थप ११ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार एक हजार ८१९ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा ११ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
विदेशमा नेपाली नर्स
नेपालमा अध्ययन गरेका धेरै नर्सको चाहना युरोप, अमेरिका, अस्ट्रेलियाजस्ता देशमा गएर कसरी राम्रो कमाइ गर्ने भन्ने छ । हुन पनि नेपालमा नर्सले १०/१२ हजार रुपियाँमा महिनाभरि काम गर्नुपर्ने बाध्यता छ । नर्सिङ पढ्नलाई झन्डै १० लाख रुपियाँभन्दा बढी खर्च हुन्छ । लगानीअनुसार पारिश्रमिक नपाउँदा उनीहरू विदेशिन बाध्य हुनुपरेको हो । त्यसमाथि कतिपयले त विदेशमा नर्सको भविष्य छ भनेर यो विषय अध्ययन गर्छन् र पढाइ सकिएपछि विदेशतिर लाग्छन् । उनीहरूले विदेशमा दुःख गरेर राम्रो कमाइ त गर्छन् तर खर्च पनि त्यहीअनुसार हुने र कर पनि त्यहीअनुसार तिर्नुपर्ने हुनाले कतिपय मुलुकमा भने बचत धेरै हुँदैन ।
थप ११ जनामा कोरोना सङ्क्रमण
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार दुई हजार तीन सय जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा ११ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
सरुवा रोग अस्पतालले आइतबार बिदा नदिने
शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालले आइतबार बिदा नदिने निर्णय गरेको छ । अस्पतालले सूचना निकाल्दै सार्वजनिक बिदाबाहेक अन्य दिन बहिरङ्गलगायत अन्य सेवा नियमित सञ्चालन हुने जानकारी दिएको हो ।
फोक्सोमा क्यान्सर लागेकै वर्ष ९० प्रतिशतको मृत्यु
नेपालमा बर्सेनि आठ हजार फोक्सो क्यान्सरका बिरामी थपिने गरेका छन्, तीमध्ये ९० प्रतिशत बिरामीको त्यही वर्ष मृत्यु हुने अध्ययनले देखाएको छ ।
थप १२ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार दुई हजार ५८० जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा १२ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
नियमित रक्तदाता चुनावमा केन्द्रित हुँदा बुटवलमा रगतको अभाव
कबिन्द्र नेपालमणिग्राम (रुपन्देही), जेठ ५ गते । नियमित रक्तदाता चुनावमा केन्द्रित हुँदा बुटवलमा रगतको अभाव सिर्जना भएको छ । रगत संकलनमा कम हुँदा १५ दिन यता बुटवलमा रगतको अभाव भएको हो । रक्त सञ्चार सेवा केन्द्र बुटवलमा दैनिक सरदर ७० युनिट रगतको माग छ । तर अहिले दैनिक ३० देखि ३५ युनिट मात्रै रगत संकलन भएको केन्द्रका प्राविधिक सत्यराज शाक्यले बताउनुभयो । त्यसमा पनि आवश्यक समूहको रगत संकलन हुन सकेको छैन । जसका कारण वितरणमा समस्या सिर्जना भएको छ । उहाँका अनुसार अहिले ‘ओ’ समूहको रगत पर्याप्त भए पनि त्यस बाहेक ‘ए’ ‘बि’ र ‘एबि’ समूहको रगतको अभाव छ । रक्तसञ्चार सेवा केन्द्र बुटवलमा रक्तदान गर्ने नियमित रक्तदाताहरु स्थानीय तहको निर्वाचनमा केन्द्रित हुँदा आवश्यकता अनुसारको रगत संकलन हुन सकिरहेको छैन । त्यस्तै कतिपय पहाडि जिल्लामा मतदान गर्न गएका फर्किसकेका छैनन् । निर्वाचन सकिए पनि मतगणना भइरहेकाले रगतको नियमित आपूर्तिको व्यवस्था मिलाउन अझै केही समय लाग्ने उहाँले बताउनुभयो । ‘चुनाव सकिए पनि मान्छेको ध्यान मतगणनामा केन्द्रित छ ।’ रक्त सञ्चार सेवा केन्द्रका प्राविधिक शाक्य भन्नुहुन्छ– ‘जितेका जितमा रमाईरहेका छन्, हारेका तनावमा छन्, यसलेगर्दा रगत संकलनलाई नियमित लयमा फर्काउन अझै केही समय लाग्न सक्छ ।’ माग अनुसारको रगत संकलन हुन नसक्दा रगत लिन आएकालाई त्यसै फर्काउनु परेको छ । केन्द्रकी अर्की प्राविधिक राधा शर्माले भन्नुभयो– ‘नियमित रक्तदान गर्ने रक्तदाता र संघसंस्थामा नेतृत्व गर्नेहरु पनि चुनावमा केन्द्रित भएकाले नियमित रगत संकलन हुन सकिरहेको छैन ।’ रतगको आपूर्तिलाई सहज गर्नको लागि बिहिबार संस्थाको १४ औं स्थापना दिवसको अवसरमा बुटवलमा सञ्चालित सजिलो बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले रक्तदान कार्यक्रम गरेको छ । जसमा सरदर ५० युनिट रगत संकलन भएको संस्थाका अध्यक्ष रामराज पाखे्रेलले बताउनु भयो ।रगतको अभाव भएपछि दुर्घटना, डायलाइसिस गर्नुपर्ने, गर्भवती महिला, हाहडजोर्नीको शल्यक्रिया, रक्तअल्पताका विरामीलाई समस्या भएको हो । नेपाल स्वयमसेवी रक्तदाता समाज रुपन्देहीले रगत नपाए बुटवल जानु भन्ने अभियान नै चलाएको थियो । जसका कारण डेंगुको महामारी, कोरोना महामारीका समयमा पनि बुटवलबाट काठमाण्डौ, चितवन लगायतका शहरमा रगत पठाइएको थियो । ‘त्यतीबेला रगत नपाए बुटवल जानु अभियान सञ्चालन गरेका हामीले नै अहिले रगतको अभाव भोग्नुपर्यो ।’ – नेपाल स्वयमसेवी रक्तदाता समाज रुपन्देहीका अध्यक्ष कृष्ण चौहानले भन्नुभयो । नेपाल स्वयमसेवी रक्तदाता समाज र नेपाल मियमित संक्तदाता संघले रुपन्देहीमा नियमित रक्तदान कार्यक्रम गर्दै आएका छन् । त्यसबाहेक विभिन्न संघसंस्थाहरुले पनि रक्तदान गर्ने गरेका छन् । तर चुनाव हुनुभन्दा अगाडिदेखि ती संघसंस्थाका रक्तदानका कार्यक्रम प्रभावित भएको रक्तसञ्चार सेवा केन्द्र बुटवलका संयोजक कृष्ण पंगेनीले बताउनुभयो ।
अस्पतालको ल्याव सेवा सुचारु
गत वैशाख २६ गतेबाट बन्द रहेको ल्याव सेवा पुनः सुुचारु भएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनमा खटिएका कर्मचारी फिर्ता हुुँदा सेवा सुचारु भएको हो ।
२४ घण्टामा छ जना सङ्क्रमित
पछिल्लो २४ घण्टामा थप छ जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ ।
४७ लाख नेपालीमा उच्च रक्तचाप, युवा र पुरुषको सङ्ख्या बढी
पछिल्लो समय युवा अवस्थामा उच्च रक्तचापको समस्या बढी देखिको एक अध्ययनले देखाएको छ । नेपालमा सन् २०१९ मा गरिएको स्टेप सर्भेमा कुल जनसङ्ख्याको २४.४ प्रतिशत अर्थात् ४७ लाख नेपालीमा उच्च रक्तचापको समस्या भएको देखाएको थियो । जसमा, १५ देखि २४ वर्षका झण्डै १० प्रतिशत युवामा उच्च रक्तचापको समस्या देखिएको उक्त अध्ययनले देखाएको हो ।
थप १८ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार तीन हजार ५६५ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा १८ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
२४ घण्टामा थप छ जनामा कोरोना पुष्टि
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार एक हजार ५४६ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा छ जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानले आइतबार सार्वजनिक बिदा नदिने
दाङको घोराहीस्थित राप्ती स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानले आइतबार सार्वजनिक बिदा नदिने निर्णय गरेको छ । प्रतिष्ठान विज्ञप्ती निकाल्दै हप्तामा छ दिन नै ओपीडी सेवा सञ्चालन गरी सेवा पु-याउने जनाएको हो ।
२४ घण्टामा थप सात जनामा कोरोना पुष्टि
काठमाडौं, जेठ १ गते । पछिल्लो २४ घण्टामा थप सात जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार दुई हजार ९२ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा सात जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।त्यसैगरी, ९६ जनाको एन्टिजेन परीक्षण गर्दा सङ्क्रमणदर शून्य छ ।२४ घण्टामा १५ जना डिस्चार्ज भएका छन् भने मृत्युदर शून्य छ । हाल मुलुकमा सक्रिय सङ्क्रमित १४२ जना छन्।
दुई दिन विदामा पनि केही सरकारी अस्पतालले सेवा दिने
सरकारले जेठ १ गतेबाट हप्तामा दुई दिन शनिबार र आइतबार विदा दिने निर्णय गरे पनि केही सरकारी अस्पतालहरुले साे निर्णय कार्यान्वयन नगर्ने भएका छन् । आयुर्वेद चिकित्सालय नरदेवी, भरतपुर अस्पताल, कान्ति बाल अस्पताल, शिक्षण अस्पताल, परोपकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग लगायतका अस्पतालले विभिन्न कारण देखाउँदै आइतबार विदा नदिने निर्णय गरेका हुन् ।
स्वास्थ्य भवन बनेपछि सेवा प्रवाह सहज
उदयपुरको त्रियुगा नगरपालिका–१३ मा आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्रको भवन बनेपछि सेवा प्रभावमा सहजता आएको छ ।
थप दुई जना सङ्क्रमित
पछिल्लो २४ घण्टामा थप दुई जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार एक हजार १२७ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा दुई जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
२४ घण्टामा थप सात जनामा कोरोना पुष्टि
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार एक हजार १४८ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा सातजनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
कान्ति बाल अस्पतालले दुई दिन बिदा नदिने
काठमाडौंको महारागञ्जस्थित कान्ति बाल अस्पतालले दुई दिन बिदा नदिने निर्णय गरेको छ ।
नेपालमा नर्स परिचालन र व्यवस्थापनमा ठूलो विविधता
काठमाडौं, वैशाख २९ गते। नेपालमा करीब ९५ हजारभन्दा बढी नर्सहरु र अनमीहरु नेपाल नर्सिङ परिषद्को अभिलेखमा दर्ता भएका छन्। स्वदेश तथा विदेशबाट अध्ययन गरी वार्षिक करीब आठ हजार नयाँ नर्सिङ तथा दक्ष प्रसूतिकर्मी (मिडवाईफ्री) जनशक्ति थपिने गरेको परिषद्को तथ्याङ्कले देखाउँछ । नेपालमा उत्पादित नर्सहरुको पनि सहि सदुपयोग नभएको सरोकारवाला निकायहरुले गुनासो गर्दै आएका छन्। नेपालमा नै यति ठुलो सङ्ख्यामा नर्सिङ जनशक्ति उत्पादन हुने भए पनि विभिन्न अस्पतालहरुमा नर्सिङ जनशक्तिको परिचालन र व्यवस्थापनमा ठूलो विविधता देखिएको नेपाल नर्सिङ संघकी पूर्वअध्यक्ष तथा प्राध्यापक तारा पोखरेल बताउनुहुन्छ। सरकारसँग अहिलेसम्म निजी र सरकारी अस्पतालमा कति नर्सिङ जनशक्ति कार्यरत छन् भन्ने यकिन तथ्याङ्क छैन। नेपालमा सरकारी अस्पतालमा १२ हजार नर्स र मिडवाईफ्रीको दरबन्दी कायम छ। सरकारी दरबन्दी अनुसार नर्सहरु कार्यरत नभएको पोखरेलले जानकारी दिनुभयो। उहाँका अनुसार निजी अस्पतालमा २२ हजार नर्सहरु कार्यरत रहेको अनुमान छ। अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड र विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन अनुसार नर्सिङ जनशक्तिको विकासको लागि योजना र रणनीति अद्यावधिक रुपमा तय गर्नुपर्ने हुन्छ। तर नेपालका सरकारी र निजी एव्म विश्वविद्यालय प्रतिष्ठान र शिक्षण संस्थाहरुमा नर्सिङ जनशक्ति विकासका योजना उपलब्ध छैनन्। स्वास्थ्य संस्था स्थापना, सञ्चालन तथा स्तरोन्नति मापदण्डसम्बन्धी निर्देशिका र न्यूनतम सेवा मापदण्ड अनुसार जनरल कक्षमा प्रति चार देखि छ शय्यामा एकजना नर्स, ईमर्जेन्सी तथा पोष्ट अपरेटिभ कक्षमा प्रति दुई शय्यामा एक जना नर्स, सघन उपचार कक्ष (आइसियुमा, एन आई सी यू, सीसी यू)आदि मा प्रति शय्या एक जना नर्स र प्रसूति कक्षको लेवर वेडमा प्रति महिला दुई नर्सको आवश्यकता पर्छ। एस वी ए तालिम प्राप्त नर्स वा मिडवाईफ्रीको हिसाबले नर्सिङ जनशक्ति व्यवस्था गरिनु पर्ने पूर्वअध्यक्ष पोखरेल बताउनुहुन्छ। नर्सहरु बिदामा बस्दा कुल जनशक्तिको थप ३० प्रतिशत नर्सिङ जनशक्तिको आवश्यक पर्ने अध्ययनले देखाएको छ। तर सरकारी तथा निजी दुवै स्वास्थ्य संस्थाहरुमा तोकिएका नर्स र बिरामीको अनुपातमा नर्सिङ जनशक्ति परिचालन गरेको पाइएको छैन। प्राध्यापक पोखरेलका अनुसार धेरै जसो सरकारी अस्पतालमा विशिष्टिकृत नर्सको दरबन्दी छैन। त्यसैले दक्ष नर्सहरु सरुवा हुँदा आफ्नो सीपको प्रयोग गर्न नपाएको अवस्था छ। यसले गर्दा दक्ष जनशक्तिको सदुपयोग हुन नसकेकाले सेवाको गुणस्तर पनि प्रभावित हुने अवस्था रहेको प्राध्यापक पोखरेलको भनाइ छ। नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री सम्बन्धी १० वर्षे रणनीति सरकारले नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री क्षेत्रको विकास र विस्तारका लागि १० वर्षे रणनीति ल्याएको छ। स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालय अन्तर्गतको नर्सिङ तथा सामाजिक सुरक्षा महाशाखाले २०७७/७८ देखि २०८७/८८ सालसम्मका लागि १० वर्षे रणनीति ल्याएको हो। गुणस्तरीय नर्सिङ मिडवाइफ्री सेवाको सर्वव्यापी पहुँच भन्ने भावी सोचका साथ उक्त रणनीति ल्याएको महाशाखाले जनाएको छ। रणनीतिमा स्वास्थ्य सेवामा सबै नागरिकको समतामूलक पहुँचका लागि नर्सिङ तथा मिडवाईफ्री सेवाको गुणस्तरमा अभिवृद्धि गरी जनशक्तिको व्यवस्थापन गर्ने उल्लेख छ। अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड अनुसार नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री शिक्षा प्रणालीको सुदृढीकरण गर्दै गुणस्तर अभिवृद्धि गर्ने। नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री शिक्षा र सेवाको नियमन,अनुगमन र सुपरिवेक्षण प्रणालीको विकास र विस्तार गरी नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री क्षेत्रको सुदृढीकरण गर्ने उद्देश्य रहेको छ। नेपालमा कति नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री आवश्यक स्वास्थ्य मन्त्रालयको न्यूनतम सेवा मापदण्ड,२०७५ अनुसार नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री जनशक्तिको अनुमानित तथ्याङ्क सार्वजनिक गरेको छ। आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र अनुसार आवश्यक नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री जनशक्ति २० हजार २१४ जना आवश्यक रहेको देखिएको छ। जसमा स्टाफ नर्स १७ हजार ८१४ र मिडवाइफ दुई हजार चार सय आवश्यक देखिएको छ। बर्थिङ सेन्टर कति आवश्यक नेपाल भरका बर्थिङ सेन्टरसहितका आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र एक हजार दुई सय छन्। जसमा प्रति केन्द्रमा स्टाफ नर्स र मिडवाइफ गरी पाँच जना जनशक्ति आवश्यक देखिएको छ। मापदण्ड अनुसार स्टाफ नर्स प्रति केन्द्रमा तीन जनाको दरले तीन हजार छ सय आवश्यक पर्छ। त्यसैगरी, मिडवाईफ प्रति केन्द्रमा दुई जना गरी दुई हजार चार सय चाहिने देखिएको छ। बर्थिङ सेन्टर बाहेकका आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्रनेपाल भरका बर्थिङ सेन्टर बाहेकका आधारभूत स्वास्थ्य केन्द्र मा चार हजार ७३८ रहेका छन्। प्रति केन्द्र तीन जना स्टाफ नर्स आवश्यक भएको देखिएको छ। जसअनुसार,चार हजार ७३८ केन्द्रमा १४ हजार २१४ जना स्टाफ नर्स आवश्यक देखिएको छ। विशिष्टिकृत अस्पतालका कति जनशक्ति आवश्यकविशिष्टिकृत अस्पतालको शय्या अनुसार छ हजार ६५० जना नर्सिङ तथा मिडवाईफ्री जनशक्ति आवश्यक पर्छ। पाँच सय शय्याको कान्ति बाल अस्पतालमा ९३२ जना नर्सिङ जनशक्ति आवश्यक पर्छ। पाँच सय शय्याको प्रसूति तथा स्त्री रोग अस्पतालमा एक हजार ८२ जना नर्सिङ तथा मिडवाईफ्री जनशक्ति आवश्यक भएको देखिएको छ। त्यस्तै,तीन सय शय्याको मानसिक अस्पतालमा ४३७ जना नर्सिङ जनशक्ति आवश्यक भएको देखिएको छ। दुई सय शय्याको भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा ४४५ जना नर्स आवश्यक पर्छ भने दुई सय शय्याको सुशील कोइराला क्यान्सर अस्पतालमा ४४५ जना नर्स आवश्यक देखिएको छ। दुई सय शैय्याको जी पि कोइराला श्वासप्रश्वास अस्पतालमा ४४५ जना नर्स आवश्यक पर्छ भने दुई सय शय्याको नरदेवी आयुर्वेदिक अस्पतालमा २२३ जना नर्स आवश्यक देखिएको छ। ५० शैय्याका सात वटा प्रदेशिक सरुवा रोग अस्पतालमा ५७४ जना नर्स आवश्यक रहेको अध्ययनले देखाएको छ। तीन सय शय्याको राष्ट्रिय सरुवा रोग अस्पतालमा ४३५ जना नर्स, सातवटा ५० शय्याका प्रादेशिक ट्रमा सेन्टरमा सात सय जना नर्स आवश्यक देखिएको छ। पाँच सय शय्याका राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरमा ९३२ जना नर्सको आवश्यकता छ। अस्पतालको शैय्या अनुसार जम्मा २६ हजार ९१० जना आवश्यक नर्सिङ तथा मिडवाइफ्री जनशक्ति आवश्यक भएको अध्ययनले देखाएको छ।‘नर्सहरु नेतृत्व गर्ने एउटा आवाज, नर्सिङमा लगानी गरी विश्व स्वास्थ्य सुनिश्रित गर्न अधिकारहरुको सम्मान गरौँ’ भन्ने मूल नाराका साथ बिहीबार विभिन्न कार्यक्रम गरी अन्तर्राष्ट्रिय नर्सिङ दिवस मनाइएको छ। फ्लोरेन्स नाइटिङ्गेलको जन्मदिन पारेर हरेक वर्ष मे १२ का दिन अन्तर्राष्ट्रिय नर्सिङ दिवस मनाउने गरिन्छ।
थप चार जनामा सङ्क्रमण पुष्टि
पछिल्लो २४ घण्टामा थप चार जनामा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका अनुसार दुई हजार ४६३ जनाको पीसीआर परीक्षण गर्दा चार जनामा सङ्क्रमण पुष्टि भएको हो ।
जनस्वास्थ्य विदकाे सुझाव - मतदान गर्न जाँदा स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गरौँ
शुक्रबार देशभर एकसाथ स्थानीय तहको निर्वाचन हुँदैछ। भोट हाल्न उपत्यकासहित देशका विभिन्न सहरबाट गाउँघर फर्किनेको संख्या बढ्दै गएको छ।
निर्वाचनको दिन आकस्मिक सेवा नरोक्न स्वास्थ्य संस्थालाई निर्देशन
सरकारले वैशाख ३० गते हुने निर्वाचनको दिन प्रसूतिलगायत आकस्मिक सेवा नरोक्न स्वास्थ्य संस्थालाई निर्देशन दिएको छ।
कतार सरकारद्वारा नेपाललाई अक्सिजन ट्यांकर प्रदान
गामी दिनमा नेपाल सरकारलाई अक्सिजनकै लागि कठिनाइको सामना गर्न नपरोस् भनेर कतार सरकारले अक्सिजन उत्पादन गर्ने ट्यांकर उपलब्ध गराएको छ ।