विश्वसनीयताको कसीमा ‘गोरखापत्र’
एक सय चौबिस वर्षअघि प्रकाशन आरम्भ भएको गोरखापत्र समाचारपत्र मात्र नभई नेपालको एउटा ‘ल्यान्डमार्क’ पनि हो । देशको आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक र भूराजनीतिक परिवेशको जीवन्त साक्षी हो । राणा शासनदेखि गणतन्त्र युगसम्मको सतिसाल हो गोरखापत्र ।
जलवायु कूटनीतिमा हिमाल
चाँदी जस्तै टलक्क टल्किने हाम्रा हिमालहरू यतिखेर मौसम परिवर्तनको मारमा परेका छन् ।
समृद्धि हासिल गर्न एमाले एकता
इजिप्टको तेस्रो राष्ट्रपति अनवर सादतले भन्नुभएको छ, “आफूलाई बदल्न सक्ने ताकत नै संसार बदल्न सक्ने ताकत हो ।” यो भनाइ निकै वजनदार छ । समकालीन विश्व राजनीतिक नेताहरूको जीवनमा यो लागु गर्नलायक छ । हरेक व्यक्तिको दैनन्दिन जीवनमा पनि यो का
बेलायतको लोकतान्त्रिक अभ्यास
प्रजातन्त्रको जननी बेलायतले निर्वाचनमा नयाँ अभ्यासको थालनी गर्ने घोषणा गरेको छ ।
वित्तीय क्षेत्र सुधार मार्गचित्र
वित्तीय क्षेत्रलाई अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड मानिन्छ । वित्तीय क्षेत्रले नै अर्थतन्त्रको अवस्था कस्तो छ चित्रण गर्छ ।
‘जुगमाथिको ‘दस्ताबेज’
नेपालको पत्रकारितालाई आमसञ्चारको सांसारिक विकासभन्दा निरपेक्ष रूपमा हेरिनु सान्दर्भिक हुँदैन । पत्रकारिताको अभ्यास र संस्थागत आकारलाई पनि विश्व राजनीतिक प्रणाली, रूपान्तरण तथा विकासभन्दा पर राखेर बनाइने दृष्टिकोण अपूर्ण हुन्छ ।
लोकतान्त्रिक आन्दोलनका धरोहर
आज साउन ७, नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका संस्थापक महासचिव एवं लोकतान्त्रिक आन्दोलनका धरोहर पुष्पलालको ४७ औँ स्मृति दिवस । यो दिन उहाँप्रति श्रद्धासुमन अर्पण गर्ने, उहाँका योगदानको स्मरण गर्ने र उहाँले स्थापना गर्नुभएको राजनीतिक ‘लिगेसी’ लाई अगाडि बढाउने दिन हो ।
व्यावसायिक सदाचार र सुशासन
राज्यलाई जहिले पनि इमानदार र व्यावसायिक मानिसको आवश्यक हुन्छ । राज्यका जिम्मेवारीमा सबैको हक लागे पनि सबैभन्दा बढी हकदार व्यावसायिक सदाचारिता भएका व्यक्ति नै हुन् । अधिकारको प्रयोग तिनै व्यक्तिले गर्नु पर्छ जो अधिकारलाई आदर गर्न सक्छन् ।
शताब्दीपारिको यात्रा : हाम्रो सपना
गोरखापत्र नेपाली पत्रकारिताको गौरवशाली संस्था हो ।
वित्त र मौद्रिक नीतिको समन्वय
आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि नेपाल सरकारले वित्त नीति र नेपाल राष्ट्र बैङ्कले मौद्रिक नीति ल्याइसकेका छन् । वित्त र मौद्रिक नीति दुवै महत्वपूर्ण समष्टिगत आर्थिक नीति हुन् । मौद्रिक नीति भनेको केन्द्रीय बैङ्कले देशको समष्टिगत आर्थिक स्थायित्व कायम राख्न अपनाउने नीति हो ।
वैज्ञानिक र प्रयोगात्मक पठनपाठन
विसं २०१६ साल नेपालमा उच्च शिक्षाको सुनौलो वर्ष थियो ।
नेपाली राजनीतिका आदर्श
नेपाली राजनीतिलाई आधुनिक मूल्यमान्यताको अग्रगामी मूलबाटोमा हिँडाउने, दिशानिर्देश गर्ने र सर्वाधिक प्रभावित तुल्याउने नेपाली राजनीतिक इतिहासका दुई प्रखर व्यक्तित्व हुन् पुष्पलाल र बिपी कोइराला । यो कुरा सत्य हो कि उहाँहरूको जीवन दर्शन एउटै थिएन ।
समाजवादी चिन्तक
बिपी कोइराला प्रजातान्त्रिक समाजवादका चिन्तक हुनुहुन्थ्यो । सुरुमा उहाँ माक्र्सवादबाट प्रभावित र कम्युनिस्ट विचारधाराको नजिक हुनुहुन्थ्यो । यसबारे बिपीले भन्नुहुन्थ्यो, “कम्युनिस्ट आन्दोलनमा मलाई आकर्षित गर्ने व्यक्ति ट्रटस्की हुनुहुन्थ्यो । उहाँ अध्ययनशील बौद्धिक व्यक्तित्व हुनुहुन्थ्यो । प्रतिभाको दृष्टिले उहाँ लेलिनबाट माथि हुनुहुन्थ्यो । सोभियत सङ्घमा सन् १९२९ को सत्ता लडाइँबाट स्टालिन उच्च तहमा पुगेपछि त्यहाँका हत्या घटनाका समाचार सुन्दा मलाई ठुलो चोट पुग्यो ।
विचारले बदलिएको संसार
संसारको इतिहासलाई हेर्ने हो भने एक जना महान् व्यक्ति र उसको विचार, दर्शन र साहसले समाज, राष्ट्र र मानव सभ्यता बदलेको प्रमाणित छ । कुनै सत्ता र सरकारले बदलेको इतिहास छैन, बरु उनीहरूले परिवर्तनको ब्याज खाएर बसेको र प्राप्त उपलब्धिलाई झन् ध्वस्त पारेको इतिहास छ ।
बिपीको मिलाप संस्कृति
राजनीतिक अभ्यास भनेको नागरिकलाई सत्ता सञ्चालनकर्ता (नेतृत्व) र सत्ता सञ्चालनको प्रक्रियासँग जोड्ने विधि हो । राजनीतिक सङ्गठन निर्माणको आधार भनेकै विचार र भावना मिल्नेको सामूहिक चाहना हो । यो आधारभूत कुराले पनि राजनीतिलाई आपसी मिलन वा सहकार्यको पहिलो खुड्किलो हो ।
दलभित्र राजनीतिक सङ्कट
विसं २०४६ चैत २६ गतेको राति राजा वीरेन्द्रबाट बहुदलीय व्यवस्था पुनस्र्थापनाको घोषणासँगै निरङ्कुश पञ्चायती व्यवस्था अन्त्य भयो । वीरेन्द्रको शासनकालमा पटक पटक अवसर पाएका पूर्वपञ्चले यो घोषणापछि नयाँ व्यवस्था अनुसार दल गठनको आवश्यकता महसुस गरे ।
युवाको रणनीतिक सहभागिता
रोजगारीका लागि दैनिक दुई हजारभन्दा बढी र शिक्षाका नाममा वार्षिक लाखभन्दा बढी बिदेसिने जनशक्ति भनेकै युवा हो ।
वैज्ञानिक वन व्यवस्थापन
नेपालमा स्वदेशी काठ कुहाएर विदेशी काठ भित्र्याइने गरेको बर्सौं भयो ।
दलको संवैधानिक सर्वोच्चता
संविधानलाई व्यावहारिक र ठिक तरिकाले कार्यान्वयन गरौँ भन्ने प्रगतिशील, लोकतान्त्रिक, क्रान्तिकारी सचेत राष्ट्रवादी नागरिक चाहना हो । यो चाहना पूरा गर्न कानुन मात्र बनाएर पुग्दैन । कानुन कार्यान्वयन गर्ने व्यक्ति वा निकायले इमान र विवेकका साथ सक्रि
सार्वजनिक संस्थानको भविष्य
राज्यस्रोत परिचालन, राजस्व वृद्धि, रोजगारी सिर्जना, आयात प्रतिस्थापन, निर्यात प्रवर्धन औद्योगिकीकरण, कुल गार्हस्थ्य उत्पादन तथा आर्थिक वृद्धि, कल्याणकारी राज्य निर्माण र आधारभूत वस्तु तथा सेवा आमजनतालाई सर्वसुलभ मूल्यमा उपलब्ध गराउने दायित्व राज्यको हुन्छ ।
विश्वेश्वर र पुष्पलालको सम्झना
प्रत्येक वर्ष साउनमा अधिकांश नेपाली महिलाले महिनाभर रातो, हरियो, पहेँलो परिधान लगाउने, चुरा, पोते आदिले सुसज्जित भई व्रत बस्ने कार्य गर्छन् । पुरुषहरूले पनि आफूले अँगाल्दै आएका खराब आचरणलाई यो महिनाभर विश्राम दिने प्रचलन बढ्दै गएको छ । राजनीति
शिक्षाको सहयात्री अभिभावक शिक्षा
शिक्षा पाठ्यक्रममा मात्र सीमित छैन; यो शिक्षक, विद्यार्थी र अभिभावकबिचको साझा यात्रा हो । विद्यालयमा शिक्षकले ज्ञान रोप्छन् भने घरमा अभिभावकले त्यसको सिँचाइ गरी जीवनोपयोगी बनाउने जिम्मेवारी लिन्छन् । विद्यालय मात्र होइन, घर पनि सिकाइको महत्वपूर्ण केन्द्र हो ।
खाद्य सुरक्षाको संवेदनशीलता
खाद्य अधिकार मानव अधिकार हो ।
स्वस्थ रहन तनाव व्यवस्थापन
मानव समाजको सुरुवातसँगै स्वास्थ्यको अवधारणाको जन्म भएको पाइन्छ ।
पवित्र बुद्धभूमिको पहिचान
लुम्बिनी खतरामुक्त छ । अर्थात् भगवान् बुद्धको जन्मभूमि, लुम्बिनी संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय शैक्षिक, वैज्ञानिक तथा सांस्कृतिक सङ्गठन (युनेस्को) को सम्भावित खतराको सूचीबाट हटेको छ । यो सुखद समाचार हो । यो खबरको अर्थ, अब उप्रान्त लुम्बिनी जस्तो प
