गाईजात्रा दर्शन अनि हास्य प्रदर्शन
नेपाल सांस्कृतिक दृष्टिले अत्यन्त स्मृद्ध छ । संस्कृतिका अनेकौँ प्रचलनमा गाईजात्रा सर्वाधिक जनप्रिय छ ।
फासला (कथा)
बिहानको लगभग ८ बजेको थियो । बाहिर सडकमा फाट्टफुट्ट मानिस ओहोरदोहोर गरिरहेका थिए । आकाशमा बादलको पातलो पत्र हावाको गतिसँगै घरी यताबाट उता अनि घरी उताबाट यतातिर बगिरेको थियो । बारीतिर हरिया मकै र तरकारीका बोटबिरुवा र झ्याङले प्रकृतिको
वसन्त एक सुरुवात (कविता)
म एक सुरुवात जसरी सूर्यको न्यानो किरणले एउटा नयाँ सुगन्ध ल्याउँछ त्यसरी नै प्रत्येक बिहानी
गजल
समयले पनि अनेक खेल खेल्दो रैछ छाती अनि आत्मा नमजैले पोल्दो रैछ
मौन चित्र दिगन्त चहार्छ निःशब्द
एउटै चित्र– हस्तकारिगरी–चित्रपट–फोटोग्राफिक विम्बहरू । निःस्वर बोलिरहन्छ अनवरत, अथक–दिगन्त । आँखाले हेर्दै मौन भाषामा सुन्छु । सुन्दासुन्दै मौन भाषामा आँखा थाक्छन् । गुनगुनाउँछन् कान दुवै । दुरुह ठान्नन् मौन अभिव्यक्ति निरीह । छन् सार्थक । सार्थ
नालापानीमा पुर्खाको नाम खोज्दै
बाटो उकालो उकालो छ, जङ्गलभित्र । खुस नसिब अटो दौडाइरहेका छन् । मेरो मन र मस्तिष्कमा बलभद्र कुँवर र बहादुर सहयोद्धाहरूले अङ्ग्रेज सेनासँग लडिरहेको युद्धको प्रत्यक्ष प्रसारण भइरहे झैँ थियो । तलबाट अङ्ग्रेजहरूले हानेको बम र गोलीले
दुल्लुको आँगनमा संस्कृतिको बिस्कुन !
दुल्लुलाई दोस्रो पल्ट नमन गरेँ । म्वाइँ खाँदै शीतल पवनको एक झोक्का अगि बढ्यो । न्यानो अनुभव गरेँ मैले । गाँसबासका लागि कुनै चिन्ता थिएन । पहिलो पल्ट अस्वस्थ अवस्थामै पनि मैले न्यानो गाँस र बास पाएको झलक्क सम्झेँ । त्यति बेला आत्मविभोर बन्दै भनेको थिएँ, “दुल्लु ! तिमीलाई नै भेट्न हतारिँदै उक्लिरहेको थिएँ म । सुर्खेत–दुल्लुको कच्ची सडक नापिरहेको थिएँ म । लेक लेकमा हुइँकिएका सडकका अनगन्ती सञ्जालले सिँगारिँदै
वाम्बुलेको ‘ढ्वाङकुम’
किराँत राई समुदाय अन्तर्गतका चाम्लिङ, बान्तवा, दुमी, खालिङ, थुलुङ, कुलुङ जस्ता राईहरूले साकेला, तोस, तोसी, वास, साकेल, साकेन्वा आदि नाममा उँधौली र उँभौली मनाउने गर्छन् । राई अन्तर्गतकै वाम्बुले समुदायले
कुन पात्रो, कसरी सहज प्रयोग गर्ने
दक्षिण कोरियाले सन् २०२४ मा आफ्ना नागरिकको उमेर गणना गर्ने पद्धतिलाई सरलीकरण गर्यो । यसअघि दक्षिण कोरियामा कुनै पनि व्यक्तिको उमेर गणना गर्दा तीन प्रकारले गरिन्थ्यो । पहिलो तरिका– प्रायः सबै देशमा चलिआएको अन्तर्राष्ट्रिय पद्धति अनुरूप । यस अ
![ऋतुचक्र [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/293034/conversions/ssss-original-thumb.jpg)
ऋतुचक्र [कथा]
रातको शीतलताले अझै धर्तीलाई अँगालो हालिरहेकै थियो, जब घनघोर बादलले आकाशलाई कालो ओडार जस्तै बनाएको थियो । बिच बिचमा घामको झुल्का झुल्किन खोजे झैँ लाग्थ्यो तर वर्षाकी राजकुमारी अझै बादलको पर्दाभित्र लुकिछिपी रमाउँदै थिई
पानी हो– बोधिसत्व (कविता)
पानी तल्तिर बग्नु उसको कोमलता हो कमजोरी होइन ।
वाचा (कविता)
हराएँ आफैँलाई र खोजिहेरेँ एक दिन व्यस्त चौबाटोमा,
बिपी कोइरालाका सङ्ग्रहणीय दृष्टिकोण
समकालीन नेपाली साहित्य र साहित्यकारप्रति बिपी कोइरालाको दृष्टिकोण बुझ्न खोज्ने साहित्यप्रेमी पाठकबिच लेखक गिरिराज आचार्यले ‘बी.पी. कोइरालाका साहित्यिक विचारहरू’ को तेस्रो संस्करण ल्याउनुभएको छ । जम्मा ४० (पहिलो खण्डमा २५ र दोस्रोमा १५) वटा शीर्षक समेटिएको यो पुस्तक अत्यन्त रोचक र पठनीय छ ।
खराब कर्जाको दर्जा
खराब कर्जा भनेको भए रक्सी कर्जा भन्ने बुझिन्थ्यो तर यहाँ खराब कर्जा भनिएको छ त्यसैले दूषित कर्जाको सेरोफेरोमा हामी रुमलिने छौँ । खराब र दूषितको सम्बन्ध नङ र मासुको जस्तै हुन्छ ।
लामसेराको शमीको रुख
झन्डै तीन दशकपछि आफू जन्मेको ठाउँमा पुग्दा मलाई अवर्णनीय आनन्द अनुभूति भयो ।
झल्किरहने अपि हिमाल
सुदूरपश्चिम प्रदेशको उत्तर पश्चिम सीमान्तमा पर्ने अपि हिमालसँग सौन्दर्यको अथाह खानी छ । अगाडि मझौला कालो पहाडको कभर लगाएर पछाडि ७१०० मिटर अग्लो उभिएको अपि हिमालको थाप्लो र मुहारमा जब घामले प्रीति गाँस्छ, एकाएक पर्दा खोली अद्भुत सौन्दर्यको उद्घाटन गरे झैँ लाग्छ ।
सिलाम साक्मापछि डम्फुको ताक धुम धुम
तान्त्रिकको वेशभूषामा खुला मैदानमा उत्रिएर एक जनाले १० भूमि अर्चना गरिरहेका थिए । आफ्नो जिउ बाँधेर, १० भूमि बाँध्ने र देवीदेवता पुज्ने त्यो अगुवाको पछि पछि थिए– सयौँ कलाकार । ‘सय थरी गोडा एउटै चाल’ भने जस्तै भूमि अर्चनामा एक हजार तीन सय विद्यार्थी गोडाको चाल मिलाइरहेका थिए ।
मानसरोवर–कैलाश यात्रा कठिन तर रोमाञ्चक
मानसरोवर–कैलाश यात्राको आकर्षण दिनानुदिन बढ्दो छ ।
![एक यायावर [कथा]](https://gorkhapatraonline.com/storage/media/291333/conversions/334-original-thumb.jpg)
एक यायावर [कथा]
“बाबा ! यो उमेरमा हजुर ट्राभल गर्नुहुन्छ ?” “अहिले मेरो उमेर नै के भएको छ र ?” महेन्द्र मुस्काए र भने, “मेरो गन्तव्य सुन्यौ भने तिमीहरू जिल खान्छौ ।”
संसार (कविता)
धर्तीका ढुङ्गा जति सबैलाई आकाशमा तारा बनाएर राख्छु
गजल
लेख्दै गर तिम्रो पनि माग हुन सक्छ हर ओठमा तिम्रै गजलको राग हुन सक्छ
समसामयिक समाज र समयको प्रतिविम्ब
देश, काल, परिस्थिति, वातावरण आदि प्रतिविम्बित भएको साहित्य सृजनामा जीवनका सत्य र अनुभूतिहरूको जीवन्त चित्रण उद्घाटित भएका हुन्छन् ।
क्याफेको पुन्टे कुक
“दाइको घर कहाँ हो रे ?” “भक्तपुर ।” “म पहिले भक्तपुरमै बसेको थिएँ । मलाई भक्तपुरका धेरै ठाउँ थाहा छ । तपाईंको घर भक्तपुरमा कुन ठाउँमा हो ?”
चुरेमा कञ्चन पोखरी
सखुवाको घना जङ्गलभित्रको सफा पोखरी । चिरबिर चिरबिर चराका आवाज ।
उदाउँदो भारत : विज्ञान र प्रविधिमा निरन्तर फड्को
भारतका वैज्ञानिक शुभांसु शुक्ला दुई हप्ता अन्तरिक्षमा विभिन्न अन्वेषण गरेर फर्केका छन् । अमेरिकास्थित नासाबाट वैज्ञानिक परीक्षणका लागि अन्तरिक्ष गएका विभिन्न देशका चार सदस्यीय समूहमा शुक्ला समूह क्पाप्टेन हुनुहुन्थ्यो ।
