पीडामा गाउँका विद्यालय
राणा शासनको सय वर्षभन्दा बढी नेपाली समाजले शिक्षामा पहुँच पाउन सकेन । शिक्षा सीमित राणा र दरबारिया सम्भ्रान्तका निम्ति मात्र थियो । विश्व शिक्षा, चेतना, भौतिक तथा आर्थिक विकासमा अगाडि पुगे पनि नेपाल भने अन्धकारमै रह्यो ।
न्यायपालिकाको पूर्वाधार
नेपालमा नवपुस्ता (जेनजी) ले गरेको आन्दोलनका क्रममा घुसपैठ हुँदा न्यायपालिकामाथि इतिहासमै नभएको ठुलो आक्रमण भयो । जेनजी आन्दोलनका नाममा अवाञ्छित तत्वबाट सर्वोच्च अदालतदेखि जिल्ला अदालतसम्म आक्रमणको निसानामा परे । न्यायपालिकाका पूर्वाधार ध्वस्त पारिएपछि दैनिक कामकारबाही नै प्रभावित भयो । मुद्दाका हजारौँ मिसिल जलेर ध्वस्त भए । जनता
जलवायु परिवर्तनको बहुअसर
जलवायु परिवर्तनको असर विश्वभर छ । जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय संरचना महासन्धिका पक्ष राष्ट्रहरूको सम्मेलन (कोप) भर्खरै मात्र ब्राजिलको बेलेम सहरमा सम्पन्न भयो । नेपालको कोपमा बर्सेनि सहभागिता छ ।
न्याय र परिपूरणमा ढिलाइ
न्याय दिन ढिलो गर्नु न्याय नदिनु हो भनिन्छ । तत्कालीन विद्रोही नेकपा (माओवादी) को विद्रोहबाट पीडित पक्षले अहिलेसम्म न्याय पाउन सकेका छैनन् । माओवादीको सशस्त्र विद्रोह २०५२ साल फागुन १ गतेबाट सुरु भई २०६३ साल मङ्सिर ५ गते शान्ति सम्झौतासँगै अन्त्य भएको थियो । १० बर्से विद्रोहलाई राजनीतिक अवतरण गराएको यो विस्तृत शान्ति सम्झौता भएको १९ वर्ष पूरा भएको
निर्वाचन नै अर्जुनदृष्टि
लोकतन्त्रमा विश्वास गर्ने कुनै पनि राजनीतिक दल निर्वाचनबाट भाग्दैन । निर्वाचन नै लोकतन्त्रको आधार हो । निर्वाचनमार्फत प्राप्त हुने जनादेशले नै जनताले चाहेको परिवर्तन संस्थागत गर्न सकिन्छ । जेनजी आन्दोलनपछिको नयाँ परिवेशमा मुलुक निर्वाचनमय बन्दै छ । आगामी फागुन २१ गते प्रतिनिधि सभा निर्वाचन गराउने म्यान्डेट पाएको अन्तरिम सरकार चुनावी वातावरण बनाउन प्रयासरत छ ।
एनपिएल नेपाली गौरव
नेपाली क्रिकेटप्रेमी अहिले दोस्रो नेपाल प्रिमियर लिग (एनपिएल) को महामहोत्सवमा झुमेका छन् । खेतभरि झुलेको धान उठाउने यो मङ्सिर महिना क्रिकेटप्रेमीका निम्ति एनपिएलकै आकर्षणले मुग्ध बनाउँदै छ ।
जग्गा संरक्षणको पहल
सरकारी तथा सामुदायिक जग्गा अतिक्रमण गरी गैरकानुनी भोगचलन गर्ने क्रम रोकिएको छैन । देशभर अतिक्रमित तथा विभिन्न पक्षबाट गैरकानुनी रूपमा भोगचलन भइरहेका सरकारी–सार्वजनिक जग्गा संरक्षण गर्न
निर्वाचनमा दलीय उत्साह
नवपुस्ता अर्थात् जेनजी विद्रोहले नेपाली राजनीतिलाई जनकेन्द्रित बनाएको छ । गत भदौ २३ र २४ को विद्रोह ऐतिहासिक छ । कुशासन विद्रोहको मूल कारण बन्यो । विद्रोह सरकारी सेवा प्रवाहमा ढिलासुस्ती,
सामाजिक विभेदको चुनौती
मानिस विकसित सामाजिक प्राणी हो । ऊ समाजमा बस्छ । एकआपसमा अन्तर्क्रिया गर्छ । उसलाई पृथ्वीको सर्वश्रेष्ठ प्राणीका रूपमा पनि लिइन्छ । मानिस जनावरभन्दा पृथक् छ । तर्क गर्न सक्ने विवेक पनि छ ।
बजेट कार्यान्वयनको समीक्षा
चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को चौथो महिना पूरा भएको छ । संवैधानिक व्यवस्था अनुसार गएको जेठ १५ चालु आवका निम्ति प्रस्तुत गरेको बजेट साउन १ गतेदेखि नै कार्यान्वयनमा आएको हो । बजेट कार्यान्वयनमा आएको दोस्रो महिनामै देशमा ठुलो परिवर्तन भयो ।
मतदातामा उत्साह
लोकतान्त्रिक प्रणाली जनचाहना अनुरूप चल्ने राजनीतिक प्रणाली हो । जनचाहना प्रतिनिधित्व गर्ने मूल माध्यम निर्वाचन नै हो । जनचाहना अनुरूप शासनव्यवस्था सञ्चालन नहुँदा अनेक व्यवस्था इतिहासमा धुलिसात भए ।
आतङ्कवादविरुद्ध जनमत
आतङ्कवाद विश्वकै लागि चुनौती बनेको छ । आमजनताविरुद्ध डरत्रास फैलाई वा हिंसा प्रयोग गरेर राजनीतिक वा वैचारिक लक्ष्य हासिल गर्ने प्रक्रिया आतङ्कवाद हो । यो शब्द विशेष गरी शान्तिकालमा वा युद्धको सन्दर्भमा गैरलडाकू (प्रत्यक्ष रूपमा भाग नलिएका नागरिक) मा
ब्राजिल कोपमा नेपाल
जलवायु परिवर्तनले विश्वलाई प्रतिकूल प्रभाव पारिरहेको छ । औद्योगिक क्रान्तियता विश्वभर जैविक इन्धनको व्यापक प्रयोगले कतिपय मुलुकले विकासको चरम सीमा हासिल गरे । प्राकृतिक स्रोतसाधनको अति दोहनबाट
गाउँको मुहार फेर्ने सपना
नेपाल भौगोलिक र उत्पादनमा विविधता भएको देश हो । हिमाल, पहाड र तराई/मधेशमा बेग्लाबेग्लै उत्पादन गरेर आयआर्जन र रोजगारी बढाउन सकिन्छ । हिमाली क्षेत्र पर्यटन तथा पदयात्राका लागि उपयुक्त छ ।
अर्थतन्त्रको मुख्य इन्जिन
कुनै पनि राजनीतिक परिवर्तनको मुख्य लक्ष्य आमनागरिकको जीवन सहज होस् भन्ने नै हुन्छ । नागरिकले राज्यबाट सहज रूपमा सेवा र सुविधा पाउनु उनीहरूको अधिकार पनि हो । नागरिकको आयमा वृद्धि भएपछि मात्र उपयोग्य वस्तु
निर्वाचनमा अर्जुनदृष्टि
मुलुक निर्वाचनतर्फ उन्मुख छ । आगामी फागुन २१ गतेका लागि तय गरिएको प्रतिनिधि सभा निर्वाचनका लागि सबै क्षेत्र आआफ्नो तयारीमा जुट्दै छन् । यसले चुनावी वातावरण बनाउँदै छ । युवापुस्ता (जेनजी) ले गरेको आन्दोलनसँगै मुलुक नयाँ चरणमा प्रवेश गरेको छ । जेनजीले उठाएका माग सम्बोधन गरी मुलुकलाई अगाडि बढाउन निर्वाचनको विकल्प छैन । आगामी फागुन २१ गते प्रतिनिधि सभा निर्वाचन गराउने म्यान्डेटसहि
निःशुल्क वाइफाई सेवा
सरकारले निःशुल्क वाइफाई इन्टरनेट सेवा विस्तारलाई जोड दिएको छ । मुलुकका महìवपूर्ण सार्वजनिक स्थलमा निःशुल्क वाइफाई सेवा विस्तार गर्न सरकार प्रतिबद्ध छ । सार्वजनिक स्थल र दुर्गम क्षेत्रमा निःशुल्क वाइफाई अभियानकै रूपमा अगाडि बढाइँदै छ ।
