ने कार्यलाई प्रशासनिक न्याय निरूपण भनिन्छ । यसमा प्रशासनिक निकायले कानुनप्रदत्त अधिकारको प्रयोग गरी न्यायिक ढङ्गले सुनुवाइ गरी निर्णय
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी राष्ट्रसङ्घीय सम्मेलन (कोप–३०) कहिले र कहाँ सम्पन्न भएको हो ? सन् २०२५ नोभेम्बर १०–२१, ब्राजिलको बेलेम
आर्थिक उदारीकरण : विषयगत प्रश्नोत्तर
आर्थिक उदारीकरण १. आर्थिक उदारीकरण भनेको के हो ? आर्थिक उदारीकरणको नीतिबाट नेपालले अधिकतम लाभ लिन नसक्नुका कारण पहिचान गर्नुहोस् । अर्थतन्त्रमा सरकारको भूमिका र नियन्त्रणलाई न्यूनीकरण गरी निजी क्षेत्रको भूमिकालाई प्राथमिकता दिने र प्रवर्धन गर्दै जाने नीतिलाई आर्थिक उदारीकरण भनिन्छ । आर्थिक उदारीकरणले अर्थतन्त्रमा सर
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल) को दोस्रो संस्करण कहिलेबाट सुरु भएको हो ? विसं २०८२ मङ्सिर १ (सन् २०२५ नोभेम्बर १७) खेल सञ्चालन मिति : विसं २०८२ मङ्सिर १ – २७
वैदेशिक सहायता परिचालन : विषयगत प्रश्नोत्तर
वैदेशिक सहायता परिचालन १. वैदेशिक सहायतालाई नेपालको राष्ट्रिय प्रणालीसँग तादात्म्यता कायम गरी परिचालन गर्न के गर्नु पर्ला ? लेख्नुहोस् । नेपालको संविधानले वैदेशिक सहायता लिँदा राष्ट्रिय आवश्यकता र प्राथमिकतालाई आधार बनाउँदै यसलाई पारदर्शी बनाउने र वैदेशिक सहायताबाट प्राप्त रकम राष्ट्रिय बजेटमा समाहित गर्ने नीति लिएको छ ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय शैक्षिक, वैज्ञानिक तथा सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को) द्वारा ‘सङ्गीतको सिर्जनात्मक सहर’ को रूपमा घोषित नेपालको सहर कुन हो ? ललितपुर महानगरपालिका
वैदेशिक रोजगारीको सामाजिक लागत : विषयगत प्रश्नोत्तर
वैदेशिक रोजगारीको सामाजिक लागत १. वैदेशिक रोजगारीको सामाजिक लागतबारे चर्चा गर्दै वैदेशिक रोजगारीबाट फर्केकाहरूको पुँजी र सिपलाई उपयोग गरी मुलुकको आर्थिक समुन्नतिमा योगदान गर्न के गर्नुपर्ला ? आफ्नो विचार प्रस्तुत गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. संयुक्त राष्ट्रसङ्घले घोषणा गरेको दिगो विकास लक्ष्यका १७ युवा नेता (सन् २०२५ का लागि) मा पर्न सफल नेपाली अभियन्ता को हुन् ? ऐश्वर्या श्रेष्ठ
सार्वजनिक सेवा प्रवाह : विषयगत प्रश्नोत्तर
सार्वजनिक सेवा प्रवाह १. सार्वजनिक सेवा प्रवाहमा ‘अटोमेसन’ भनेको के हो ? नेपालमा सार्वजनिक सेवा प्रवाहलाई स्वचालित बनाउँदै सार्वजनिक सेवा वितरणमा कार्यकुशलता र प्रभावकारिता हासिल गर्न के कस्ता अवरोध देख्नुहुन्छ ? त्यस्ता समस्या समाधान गरी स्वचालित प्रणाली स्थापित गर्न के कस्ता उपाय अवलम्बन गर्नु पर्ला ? आफ्नो विचार व्यक्त गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. ‘ग्लोबल पिस इन्डेक्स २०२५’ अनुसार नेपाल कति औँ स्थानमा रहेको छ ? ७६ औँ – प्रतिवेदन अनुसार सूचीको पहिलो स्थानमा आइसल्यान्ड रहेको । सार्क राष्ट्र भुटान २१ औँ स्थानमा रहन सफल भएको ।
राजनीतिक संरचनामा महिला : विषयगत प्रश्नोत्तर
राजनीतिक संरचनामा महिला १. कुनै पनि मुलुकको राजनीतिक संरचनामा महिलाको प्रतिनिधित्व किन आवश्यक पर्छ ? नेपालका राजनीतिक संरचनामा महिला प्रतिनिधित्व सुनिश्चित गर्न गरिएका बाध्यकारी व्यवस्थाको विश्लेषण गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सन् २०२५ मा भौतिकशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कारबाट सम्मानित हुने व्यक्तित्व को–को हुन् ? जोन क्लार्क (बेलायत), मिसेल एच डेभरेट (फ्रान्स) र जोन एम मार्टिनिस (अमेरिका) नोबेल पुरस्कार–२०२५
सामाजिक उत्तरदायित्व : विषयगत प्रश्नोत्तर
सामाजिक उत्तरदायित्व १. सार्वजनिक प्रशासनमा सामाजिक उत्तरदायित्व भन्नाले के बुझिन्छ ? सार्वजनिक प्रशासनमा सामाजिक उत्तरदायित्व किन आवश्यक छ ? सार्वजनिक प्रशासनमा सामाजिक उत्तरदायित्व सुनिश्चित गराउने औजार प्रस्तुत गर्नुहोस् ।
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सन् २०२५ को चिकित्साशास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार कसलाई प्रदान गरियो ? अमेरिकाका मेरी ब्रन्को, फ्रेड र्याम्स्डेल र जापानका सिमोन साकागुची – शरीरको प्रतिरोध प्रणालीमा ‘रेगुलेटरी टी सेल’ भनिने विशेष कोष रक्षकका रूपमा उपस्थित हुने तथ्य पत्ता लगाउन गरेको विशेष योगदानका लागि पुरस्कृत गरिएको । – विजेताले प्रतिरक्षा प्रणाली (इम्युन सिस्टम) कसरी नियन्त्रणमा राखिन्छ भन्ने कुरा पत्ता लगाएका ।
बजेट कार्यान्वयन प्रक्रिया : विषयगत प्रश्नोत्तर
बजेट कार्यान्वयन प्रक्रिया १. नेपालको बजेट प्रणालीमा रहेको तहगत अन्तरसम्बन्धबारे चर्चा गर्दै सङ्घीय शासन प्रणाली अवलम्बन गरेपश्चात् नेपालको बजेट तर्जुमा र कार्यान्वयन प्रक्रियामा देखिएका समस्या उल्लेख गर्नुहोस् ।
समावेशी समूहमा फड्को : अठार वर्षमा २६ हजार दुई सय चौहत्तर जना सिफारिस
लोक सेवा आयोगबाट गएको आर्थिक वर्षमा समावेशी समूहबाट एक हजार ५६ उम्मेदवार स्थायी नियुक्तिका लागि सिफारिस भए । आव २०८१÷८२ को अवधिमा छ समावेशी समूहबाट ८४९ पदका
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. ‘बालन डी ओर’ अवार्ड २०२५ विजेता खेलाडीको हुन् ? पुरुषतर्फ : ओस्मान डेम्बेले (फ्रान्सका फरवार्ड)
सरकारी सम्पत्तिको व्यवस्थापन : विषयगत प्रश्नोत्तर
सरकारको हक, स्वामित्व, नियन्त्रण वा अधीनमा रहेको सम्पत्तिलाई सरकारी सम्पत्ति भनिन्छ । सरकारी सम्पत्तिमा सङ्घ वा प्रदेश वा स्थानीय तहको हक, स्वामित्व र नियन्त्रण रहन सक्छ । सरकारी भवन, जग्गा, औजार उपकरण, सडक, बाटो, रेल्वे, वन, जङ्गल वा वन जङ्गलमा रहेको रुख, खानी वा खनिज पदार्थ आदि सरकारी सम्पत्तिका उदाहरण हुन् । मुलुकी देवानी संहिताले सरकारी स
लोक सेवा तयारी सहयोगी : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. नेपालको इतिहासमा पहिलो पटक महिला प्रधानमन्त्री बन्न सफल व्यक्तित्व को हुनुहुन्छ ? सुशीला कार्की
राष्ट्रिय महत्वका अभिलेख : विषयगत प्रश्नोत्तर
राष्ट्रिय महत्वका अभिलेख १. अभिलेख भनेको के हो ? सरकारका महत्वपूर्ण अभिलेखको संरक्षण गर्न राष्ट्रिय अभिलेखालयले सम्पादन गर्ने कार्यहरू उल्लेख गर्नुहोस् । साथै राष्ट्रिय महत्वका अभिलेखहरूको सूचीसमेत पेस गर्नुहोस् । भविष्यमा उपयोग गर्ने वा प्रमाणको रूपमा
लोकसेवा तयारी विशेष : वस्तुगत प्रश्नोत्तर
१. सुडानको डार्फरमा एक हजार जनाभन्दा बढी मानिसको ज्यान जाने गरी भीषण पहिरो कहिले गएको हो ? – सन् २०२५ अगस्त ३१ २. नेपालमा पहिलो पटक एकै व्यक्तिमा तेस्रो पटक मिर्गौला प्रत्यारोपण कहिले गरियो ? – विसं २०८२ भदौ ९
निजी वन भनेको के हो ? : विषयगत प्रश्नोत्तर
१. जनसम्पर्क व्यवस्थापन भनेको के हो ? सार्वजनिक प्रशासनमा जनसम्पर्क व्यवस्थापनको महत्व उल्लेख गर्दै जनसम्पर्कलाई प्रभावकारी बनाउने उपायहरू प्रस्तुत गर्नुहोस् । सङ्गठन र यसका सरोकारवालाबिचको सम्बन्धलाई विश्वासिलो र दिगो बनाइराख्न गरिने व्यवस्थापकीय कार्यलाई समग्रमा जनसम्पर्क व्यवस्थापन भनिन्छ । सङ्गठनको प्रतिष्ठा, ख्याति र सङ्गठनप्रतिको विश्वसनीयता कायम राख्न