शैलुङ हिमाल चियाउने दैलो
माथि माथि शैलुङ्गेमा चौँरी डुलाउनेलाई हत्केलामा मायाको गुराँस फुलाउनेलाई कवि श्रवण मुकारु
ग्रेटवाल
शैलुङ गाउँपालिकामा निर्माणाधीन शैलुङ मिनी ग्रेटवालप्रति पर्यटक आकर्षित बन्दै आएका छन् । शैलुङडाँडामा फैलिएको ग्रेटवालमा हिँड्दै हिमाल र शैलुङको सौन्दर्य नियाल्न पर्यटक लोभिने गरेका छन् ।
अछल (कथा)
गाउँघरतिर मानिसले के भन्दा होलान् भनेर सन्तमानको मनमा खुल्दुली भएको धेरै भएको थियो । केही बर्सै बितिसकेको थियो । गाउँलेले विजयको बारेमा गरेका नानाथरी कुरा सुनेकाले आफ्नो घरका बारेमा पनि
गन्तव्य कुरी उक्लेर कालिञ्चोक
हिमवत्खण्डमा कालिञ्चोक क्षेत्रलाई तपोभूमिका रूपमा लिइन्छ । यो देवभूमि, तपोभूमि मात्र होइन; पुण्यभूमि पनि हो । सन्त महात्माहरू खप्तड बाबा, शिवपुरी बाबा, श्यामचेतन बाबा, नारायण गिरी, कालिञ्चोक बाबा
एक दिन जानै परिहाल्छ
हिँड्दा ठेस लागिहाल्छ, नुहाउँदा केश झरिहाल्छ जहाँ लुकौँ जता भागौँ, एक दिन जानै परिहाल्छ ।
गीत
थाहै हुन्न रैछ कहाँ लान्छ जिन्दगीले पुर्दै गयो खन्दै खाडल जान्छ जिन्दगीले ।
आँखामा नृत्यमग्न शैलुङ
केही दिनदेखि शैलुङ सम्झिरहेको छु । खै ! किन मेरा सपना शैलुङमा परेड खेलिरहेका छन् । मस्तिष्कमा शैलुङको चित्र निर्बाध बसिरहेको छ । पहाडमध्येको रानीपहाड ! सुकोमल÷सुकुमार प्रकृतिको शालीन
दोलखाका चाडपर्व, जात्रा र बाजा
प्राचीन सहर दोलखामा बाह्रै महिना केही न केही चाडपर्व, जात्रा र मेला हुने भएकाले त्यहाँ बाजाको ठुलो महìव छ । जात्रा भनेपछि नाचगान र धार्मिक यात्रा हुन्छ जसमा बाजा अनिवार्य हुन्छ । नेवार बस्ती
ब्युँझँदै छ शैलुङ
माथि माथि शैलुङ्गेमा चौँरी डुलाउनेलाई हत्केलामा मायाको गुराँस फुलाउनेलाई भन्दिनु है भन्दिनु मेरो चुल्ठो खाली छ उनको त्यो मनै जाली छ ।
शैलुङ संसार
‘शैलुङ’ यो शब्द नै प्रेमिल लाग्छ । कथा किंवदन्तीमा होस् या यथार्थ प्रस्तुतिमा होस, सुमधुर गीतमा होस् या भावनामयी कवितामा होस्, यो शब्द अत्यन्तै सहजतापूर्वक स्वीकार्य हुन्छ । त्यसैले यससँग जोडिएका धे
रुट एन्ड रिफ्ल्याक्सन मौलिकताको प्रतिविम्ब
नेपाल आर्ट काउन्सिलमा सेप्टेम्बर ६ मा ‘रुट एन्ड रिफ्ल्याक्सन’ शीर्षक अन्तर्गत समूहगत कला प्रदर्शनी गरिएको थियो । यो कला प्रदर्शनी मूलतः ‘आर्ट एन्ड कल्चर’ समेटेर मेलाकै रूपमा आयोजना भएको थियो अर्थात् संस्कृतिमाथिको कला भने जस्तो पनि बोध हुन्थ्यो ।
थलपरीको आत्मकथा (कथा)
“कति राम्री छ थलपरी जस्ती ।” जिस्क्याउँदै गरेको मोहन मेरो नजिक आउँछ । म बोल्न हिच्किचाउँछु । तुरुन्तै जवाफ दिन पनि सक्दिनँ, त्यसैले मेरो मौनतालाई उसले अवसर मान्यो । झन् नजिकियो र फकाउने हदैसम्मको प्रयास गर्यो । मैले एकै शब्द नाइँ हुन्नमा सबै बेहोरा टुङ्ग्याएँ । त्यतिबेलाको उनाउ टल्यो । फेरि फेरि कालो बादल मडारियो । केटाहरू मात्र होइनन्, अधबैँसे, बुढा बुढा पनि र्याल चुहाइरहे
अन्त्येनारायणस्मृतिमा समसामयिकता
पुराना लेखक तथा राजनीतिज्ञ दीनबन्धु अर्यालको नवीनतम कृति ‘अन्त्येनारायणस्मृति’ फुटकर कवितासङ्ग्रह प्रकाशित भएको छ । यस कवितासङ्ग्रहमा विभिन्न भावभूमिका १९७ वटा कविता सङ्कलन गरिएको छ ।
रिबनको फूल जस्ती... (कविता)
कपालमा बेरेको रिबनको फूल जस्तै सुन्दर छिन् हमिदा स्कुलको ‘बस्ता’ बोकेर
मौनताको एकालाप (कविता)
प्रातः समय केही जोडी परेवा मेरो पिँडीमा आएर लगातार माक माक घुर गर्छन् म त्यसो नगरिदिऊन् भन्छु
अचम्म
अचम्म भन्नेबित्तिकै सामान्यभन्दा पृथक् केही फरक भन्ने अनुमान भइहाल्छ । जब मान्छे कुनै गतिविधि देखेर, सुनेर, पढेर छक्क पर्दछ तब अचम्म जोडिन आइहाल्दछ । जब नसोचेको कुरा भइदिन्छ, आश्चर्यजनक काम हुन्छ, नचिताएको काम भइदिन्छ, अचम्म त्यही नै त हो ।
भदौ तेइसतिर फर्कंदा
झ्यालबाहिरको चिसो बतासले मन शान्त र निश्चल हुन्छ । त्यति नै बेला फोनको घन्टी निरन्तर बजिरहेको छ एकोहोरो । कसले ग¥यो नि ! यति बिहानै सोच्दै छु । यसो हेर्छु त विराटनगरबाट आमा पो फोनमा हुनुहुन्छ, “बाहिर ननिस्की है नानी !
साहसिक पदयात्रा ‘दी ग्रेट हिमालय ट्रेल’
‘दी ग्रेट हिमालय ट्रेल’ केवल नेपालको मात्रै नभएर सम्भवतः विश्वकै लामो एवं साहसिक पदयात्रा मार्ग हो । साथै यो रुटमा पदयात्रा गर्दाखेरि धेरै वटा उच्च हिमाली भन्ज्याङ (अङ्ग्रेजी भाषामा कोल वा पास) पार गर्दै पदयात्रा गर्नुपर्ने हुन्छ । त्यसैले यो पदयात्रा मार्ग विश्वकै सबैभन्दा अग्ला भन्ज्याङ पार गर्दै गरिने एवं धेरै वटा भन्ज्याङ रहेको पदयात्रा मार्ग पनि हो ।
विदेशमा देश सम्झना
सन् २०२५ अगस्त ९ तारिखका दिन हामी बेल्जियमको राजधानी ब्रसेल्सका सडकमा निस्कियौँ । बाटामा देखिने सुन्दर दृश्य हेर्दै अघि बढ्यौँ । फ्रान्समा विशाल विशाल संरचना थिए । यहाँ ससाना तर चिटिक्क परेका संरचना थिए । यहाँका प्राचीन भवनमा इँटाको प्रयोग गरिएको देखियो । हाम्रा असन–इन्द्रचोकका जस्ता ससाना मोहडा भएका घरहरू कलात्मक थिए । रङ संयोजन मिलाइएका भवनले प्राचीन सिपलाई देखाइरहेका थिए ।
नगरकोटबाट देखिएको हिमशृङ्खला (फोटो फिचर)
काठमाडौँ उपत्यका नजिकको पर्यटकीय क्षेत्र हो भक्तपुरको नगरकोट। गर्मी मौसममा पनि चिसो वातावरण हुने नगरकोटबाट मौसम सफा भएको बेला उत्तरमा मनमोहक हिमालय शृङ्खला देख्न सकिन्छ ।
गन्तव्य लुभु–लाँकुरीभन्ज्याङ
प्रकृतिको प्राण संस्कृति हो, प्रकृति शरीर हो । यसभित्रको श्वास नै संस्कृति हो । प्रकृति र संस्कृति मिलेरै जीवन बनेको हुन्छ । साङ्ख्य योग तथा सनातन शास्त्रमा ‘प्रकृति र पुरुष मिलेरै सृष्टि हुन्छ’ भनिएको छ । प्रकृति भनेको भौतिक शरीर हो ।
मृत्युको पीडा (कथा)
चकमन्न रातको समय । बिरानो मुलुकको बसाइ । छोराछोरी र दम्पती गरी चार जनाको परिवार । मुलुकबाहिरको बसाइ त्यति सजिलो कहाँ हुन्छ र ? सबै कुरा खोज्न र बेसाउनै पर्छ । आफ्नो चिज र आफ्नोपन भन्ने नै केही हुँदो रहेनछ मुलुकबाहिर ।
मनमस्तिष्क स्वदेशमै
वियोगी बुढाथोकीको नियात्रा कृति ‘समयले जुटाएको चिटचिट’ नियात्रा अध्ययन गर्ने मौका मिल्यो यसपालि । उहाँका अरू साहित्यिक कृतिहरू पनि रहेछन् तर पढेकी छैन अन्य कृति । संसार बुझ्न कि यात्रा गर्नु पर्छ कि नियात्रा अध्ययन गर्नु पर्छ ।
चेतनाका कथाहरू अवचेतन भई बोलिरहन्छ (कविता)
हे प्रिय ! तिमी मेरो अर्थ नफेर्नु टुक्रिएका मेरा वाक्यका टुक्रा टुक्रामा, म त आफ्नै कथामा
म आफैँ कविता हुँ
मलाई लेख्नेहरूले छाप्नेहरूले अनि सच्याउनेहरूले जस्तो स्वरूप दिन्छन् म त्यस्तै बन्छु । मलाई पढ्नेहरूले
