भेडेटारमा खाना महोत्सव हुँदै
पूर्वको प्रमुख पर्यटकीय स्थल भेडेटारमा तीनदिने दसौँ भेडेटार खाना महोत्सव आयोजना हुने भएको छ।
रातो ढुङ्गा सवस्टेशन निर्माणमा ढिलाइ
म्याग्दीको मालिका गाउँपालिका–६, रातो ढुङ्गामा सवस्टेशन निर्माणमा ढिलाइ भएको छ । चार वर्ष अघि नै सम्पन्न हुनु पर्ने ३३-११ केभी क्षमताको उक्त सवस्टेशन ठेकेदारको लापरबाही र जग्गाधनीको अवरोधका कारण निर्माण हुन नसकेको हो ।
दुई खर्बले घट्यो वैदेशिक व्यापार
चालू आर्थिक वर्षको सुरुदेखि नै सङ्कुचित वैदेशिक व्यापारले मङ्सिरमा पनि निरन्तरता पाएको छ । भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको मङ्सिरसम्मको तथ्याङ्कअनुसार समीक्षा अवधिसम्म नेपालको अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार दुई खर्बभन्दा बढीले घटेको छ । विभागका अनुसार मङ्सिरसम्म नेपालले कुल सात खर्ब ३२ अर्ब रुपियाँको अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार गरेको छ । जब कि गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिमा नेपालको वैदेशिक व्यापार नौ खर्ब ४१ अर्ब रुपियाँ नाघेको थियो ।
उद्योगलाई उखु अभाव हुने
पश्चिम नवलपरासीका दुई चिनी उद्योग सञ्चालनमा आएका छन् भने एउटा सञ्चालनको तयारीमा रहेको छ । प्रतापपुर गाउँपालिकाको इन्दिरा खाडसारी तथा चिनी उद्योग मङ्सिरको दोस्रो हप्तादेखि र सुस्ता गाउँपालिकाको कुडियामा रहेको बागमती चिनी उद्योग मङ्सिर २५ गतेदेखि सञ्चालनमा आएका हुन् । सुनवलको लुम्बिनी चिनी उद्योग सञ्चालनको तयारीमा रहेको लुम्बिनी चिनी उद्योग, उखु शाखाका प्रमुख केडी प्रसादले बताउनुभयो ।
सर्लाहीका दुई उद्योग सञ्चालन
सरकारले उखुको मूल्य निर्धारण नगर्दै चिनी उद्योग धमाधम सञ्चालनमा आउन थालेका छन् । मुलुकमै सबैभन्दा धेरै उखु खेती हुने र धेरै चिनी उद्योग रहेको सर्लाहीमा दुईवटा चिनी उद्योग सञ्चालनमा आएका छन् । हरिवनको इन्दुशङ्कर चिनी उद्योग र बगदहको महालक्ष्मी चिनी उद्योगले उखु क्रसिङ थालेका हुन् । धनकौलमा रहेको अन्नपूर्ण चिनी उद्योग भने सञ्चालनबारे अन्योल छ । देशकै सबैभन्दा ठूलो क्षमताको इन्दुशङ्कर चिनी उद्योगले दैनिक ५० हजार क्विन्टल उखु क्रसिङ गर्ने
उद्योगबाट पुर्जी जारी
सुनसरीको बर्जुस्थित इस्टर्न सुगर मिलले दैनिक १८ हजार क्विन्टल उखु क्रसिङमा लगाउन बुधबार पुर्जी जारी गरेको छ । मिलका महाप्रबन्धक झाले सरकारले मूल्य नतोके पनि समयमै क्रसिङ सुरु नगरे उखुको तौल घट्ने भएकाले किसान र मिल दुवैलाई घाटा हुने बताउनुभयो । “सरकारले समर्थन मूल्य तोकेपछि त्यसका आधारमा भुक्तानी दिनेछौँ । अहिले उखु काटेर ल्याउन भनेको छौँ,” महाप्रबन्धक झाले भन्नुभयो ।
उधारोमै उखु बेच्दै किसान
उखुको न्यूनतम समर्थन मूल्य निर्धारण गर्न ढिलाइ हुँदा किसान मारमा परेका छन् । उखु क्रसिङ सुरु भएको दुई साता बितिसक्दा पनि सरकारले अझै मूल्य निर्धारण गरेको छैन । यसको मारमा उखु उत्पादक किसान परेका छन् । नेपाल उखु उत्पादक महासङ्घका अध्यक्ष कपिलमुनि मैनालीले सरकारले समयमा उखुको मूल्य निर्धारण नगर्दा किसानलाई समस्या परेको बताउनुभयो । उत्पादनको लागत खर्च बढेकाले हामीले प्रतिक्विन्टल ७०५ रुपियाँ माग गरेका छाैँ । उखुको लागत मूल्य बढेको र खेती गर्ने किसान पलायन भइसकेकाले पनि मूल्य बढाउनुपर्छ,” मैनालीले भन्नुभयो । गत वर्ष उद्योगले उखुको प्रतिक्विन्टल ५२० र सरकारले अनुदानबापत ७० गरी ५९० रुपियाँ कायम गरिएको थियो ।
सुनसरी–मोरङ कोरिडोरमा थपियो ठूलो उद्योग
कोभिड–१९ सङ्क्रमणपछि सुनसरी–मोरङ औद्योगिक कोरिडोरमा ठूलो लगानीमा नयाँ डन्डी उद्योग सञ्चालनमा आएको छ । सुनसरीको दुहबी नगरपालिका–१, परास्टोकीमा दुई अर्ब ५० करोड रुपियाँको लगानीमा स्वस्तिक रोलिङ मिल सञ्चालनमा आएको हो ।
स्याउको बगान व्यवस्थापन गरिँदै
हिमालपारिको जिल्ला मुस्ताङका स्याउ किसानहरू अहिले बगैँचा व्यवस्थापनमा व्यस्त रहेका छन् । रसिलो स्याउको राजधानीको रूपमा रहेको मार्फा लगायतका क्षेत्रका स्याउ किसानहरू स्याउ जातका फलफूलको बगैँचा व्यवस्थापनमा सक्रिय रहेका छन् ।
ग्रामीण तहदेखि नै उद्यमशीलता विकास गर्ने लक्ष्य
सिन्धुलीको सदरमुकाम सिन्धुलीमाढीमा शुक्रबारदेखि छैटौँ सिन्धुली महोत्सव–२०७९ सुरु भएको छ । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दिलेन्द्रप्रसाद बडूले उक्त महोत्सवको उद्घाटन गर्नुभयो । ‘कृषि उद्योग र पर्यटनमा अभिवृद्धि गरौँ, समृद्धि र समुन्नत सिन्धुली निर्माणका लागि अघि बढाैँ’ भन्ने नारासहित सुरु भएको यो महोत्सवको उद्घाटन गर्नुहुँदै मन्त्री बडूले ग्रामीण तहदेखि नै औद्योगिक ग्राम स्थापना सरकारको लक्ष्य रहेको बताउनुभयो ।
गोठ सुधार गरेर कोरियाका बाच्छीको पर्खाइमा किसान
सिन्धुलीको कमलामाई नगरपालिका–५, दमारका किसान शर्मिला सार्कीले उन्नत जातको होलिस्टिन गाई पाल्न आफ्नो गोठ सुधार गरी चिटिक्क पार्नुभएको छ । गत वर्ष कमलामाई नगरपालिका र हेफर इन्टरनेसनलबीच ‘मिल्की परियोजना’ सञ्चालन गर्न भएको सम्झौताअन्तर्गत उहाँले निःशुल्क रूपमा होलिस्टिन जातको एउटा कोरली बाच्छी आइतबार प्राप्त गर्नुहुनेछ । उन्नत जातको गाई पाउने भएपछि उहाँले पाल्दै आउनुभएको भैँसी बेचेर गोठ खाली गरिसक्नुभएको छ ।
दिगो बजारीकरणमा सहयोग गर्न सरकारसँग किसानको आग्रह
धनकुटाका किसानले एकल उत्पादन र सामूहिक व्यवस्थापनसँगै दिगो बजारीकरणमा सहयोग गर्न किसानहरूले सरकारसँग आग्रह गरेका छन् ।
दुई अर्ब ५० करोड लगानीमा फलामे उद्योग
सुनसरी मोरङ औद्योगिक करिडोरमा दुई अर्ब ५० करोड रुपियाँ लगानीमा स्थापना भएको स्वस्तिक रोलिङ्ग मिलले व्यवसायिक उत्पादन सुरु गरेको छ।
मुस्ताङमा फस्टाउँदै आलुखेती
मुस्ताङमा व्यावसायिक आलुखेती फस्टाउँदै गएको छ । स्याउपछि आलु मुस्ताङबाट निकासी हुने प्रमुख कृषिउपज बनेको छ ।
घट्यो सुनचाँदीको मूल्य
नेपाली सुनचाँदी बजारमा आज छापावाल सुनको मूल्य अघिल्लो कारोबार दिनको तुलनामा प्रतितोला रु एक हजार दुई सयले ओरालो लागेको छ । हिजो प्रतितोला रु एक लाख एक हजार पाँच सयमा कारोबार भएको सुनको मूल्य आज प्रतितोला रु एक लाख तीन सय तोकिएको छ ।
हेटौँडा सिमेन्ट उद्योगबाट पुनः उत्पादन थालियो
करिब एक महिनाअघिदेखि बन्द रहेको हेटौँडा सिमेन्ट उद्योगले आजदेखि पुनः उत्पादन सुरु गरिएको छ ।
रुपन्देहीको तिलोत्तमामा ट्राम रेलको शिलान्यास
तिलोत्तमा नगरपालिकाभित्र आन्तरिक पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न रेल यातायातबाट जोड्न तिलोत्तमा ट्राम रेलको शिलान्यास गरिएको छ । तिलोत्तमा नगरपालिकाका नगरप्रमुख रामकृष्ण खाँणले शुक्रवार रेलको शिलान्यास गर्नुभएको हो ।
पेट्रोलियम पदार्थको ढुवानी गर्ने ट्याङ्करको १० प्रतिशत भाडा समायाेजन
पेट्रोलियम पदार्थको ढुवानी गर्ने ट्याङ्करको भाडा बढेको छ । नेपाल आयल निगमले पुस १ गतेबाट ८ देखि १० प्रतिशत भाडा समायोजन भएकाे हो ।
वीरगञ्जमा ३० युनिट विद्युत निशुल्क
मधेस प्रदेशको एक मात्र महानगरपालिका पर्सास्थित वीरगञ्ज महानगरपालिकाले अधिकतम ३० युनिटसम्म विद्युत् खपत गर्ने नगरवासीको विद्युत् महसुल उपलब्ध गराउने भएको छ ।
घारखोला जलविद्युत आयोजनाको निर्माण अन्तिम चरणमा
म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका ६ घारमा निर्माणाधीन १४ मेगावाट क्षमताको घर खोला जलविद्युत आयोजना निर्माण अन्तिम चरणमा पुर्याइएको छ । आगामी वैशाख देखि व्यावसायिक उत्पादन थाल्ने तयारीका साथ आयोजनाको निर्माणलाई यतिखेर तीव्रता दिइएको हो । आयोजनाको सिभिल र इलेक्ट्रोमेकानिकल तर्फका कामहरू अन्तिम चरणमा पुगेका छन् ।
‘नेपाल व्यवसाय शिखर सम्मेलन’ हुने
नेपाल सरकार, बैङ्क तथा वित्तीय संस्था परिसङ्घ नेपाल (सिबिफिन) र नेपाल बिजनेस इन्स्टिच्युट (एनबीआर्ई)को संयुक्त आयोजना र विभिन्न मन्त्रालयको साझेदारमा नेपाल व्यवसाय शिखर सम्मेलन २०२३ आयोजना हुने भएको छ ।
चार सय दस युवा विदेशमा बेपत्ता
पर्वतको बाछाका विनोद अधिकारी रोजगारीका लागि मलेसिया जानुभएको आठ वर्ष भयो । गएको तीन वर्षसम्म परिवारको नियमित सम्पर्कमा रहनुभएको, त्यसपछि सम्पर्कविहीन भएको र अहिलेसम्म केही जानकारी नआएको उहाँका दाजु नरेश अधिकारीले बताउनुभयो । नरेश अधिकारीका अनुसार विनोदले मलेसियाको पाँचतारे होटलमा काम गर्नुभएकाले कमाइ राम्रै थियो । उहाँले तीन वर्षसम्म मासिक ५० हजार रुपियाँका दरले पैसा पठाउनुभएको थियो । दाजु नरेश अधिकारीले भन्नुभयो, “भाइको खोजीका लागि श्रम मन्त्रालय, वैदेशिक रोजगार बोर्ड, वैदेशिक रोजगार विभाग, दूतावास धेरैतिर हारगुहार गरियो तर अहिलेसम्म केही खबर पाएका छैनौँ ।”
ल्याइए बयालीस बाच्छाबाच्छी
दक्षिण कोरियाले निःशुल्क रूपमा उपलब्ध गराएका होलिस्टिन जातका ४२ वटा गाई (बाच्छी) र साँढे (बाच्छा)को पहिलो खेप यहाँ ल्याइएको छ । दक्षिण कोरियाको कृषि, खाद्य तथा ग्रामीण मामिला मन्त्रालयको स्वीकृतिमा हेफर इन्टरनेसनल नेपाल र हेफर इन्टरनेसनल कोरियाको सहयोगमा बिहीबार एसियन एयरलाइन्सको जहाजमा काठमाडौँ ल्याइपु¥याइएको हो । बिहीबार नै ती बाच्छाबाच्छी कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयलाई हस्तान्तरण गरिएको छ ।
वित्तीय क्षेत्र माघदेखि अझ सहज हुन्छ
मङ्सिर मसान्तसम्ममा देखिएको वित्तीय क्षेत्रको तुलनात्मक सुधारले माघमा पुग्दा अझै तीव्रता पाउने बताइएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कका प्रवक्ता तथा कार्यकारी निर्देशक डा. गुणाखर भट्टका अनुसार माघदेखि ब्याजदर वृद्धि नियन्त्रण र ऋण उपलब्धता अझै सहज हुने र मुद्रास्फीति पनि कम हुनेछ । समृद्धि फाउन्डेसनले बिहीबार राजधानीमा आयोजना गरेको कार्यशाला गोष्ठीमा कार्यकारी निर्देशक डा. भट्टले विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा उल्लेख्य सुधार आएको र यो क्रम थप गतिशील हुने बताउनुभयो । तरलताको अवस्था पनि सहज हुँदै गएको उहाँले बताउनुभयो ।
दशकमै दोब्बर भयो वैदेशिक ऋण, पछिल्लो पाँच वर्षको वृद्धि उच्च
दस वर्षको अन्तरमा नेपालको वैदेशिक ऋण झन्डै साढे दुई गुणाले बढेको छ । विश्व बैङ्कले हालै सार्वजनिक गरेको ‘अन्तर्राष्ट्रिय ऋण प्रतिवेदन २०२२’ अनुसार सन् २०१० देखि २०२१ सम्मको अवधिमा नेपालले पाँच अर्ब अमेरिकी डलर वैदेशिक ऋण थप गरेको छ । विश्व बैङ्कको उक्त प्रतिवेदनअनुसार सन् २०१० मा नेपालको कुल वैदेशिक ऋण तीन अर्ब ७८ करोड अमेरिकी डलर थियो । सन् २०२१ सम्म आइपुग्दा उक्त ऋण आठ अर्ब ८५ करोड डलर पुगेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
