परिवर्तन (कथा)
“ए छोरी ! ए छोरा ! कहाँ हो ? खाना पाकिसक्यो, खान आऊ । झट्टै आओ । झट्टै आओ ।” रजनीले छोरा र छोरीलाई बोलाउँदै रहिन् । रजनी १३ वर्षीया छोरी सपना र १५ वर्षीय छोरा राहुलकी आमा हुन् । तिनले आफ्ना छोरा र छोरीको खाना तयार पारिन् । तिनले धेरै बेरसम्म उनीहरू आउने प्रतीक्षा गरिरहिन् तर दुवै जनाको अत्तोपत्तो छैन । तिनलाई मनमनै रिस पनि उठ्यो । तिनी आफैँसँग कुरा गर्न थालिन् कहिले सुध्रिने होला मेरा छोराछोरी ? यसो केही भन्न खोज्यो रिसाएर खानै नखाई हिँडिहाल्छन् । नभनम् भनेको एउटा पनि टेर्दैनन् । रजनीले आफ्नो टाउकोमा ठोक्दै फेरि भन्न थालिन्– “यो मेरो अभागी
समृद्धि सपनाका सूत्र
अदेशभित्र अब केही हुँदैन भन्ने निराशाको बादल अहिले आमयुवामा छाएको छ । अलिकति हुनेखाने परिवारका छोराछोरी विद्यालय शिक्षा पूरा गरेपछि अध्ययनका नाममा देश छोड्ने तारतम्यमा दिनरात लागिरहेका छन्, छोड्दै छन् । विदेश अध्ययनका लागि वर्षमै खर्ब रुपियाँ बाहिरिँदो छ । अध्ययनमा जान नसक्नेहरू श्रम गन्तव्य मुुलुकमा पुग्न आतुर छन् । देशभित्र रोजगारीको बजार असाध्य साँघुरिएको छ । अर्थतन्त्र शिथिल छ र आर्थिक वृद्धिलाई उच्च मुद्रास्फीतिको फैलिँदो वृक्षले सेपिलो बनाउँदै छ । देशभित्रै आर्थिक तथा सामाजिक विकास गरेर हाम्रो भविष्य हामी आफैँले खोज्नु पर्छ भन्ने वाणी मधुरो हुँदै छ । यस्तो बेला सिन्कोको
जहाँ जान्छु त्यहीँ श्रीराम
हाम्रो मुख्य गन्तव्य राम जन्मभूमि । हामी चढेका भाडाका टेम्पोहरू तीव्र गतिमा कुदे र निश्चित स्थानमा पुगेर अडिए । गाइड अगाडि लागे, हामी पछिपछि । किन किन आज मेरो स्वास्थ्य स्थितिमा प्रतिकूल अवस्था देखिएको छ । हिजोदेखि नै रुघाखोकीले आफ्नो वर्चस्व देखाउन थालेको हो, आज हल्का टाउको पनि दुख्दै छ र शरीरको तापक्रम पनि बढेको अनुभव हुँदै छ ।
डा. उप्रेतीलाई लेखन पुरस्कार
यस वर्षको ‘प्रसिद्ध कणेल स्मृति विकास लेखन राष्ट्रिय पुरस्कार’ २०८० विकास अभियन्ता तथा लेखिका डा. अरुणा उप्रेतीलाई प्रदान गरिने भएको छ। महिला अधिकारका सवाल तथा पोषणसम्बन्धी बहुआयामिक विषयमा लामो समयदेखि कलम चलाई विभिन्न पुस्तकसमेत प्रकाशन गरेकी डा. उप्रेतीले नेपाली रैथाने खानाको प्रवर्धन गरी पत्रु खाना नियन्त्रण गर्नुपर्ने कुरामा समेत नागरिक चेतना जगाउँदै आउनुभएको छ। नेपानको २९ औँ वार्षिक साधारण सभाको अवसर पारेर भदौ २३ गते शनिबार काठमाडौँमा उहाँलाई उक्त पुरस्कार अर्पण गरिने नेपानका अध्यक्ष डा. अनोज क्षेत्रीले बताउनुभयो। पुरस्कारको राशि १० हजार रुपियाँ रहेको छ।
कलिङ साहित्य महोत्सव सुरु
काठमाडौँ कलिङ साहित्य महोत्सवको दोस्रो संस्करण शुक्रबार सुरु भएको छ। तीन दिनसम्म चल्ने महोत्सवको उद्घाटन गर्दै परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउदले महोत्सवले सांस्कृतिक आदानप्रदानको मञ्चका रूपमा काम गर्ने बताउनुभयो। उहाँले भन्नुभयो, “यो महोत्सवले नेपालको सभ्यता, ज्ञान र संस्कृतिलाई संसारभरि फौलाउन मद्दत गर्ने छ।”
‘विधागत पत्रकारिता’ हाते पुस्तक सार्वजनिक
बागमती प्रदेश सञ्चार रजिष्ट्रार कार्यालयले प्रकाशित गरेको पुस्तक शुक्रबार सार्वजनिक भएको हो। बागमती प्रदेशका आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री मन्त्री गङ्गानारायण श्रेष्ठ, सचिव ध्रुव गैडा, सञ्चार रजिष्टार रेवती सापकोटा र वरिष्ठ पत्रकार रामकृष्ण रेग्मीले संयुक्त रुपमा पुस्तक सार्वजनिक गर्नुभएको हो।
गुँड (कथा)
एसएलसीपछि दीनानाथको छोरा भूषण घर बसेन । छोराले गाउँमै पढोस् भन्ने भित्री चाहना थियो । तर आफूले पढ्न पाइएन, छोराले राम्ररी पढोस् भन्ठानी दीनानाथले छोरालाई सहर पठाएका थिए । हिँड्ने बेला
चौँरीधापदेखि दोर्पुसम्म
चौँरीधापकी चौँरीगोठाल्नी दिदीसित छुट्टिएर अघि बढेपछि केही बेरमा आइपुग्यो ‘धापडाँडा’ चुइयाँथान भन्ने बस्ती । यहाँ आइपुग्दा हामीले समुद्रतलदेखि एघार ह
स्मृतिग्रन्थ : प्रारम्भिक मिमांशा
समय समयमा पत्रपत्रिकामा स्मृतिग्रन्थ लोकार्पणको समाचार छापिने गरेको छ । यस्ता कार्यव्रmममा सम्बन्धित व्यक्तिले समाजमा गरेको योगदानको
शुक्रबार रायमाझी साङ्गीतिक साँझ
गायक नारायण रायमाझी पहिलो पटक एकल साङ्गीतिक साँझमा प्रस्तुत हुने भएको छ । शुक्रबार काठमाडौँको कमलादीस्थित प्रज्ञा–प्रतिष्ठानमा रायमाझीको प्रत्यक्ष प्रस्तुति हुन लागेको हो । ‘नारायण रायमाझी साङ्गीतिक साँझ–२०८०’ नाम दिएर राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठानले यस कार्यक्रमको आयोजना गरेको हो । गायक एवं सफल चलचित्र निर्देशक समेत रहनुभएका रायमाझीको यो जीवनकै पहिलो एकल साङ्गीतिक कार्यक्रम हुने छ । साङ्गीतिक साँझमा तीन चरणको प्रस्तुति रहने छ । एउटा चरणमा गीतिनाटक (अपेरा) प्रस्तुत हुने छ । यसमा रायमाझीका गीतलाई दर्शकले नृत्य र अभिनयमा समेत हेर्न पाउने छन् ।
चिन्न नसक्दा
स्कुलमा पढ्दाको साथी किरणलाई भेट्न म उसको घरमा पुगेँ । किरणकी आमाले “कसलाई भेट्न आउनुु भो नि ?” भनेर सोधिन् । मैले “किरणलाई भेट्न आएको हुँ आमा” भनेँ । “किरण अहिले नुहाउँदै छ,”
रोचक शैलीमा समाजको यथार्थ चित्रण
नेपाली साहित्यमा परिचित नाम हो सुरेश कुमार भट्ट । उनको नवीन कृति साइनु लोक काव्य बजारमा आएको छ । रचनाकारले यस कृतिमा नेपाली समाजमा छरिएर रहेका विविध सूक्ति, आहान
‘विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाका कविता’ माथि छोटो विवेचना
विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला नेपाली राजनीति क्षेत्रमा सर्वपरिचित व्यक्तित्व हुन् । राजनीति क्षेत्रको तुलनामा साहित्यमा उनको परिचय स्थापित भएर पनि साँघुरो रहेको देखिन्छ ।
राष्ट्रपतिद्वारा राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार तथा दीर्घ साधना सम्मान प्रदान
चलचित्र विकास बोर्डको आयोजनामा ‘राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार तथा दीर्घ साधना सम्मान २०८०’ सम्पन्न भएको छ ।
गीत
जतन गरी माया राख्ने भण्डार हौ तिमी नाजुक मेरो हृदयको उद्गार हौ तिमी
बिपी साहित्य महोत्सवको तयारी
नेपाली कांग्रेसले आगामी २४ गतेदेखि तीन दिनसम्म बिपी साहित्य महोत्सव २०८० आयोजना गर्ने भएको छ । हरेक वर्ष भदौ २४ गते बिपी जन्मजयन्ती मनाउँदै आएको पार्टीले यस वर्षको ११० औँ जन्मजयन्ती भने तीन दिनसम्म महोत्सवका रूपमा नै मनाउने निर्णय गरेको पार्टीको सूचना सञ्चार तथा प्रचार विभागले सोमबार आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइएको हो । प्रचार विभागका प्रमुख मीन विश्वकर्माका अनुसार पार्टीको साउन २ देखि १० गतेसम्म भएको केन्द्रीय समितिको बैठकले नै यस वर्ष बिपी जन्मजयन्तीलाई महोत्सवका रूपमा मनाउने निर्णय भएको स्पष्ट पार्नुभयो ।
गुरुङलाई मातृभूमि राष्ट्रिय सम्मान
मातृभूमि साहित्य समाज मकवानपुरले हरेक दुई वर्षमा प्रदान गर्दै आएको मातृभूमि राष्ट्रिय सम्मान २०८० बाट संस्कृतिविद् प्राडा जगमान गुरुङलाई प्रदान गर्ने भएको छ । नेपाल र नेपालीलाई चिनाउन महत्वपूर्ण योगदान पु-याउने व्यक्ति वा सङ्घ संस्थालाई प्रदान गर्दै आएको सम्मान नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानको पूर्वउपकुलपतिसमेत रहनुभएका गुरुङलाई आगामी असोज ६ गते हेटौँडामा आयोजना गरिने कार्यक्रममा समर्पण गर्ने निर्णय गरेको समाजले जनाएको छ । संस्थाले आफ्नै
वरिष्ठ संगीतकर्मी ‘गोविन्द ह्यूमत’ एकल साँझ समापन
नेपाल भाषाका वरिष्ठ संगीतकर्मी तथा गायक गोविन्द ह्यूमतको एकल प्रस्तुती कार्यक्रम समापन भएको छ । कीर्तिपुरको पाँगास्थित सिनेप्लेक्समा सोमबार गोविन्द ह्यूमल सनिल – ११४३ एकल साँझ कार्यक्रम सम्पन्न भएको हो । उहाँले दर्जनभन्दा बढी १५ वटा नेपाल भाषाको गीतमा संगीत एवम् गायन प्रस्तुत गर्नुभयो ।
डा. बालकृष्ण शाहको ‘गर्भको गर्व’ लोकार्पण
प्रसूति तथा स्त्रीरोग विशेषज्ञ डा.बालकृष्ण साहको गैरआख्यान ‘गर्भको गर्व’ लोकार्पण भएको छ ।
‘अनुपम देवता’ उपन्यास पाठकबिच लोकप्रिय
उपन्यास समाजका अध्यक्ष तथा वरिष्ठ उपन्यासकार शङ्कर भारतीद्वारा रचित उपन्यास ‘अनुपम देवता’को तेस्रो संस्करणको अन्तरक्रिया सम्पन्न भएको छ ।
पठनीय एवं सङ्ग्रहणीय कृति
हरिराज भट्टराईद्वारा लिखित ‘गीत, कुत्ता र कोर्ट’ कथा सङ्ग्रहमा बत्तिस वटा कथाहरू छन् । कथाकार भट्टराईको लेखनकला अत्यन्तै आकर्षक, उत्कृष्ठ छ । सङ्ग्रहको नामकरण रहेको सातौँ कथामा आँखा पुगे ।
सूर्यबहादुर थापाको नौ दशक
प्रस्तुत पुस्तक सूर्यबहादुर थापाले आफ्नै जीवनको अनुभूतिलाई फरक धारमा चित्रण गरिएको निबन्धात्मक शैलीमा छ । यसमा पाँच व्यवस्था, पाँच राजा र पाँच पटक प्रधानमन्त्री बनेको त्रिवेणी पाइन्छ । आफ्नो मानसपटलमा गहिरो छाप बनेर वर्षाैं बसेका कालजयी घटना, दृश्य–परिदृश्य, परिवेश पात्रलाई टपक्क टिपेर सिर्जनात्मक, अर्थपूर्ण र भावपूर्ण अभिव्यक्तिलाई लेखनको माध्यमबाट गणेश पौडेलले उतारेका छन् ।
परम्परागत पहिरनमा युवा पुस्ताको आकर्षण
हिमाली जिल्ला हुम्लामा युवा पुस्ताका महिलामा परम्परागत पहिरनप्रति आकर्षण बढ्न थालेको छ । यसको संरक्षण र प्रवर्धनका लागि अघिल्लो पुस्ताका महिलाले यसलाई अनिवार्य लगाउनैपर्ने परिस्थिति सिर्जना गर्दा विस्तारै नयाँ पुस्ताका युवती पनि स्वतःस्फूर्त रूपमा यो पहिरनप्रति आकर्षित हुन थाल्नुभएको हो ।
श्रेष्ठलाई विष्णु–नाति फोटो पत्रकारिता पुरस्कार
फोटा पत्रकार नरेश श्रेष्ठ आइतबार विष्णु–नाति फोटो पत्रकारिता पुरस्कार ११४३ बाट सम्मानित हुनुभएको छ । विष्णु–नाति फोटो पत्रकारिता पुरस्कार फोटो पत्रकारका रूपमा चार दशकभन्दा बढी समय बिताइसक्नुभएका गोरखापत्रका पूर्वफोटो पत्रकार नातिकाजी महर्जनले स्थापना गर्नुभएको हो ।