बारामा ६० प्रतिशत रोपाइँ
बारामा बर्खे धान ६० प्रतिशत मात्र रोपाइँ भएको छ । लामो समयसम्म पानी नपरेपछि यहाँका किसानले भूमिगत सिँचाइको माध्यमबाट रोपाइँ गरेका जिल्लास्थित कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।
आर्थिक गतिविधिमा सुधार आउँछः अर्थमन्त्री डा. महत
अर्थ मन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले पुँजीगत खर्चमा वृद्धि भएसँगै आर्थिक गतिविधि तीव्र रूपमा सुधार आउने बताउनु भएको छ । उहाँले नयाँ आर्थिक वर्ष सुरु भएसँगै सरकारको खर्च गर्ने क्षमता बढ्न थालेको र यसले समग्र अर्थतन्त्रमा सकारात्मक प्रभाव पर्ने बताउनु भयो ।
‘प्रविधि अनुसार टेलिकम परिवर्तन हुनु पर्छ’
अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले प्रविधिमा भइरहेको विकास अनुसार टेलिकमले आफ्नो क्षमता र प्रविधि विकास गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ । नेपाल टेलिकम वर्कर्स युनियनको ३२ औँ वार्षिकोत्सवका अवसरमा आइतबार आयोजित कार्यक्रममा उहाँले प्रविधिमा भएको परिवर्तन अनुसार कम्पनीले आफूलाई पनि परिवर्तन गर्नुपर्ने बताउनुभएको हो । “ल्यान्डलाइनबाट सुरु भएर अहिले ताररहित सेवा प्रदान भइरहेको छ । प्रविधि र सफ्टवेयरमा छिटोछिटो परिवर्तन हुनुपर्ने अवस्था छ । यस्तो परिवर्तनसँगै टेलिकमलाई पनि समय अनुसार परिवर्तन हुनुपर्ने चुनौती छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
सेयर बजारमा उच्च सुधार
चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीति सार्वजनिक भएसँगै सेयर बजारमा पनि उच्च अङ्कले सुधार आएको छ । नयाँ आर्थिक वर्षको पूर्वसन्ध्यादेखि सुधारतर्फ लम्केको सेयर बजार आइतबार उच्च अङ्कले सुधारिएको छ भने कारोबार रकममा पनि बढोत्तरी आएको छ । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आइतबार चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीति सार्वजनिक गर्दै सेयर धितोकर्जाको जोखिमभार पुनरवलोकन गर्ने घोषणा गरेसँगै त्यसको सकारात्मक प्रभाव सेयर बजारमा परेको हो । राष्ट्र बैङ्कले यसअघि सेयर कर्जाको जोखिम भार बढाएर १५० प्रतिशत पु¥याएको थियो ।
इन्धनबाट पाँच वर्षमा साढे चार खर्ब राजस्व
नेपाल आयल निगमले पेट्रोलियम पदार्थको कारोबार गरेर पछिल्लो पाँच वर्षमा सरकारलाई साढे चार खर्ब राजस्व बुझाएको छ । निगमले आर्थिक वर्ष २०७५/७६ देखि आर्थिक वर्ष २०८९/८० सम्म भारतबाट झन्डै डेढ करोड किलोलिटर पेट्रोलियम पदार्थ (डिजेल, पेट्रोल, मटितेल, हवाई इन्धन र एलपी ग्यास) आयात गरेर चार खर्ब ४९ अर्ब तीन करोड रुपियाँ राजस्व सङ्कलन गरेको हो । बर्सेनि इन्धनको आयात बढेसँगै राजस्व सङ्कलनमा समेत वृद्धि हुने गरेको छ ।
फलैँचामा फस्टाउँदो आलु खेती
धनकुटाको छथरजोरटी गाउँपालिका–२, फलैँचाका चन्द्रकुमार सारूमगर बर्सेनि आलु खेती गर्नुहुन्छ । उहाँ बन्दा, मुला, मटरकोसासँगै केही वर्षयता निरन्तर आलु खेती गर्दै आउनुभएको छ । उहाँले अरू बालीलाई भन्दा आलुलाई बढी प्राथमिकता दिने गर्नुभएको छ । त्यसको कारण मूल्य नपाउने समस्या नहुनु । “बन्दा, मुला, मटरकोसा आदि बालीको मूल्य कहिलै स्थिर हुँदैन तर आलुले मूल्य नपाउला भन्ने समस्या हुँदैन,” मगर भन्नुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो, आलु प्रतिकिलो थोरै मूल्य हुँदा पनि ३० देखि ३५ रुपियाँमा बारीबाटै बिक्री हुन्छ । राखेर अलिपछि बिक्री ग¥यो भने ५० देखि ६० रुपियाँसम्म मूल्य पाइन्छ ।
नेपालगन्ज नाकाबाट ६५ अर्बको व्यापार घाटा
सरकारले पटक पटक निर्यातलाई वृद्धि गरेर आयातलाई घटाउने जनाउँदै आए पनि पश्चिम नेपालको प्रमुख नाका नेपालगन्ज नाकाबाट व्यापार घाटा धेरै बढी भएको पाइएको छ । यहाँस्थित जमुनाहा नाकाबाट आयातको तुलनामा अतिनै न्यून परिमाणमा निर्यात भएकाले यो नाकाबाट ६५ अर्बभन्दा बढी व्यापार घाटा भएको नेपालगन्ज भन्सार कार्यालयले जनाएको छ ।
भारतबाट अवैध रूपमा आयात हुने दुध रोक्न पहल
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. बेदुराम भुसाल अध्यक्ष रहेको राष्ट्रिय दुग्ध विकास बोर्डले भारतसँग जोडिएका विभिन्न सीमा नाकाबाट अवैध रूपमा भित्रिरहेको दुध तथा दुग्धजन्य पदार्थलाई रोक्न सरोकारवाला निकायलाई आग्रह गरेको छ । बोर्डका कार्यकारी निर्देशक राजेन्द्र यादवले किसानको आफ्नै दुध पर्याप्त भइरहेका बेला भारतबाट अवैध रूपमा आयात भइरहेको छ र त्यसलाई कृषि मन्त्रालयमार्फत अनुगमन गरी रोक्नका लागि पहल गरिने निर्णय भएको बताउनुभयो । अवैध रूपमा आइरहेको दुधलाई कृषि मन्त्रालयले मात्र रोकेर रोकिँदैन, यसका लागि अर्थ मन्त्रालय, उद्योग र गृह मन्त्रालयले चासो दिए मात्र सम्भव रहेको उहाँले बताउनुभयो ।
मध्यमार्गी मौद्रिक नीति
अर्थतन्त्रको बाह्य क्षेत्रमा आएको सुधारको लाभ र आन्तरिक क्षेत्रको चुनौतीका बिच नेपाल राष्ट्र बैङ्कले चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को मौद्रिक नीति मध्यमार्गी धारमा निर्माण गरेको छ। वित्तीय तथा आर्थिक स्थितिमा तुलनात्मक रूपले सुधार देखिए पनि चुनौती कायमै रहेको आकलनसहित आइतबार राष्ट्र बैङ्कले मौद्रिक नीति सार्वजनिक गरेको हो।
वैदेशिक रोजगारीका ठगी बढे, उजुरी फर्स्योट न्यून
वैदेशिक रोजगारीका नाममा हुने ठगी डरलाग्दो छ । वैदेशिक रोजगारीमा जाने अधिकांश युवा घरगाउँकै दाजुभाइ दिदीबाहिनी, आफन्त र सहरका वैदेशिक रोजगार व्यवसायी कम्पनी, ट्राभल एजेन्सी, एजुकेसन कन्सल्टेन्सी तालिम संस्था, स्वास्थ्य संस्थालगायतबाट ठगिने गरेका छन् । यो क्रममा बढ्दो छ ।
मौद्रिक नीति : बैङ्किङ कसुर ऐन संशोधन गर्ने तयारी
बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाका गतिविधि र काम कारबाहीलाई लिएर एकाध व्यक्तिले गैर व्यावसायिक गतिविधि गरिरहेको पाइएकाले त्यसलाई नियन्त्रण गर्ने गरी केन्द्रीय बैङ्कले ऐनमा नै संशोधन गरिने भएको छ ।
प्राकृतिक प्रकोप पीडित ऋणीलाई विशेष व्यवस्था गर्ने राष्ट्र बैङ्कको तयारी
नेपाल राष्ट्र बैङ्कका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले विभिन्न प्राकृतिक प्रकोपलगायतका कारणले समस्यामा परेका ऋणीको हकमा विशेष व्यवस्था गर्ने बताउनुभएको छ।
पुँजीबजारमा मौद्रिक नीतिको सकारात्मक प्रभाव : ६३.२४ अङ्कले बढ्यो नेप्से परिसूचक
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आज चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को मौद्रिक नीति जारी गरेसँगै त्यसको सकारात्मक प्रभाव पुँजीबजारमा देखिएको छ।
नापतौलमा ठगी गर्ने ११ हजार व्यापारीलाई कारबाही
गुणस्तर तथा नापतौल कार्यालय काठमाडौँले अनियमित नापतौल तथा नाप्ने तौलिने यन्त्र प्रयोग गरी ठगी गर्ने एघार हजार चार सय ९१ व्यापारीलाई कारबाही गरेको छ ।
मौद्रिक नीति : सहकारी संस्थाको नियमनका लागि विशिष्टीकृत निकाय स्थापना गरिने
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको प्रभावकारी नियमनका लागि छुट्टै विशिष्टीकृत नियामक निकाय स्थापना गर्न आवश्यक सहजीकरण गर्ने भएको छ।
पार्टीभित्र अनुशासनको आवश्यकता छ : अर्थमन्त्री डा. महत
नेपाली कांग्रेसका प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतले नेताहरुलाई खुइल्याउने काम नगर्न आग्रह गर्नुभएको छ।
यस्ता छन् मौद्रिक नीतिका सात लक्ष्य
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आज सार्वजनिक गरेको चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को मौद्रिक नीतिमा विभिन्न सात वटा लक्ष्य निर्धारण गरिएको छ ।
चालु आवको मौद्रिक नीति सार्वजनिक
सार्वजनिक भएको मौद्रिक नीतिबाट राष्ट्र बैंकले नीतिगत दर घटाएको छ भने बैंक तथा वित्तीय संस्थाको अनिवार्य नगद अनुपात र वैधानिक तरलता अनुपातलाई यथावत राखेको छ । त्यस्तै, बैंकदर यथावत राखिएको छ भने निक्षेप सङ्कलनको बोलकबोल दरलाई घटाइएको छ ।
कालीगण्डकी करिडोर प्रसारण लाइन निर्माणमा ढिलाइ
कालीगण्डकी र आसपासका क्षेत्रमा निर्माण भएका र निर्माणमा जाने तयारीमा रहेका आयोजनाबाट उत्पादित बिजुली राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा जोड्ने प्रसारण लाइन निर्माणमा ढिलाइ भएको छ ।
मौद्रिक नीति पारित गर्न राष्ट्र बैंक सञ्चालन समितिको बैठक
राष्ट्र बैंकका सूचना अधिकारी नारायणप्रसाद पोखरेलका अनुसार मौद्रिक नीति पारित गर्नका लागि अहिले सञ्चालन समितिको बैठक बसिरहेको छ ।
झ्याप् झ्याप् विद्युत जाने समस्याले हैरान उपत्यकावासी
काठमाडौं उपत्यकामा पछिल्लो समय पटक–पटक विद्युत जाने समस्या दाेहोरिएको छ । कीर्तिपुरका विनोद थापा खाना पकाउने समयमा विद्युत जाँदा अप्ठ्यारो परेको बताउनुहुन्छ । उहाँ जस्तै उपत्यकाबासीले यो हैरानी खेप्नु परेको छ ।
दाङमा एक अर्बभन्दा बढी बजेट फ्रिज
दाङमा सङ्घीय सरकारबाट आएको पुँजीगत बजेटमध्ये एक अर्ब बढी रूपियाँ फिर्ता भएको छ । आर्थिक वर्ष ०७९÷०८० मा सङ्घबाट पुँजीगत बजेट चार अर्ब ७५ करोड ८४ लाख ३३ हजार १९ रूपियाँमध्ये एक अर्ब ५ करोड ४२ लाख ३९ हजार ६४९ बजेट खर्च हुन नसक्दा फिर्ता भएको हो ।
जुम्लामा नुनको अभाव छैन, सत्र सय क्विन्टल नुन मौज्दात छ : साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन
जुम्ला सदरमुकामस्थित खलङ्गा बजारमा रहेको साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन लिमिटेडमा पर्याप्त मात्रमा नुन रहेको छ । यहाँस्थित डिपोमा अहिले एक हजार सात सय २१ क्विन्टल नुन मौज्दात रहेको कार्यालय प्रमुख खगेन्द्र मल्लले जानकारी दिनुभयो ।
लोकल आलुलाई ब्राण्डिङ् गर्न सुरु
गुल्मीमा स्थानीय जातको आलुलाई ब्राण्डिङ् गर्न सुरु गरिएको छ । जिल्लाको पश्चिम क्षेत्र मालिका गाउँपालिकामा परम्परागत रूपमा उत्पादन हुँदै आएको स्थानीय जातको रैथाने आलुलाई बजारीकरण गर्न आलु ब्राण्डिङ्ग, लेवलिङ्ग र प्याकेजिङ्ग गरी बजारमा ल्याइएको हो ।
विलासिता र वैदेशिक पर्यटन शुल्क कार्यविधि तयार, शुल्क उठाउने बाटो खुल्यो
चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को आर्थिक ऐनमार्फत लागु गरिएको विलासिता शुल्क र वैदेशिक पर्यटन शुल्क उठाउने बाटो खुलेको छ । आन्तरिक राजस्व विभागले यी दुवै किसिमका शुल्क उठाउने छुट्टाछुट्टै कार्यविधि जारी गरेपछि शुल्क उठाउने बाटो खुलेको हो । चालु आवको आर्थिक ऐनमार्फत सरकारले पाँचतारे र सोभन्दा माथिका तारे होटल तथा लक्जरी रिसोर्टले सेवा प्रदान गरेका बखत सेवाबापत असुल हुने मूल्य अभिवृद्धि करअघिको मूल्यमा दुई प्रतिशतका दरले विलासिता शुल्क लिने व्यवस्था गरेको छ ।
