राईको साङ्गीतिक यात्रा
विगत १६/१७ वर्षदेखि साङ्गीतिक यात्रामा रहेका गायक चेतन राई अहिले विभिन्न महोत्सवमा व्यस्त हुनुहुन्छ । उहाँको अनुभवमा गायकका लागि महोत्सव मात्र होइन, प्रविधिको विकासले पनि बजार अझै फराकिलो बनाएको छ ।
तिज गीतमा मौलिकताको चिन्ता
वर्षभरिका पीडा, वेदना गीतमा उनेर गाइएका गीतले तिज आएको छनक दिन्छ ।
स्वाभिमानको सगरमाथा (कथा)
काठमाडौँको निसासिँदो वातावरण र व्यस्ततामा जन्मेहुर्केको गाउँको बाल्यकालको एक्कासि याद आयो । कति धेरै समय भइसकेको थियो गाउँ नगएको । बाल्यकालका साथीहरू कता कता होलान् । पल्टु कता होला अचेल । अस्ति एक रात सपनामा आएर उसले भन्यो– खोइ त मेरो सङ्घर्षको कथा ब
कारबाही फुकुवा
सुकुमवासी शिविरको बस्तीभित्र कचहरी चलिरहेको थियो । जान्नेसुन्नेदेखि चुल्ठेमुन्द्रेसम्मको भिड थेगिनसक्नुको थियो । त्यो भिड फत्तबहादुर थापा अर्थात् क्यौरेनीका थापा माइलालाई कारबाहीको अन्तिम
मेरा बा (कविता)
हातका ठेलाले जीवनको गहिरो अनुभव बोकेका सिङ्गो घरको पिल्लर
शरणार्थी सङ्घर्षको ऐतिहासिक अभिलेख
भुटानबाट लखेटिएपछि झापाको शरणार्थी शिविरको कष्टप्रद बसाइ, भोगाइ र
परिप्रेक्ष्य (कथा)
बर्सौंको खडेरीपछि आज जीवनमा भारी वर्षा भइरहेछ । थाह छैन यो वर्षात्ले राहत दिन्छ कि बाढीको आहत । हातमा एउटा चिठी छ । त्यही चिठीले मनमा उमङ्ग र बेचैनी दुवै पैदा गरेको छ । मन अस्थिर छ । चि
अतुलनीय (निबन्ध)
अतुलनीय शब्द बोल्दा, लेख्दा प्रयोग हुने एउटा विशेषण हो । यसले कसैको कसैसँग तुलना हुन नसक्ने अर्थ दिइरहेको हुन्छ । कसैले कसैलाई उचालेर भन्नु पर्दा वा थचारेर भन्नु पर्दा अतुलनीय विशेषण जोडिदिन्छ । जसै गरी दिन बुझ्न रात र रात बुझ्न दिनको जरुरत पर्दछ, त्यसै गरी अतुलनीय
फरक इजरायल
केही त्रास, बढी उत्सुकतासाथ दुबई हुँदै साँझ साढे ६ बजे तेलअभिभको नयाँ विमानस्थलमा ओर्लियौँ । इजरायलस्थित नेपाली राजदूत धनप्रसाद पण्डित र नेपालका लागि इजरायलका पूर्वराजदूत खनान गोडारसँग भेटपछि हाम्रो यात्रा जेरुसेलमतर्फ मोडियो । इजरायल २२ हजार १४५ वर्ग कि
सिजा सभ्यता समयमै संरक्षण
कर्णाली प्रदेशको जुम्ला जिल्लाको सिँजा क्षेत्रमा तीन वटा गाउँपालिका हिमा, सिजा र कनकासुन्दरी छन् । सिजा उपत्यका/दरा/क्षेत्रभित्र हालको सिँजा गाउँपालिका पनि समाविष्ट हुन्छ । यहाँ ऐतिहासिक केदारनाथ तीर्थस्थल, नराकोट र त्रिदेवल, पञ्चदेवल छन् तर विशाल खस
हिमाली पाटनमा बुकी ढकमक्क
हिमाली क्षेत्रका पाटन रङ्गीबिरङ्गी बुकी फूलले यतिबेला ढकमक्क छन् ।
‘तालीको समाजशास्त्र’ माथि परिचर्चा
कवि विश्व सिग्देलको कविताकृति ‘तालीको समाजशास्त्र’ माथि परिचर्चा सम्पन्न भएको छ । सुनकोशी वाङ्मय प्रतिष्ठानको आयोजनामा ठमेल (चिःबहाल गौचर) मा आयोजित कार्यक्रम कवि श्यामलको प्रमुख आतिथ्यमा सम्पन्न भएको हो ।
‘कलर अफ टी’ ग्रिसमा पुरस्कृत
युरोपको ग्रिसमा भएको ‘१२ औँ अन्तर्राष्ट्रिय वृत्तचित्र महोत्सव इरापेट्रा एन्ड अवाडर्स’ को अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म निर्णायक मण्डलले ‘कलर अफ टी’ लाई पुरस्कृत गरेको छ । महोत्सव आयोजकले आफ्नो वेब साइटमा आधिकारिक रूपमा पुरस्कृत चलचित्रको सूची सार्वजनिक गरेको हो । १२ औँ अन्तर्राष्ट्रिय वृत्तचित्र महोत्सव इरापेट्रा एन्ड अवार्ड्सले ग्रिसमा विश्वभरका उत्कृष्ट लामा र छोटा वृत्तचित्र र लघु चलचित्रलाई आफ्नो प्रतिस्पर्धात्मक खण्डमा प्रदर्शनका लागि प्रवर्धन गर्दछ ।
बुहारीहरू पन्चैबाजा सिक्दै
गाउँमा पाका पन्चैबाजा बजाउन जानेका पेउनारायण, रामु र दलबहादुर दर्जी मात्रै हुनुहुन्छ । कतै बाजा बजाउन जान परे समूह नपुगेर अश्लेवाबाट मान्छे बोलाउने अवस्था छ । गाउँका युवा परदेश लागे । पाकाहरू मर्दै र छोड्दै गएपछि बाजा बजाउने गाउँमा छैनन् । जसका कारण गुल्मी सत्यवती गाउँपालिका–२ चेहेमीका परियार बुहारी लगनशील महिला समूह निर्माण गरेर बाजा बजाउन कस्सिएका छन् ।
लाखेनाच प्रदर्शन गर्दै मगर समुदाय
लाखेनाच भन्नेबित्तिकै विशेष गरी नेवार समुदायको बसोबास रहेको स्थानमा प्रदर्शन गरिन्छ भन्ने बुझाइ छ तर मगर समुदायको बसोबास रहेको पाल्पाको निस्दी गाउँपालिका–५, बेलौजीमा ५९ वर्षदेखि निरन्तर लाखेनाच प्रदर्शन हुँदै आएको छ ।
भोले बाबा सार्वजनिक
देउडा गायक सुरेश शाहीको ‘भोले बाबा’ बोलको शिव भजन सार्वजनिक भएको छ । उहाँले भजन भनेको बुढा पुस्ताको मात्र हो भन्ने मान्यता तोड्न आफ्नो गीत सफल हुने बताउनुभयो ।
नृत्यकर्मी सम्मानित
संयुक्त अरब इमिरेट्सको दुबईमा सम्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय नृत्य प्रतियोगिता विश्व सुप्रिमेसी ब्याटल ग्राउन्ड–२०२५ मा तेस्रो स्थान हासिल गर्न सफल बुटवलका नृत्यकर्मीलाई सम्मान गरिएको छ । बुटवलको नाश्री डान्स एकेडेमीले ‘दी ब्रेभ गोर्खाज’ टिमका नृत्यकर्मीलाई सम्मान गरेको हो ।
सानी चरीको गीत लोकार्पित
सानी चरीको गीत नामक चिनियाँ बाल परीकथा सङ्ग्रह लोकर्पण भएको छ । यहाँस्थित सिद्धार्थ वनस्थली इन्च्टिच्युटको तेम्बाछिरी हलमा चिनियाँ साहित्यकार लेउ तिहोङ्ग, नेपालीमा अनुवाद गर्नुभएका डा. सर्वाेत्तम श्रेष्ठ, अरनिको समाजका अध्यक्ष डा. सुशिल प्रजापति लगायतले संयुक्त रुपमा लोकर्पण गर्नुभयो ।
खतिवडाको ‘मौनतामा पुरुष पनि’
गीतकार नारायण खतिवडाको शब्द, शिलाबहादुर मोक्तानको सङ्गीत र प्रवीण भेडवालको स्वर रहेको ‘मौनतामा पुरुष पनि’ बोलको गीत सार्वजनिक भएको छ । गीतको भिडियो अन्तर्रास्ट्रिय डिजिटल प्लेटफर्ममा नमस्ते नेपाल डिजिटल स्टुडियोबाट सार्वजनिक गरिएको हो ।
‘गाईजात्रा भनेको राजनीतिक प्रहार मात्र होइन’
जोगिन्दर अर्थात् शिवशङ्कर रिजाल जो ‘जोगिन्दर पानवाला’ को नामबाट चिनिनुहुन्छ ।
‘अष्टिम्की चित्रकला कार्यशाला’ सम्पन्न
नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान, वास्तुकला तथा लोककला विभाग र अग्रासन थारू महिला समाजको संयुक्त आयोजनामा ‘अष्टिम्की चित्रकला कार्यशाला’ सम्पन्न भएको छ । सो कार्यक्रममा नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका कुलपति नारदमणि हार्तम्छालीले आदिवासी जनसंज्ञान यस्तै लोकजीवनबाट उठेर आएको हुन सक्ने बताउनुभयो ।
प्रधानाङ्ग र भण्डारीको पुस्तक सार्वजनिक
प्राध्यापक डाक्टर रजितभक्त प्रधानाङ्ग र सोमकान्त भण्डारीको फौजदारी कानुन र फौजदारी न्याय नामक पुस्तक विमोचन भएको छ। भक्तपुरमा आयोजित एक कार्यक्रममा प्राध्यापक डाक्टर प्रधानाङ्ग र भण्डारीको लेखको सँगालो समेटिएको ‘नेपालको फौजदारी कानुन र फौजदारी न्याय’ नामक पुस्तक विमोचन भएको हो।
पङ्गेनीको ‘तिजको लहर आयो गाउँ सहर’
नेपाल सरकारका सहसचिव मनमाया पङ्गेनीको नयाँ तिज गीत ‘तीजको लहर आयो गाउँ सहर’ सार्वजनिक भएको छ । पङ्गेनीकै शब्दमा तयार भएको उक्त गीतमा दीपकराज विश्वकर्माले सङ्गीत दिनुभएको छ ।
अभिभावकको लय पछ्याउँदै बराइली
मोरङको उर्लाबारी–६ निवासी प्रतीक मञ्जुल बराइली अहिले मूर्तिकला साधनामा व्यस्त हुनुहुन्छ । भर्खर २४ वर्ष पुग्नुभएका प्रतीकले कलमसँगै छिनो र घन पनि चलाउन सिक्नुभयो । उहाँले विगत सम्झँदै भन्नुभयो, “कलम चला