मनसुनलाई यसरी बुझौँ
हामी सबैले मनसुन भन्ने शब्द त सुनेकै छौँ । यो शब्द अरबी भाषाको ‘मवसिम’ बाट आएको हो । सामान्यतया मनसुन आयो भन्नेबित्तिकै हामीले अब वर्षा लाग्यो, पानी पर्ने भयो भनेर बुझ्छौँ तर मनसुन भन्नाले पानी पार्ने मात्र नभई सुक्खा पनि पर्न सक्छ । मनसुन ऋतु अनुसार चल्ने हावाको बहाव हो जुन नेपालमा साधारणतया हिन्द महासागरबाट बङ्गालको खाडीको बाटो हुँदै दक्षिणपूर्वी दिशाबाट प्रवेश गर्छ । दक्षिणपूर्वी वायु बिस्तारै नेपाल प्रवेश गर्दा त्यसले वायुमण्डलको तल्लो भागमा अस
आर्थिक वर्ष भनेको के हो ?
भाइबहिनीलाई हाम्रो दैनिक जीवनका धेरै तिथिमिति १२ महिनाको आधारमा तय हुन्छन् । देश अनुसार वर्ष सुरु हुने र अन्त्य हुने महिना पनि फरक हुन सक्छ । विक्रम संवत्को पात्रो प्रयोग गर्ने नेपालमा वैशाखबाट वर्षको सुरुवात भएर चैतमा अन्त्य हुन्छ । इस्वी संवत्को पात्रो प्रयोग गर्ने धेरै देशमा जनवरीमा वर्षको सुरुवात भएर डिसेम्बरमा अन्त्य हुन्छ ।
दश करोड लगानीमा गण्डकी विश्वविद्यालयको भवन बन्ने
गण्डकी प्रदेश सरकारले सञ्चालन गरेको गण्डकी विश्वविद्यालयले पोखरा महानगरपालिका वडा नम्बर ३२, मालमुलमा प्रमुख प्रशासकीय भवन बनाउँदै छ । १० करोड ९२ लाख ७१ हजार बनिरहेको तीन तले भवन २०८२ मङ्सिर २ गतेभित्र सक्नुपर्ने सम्झौता छ ।
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित गुरुङ भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित गुरुङ भाषा
-original-thumb.jpg)
बस्ती जोगाइदिन सरकारसँग माग
राप्ती नदीको डुबान तथा बाढी प्रभावितहरूले बस्ती जोगाइदिन सरकारसँग माग गरेका छन् । बाँकेको राप्तीसोनारी गाउँपालिका–७, खल्ला झगडिया र सोवरिपरिको गाउँबस्ती डुबान र बाढीको उच्च जोखिममा छन् । खल्ला झगडियामा तटबन्ध निर्माण गरी सो क्षेत्रका गाउँबस्ती जोगाइदिन माग गर्दै स्थानीयले नदीले कटान गरिरहेको स्थानमै बसेर सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छन् । स्थानीय अरुण यादवले वर्षा सुरु भएकाले नदीले कटान तीव्र पारेको हुँदा गाउँबस्ती अति नै जोखिममा परेको बताउनुभयो । सो अवस्थाका बारेमा सरकारलाई ध्यानाकर्षण गराउँदा पनि सुनुवाइ नभएको गुनासो उहाँको छ ।
वडाध्यक्ष नै वैदेशिक रोजगारीमा
दाङको राप्ती गाउँपालिका–८ का वडाध्यक्ष चन्द्रबहादुर गुरुङ रोजगारीका लागि विदेश पलायन हुनुभएको छ । विसं २०७९ को स्थानीय तह निर्वाचनमा वडाध्यक्षमा निर्वाचित गुरुङ साउन २० गते रोजगारीका लागि विदेश जानुभएको हो । निर्वाचनअघि गुरुङ सोही वडामा कार्यालय सहयोगीका रूपमा कार्यरत हुनुहुन्थ्यो । कार्यालय सहयोगी भएर काम गर्दा मतदाताको मन जितेर उहाँ वडाध्यक्षमा निर्वाचित हुनुभएको थियो ।
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित भोजपुरी भाषा
समावेशीकरणको दिशामा नयाँ फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित भोजपुरी भाषा
‘छिन्नमस्तालाई समृद्ध धार्मिक स्थल बनाउने छौँ’
स्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगको सिफारिस अनुसार २०७३ सालमा स्थापना भएको सप्तरीको छिन्नमस्ता गाउँपालिकाको नाम प्रसिद्ध छिन्नमस्ता भगवती शक्तिपीठको नामबाट नामङ्कन गरिएको छ । गाउँपालिकाको दक्षिणमा भा
१३२ केभिए प्रसारण लाइन, छ हजार रुख काट्न स्वीकृति
कोहलपुर–सुर्खेत १३२ केभिए विद्युत् प्रसारण लाइन अन्तर्गत पर्ने रुख कटानको स्वीकृति दिइएको छ । राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागले छ हजारभन्दा बढी रुख कटानको स्वीकृति दिएको हो । यसअघि नै राष्ट्रिय निकुञ्जमा पर्ने छ हजार आठ सय रुखमा छपान गरिएको थियो । बाँके र बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रमा पर्ने रुख विद्युत् विस्तार क्षेत्रमा पर्ने भएकाले कटान गर्न लागिएको हो । साउन १६ गते विभागले रुख कटानको अनुमतिपत्र दिएको आयोजना प्रमुख रवि चौधरीले बताउनुभयो । अहिले रुख कटान आदेशको पत्र बाँके र बर्दिया राष्ट्रिय निकुञ्जमा पेस गरिएको छ । अब निकुञ्जले रुख कटानको अनुमति दिएपछि मात्र कटान सुरु हुने छ । यो अनुमतिसँगै विद्युत् विस्तारको काम प्रभावकारी रूपमा अघि बढ्ने छ ।
खलङ्गा–पाँचकाटिया सडक पहिरोले अवरुद्ध
पहिरोले जाजरकोटको खलङ्गा–पाँचकाटिया सडक अवरुद्ध भएको छ । भेरी नगरपालिका–४, गैरीखालीदेखि वडा नं. २ कोटखोलामा गएको पहिरोले चार दिनदेखि सडक अवरुद्ध भएको हो । भूकम्पले चिरा चिरा पारेको जमिनमा पानी परेपछि पहिरो जताततै जाने क्रम जारी रहेको छ । चार दिनदेखि अवरुद्ध भएको सडक खुलाउन नसक्दा किसानले तरकारी दुधदही बजारसम्म लगेर बिक्री गर्न पाएका छैनन् । बाटो अवरुद्ध भएपछि सदरमुकाम खलङ्गास्थित त्रिभुवन माध्यमिक विद्यालय आउने रिसाङ, पोखरा, दारा, च्याउमुरा, फारुल्ला, तिलिङ्गेका बालबालिकाको पढाइ पनि प्रभावित भएको छ भने सर्वसाधारणले आवतजावत गर्न पाएका छैनन् ।
यस्तो छ सङ्घीय मन्त्रीहरूको मर्यादाक्रम
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले सङ्घीय मन्त्रीहरूको मर्यादाक्रम तोक्नुभएको छ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको सिफारिसमा विहीबार राष्ट्रपति पौडेलले नेपालको संविधानको धारा ७६ को उपधारा ९ बमोजिम गत असार ३१ गते गठित मौजुदा मन्त्रिपरिषद्को मर्यादाक्रम तोक्नुभएको हो ।
मिटरब्याजीबाट जग्गा फिर्ता, गाउँ नै खुसी
विराटनगर–१८, लावाघाटकी ६५ वर्षीय लक्ष्मी साहको मुहारमा आठ वर्षपछि बल्ल खुसी फर्कियो । रुँदारुँदै उहाँको आँसु सुकिसकेको थियो । मुहारबाट खुसी उडेको थियो । पीडा र सङ्घर्षले वृद्ध हुँदै
‘एक विद्यालय, एक नर्स’ कार्यक्रम: आठ सय अठचालिस विद्यालयमा विस्तार
बागमती प्रदेश सरकारको स्वास्थ्य र शिक्षा क्षेत्रको महìवपूर्ण कार्यक्रम ‘एक विद्यालय, एक नर्स’ कार्यक्रम प्रभावकारी बन्दै गएको छ । विद्यालय तहदेखि नै स्वास्थ्यमा सुधारसँगै विद्यार्थीलाई विद्यालय
तनहुँको टुटेपानी होमस्टे
तनहुँको भानु नगरपालिका–१३ स्थित टुटेपानी घरबास (होमस्टे) । यहाँका गुरुङ समुदायले घरबास सञ्चालन गरेर आन्तरिक पाहुना आकर्षित गरिरहेका छन् ।
देशभर मनसुनी वायुको प्रभाव
हाल देशभर मनसुनी वायुको प्रभाव रहेको छ । मनसुनको न्यून चापीय रेखा नेपालभन्दा दक्षिण सरदरकै स्थानमा रहेको छ ।
नियमनमा कडाइ गर्न हवाई विज्ञको सुझाव
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बन्द्रीप्रसाद पाण्डेले हवाई दुर्घटनाका सम्बन्धमा नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) का पूर्वमहानिर्देशकहरूसँग छलफल गर्नुभएको छ ।
‘नरसिंहाः अवतार’ घोषणा
दिवाकर भट्टराईको निर्देशनमा चलचित्र ‘नरसिंहाः अवतार’ को बिहीबार घोषणा गरिएको छ । निर्देशक भट्टराईका अनुसार नरसिंहाको अर्थ– भगवान् विष्णुको उग्र अवतार हो । नरसिंह रूप यो दस अवतारमध्ये चौथो अवतार हो । नरसिंह नामका अनुसार यस अवतारमा भगवान्को आधा पुरुषको र आधा शरीर सिंहको धारण गरिएको थियो । सो चलचित्रमा कलाकारका रूपमा राजेश हमाललाई मात्र हालसम्म अनुबन्ध गरिएको छ ।
कीर्तिपुरमा कला प्रस्तुति
कीर्तिपुर नगरव्यापी सङ्गीत महोत्सव ११४४ बिहीबार सम्पन्न गरिएको छ । कीर्तिपुरको पांगास्थित कीर्तिपुर सिनेप्लेक्स हलमा बिहीबार ४० जना कलाकारले विभिन्न भाषामा गीत र नृत्य देखाएर प्रस्तुत गर्नुभएको छ ।
मिथिलामा झुला चहलपहल
मिथिला क्षेत्रमा साउनका बेला झुलापर्वको चलहपहल जताततै देख्न सकिन्छ । बुधबार बेलुकादेखि सुरु भएको झुलाको रौनक विगत जस्तो यस पटक देखिन्न । धार्मिक मठमन्दिरमा यो पर्व जनै पूर्णिमासम्म सञ्चालन हुने गर्दछ । झुलापर्वलाई तराईबाहेक अन्यत्रसमेत हर्षोल्लाससाथ मनाइने गरिएको छ ।
बजारमा ‘बजाउँदै चुरा’
प्रदीपकुमार रसाइलीको निर्देशनमा तिज गीतको भिडियो ‘बजाउँदै चुरा’ सार्वजनिक भएको छ । सो गीतमा गीता अधिकारी र सारिका घिमिरेको स्वर रहेको छ । गीतमा योगेश काजी शाहको सङ्गीत, सोमिक गौतमको छायाङ्कन र अमृत चापागाईंको सम्पादन रहेको छ । भिडियोमा रमा थपलिया, प्रदीपकुमार रसाइली, मुना भुर्तेल र रेमोना लोहारको अभिनय रहेको छ ।
आज नागपञ्चमी, नाग पूजा गरिँदै
प्रत्येक वर्ष श्रावण शुक्ल पञ्चमीका दिन मनाइने नागपञ्चमी पर्व आज परम्पराअनुसार घरका मूलढोकामा नागको तस्वीर टाँसी पूजार्चना गरी मनाइँदैछ । यसरी नागको तस्वीर टाँस्दा वर्षभर घरमा नाग, सर्प र बिच्छीलगायत जीवले दुःख नदिने र अग्नि, मेघ र चट्याङको भयबाट पनि बच्न सकिने धार्मिक विश्वास छ ।
अनुदानको आसाले करको फन्दामा व्यवसायी
घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय डोटीमा हालसम्म जम्मा छ हजार ५५१ उद्योग दर्ता छन् । कार्यालयका अनुसार उद्योगतर्फ तीन हजार ९८२ र वाणिज्यतर्फ दुई हजार ५६९ फर्म दर्ता भएका छन् । आर्थिक वर्ष २०७६/७७ देखि हालसम्म दुई हजार ४२४ फर्म मात्रै नवीकरण गरिएको छ । विगत पाँच वर्षको तुलनामा दर्ता भएका व्यावसायिक फर्मको अनुपातमा नवीकरण भएको पाइँदैन । व्यवसायीले व्यावसायिक फर्म दर्ता गर्ने तर नवीकरण तथा अद्यावधिक गरेको पाइँदैन ।
पानीको मूल्यमा एकरूपता
काठमाडौँ उपत्यकामा बिक्री हुने पानीको अधिकतम खुद्रा मूल्य (एमआरपी) एकरूपता कायम राख्न सरकारले सबै पानी उद्योग तथा व्यावसायिक फर्मलाई निर्देशन दिएको छ । वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले विज्ञप्तिमार्फत पानी उत्पादक कम्पनीहरूले उही प्रकारका गुणस्तर, नापतौल र परिणामको पानीमा फरक फरक एमआरपी लगाई बिक्रीवितरण भएको भन्ने उजुरी विभागमा आएकाले मूल्यमा एकरूपता गर्न सबै व्यावसायिक फर्मलाई निर्देशन दिएको हो ।
प्राथमिकताका आधारमा बजेट कार्यान्वयन गर्न निर्देशन
उपप्रधानमन्त्री एवं अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले आयोजनाहरूको प्राथमिकता निर्धारण गरेर बजेट कार्यान्वयन गर्न निर्देशन दिनुभएको छ । सम्बन्धित मन्त्रालयका सचिव, योजना र बजेट महाशाखाका प्रमुखसँग अर्थ मन्त्रालयमा भएको छुट्टाछुट्टै छलफलमा उहाँले राष्ट्रिय गौरवका, राष्ट्रिय महत्वका, अध्ययन सम्पन्न भएका, प्राथमिकता प्राप्त आयोजनालाई उच्च प्राथमिकता दिएर अघि बढाउन निर्देशन दिनुभएको हो । त्यस्तै राम्रो प्रतिफल दिने, सङ्घीय सरकारको कार्यक्षेत्र अन्तर्गतका र निर्माणाधीन आयोजनालाई पनि अघि बढाउन उहाँले निर्देशन दिनुभएको छ ।
प्राधिकरणले लेखा समितिलाई बुझायो डेटासहितको प्रमाण
डेडिकेटेड र ट्रङ्क लाइनको प्रिमियम महसुल विवादमा नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले टिओडी मिटरको डेटासहितका विभिन्न प्रमाण संसद्को सार्वजनिक लेखा समितिलाई बुझाएको छ । गत शुक्रबारको लेखा समितिले प्रमाण खोजेपछि प्राधिकरणले विवरण उपलब्ध गराएको हो । प्राधिकरणका उपकार्यकारी निर्देशक मनोज सिलवालका अनुसार समितिले खोजेबमोजिमका सबै विवरण उपलब्ध गराइएको छ । लेखा समिति सचिवालयलाई बुझाइएको विवरणमा भक्तबहादुर पुन र मनोज मिश्रा नेतृत्वको समितिले बनाएको प्रतिवेदन, ६१ उद्योगको सूची तथा एम पावर लेजर एक पोका विद्युत् आपूर्तिको विवरण देखाउने टिओडी मिटरका डेटा एक पोका र टिओडीकै लोड प्रोफाइलसहितको डेटा तीन पोका, विद्युत् आपूर्ति पुष्टि गर्ने लगसिट २२ पोका र यो विषयवस्तु सम्बन्धमा विभिन्न अदालतले गरेका ९० छुट्टाछुट्टै फैसलाको एक पोका प्रमाण रहेका छन् ।
