शहरी लोकसाहित्य
‘शहरी लोकसाहित्य’ यो शब्दावली सुन्दा कताकता अनौठो लाग्न सक्छ ।
दासका लागि स्थापित देश
निर्णयको समर्थनमा दासत्व विरोधी र दासत्व उन्मूलनवादीको फरक फरक धारणा थिए र पनि इतिहासमा लाइबेरिया स्थापनाको पाना लेखिन असम्भव देखिन्थ्यो ।
आफ्नै शासनमा रमेका सन्थाल
झापा, मोरङ र सुनसरी जिल्लामा सतार/सन्थाल जातिको बसोबास रहेको छ । मेहनती र सोझो जाति सतार आफूलाई सन्थाल भन्न रुचाउँछन् । यिनलाई सौताल पनि भनेको पाइन्छ । राजवंशीले यिनलाई मितुआ भन्छन् ।
मखनको “ड्राइफुड” सुकेका पसल
काठमाडौँ महानगरपालिका वडा नम्बर–२४ को शुक्रपथबाट मखन गल्ली (मखःगल्ली) हुँदै हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा सानो पशुपति मन्दिर पुग्न सकिन्छ ।
आफन्तकै गिदी खाने मानिस
दशकौँदेखि पपुआ न्युगिनीका फोर जनजातिका मानिसले आफ्नै नातागोताका मृतकको गिदी खाने गर्दथे । उनीमा बयस्क पुरुषले भूतप्रेतबाट बच्नका लागि मृत आफन्तको शव खान्थे भने बालबालिका र महिलाका लागि गिदी बाँकी राखिन्थ्यो ।
२०८१ साल कात्तिक महिनाको राशिफल
कार्यव्यस्तता बढेर जानाले शारीरिक ताप केही बढी नै पर्ने छ । भाग्यले साथ दिनाले आँटेका काममा सफलता मिल्ने छ । धार्मिक एवं सामाजिक काममा अभिरुचि बढ्ने छ । स्थान परिवर्तन एवं यात्राको योग छ ।
कार जत्रो कछुवाको जीवाश्म
कोलम्बियाको टाटाकोआ मरुभूमिमा ठूलो कछुवाको जीवाश्म भेटिएको छ ।
मान्छेको जस्तै दाँत भएको माछा
संयुक्त राज्य अमेरिकामा मान्छेको जस्तो दाँत भएको माछा फेला परेको छ ।
क्यान्सर फोबिया
कुनै घटना वा परिस्थितिको भय वा डरले निकै आत्तिने, छटपटाउने अवस्थालाई फोबिया भनिन्छ । ग्रिक शब्द फोबोस भन्नाले डर भन्ने बुझिन्छ । फोबियाको विभिन्न परिभाषा भए पनि निरन्तरजसो डरले देखाउने प्रतिक्रिया नै फोबिया हो ।
दिव्य पर्व हो विजयादशमी
शक्तिको आवश्यकता सबैलाई पर्छ । मानिसलाई मात्र होइन यो स्वयं जगत्का परिपालकका लागि पनि त्यत्तिकै आवश्यक पर्ने कुरा पुराण साहित्यहरू अनुशीलन गर्दा थाहा हुन्छ ।
लोकसाहित्यले सुम्पिएको रैथाने ज्ञान
यस लोकोक्तिले ज्ञान हस्तान्तरणको प्रक्रियालाई जनाउँछ । मानिस जन्मन्छ र एक दिन संसारसँग नाता तोडेर बिदा हुन्छ । संसारबाट बिदा हुने व्यक्तिले आफूसँग भएका ज्ञान, संस्मरण, अनुभव र अनुभूतिलाई आफ्नो जीवनकालको विभिन्न कालखण्डमा पटक पटक गरेर नयाँ पुस्तालाई हस्तान्तरण गर्छ । यसरी हस्तान्तरित ज्ञान उसको विरासत पनि हो ।
पितृलाई बाटो बनाउने माझी
माझी जाति नेपाल सरकारद्वारा सूचीकृत ५९ आदिवासी जनजातिमध्ये पर्दछ । माछा मार्ने, डुङ्गा खियाउने, मर्चा बनाउने, खेतीपाती गरेर जीविकोपार्जन गर्ने गरेका माझी समुदायका आफ्नै खालका विशिष्ट रीतिरिवाज छन् । जन्मदेखि मृत्यु संस्कारसम्मका कार्यमा माझीहरूको आफ्नो विशिष्ट पहिचान रहेको छ ।
सय वर्षअघिका रेल, सडक र रोपवे
सयौँ वर्षअघि मानिस नेपाल खाल्डो (काठमाडौँ उपत्यका), चार भन्ज्याङ काट्न कुन बाटो भएर बाहिर जान्थे र भित्रिन्थे होलान् । युरोपेली पादरी र काश्मिरी मुसलमानहरू भारत, नेपाल हुँदै तिब्बत पुग्दथे । चिनियाँ भिक्षुहरू तिब्बतबाट नेपाल हुँदै भारत पुग्ने गर्थे । त्यसबेला भारतबाट बेलायतीले तिब्बतसँग व्यापार गर्दथे ।
देवीका नौ स्वरूप
शक्ति उपासना परम्परा प्राचीन परम्परा हो । यो परम्परामा देवीका विभिन्न स्वरूपको उपासना एवं आराधना गर्ने चलन हाम्रो समाजमा छ ।
माचु पिचुः विश्वको सातौँ आश्चर्य
दक्षिण अमेरिकी राष्ट्र पेरुमा अवस्थित ‘माचु पिचु’ विश्वको सातौँ आश्चर्य मानिन्छ । ‘इन्काहरूको हराएको शहर’ नामले समेत परिचित माचु पिचु विश्वभरका इतिहासकार, पुरातत्वप्रेमी एवं पर्यटकको गन्तव्य बन्ने गरेको छ ।
स्मार्ट बन्ने दौड गोपनीयतामाथि प्रश्न !
तपाईंले केही समययता उपकरणहरू कसरी स्मार्ट बन्दै गएका छन् भन्ने कुरा याद गर्नुभएको छ ?
परमाणु हमला गर्ने ख्रुस्चेभको धम्की
बेलायती, फ्रान्सेली र इजरायली सैनिकहरू इजिप्टबाट फिर्ता नभएमा पश्चिम युरोपमा परमाणु हतियार प्रयोग गर्ने धम्की सोभियत सङ्घका नेता निकिता ख्रुस्चेभले दिँदा सन् १९५६ को स्वेज नहरको सङ्कट परमाणु युद्धको दिशामा बढ्ने जोखिम उत्पन्न भएको थियो ।
अलमलमै पहरी
ललितपुर र काभ्रे जिल्लामा मुख्य थातथलो भएका पहरी जाति सीमान्तकृत जातिका रूपमा सूचीकृत छ ।
टाउकोबिना बाँचेको कुखुरा
अचम्म लाग्न सक्छ, होइन पनि भनिएला तर सत्य नै हो ।
चन्द्रमा कसरी बन्यो ?
सर्वमान्य परिकल्पनाका रूपमा परिचित चन्द्रमाको उत्पत्तिसम्बन्धी सिद्धान्तले भनेको छ,
२०८१ साल असोज महिनाको राशिफल
सफलताको महिना रहेको छ । उच्च मनोबलका साथ कार्यक्षमतामा उल्लेख्य वृद्धि भएर जाने छ । आँटेका काममा महत्वपूर्ण सफलता हात पर्ला । शारीरिक एवं मानसिक आरोग्यता अनुकूल रहने छ । सन्तानको चिन्ताले केही पिरोल्ने छ । दाम्पत्य
विश्वमाः कहाँ के ?
१. अलैँची धेरै उत्पादन नेपालमा हुन्छ । २. आँप धेरै उत्पादन भारतमा हुन्छ । ३. आलु धेरै उत्पादन जर्मनीमा हुन्छ । ४. कफी धेरै उत्पादन ब्राजिलमा हुन्छ ।
ग्रिन कफीमा आकर्षण
तौल घटाउन र स्वस्थ रहन विविध ब्रान्डका ग्रिन टी अर्थात् हरियो चियामा अचेल दिनानुदिन आकर्षण बढ्दै गएको छ । यस्तै ग्रिन कफीसमेत लोकप्रिय छ । ग्रिन कफी भन्नाले हरियो कफीको दाना या धुलो हो जुन रोस्ट अर्थात् भुटेको हुँदैन । आकर्षक साना साना प्याकमा विभिन्न ब्रान्डमा यो कफी बजारमा उपलब्ध हुन थालेको छ । ग्रिन कफी ग्रिन टीभन्दा भिन्न स्वादको हुन्छ । यो कुनै नौलो हर्बल टी जस्तो पनि होइन । काँचो कफी सुकाएर धुलो या गेडामै तातोपानी मिसाएर पिउने गरिन्छ । कफी पारखीका लागि भने यो स्वाद अलि भिन्न लाग्न सक्छ ।
बालबालिकामा हुने क्यान्सर
अति विकसित मुलुकमा बालबालिकामा लाग्ने क्यान्सरमध्ये करिब ८० प्रतिशतको सफलतापूर्वक उपचार सम्भव हुन्छ । अत्याधुनिक औषधोपचार र प्रभावित व्यक्तिको उच्चस्तरीय स्याहारसुसारका कारण पनि यो सम्भव भएको भन्न सकिन्छ तर विडम्बना संसारभरिका क्यान्सर ग्रसित बालबालिकामध्ये केवल १० प्रतिशत मात्र ती देशमा छन् । अर्थात् बहुसङ्ख्यक यस्ता बिरामी विकासोन्मुख वा विकासशील देशमा छन् । सबै प्रकारका क्यान्सरबाट प्रताडित व्यक्ति (बालबालिका र वयस्क) मध्ये केवल एक प्रतिशत मात्र बालबालिका छन् । त्यसो भएर पनि बालबालिकामा लाग्ने क्यान्सरको समस्यालाई ठूलो बोझका रूपमा लिने गरिएको छैन ।