मण्डलामा ‘हराएको कुकुर’
मण्डला थिएटरमा असार २१ गतेदेखि नाटक ‘हराएको कुकुर’ मञ्चन हुने भएको छ । नाटकले राज्य संरचनामा व्याप्त अन्याय, अनुसन्धान प्रणालीको पक्षपात र नागरिक आवाजमाथिको दमनलाई उजागर गरेको छ । कुकुर हराएको सामान्य घटनाबाट सुरु हुने कथा क्रमशः एउटा गम्भीर सामाजिक–राजनीतिक विमर्शमा रूपान्तरण हुन्छ ।
सहरको जन्त जाँदै छु (कविता)
बग्गीमा बेहुलो बग्गीमा बेहुली कामका कामनामा वायुपङ्खी उँड्छन्
समाज रूपान्तरणमा नाट्यकर्मी महिला
उपसभामुख इन्दिरा रानामगरले नेपालको सामाजिक रूपान्तरणमा महिला कलाकर्मी र पुरुषको बराबरी योगदान रहेको बताउनुभएको छ ।
‘सत्यम्’ को विमोचन
लेखक तथा पत्रकार लक्ष्मण वियोगीको कथासङ्ग्रह ‘सत्यम्’ को एक कार्यक्रमबिच विमोचन गरिएको छ ।
‘लेखकले राजनीतिलाई सचेत गराउनु पर्छ’
नेपाली कांग्रेसका नेता डा. शेखर कोइरालाले लेखक मधुसूदन पाण्डेयको एक सय चार वटा कृतिको ब्यानर वाचन गरेर लोकार्पण गर्नुभएको छ । नेपाल नागरिक आवाजद्वारा मङ्गलबार काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा नेपाली कांग्रेसका नेता डा. कोइरालाले लेखक पाण्डेयको विसं २०५७ देखि विसं २०८२ सम्म लेखिएका पुस्तकको लोकार्पण गर्नुभएको हो ।
अछाम–बाजुराको पहिलो एमपी : दिलबहादुरको स्मृतिग्रन्थ विमोचन
आदर्श राजनीतिज्ञ एवं समाजसेवी दिलबहादुर कुँवर (बूढथापा) को जीवनी र योगदानमा आधारित स्मृतिग्रन्थ सार्वजनिक भएको छ। नेपाली कांग्रेसका नेता एवं पूर्वमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले मङ्गलबार उक्त स्मृतिग्रन्थ विमोचन गर्नु भएको हो।
अस्पष्ट नियात्रा लेखन
आमुख– पूर्वीय यात्रासाहित्यको सुरुवात ऋग्वेदबाट नै छिटफुट रूपमा भएको पाइन्छ । ऋग्वेदको सिर्जना इसा भन्दा बिस हजार वर्ष अगाडि भएको प्रो. अनिलचन्द्र दासको दाबी छ । (डा. भोलाशङ्कर व्यास, भारतीय साहित्य की रूपरेखा, पृ.२२)
चलचित्र आमाको पोस्टर हुलाक टिकटमा
चलचित्र विकास बोर्डको २५ औँ वार्षिकोत्सवमा सोमबार आयोजित कार्यक्रममा नेपालको पहिलो चलचित्र ‘आमा’ को पोस्टर हुलाक टिकटमा अङ्कित गरिएको छ । विसं २०२१ असोजमा प्रदर्शन भएको आमाको निर्देशन हिरासिंह खत्रीले गर्नुभएको थियो ।
तीन नवस्रष्टा पुरस्कृत
तीनजना नवोदित कवि लेखकलाई पुरस्कृत गरिएको छ । वर्ष २०८१ का लागि गैर आख्यान, आख्यान र काव्य विधाका नव सर्जकलाई पुरस्कृत गरिएको हो ।
सरुभक्तलाई क्षेत्रप्रताप साहित्य पुरस्कार
कवि क्षेत्रप्रताप अधिकारीको सम्झनामा स्थापित क्षेत्रप्रताप स्मृति साहित्य पुरस्कार वरिष्ठ साहित्यकार सरुभक्तलाई प्रदान गरिएको छ ।
आधुनिकतामा हराउँदै गएको धान दिवस
‘असारै महिनामा पानी पर्यो रुझाउने एक्लो यो मेरो मन कसरी बुझाउने’ तुलसी गजमेरको रचना तथा सङ्गीत र छुजन डुक्पा शेर्पाको आवाजमा सजिएको यो गीत असार १५ अर्थात् धान दिवसका दिन धेरै गुञ्जिने गर्छ । किसान वर्षभरको छाक जुटाउन यो महिनामा खेतीमा व्यस्त हुन्छन् । किसान असारे भाकामा प्रायः यही गीत गुनगुनाउँदै हिलोमा धान रोप्ने गर्छन् ।
थापाका दुई कृति सार्वजनिक
बलदेव थापाद्वारा लिखित ‘बा’ को वाम’ (ऐतिहासिक परिचय) र ‘कुराको सास्ती’ (व्यङ्ग्य कवितासङ्ग्रह) सार्वजनिक भएका छन् ।
बिरानो बन्दै सारङ्गीको धुन
सारङ्गी रेटेर निकालिएको सुमधुर धुनले धेरैलाई लट्ठ बनाउँछ । सारङ्गीको धुनसँगै गन्धर्व जातिले मनोरञ्जन र सुसूचित गर्ने चलन थियो तर त्यो सुमधुर सारङ्गीका धुन आजभोलि गाउँ तथा सहरी क्षेत्रमा विस्तारै सुनिन छाडेको छ ।
एक सन्तानका लागि (कथा)
हामी पतिपत्नी दुवै एकअर्कालाई अति प्रेम गथ्र्यौं । म अत्यन्त पतिभक्त थिएँ र उनी पनि कम्ता थिएनन् पत्नीलाई माया गर्न । “विवाहपछि हतार गर्न हुँदैन, हाम्रो उमेर नै कति भयो र ? रमाइलो गर्नै पुगेको छैन” भनेर आपसी सल्लाहमै केही समय बच्चा नजन्माउने निर्णय गरेका थियौँ । यस्तो निर्णय गरेको पनि ती
प्रेम कविताको महत्त्वपूर्ण कृति
कवि ठाकुर बेलवासे एक सशक्त कवि र सञ्चारकर्मी हुनुहुन्छ । विम्ब, प्रतीक र विचारलाई कवितामा संयोजन गर्न निपुण ठाकुर वैचारिक र गम्भीर कविता लेख्ने कविका रूपमा परिचित हुनुहुन्थ्यो । अब प्रेम कविता सर्जकको परिचय पनि ठाकुरमा थपिएको छ ।
पानीको उकुसमुकुस (निबन्ध)
बर्खामा अविरल वर्षा हुनु अनौठो होइन तर बर्खा सकिने बेलामा अविरल वर्षा हुनु अनौठै हुन्छ ।
पौभाःचित्र सिद्धिलक्ष्मी मातामूलक !
भक्तपुरको प्रसिद्ध न्यातपौ मन्दिरभित्र स्थापित श्री सिद्धिलक्ष्मी माताको हस्तलिखित पौभा चित्र ।
ख्यालःदेलमा ख्यालठट्टा
कहाँ हुन्छ जन्मघर परदेशको ठाउँ रमाइलो छ वारिपारि आफ्नै घर गाउँ जोर मादल कहाँ बज्यो घन्केर रुन्छ मन गाउँघर सम्झेर
लक्ष्मीदेवीलाई उपाधि
विवाहित महिलाबिच भएको सौन्दर्य प्रतियोगितमा लक्ष्मी देवीले ‘दी मिसेस नेसनल ग्रान्ड’ को उपाधि हात पार्नुभएको छ । क्रिजोना मिडिया गु्रप प्रालिद्वारा आयोजित प्रतियोगितामा १९ प्रतिस्पर्धीलाई पछाडि पार्दै लक्ष्मीले ‘मोस्ट फोटोजेनिक’ को अवार्ड पनि हात पार्नुभयो ।
शिक्षा र कला जोड्ने प्रदर्शनी
काठमाडौँ महानगरपालिकाभित्रका ४६ वटा सामुदायिक विद्यालयका विद्यार्थी र शिक्षकका गरी एक हजार चार सयभन्दा बढी चित्रकला र मूर्तिकलाको प्रदर्शनी शुक्रबारदेखि सुरु भएको छ ।
हराए मौलिक असारे भाका
लेकको चरी बेँसीमा झर्यो पाकेको बर खान हाड मासु चल्यो हृदय जल्यो गाह्रो भो घर खान असार मास कुटेका चिउरा म कति साँचुला सौताको हात दुई कुड्की भात म कति बाँचुला ।।
पुरस्कार र छात्रवृत्ति प्रदान
नेपालस्थित पाकिस्तानी दूतावासले नेपालका १०२ विद्यालयका १९५ विद्यार्थीलाई पुरस्कार तथा छात्रवृत्ति प्रदान गरेको छ ।
मञ्जुललाई गोपालप्रसाद रिमाल पुरस्कार
यस वर्षको गोपालप्रसाद रिमाल पुरस्कार कवि मञ्जुल (मेघराज शर्मा नेपाल) लाई प्रदान गरिने भएको छ ।
सर्जक सम्मानित
जीवन स्मृति प्रतिष्ठानले विभिन्न सर्जकलाई सम्मानित गरेको छ ।
सङ्गीत तथा नाटक मौलिक पहिचानको धरोहर : राष्ट्रपति पौडेल
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले नेपालको विविधतायुक्त समाजमा रहेका विभिन्न जातजातिका मौलिक भाषा, संस्कृति, नाटक, गीत र सङ्गीतमा रहेको विविधताले नेपाली समाजलाई एकढिक्का बनाउँदै राष्ट्रिय एकताको भावनालाई सुदृढ बनाउन योगदान दिएको बताउनुभएको छ ।
