मेरो पहिलो गुरु (अनुवाद कथा)
बाल्यकालको कुरा, पढाइको कुरा चल्यो भने मलाई सधैँ एक जना बूढी बज्यैको सम्झना आउन थाल्छ । किनकि उहाँ मेरो बाल्यकालमा मसँग अति निकट हुनुहुन्थ्यो, उहाँले नै मलाई किन पढ्नुपर्दछ भन्ने कुरा बुझाउनुभएको थियो ।
अन्ततः आफैँमाथि व्यङ्ग्य कस्दै मन्टो (जीवनी)
लेखक सलमान रुस्दीको ठहर छ– ‘दक्षिण एसियाका सर्वश्रेष्ठ कथाकार हुन् सआदत हसन मन्टो ।’ खासगरी उर्दु साहित्यमा त उनको ईष्र्यालाग्दो उपस्थिति छ । पञ्जावमा जन्मेका मन्टोले सक्रिय सिर्जनात्मक समय बम्बईमा कटाए ।
साबुनको कथा
मामाघर आएको छु । नुहाउन उति मन लागेको छैन । जाडो जो छ । ‘आज त अवश्य नुहाउँछु’ भन्दै हिम्मत जुटाउँछु ।
लेख्नु नलेख्नु बराबर
काठमाडौँको धोबीधाराको गल्ली छिचोलेर केही अघि बढ्नासाथ भेटिनुहुन्थ्यो उहाँ आफ्नै घरमा । एक दशकपछि त्यही घरछेउ पुगेर सोधखोज गर्दा छाँगाबाट खसेजस्तै भएँ ।
कस्तो शिक्षा, कस्तो साहित्य ?
यस्ता केही दृश्य कल्पना गरौँ जो हाम्रा दैनिक जीवनका घटना हुन् तर हामीले यिनहरूलाई ‘घटना’ बनाइरहेका हुँदैनौँ । एक विद्यार्थी कलेजमा ढिला आए । ढिला भएबापत उनलाई कारबाही गरियो तर भोलि पनि उसले यस्तै गरे ।
मेलबर्न आएर (कविता)
आफ्नो गाउँका बारीका कान्लाबाट छलाङ मारेर आइपुग्दा मेलबर्न,
आमा ! नेपाल आमा ! (कविता)
आमा ! नेपाल आमा ! आमा, नेपाल म !
अभिशप्त सङ्क्रमित हातहरू (कविता)
अभिशप्त सङ्क्रमित हातहरू कतै एड्स कतै स्वाइनफ्लुका किटाणु
नलेखिएका कविताहरू
गर्जिरहेछन् वर्षाका बादलझैँ मेरा नलेखिएका कविताहरू ।
धेरै कुरा बिर्सन थालेको छु अचेल
क्यालेन्डरको मुलायम पातो त पल्टाउनै बिर्सन्छु र, बनाउँछु कार्ययोजना बितेको महिनाकै दिनहरू हेरेर अहँ, केही पनि मिल्दैन÷मिल्दै–मिल्दैन
चराहरूसँग अन्तरसंवाद (कविता)
चराहरूसँग अन्तरसंवाद ती चराहरू जो कावा खाँदै उडिरहेका थिए
नेपाल होस् कञ्चन !
बस्थ्यौँ रम्मिँदै अहा प्रियतमा ! स्वर्गै थियो झोपडी । उम्दा सुन्दर स्वच्छ वायुजलले, ताजा थिए खोपडी ।।
तीस वर्षअघि
म तीस वर्षअघि फर्कन चाहन्छु
अर्को लोकबाट
चाहिन्न, अब केही चाहिन्न ।
गीत
तिमीले त भनेकै हो एउटा दूरी कायम गरौँ हाम्रो मिलन सम्भव छैन
साला जिन्दगी
गुलियो चुसिसकेको चुइङ्गमजस्तो जिन्दगी भुइँमा फाले पनि फेरि टाँसिएर बस्छ खुट्टाहरूमा र, हिँड्न गाह्यो बनाइजान्छ– जिन्दगी
जिन्दगीको यात्रा
प्रत्येक दिन एक एक, खुड्किलो चढ्दै जिन्दगीको कहिले हतारै हतार
मोलतोल छ
चित्रवन धुम्म भा’को छ रोगी जस्तो मुहार छ मास चैत चलेको छ सूर्यको ताप क्षीण छ धमिलो भा’छ आकाश तुवाँलोको छ शासन चारैतिर अँध्यारोले ढाकेको आज यो दिन ।
गजल
बुद्धझैँ शान्त भई बस्छु भन्ने थियो छेउमै पड्किने बन्दुके भैदियो बदलिए खुद स्वयं, युद्ध हाँक्नेहरू युद्धले खै कहाँ कुन मुलुक बदलियो ?
गजल
तिमीबिना शून्य लाग्ने त्यो रातलाई सम्झिएँ प्रेमिल संसारमा गरेका त्यो बातलाई सम्झिएँ ।
मुक्तक
धागै चुँडी गयो आज थुँगा–थुँगा गाँसु भन्दा अझै आँसु थपिदियौ पीडा छोपी हाँसु भन्दा, यस्तै रै’छ जिन्दगानी हाँसो भन्दा आँसु धेरै पराई भयौ तिम्रो माया मुटुभरी साँचु भन्दा ।
गजल
हुँदा कसैको अन्त्यमा कसैको आदिमा हुन्छ, भलो कसैको भक्तिमा कसैको शक्तिमा हुन्छ । ‘भैगो, जिन्दगी बाँच्दिनँ’ भन्नेले नबुझेका हुन्, पहिलो पन्ध्रमा औँसी, दोस्रोमा पूर्णिमा हुन्छ ।
जिन्दगीको यात्रा (कविता)
प्रत्येक दिन एक एक, खुड्किलो चढ्दै जिन्दगीको कहिले हतारै हतारमा कहिले अल्छी हुँदै फुर्सदिलो जस्तै ।
गजल
तिमीबिना शून्य लाग्ने त्यो रातलाई सम्झिएँ प्रेमिल संसारमा गरेका त्यो बातलाई सम्झिएँ । हरेक यादमा आई सपनीमा छाउँछौ तिमी कसम खाई समाएका त्यो हातलाई सम्झिएँ ।