हराउँदै थारू समुदायको परम्परागत खानपान र जीवनशैली
थारु समुदायको पहिचान परम्परागत मौलिक नाचगान, भेषभूषा, कला, संस्कृति मात्र होइन, उनीहरूको खानपान प्रणाली पनि अनौठो र अनुकरणीय छ । तर पछिल्लो समय थारु परम्परागत खानपान र जीवनशैली हराउन थालेका छन् ।
नेवाः समुदायको सांस्कृतिक पहिचान योमरी
नेवाः समुदायको सांस्कृतिक पहिचान योमरी (मन पर्ने रोटी) मिठो परिकारसँग नेवाः लोककला पनि जोडिएको हुनाले यसको पुस्तान्तरणमा जोड दिइएको छ । नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र काठमाडौँ महानगरद्वारा आइतबार आयोजित ‘नेवाः लोककला कार्यशाला (योमरी पुन्ही)’ विषयक कार्यशालामा सहभागी संस्कृति, कलाविज्ञहरूले योमरीसँग नेवाः लोककलाको इतिहास पनि जोडिएकाले यसको प्रवर्धन हुनुपर्ने बताएका छन् ।
विक्रम संवतदेखि लुम्बिनीसम्म लोकार्पित
लिपि तथा इतिहासविद् डा. श्यामसुन्दर राजवंशीको इतिहास र संस्कृतिसम्बन्धी पुस्तक ‘विक्रम संवत्देखि लुम्बिनीसम्म’ लोकार्पण गरिएको छ । चिबहाल, ठमेल, गौचरमा इखबरनेट मिडियाको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा संस्कृतिशिरोमणि हरिराम जोशी, पुरातत्व विभागकी महानिर्देशक सौभाग्य प्रधानाङ्ग, वरिष्ठ साहित्यकार श्रीओम श्रेष्ठ ‘रोदन’, दिलबहादुर महर्जन र इखबर नेटका प्रधान सम्पादक प्रदीप सापकोटाले संयुक्त रूपमा कृति लोकार्पण गर्नुभएको हो ।
विवाहपञ्चमी महोत्सवमा आएका साधुसन्तको बिदाइ
सुनसरीको इनरुवामा कोशी प्रदेशमा नै पहिलो दाबी गरिएको रामजानकी रथ यात्रा तथा विवाहपञ्चमी महोत्सवमा आएका साधुसन्तको बिदाइ गरिएको छ ।
मनाइयो लवाङ्गी पूजा
थारू समुदायको पराम्परागतदेखि मानिँदै आएको लवाङ्गी पूजा यस वर्षसमेत धुमधामका साथ मनाइएको छ ।
उखुको मूल्य प्रतिक्वीन्टल ७५० रुपियाँ कायम गर्न माग
किसानले यो वर्ष उखुको प्रतिक्वीन्टल मूल्य ७५० रुपियाँ कायम गर्न माग गरेका छन् । उखु उत्पादक कृषकले कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री डा. मदनप्रसाद परियारलाई भेटेर यस वर्ष २०८२/८३ को क्रसिङ सिजनमा उखुको न्यूनतम समर्थन मूल्य प्रतिक्वीन्टल ७५० रुपियाँ निर्धारण गर्न माग गरेका हुन् ।
बुङ्गमतीबाट पाटन ल्याइयो रातो मत्स्येन्द्रनाथ
‘वर्षा र सहकालका’ देवता रातो मत्स्येन्द्रनाथलाई बुधबार बुङ्मतीबाट पाटनको तःबहाल मन्दिर ल्याइएको छ । मच्छिन्द्रनाथलाई छ महिना पाटन र अर्को छ महिना बुङ्मती राखिने चलनानुसार तःबहाल ल्याइएको हो ।
विवाहपञ्चमी महोत्सव : स्वयंवर सम्पन्न, राति वैवाहिक कार्यक्रम
जनकपुरधाममा सात दिवसिय सिता राम विवाहपञ्चमी महोत्सव उल्लासका साथ मनाइदै छ।
८३३ बलि चढाउँदै लवाङ्गी पूजा सम्पन्न
थारू समुदायको पराम्परागत रूपमा मानिँदै आएको लवाङ्गी पूजा यस वर्षसमेत धुमधामका साथ मनाएर सम्पन्न भएको छ । कैलालीको घोडाघोडी ताल क्षेत्रमा रहेको थारुहरुको ठुलो कुल मन्दिरको रुपमा रहेको घोरीघोरा मन्दिरमा मङ्गलबार बलि पूजासहित लवाङ्गी पूजा सम्पन्न भएको हो ।
आज सीता र रामको पूजा गरी मनाइँदै विवाह पञ्चमी
त्रेतायुगमा मार्ग शीर्ष शुक्ल पञ्चमीका दिन सीता र रामको विवाह भएको सम्झनामा मङ्गलबार देशभर राम सीताको पूजा आराधना गरी विवाह पञ्चमी पर्व मनाइँदैछ ।
विवाह पञ्चमीमा सार्वजनिक बिदा
विवाह पञ्चमीको अवसरमा जिल्लाको रामपुर नगरपालिकाले सार्वजनिक बिदा दिएको छ । भगवान राम र सीतासँग सम्बन्धित ऐतिहासिक धार्मिक स्थलहरुको महत्त्व उजागर गर्नका लागि रामपुर नगरपालिका–३ सीताकुण्डमा राम–सीता विवाह उत्सवको तयारी गरिरहेको छ ।
भगवान रामको तिलकोत्सव सम्पन्न
त्रेता युगमा मर्यादा पुरुषोत्तम भगवान राम र जगत जनन्ी माता सीताबिच भएको विवाहको सम्झनामा प्रत्येक वर्ष जनकपुरधाममा मनाइने साताव्यापी रामजानकी विवाहपञ्चमी महोत्सवको चौथो दिन आइतबार रामको तिलकोत्सव कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ ।
घोडाघोडीमा लवाङ्गी पूजा तथा थारू सांस्कृतिक महोत्सव
कैलालीको विश्व सिमसार तथा जैविक विविधताले महत्वपूर्ण क्षेत्र घोडाघोडीमा आइतबार घोरीघोरा लवाङ्गी पूजा तथा थारु सांस्कृतिक महोत्सवको उद्घाटन भएको छ ।
विवाहपञ्चमी महोत्सव अन्तर्गत धनुष यज्ञ सम्पन्न
त्रेता युगमा मर्यादा पुरुषोत्तम भगवान राम र जगतजननी माता सीताबिच भएको विवाहको सम्झनामा प्रत्येक वर्ष मनाइने साताव्यापी राम–जानकी विवाहपञ्चमी महामहोत्सव अन्तर्गत शनिबार धनुष यज्ञ कार्यक्रमको आयोजना गरिएको छ ।
साताव्यापी विवाहपञ्मी महोत्सव : आज चौथो दिन तिलकोत्सव
त्रेता युगमा मर्यादा पुरुषोतम भगवान राम र जगत जननी माता सिताबिच भएको विवाहको सम्झनामा प्रत्येक वर्ष जनकपुरधाममा मनाइने साताव्यापी राम जानकी विवाहपञ्मी महोत्सवको आज चौथो दिन आइतबार भगवान रामको तिलकोत्सव कार्यक्रम हुने छ ।
राम–सीता विवाह उत्सवको तयारी गर्दै रामपुर
धार्मिक तथा सांस्कृतिक महत्त्वलाई उजागर गर्न रामपुर नगरपालिकाले विवाह पञ्चमीको अवसरमा राम–सीता विवाह उत्सवको तयारी गरेको छ ।
रामजानकी विवाह महोत्सवको ‘मटकोर’को तयारी
मधेशको प्राचीन मिथिला क्षेत्रमा मनाइने साताव्यापी रामजानकी विवाह महोत्सव सुरु भएसँगै महोत्तरीको मटिहानीमा ‘मटकोर’को तयारी थालिएको छ ।
गन्धर्व समुदायको परम्परागत सिप संरक्षणमा चुनौती
गन्धर्व समुदायको परम्परागत सिप संरक्षणसँगै नयाँ पुस्तालाई सारङ्गी बजाउन सिकाएर आयआर्जनसँग जोड्ने उद्देश्यले घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय दाङले प्रशिक्षकका लागि सार्वजनिक सूचना निकाल्यो ।
वज्रगुरु दुङ्डुप पूजा सम्पन्न
हिमाली लामा समुदायको वज्रगुरु दुङ्डुप पूजा आयोजना गरिएको छ । प्राणी जाति र समाजमा शान्ति कायम गर्नका लागि उक्त पूजा गर्ने गरिने सिमकोट गाउँपालिका–३ का छिरिङ लामाले बताउनुभयो ।
पाथीभरामा यस वर्ष पहिलो पटक हिमपात
प्रसिद्ध धार्मिक स्थल पाथीभरामा यस वर्ष पहिलो पटक हिमपात भएको छ । शुक्रबार दिउँसो सामान्य वर्षा भएपछि साँझबाट तीन हजार ६९४ मिटरको उचाइमा रहेको पाथीभरामा हिमपात सुरु भएको हो ।
धार्मिक पर्यटनको केन्द्र बन्दै भोजपुरको ‘सिद्धकाली’
यहाँको प्रसिद्ध सिद्धकाली शक्तिपीठ धार्मिक पर्यटनको केन्द्रका रूपमा क्रमशः विकास भइरहेको छ ।
भलमन्सा नै चौकीदारको भूमिकामा
थारु समुदायमा सदियाैंदेखि प्रचलनमा रहेको भलमन्सा प्रथाको निर्णय प्रक्रियालाई घर–घरमा खबर गर्न चौकीदार (चिरक्या) राख्ने चलन छ । पछिल्लो समय गाउँको नेतृत्व गर्ने भलमन्साले नै चौकीदारको काम पनि गर्नेक्रम सुरु भएको छ ।
विवाह पञ्चमी महामहोत्सव : बिहीबार नगरदर्शन
जनकपुरधाममा प्रत्येक वर्ष भव्य रूपमा मनाइने सीताराम विवाह पञ्चमी महामहोत्सवको तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको छ । बिहीबारदेखि नगरदर्शन कार्यक्रमसँगै सप्ताहव्यापी धार्मिक पर्व औपचारिक रूपमा सुरु हुँदैछ ।
बालाचतुर्दशी पर्व : गलेश्वरमा भक्तजनको रौनक
बालाचतुदर्शी पर्वको अवसरमा बेनीको प्रशिद्ध धार्मिकस्थल गलेश्वर धाममा भक्तजनको भिड लागेको छ ।