गोरखापत्र अनलाइन
समय साक्षी
जीवनका भोगाइ ज्ञान र अनुभवका पत्रैपत्र हुन् । मानिसले ती भोगाइलाई आफूमै सीमित राख्दा ऊसँगै ती विलिन हुन्छन् । हाम्रा पुर्खाका कतिपय अमूल्य ज्ञान र अनुभव त्यसैगरी पुर्खासँगै विलन भए । यात्रा आफैँमा अनुभव र भोगाइ हो ।
प्रेम गङ्गा
वर्तमान हामी बगे पनि, जमे पनि बाफिए पनि, वर्षिए पनि हाम्रो अस्तित्व एउटै हो ! तिमी पनि पानी, म पनि पानी
वैदेशिक रोजगारी : अवसर र चुनौती
कुनै पनि राष्ट्रका लागि बेरोजगारी गम्भीर समस्या हो। विकासोन्मुख देशलाई यो समस्याले निकै पिरोलिरहेको पाइन्छ। गरिबी बेरोजगारीको कारण हो भने बेरोजगारी गरिबीको कारण हो। नेपाल बेरोजगारीको समस्याले आव्रmान्त छ। यहाँ बर्सेनि बेरोजगारी वृद्धिकोे कारणमा जनसङ्ख्याको वृद्धि, कृषिबाट हुने आयस्रोत राम्रो नहुनु, औद्योगीकरण
थारु राजाको इतिहास रहेको ‘सुकौरा’ ओझेलमा
तत्कालीन थारु राजा दङ्गीशरणले राज गरेको तुलसीपर–११ स्थित सुकौरा ओझेलमा परेको छ । सोही स्थानमा हेर्न आकर्षक संरचना बनेका छैनन् । प्रदेश सरकार र तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाको लगानीमा त्यहाँ पाँच तलाको ‘भ्यूटावर’ मात्र बनेको छ ।
वाङ्मय क्षितिजका ज्योति
विराट् काव्य प्रतिभाका धनी नेपाली साहित्यका युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठको कवितामा मूल रूपमा देश, प्रेम, सामाजिक विसङ्गतिप्रति व्यङ्ग्य एवं विद्रोहको क्रान्ति चेतना र युग बोधको प्रबल भावना व्याप्त भएको पाइन्छ। युगकवि श्रेष्ठका अनुसार “उज्यालो घामको निम्ति जिउँदो अन्धकारसित लडन्त–भिडन्त गरिरहनु नै मानव जीवन हो। यो लछार
यस्तो छ आजको मौसम
हाल देशमा पश्चिमी वायुको साथै स्थानीय वायुको सामान्य प्रभाव रहेको छ । यसका कारण लुम्बिनी प्रदेश र गण्डकी प्रदेशमा आंशिकदेखि सामान्य बदली रही ती प्रदेशका थोरै स्थानमा मेघगर्जन-चट्याङसहित हल्का वर्षा भइरहेको जल तथा मौसम विज्ञान विभाग मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ ।
जेल ब्रेक काण्ड
भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलनमा नेपालीको महत्वपूर्ण योगदान छ। भारतमा अङ्ग्रेजहरूले करिब दुई सय वर्षसम्म निरन्तर शासन चलाए। सर्वप्रथम सन् १७५७ मा लर्ड क्लाइवले पहिलो गभर्नरका रूपमा शासन सत्ता स्थापना गरेपछि व्रmमशः ४१ जना गभर्नर र भायसरायहरूले भारतलाई उपनिवेश बनाई शासन गरे। अन्तिम भायसराय लुइ माउन्टवेटनले सन् १९४७ को १४ अगस्तसम्म भारतमा शासन गरे।
सात वर्षदेखि ठेकेदार बेपत्ता तामाकोसी नदीको पुल अलपत्र
दोलखाको भीमेश्वर नगरपालिका र वैतेश्वर गाउँपालिकाको सिमानामा रहेको तामाकोसी पुल निर्माणको लिएको ठेकेदार बेपत्ता बनेको छ । वि.सं. २०७३ सालमा आठ करोड ४५ लाख १० हजार रुपियाँमा ठेक्का सम्झौता गरेपछि ठेकेदार कम्पनी मिलगिरी नेशनल जेभी हालसम्म बेपत्ता भएको हो ।
संसारीमाई महापूजाको तयारी तीव्र
जलेश्वरमा पाँच वर्षपछि लाग्न गइरहेको संसारीमाई मेला नजिकिँदै जाँदा खसीबोकाको माग र मूल्य बढेको छ। जेठ १९ देखि २६ गतेसम्म हुने संसारीमाई महापूजाका लागि खसीबोकाको माग बढेको स्थानीय बासिन्दाले बताएका छन्। महापूजा मूल समारोह समितिका अध्यक्ष अशोक साहका अनुसार संसारीमाई महापूजाको अन्तिम दिन १० हजारभन्दा बढी खसीबोकाको बलि दिइने अनुमान छ। लामो अन्तरालपछि संसारीमाईको मेला लाग्ने भएकाले बलि प्रदान गर्नेको सङ्ख्या बढ्दै गएको र यस पटक १० हजारभन्दा बढी खसीबोकाको बलि प्रदान हुने अनुमान छ।
हामीले उल्लेख्य काम गरेका छौँ
– महानगरको नेतृत्व गर्नुभएको एक वर्ष पूरा भएको छ। यस अवधिमा महानगरबाट भएका प्रमुख काम के हुन् ? यो एक वर्षको अवधिमा हामीले उल्लेख्य काम गरेका छौँ। सहरी सौन्दर्य, वातावरणीय सुधार, ट्राफिक व्यवस्थापन र पार्किङ स्थलको व्यवस्था, डुबान नियन्त्रणका लागि नाला सफाइ तथा व्यवस्थापन गर्ने जस्ता काम प्राथमिकतामा राखेर गरिरहेका छौँ। उज्यालो विराटनगर अभियानमार्फत सहरका सडक उज्यालो बनाइएको छ। सडकमा लत्रिएका तारको व्यवस्थापन गरिएको छ। छोटै समयमा हामीले आन्तरिक प्रशासनमा उल्लेख्य सुधार गरेका छौँ। आन्तरिक आय वृद्धि गर्न कर सङ्कलन अभियान चलाइएको छ। सार्वजनिक स्थलमा सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन र बेचबिखनमा रोक लगाइएको छ। खुला रूपमा हुँदै आएको माछामासुको बिक्रीलाई व्यवस्थित बनाउने अभियान अहिले पनि जारी राखिएको छ। विकास निर्माणतर्फ ऐतिहासिक रानीपोखरी, मण्ठापोखरी, विराट राजाको दरबार र सङ्ग्रहालय, प्रधानमन्त्री पार्क, हृदयेन्द्र पार्क, सन्ध्याकालीन आरती स्थल, महानगरको प्रशासनिक भवन, वीरेन्द्र सभा गृहको पुनर्निर्माण, सडक, महानगरको बहुप्राविधिक विद्यालयलगायतका दर्जनौँ विकास निर्माणमा हामीले ध्यान दिएर काम अगाडि बढाएका छौँ। स्थानीय पाठ्यक्रम तयार पारिएको छ। जनस्वास्थ्यतर्फ पनि हामीले धेरै काम गरेका छौँ। – सुशासनको पक्षमा महानगरले केही काम गर्न खोजेको देखिन्छ तर एकै पटक धेरैतिर हात हाल्दा परिणाम नआउने समस्या हुँदैन ? हामीले केही काम थालेका छौँ। नयाँ नियम लागु गर्ने जमर्को गरेका छौँ। यी कामलाई नियमित अनुगमन गर्ने, फलोअप गर्ने र व्यवस्थित गर्दै लैजानेतर्फ प्रतिबद्ध छौँ। – कर्मचारीको व्यापक सरुवा भयो। त्यसले महानगर सञ्चालनमा कस्तो फरक पाउनुभएको छ ? म जनप्रतिनिधि भएर महानगरमा प्रवेश गर्दै गर्दा यहाँका फाँटमा हुने आर्थिक तथा अन्य अनियमिततासँग जोडेर मलाई थुप्रै प्रश्न गरिन्थ्यो। कर्मचारीले रकम मागेकोदेखि अरू थुप्रै गुनासो मैले सुनेको छु। त्यसमा सुधार गर्नकै लागि हामीले कर्मचारीको व्यापक सरुवा ग-यौँ। वर्षौं एउटै फाँटमा बसेका कर्मचारी अहिले नितान्त भिन्न जिम्मेवारीमा पुगेका छन्। यसले सुशासनमा निकै सुधार आएको छ। नयाँ जिम्मेवारीमा पुगेकाले काममा परिणाम दिनुपर्ने भएकाले उनीहरूको कार्यदक्षता पनि बढेको पाएको छु। – महानगरले राजस्व सङ्कलनमा केही सुधार गरेको देखियो तर पूरा हुनै नसक्ने राजस्व अनुमान अर्धवार्षिक समीक्षामार्फत फेरि किन बढाउन आवश्यक भयो ? राजस्व लक्ष्य पूरा गर्न छुटेका धेरै करदातालाई करको दायरामा ल्याएका छौँ। उठ्न नसकेका केही राजस्व उठाउन सफल भयौँ। राजस्व अभिवृद्धि गर्ने कार्यमा महानगरले एउटा सफलता पाएको छ। अघिल्लो वर्षभन्दा यस वर्ष २० करोड रुपियाँ बढी राजस्व परिचालन हुने विश्वास छ। पुरानो दुई अर्ब रुपियाँभन्दा बढी दायित्व भएकाले समस्या भने अझै छ। अझै केही समय लक्ष्य अनुसार राजस्व सङ्कलन हुने देखिँदैन। तर पनि विकास योजना अगाडि बढाउन पछिल्लो समय राजस्वको लक्ष्य बढाउनुपर्ने हाम्रो बाध्यता हो।
जनप्रतिनिधिको एक वर्ष : आशाको सञ्चार गराउँदै विराटनगर
स्थानीय तहको निर्वाचनबाट प्रमुख नागेश कोइरालासहितका जनप्रतिनिधिले विराटनगर महानगरपालिकाको नेतृत्व सम्हालेको आज मङ्गलबार एक वर्ष पूरा भएको छ । वर्ष दिनको यो अवधिमा विराटनगर महानगरका प्रमुख नागेश कोइराला नेतृत्वको टिम महानगरवासीमा आशा जगाउँदै सुधारका केही काम थालनी गरेर सकारात्मक परिवर्तनको सञ्चार गर्न सफल देखिएको छ। एक वर्षअघि जिम्मेवारी वहन गर्दै गर्दा करको दर घटाएर नगरवासीलाई राहत दिने निर्णय गरेका कोइरालाले चालु आर्थिक वर्षको बजेटमार्फत कतिपय सेवाको महसुल, शुल्क र करको दर घटाएर जनतासँग गरेको वाचा पूरा गर्ने प्रयास गर्नुभयो। त्यसपछि सेवा प्रवाहमा सुधार र सुशासन स्थापना गर्ने कार्यमा महानगरले काम गरिरहेको छ।
कैदीबन्दीलाई झाडापखाला सङ्क्रमण
मकवानपुरको भीमफेदी कारागारका ३५ कैदीबन्दीलाई झाडापखाला सङ्क्रमण भएको छ । सोमबार साँझ अचानक केही कैदीबन्दीमा ज्वरो आउने, बान्ता लाग्ने, पेट दुख्ने तथा झाडापखाला लाग्नेजस्ता लक्षण देखापरेको थियो ।
भक्तपुर अस्पताल सर्वोत्कृष्ट
भक्तपुर अस्पताल यस वर्ष सर्वोत्कृष्ट अस्पताल बन्न सफल भएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको न्यूनतम सेवा मापदण्डमा सेवा प्रवाहको अवस्था मूल्याङ्कनमा भक्तपुर अस्पताल देशकै सर्वोत्कृष्ट अस्पताल बनेको हो । स्वास्थ्य मन्त्रालयको सरकारी मूल्याङ्कन टोलीले गरेको मूल्याङ्कन अनुसार भक्तपुर अस्पतालले सबैभन्दा धेरै ९७ अङ्क प्राप्त गरी देशभरका अस्पतालमध्ये सर्वोत्कृष्ट अस्पताल बन्न सफल भएको छ ।
‘दादासाहेब फाल्के फिल्म फाउन्डेसन अवार्ड’ प्रदान
अभिनेतृ करिस्मा मानन्धर र निर्देशक तथा अभिनेता आकाश अधिकारीलाई भारतको प्रतिष्ठित ‘दादासाहेब फाल्के फिल्म फाउन्डेसन अवार्ड २०२३’ बाट सम्मानित गरिएको छ । आइतबार साँझ मुम्बईमा आयोजित एक कार्यव्रmममा उहाँहरूलाई अवार्ड प्रदान गरिएको हो । लामो समयदेखि नेपाली चलचित्र क्षेत्रमा पु-याएको योगदानको कदर गर्दै दुवैलाई यो अवार्ड प्रदान गरिएको हो । भारतीय चलचित्रका दिग्गज निर्देशक दादासाहेब फाल्केको नाममा स्थापित ‘दादासाहेब फाल्के फिल्म फाउन्डेसन’ ले यो अवार्ड प्रदान गरेको हो । यो अवार्ड २०२२ मा दिने योजना थियो तर कोभिडका कारण प्रभावित भएपछि अहिले प्रदान गरिएको हो । सो अवसरमा भारतीय चलचित्र निर्देशक तथा निर्माता केसी बोकाडियालाई पनि
लघुकथासङ्ग्रह सार्वजनिक
कथाकार ध्रुव मधिकर्मीद्वारा सम्पादित अभियान लघुकथा नामक लघुकथासङ्ग्रह सार्वजनिक गरिएको छ । सिर्जना अभियान समाजको आयोजनामा भएको कार्यक्रममा वरिष्ठ साहित्यकार मोहनबहादुर कायस्थ, समाजका अध्यक्ष धनमान श्रेष्ठ र हाम्रो लघुकथा केन्द्रका अध्यक्ष लता केसीले संयुक्त रूपमा कृति सार्वजनिक गर्नुभयो ।
