मैनालीलाई मूर्तिकला रत्न उपाधि
वरिष्ठ आधुनिक मूर्तिकार ठाकुरप्रसाद मैनालीलाई सम्मान गरिएको छ । ‘आरम्भ’ समसामयिक नेपाली मूर्तिकार समूहले स्थापना गरेको ‘आधुनिक मूर्तिकला रत्न’ उपाधि एक समारोहबिच ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका उपकुलपति लालकाजी लामाले मैनालीलाई प्रदान गर्नुभएको हो । कार्यक्रममा बोल्दै उपकुलपति लामाले नेपाली मूर्तिकला क्षेत्रमा कलाकार मैनालीको स्थान उच्च रहेको बताउनुभयो ।
धिमे बजाउने पहिलो महिला ‘धिमे मैचा’
महिलाले बाजा छुनै हुन्न भन्ने सामाजिक अन्धविश्वास चिर्दै धिमे बाजा बजाउन सिकेकी इन्दिरा लाछिमस्यू नेपालकै पहिलो धिमे बाजा बजाउने महिलाका रूपमा चिनिनुहुन्छ । करिब २९ वर्षअघि धिमे बाजा बजाउन सिकेर टोलमा हुने जात्राहरूमा पुरुषसँग तालमा ताल मिलाएर हिँड्दा बुढापाकाले ‘लौ न के देख्नु परेको’ भनेर टिप्पणी गरेको उहाँको स्मरणमा अझै ताजा छ ।
यार्सा र हिमाल खण्डकाव्यमाथि समालोचना
साहित्यकार वसन्त रोकाया (बाध्याताश्री) द्वारा लिखित दुई वटा खण्डकाव्यमाथि समालोचना गरिएको छ । खस भाषामा लेखिएको ‘यार्सा’ र नेपाली भाषामा लिखित ‘हिमाल’ खण्डकाव्यको एकसाथ स्थानीय समाजसेवी र बुद्धिजीवीद्वारा पहिलो पटक जिल्लास्तरमा समालोचना भएको हो ।
नूर–गङ्गा सम्मान प्रदान
नूर–गङ्गा प्रतिभा पुरस्कार गुठीले हरेक वर्ष प्रदान गर्दै आएको सम्मान तथा पुरस्कार सर्जकहरूलाई समर्पण गरेको छ । शुक्रबार काठमाडौँमा आयोजित कार्यक्रममा शिक्षाविद् प्राध्यापक केदारभक्त माथेमाले ‘नूर–गङ्गा राष्ट्रिय बालसाहित्य पुरस्कार–२०७८’ साहित्यकारहरू डा. गेहेन्द्रमान उदास पोखरेली (पोखरा) र कन्हैया नासननी (काठमाडौँ) लाई संयुक्त रूपमा प्रदान गर्नुभयो । जनही ५० हजार नगद राशिसहित सम्मानपत्र प्रदान गरिएको थियो ।
छाता एक छनोट अनेक
घामको प्रचण्ड तापमा होस् वा मुसलधारे वर्षा मानिसले छाताको ओत सहज मान्छन् । अझ नेपाली समाजमा त विवाह, व्रतबन्ध, जात्रा, स्वागत, सम्मान जस्तो शुभकार्यमा होस् वा मृत्यु संस्कारमा वा अन्य सङ्कट हरणका लागि गरिने दान धर्ममा छाता अनिवार्य नै मानिन्छ । जसरी छाताको उपयोग र प्रयोजनका अवसर फरक छन् । छाताका रङ, डिजाइन र आकार, मूल्य पनि फरक फरक पाइन्छ । त्यति मात्र पनि होइन उमेर समूह वा वर्ग अनुसार छाताको छनोटमा अनेकता देखिन्छ ।
जीवन सन्देश
म सूर्य म ताप म जीवन स्रोत
बटुवा
म आज पनि त्यहीँ छु यात्री कुर्दै छु थाह छैन कसलाई
भत्किएको मन (कथा)
तिमीलाई धेरै सम्झाएँ तर तिम्रो कानमा बतास कहिल्यै लाग्दैन । केही सम्झाउँदा मलाई नै गलत ठान्छौ । बरु चाणक्य दर्शन सुन्ने गर । चाणक्यले भनेका कुरा आज पनि प्रासङ्गिक छन् । मान्छे जस्तो कपटी, छली र चाम्रो जात यो ब्रह्माण्डमा कोही छैन । पेटभरि अनेकौँ कुरा राखेर मुखले ठिक्क पार्ने मान्छेको कमी छैन यहाँ । हेर त ! महादेवले पनि सतीलाई आफ्नै बाउको घर जान रोकेका थिए । दिदीबहिनीको वैभवका सामु निम्छरो हुँदा अपमानित हुनु पर्छ भन्ने सन्देश कलियुगका लागि थियो । नत्र सती र शिव त त्रिकालदर्शी थिए । त्यसैले जहाँ हृदयबाट सम्मान हुँदैन, त्यस्तो ठाउँ
आमा र देश
मेरी आमा जस्तो हुनुहुन्छ त्यस्तै छ मेरो देश काटीकुटी केही फरक छैन नाकको टुप्पोमा रिसको हिमाल
टाढा रहेको प्रेमीसँग
म सदेह तिमीसँग छैन त के भयो ? मेरो हंश तिमीमा एकाकार नै छ नि !
बाल साहित्य बालबालिकाका लागि बीज तत्त्व हो: उपकुलपति श्रेष्ठ
उपकुलपति एवम् बाल साहित्य विभाग प्रमुख विमलकृष्ण श्रेष्ठ (विमल निभा) ले बाल-साहित्य बालबालिकाका लागि बीज तत्त्व भएको बताउनुभयो । शुक्रवार काठमाडौँमा नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र नेपाल बाल साहित्य समाजद्वारा संयुक्त रूपमा आयोजित विद्यालय पाठ्यपुस्तकका सन्दर्भमा बाल साहित्यको अवस्था विषयक गोष्ठीमा पाठ्यपुस्तकको लेखन र सम्पादन, रचना छनोट प्रक्रिया, बाल साहित्यको समावेश लगायतका विषयमा भएको अन्तरक्रियामा बोल्नुहुँदै उहाँले यस्तो बताउनु भएको हो ।
‘आदिकवि भानुभक्त पुरस्कार घोषणा’
नेपाली शिक्षा परिषद्ले यस वर्षको ‘आदिकवि भानुभक्त पुरस्कार’ प्राध्यापक घनश्याम कँडेललाई प्रदान गर्ने भएको छ। पुरस्कार असार २९ गते ११० औँ भानु जयन्ती समारोहमा समर्पण गरिने छ। पुरस्कारको राशि एक लाख २५ हजार रुपियाँ रहेको छ। त्यस्तै बैठकले यस वर्षको ‘गोपाल पाँडे असीम पुरस्कार’ शैलेन्दुप्रकाश नेपाललाई प्रदान गर्दै छ भने पुरस्कार साउन ३२ गते परिषद्को ७३ औँ वार्षिकोत्सव समारोहमा समर्पण गरिने छ। पुरस्कारको राशि ५० हजार रुपियाँ रहेको छ। अध्यक्ष रमा शर्माको सभापतित्वमा बसेको नेपाली शिक्षा परिषद्को प्रबन्ध समितिको बैठकले सो निर्णय गरेको हो।
‘चार कूटनीतिज्ञ’ विमोचन
नेपालको कूटनीतिक इतिहासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउनु भएका प्रबुद्ध व्यक्तित्वको अनुभव एवं उहाँहरूले गर्नुभएका योगदान बारेको पुस्तक ‘चार कूटनीतिज्ञ’ विमोचन गरिएको छ।
पाँच साहित्यिक पत्रकार सम्मानित
नेपाल साहित्यिक पत्रकार सङ्घको १७ औँ स्थापना दिवसका अवसरमा सङ्घले पाँच साहित्यिक पत्रकारलाई सम्मानित गरेको छ ।
साहित्यकार दुर्गादेवी नेपालको निधन
साहित्यकार दुर्गादेवी नेपालको ८६ वर्षको उमेरमा निधन भएको छ ।
'द स्टारडस्ट ईन अस' लोकार्पण
युवा प्रतिभा अनीश घिमिरेद्वारा अङ्ग्रेजी भाषामा लिखित उपन्यास 'द स्टारडस्ट ईन अस' लोकार्पण गरिएको छ ।
उपराष्ट्रपतिद्वारा अग्रज स्रष्टालाई सम्मान
उपराष्ट्रपति रामसहायप्रसाद यादवले नेपाली सङ्गीत तथा नाट्य क्षेत्रका अग्रज स्रष्टाहरूलाई ‘नेपाल सङ्गीत तथा नाट्य राष्ट्रिय प्रज्ञा पुरस्कार–२०७९’ प्रदान गर्नुभएको छ । नेपाल सङ्गीत तथा नाट्य प्रज्ञा–प्रतिष्ठानद्वारा समर्पण गरिएको पुरस्कार काठमाडौँ लैनचौरस्थित उपराष्ट्रपति भवनमा मङ्गलबार आयोजित समारोहमा छ जना स्रष्टालाई प्रदान गरिएको उपराष्ट्रपतिको कार्यालयले जनाएको छ ।
फेसन : नब्बेकै दशक दोहोरिँदै
फेसन पारखीका लागि यति बेलाको मौसम निकै अनुकूल छ । न धेरै जाडो न त अधिक गर्मी । समय समयमा भइरहने वर्षाले शीतलता प्रदान गरिरहेको छ । यही मौसमलाई दृष्टिगत गरेर युवाका लागि निकै मनमोहक फेसन सहर बजारमा आएको छ तर अहिले चलेको फेसन उही ९० को दशकको नै भएको फेसन डिजाइनर बताउँछन् ।
गजल
बिना कसुर सभा छली भाग्नु हुन्न भाइ कान नछामी हल्लापछि लाग्नु हुन्न भाइ !
यो यात्रा जिन्दगीको
सुरु सुरुमा त एकदम हतासिएको थिएँ । निराशाका बादल मडारिएर जिन्दगी नै रित्याए जस्तो लागेको थियो । म जस्तो मान्छे यो ठाउँमा आइपुग्नु, यस्तो स्थितिमा बाँच्न बाध्य हुनु, आफैँलाई अनौठो लाग्छ ।
कतातिर ? (कथा)
सधैँको शनिबार आउने पत्रिका आज आएन । उसले हरेक शनिबार प्रमुख तीन वटा दैनिक पत्रिकाहरू लिने गरेको छ । अरू दिन अफिसमै पढ्छ । शनिबार दिनभर घरमै बसेर पढ्नलाई
नेपाल बालसाहित्य समाजको वार्षिक सम्मेलनको तयारी
नेपाल बालसाहित्य समाजको २८ औँ वार्षिक सम्मेलन प्युठानस्थित जनता माध्यमिक विद्यालयमा आगामी मङ्सिरको दोस्रो साता हुने भएको छ । शनिबार प्युठानमा भएको सरोकारवाला संस्थाहरूको बैठकले यस्तो निर्णय गरेको नेपाल बालसाहित्य समाजका महासचिव विजयराज आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।
पत्रकार अधिकारीलाई रोटरी अवार्ड
रोटरी इन्टरनेसनल डिस्ट्रिक-३२९२ ले प्रदान गर्ने गरेको रोटरी जर्नो अवार्डको शिक्षा विधातर्फ गोरखापत्रका पत्रकार प्रकृति अधिकारी पुरस्कृत हुनुभएको छ।
कोहलपुरमा पुस्तक चर्चा तथा रचना वाचन कार्यक्रम
हाम्रो पूर्णिमा साहित्य प्रतिष्ठान कोहलपुरको आयोजनामा शनिबार पुस्तक परिचर्चा तथा रचना वाचन कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ।
-original-thumb.jpg)
एकल लोक गायन प्रतियोगिताको उपाधि चन्द्रालाई
तेस्रो लुम्बिनी एकल लोक गायन प्रतियोगिताको उपाधि बर्दियाकी चन्द्रा पोख्रेलले जित्नुभएको छ । प्रदेशभित्र रहेका गुमनाम प्रतिभा खोज्ने उद्देश्यसाथ राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरी गीत प्रतिष्ठान लुम्बिनी प्रदेशले प्रतियोगिता आयोजना गरेको हो ।
