कौसीमा बिहेको चटारो
कथा घेराको प्रस्तुति नाटक ‘वेडिङ एल्बम’ राजधानीको टेकुस्थित कौसी थिएटरमा असोज ४ देखि मञ्चन हुने भएको छ । दक्षिण एसियाली पितृसत्तात्मक समाजमा निहित विरोधाभाषहरू समेटी भारतीय नाटककार गिरीश कर्नाडद्वारा लिखित ‘वेडिङ एल्बम’ को अनुवाद तथा निर्देशन आकाङ्क्षा कार्कीले गर्नुभएको छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिमा बिपीको स्थान उच्च र सन्तुलित
विभिन्न राजनीतिक दलका नेताले अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिमा बिपीको स्थान निकै उच्च रहेको र कूटनीतिक क्षेत्रमा सन्तुलित योगदान रहेको धारणा व्यक्त गरेका छन् । पूर्वप्रधानमन्त्री तथा नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईले बिपीले लिएको परराष्ट्र नीति सन्तुलित भएको र आज पनि त्यसको सान्दर्भिकता उत्तिकै रहेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “माक्र्स र गान्धीको बिचारबाट प्रभावित बिपीको बिचारमा माक्र्सवाद र गान्धीको आर्थिक समाजवाद र अहिंसावादी व्यवहार झल्किन्छ ।” बिपीलाई २०१७ सालमा प्रधानमन्त्रीबाट हटाउन देशभित्रकै सामन्तवर्ग र विदेशी शक्तिको साथ र उक्साहटमा तत्कालीन राजा महेन्द्रले भूमिका खेलेको विश्लेषण पूर्वनेता भट्टराईको रहेको छ ।
‘बिपीको सन्तुलित परराष्ट्र नीति आज पनि उत्तिकै उपयोगी’
नेपाली कांग्रेसका संस्थापक एवं प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाको अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिमा उच्च स्थान र कूटनीतिक क्षेत्रमा सन्तुलित योगदान रहेको विभिन्न राजनीतिक दलका शीर्ष नेताहरूले बताउनुभएको छ ।
हास्यव्यङ्ग्यकार चट्याङलाई वासुदेव लुइँटेल पुरस्कार अर्पण
हरेक दुई वर्षमा प्रदान गरिँदै आएको ‘वासुदेव लुइँटेल पुरस्कार’ २०७९ का लागि हास्यव्यङ्ग्यकार चट्याङ मास्टरलाई अर्पण गरियो । यो पुरस्कारले सम्मानित उहाँ सत्रौँ हास्यव्यङ्ग्यकार हुनुहुन्छ ।
गीत
सोच्दा सोच्दै बिर्सने पनि क्षणहरू हुन्छन् जिन्दगीमा
‘बिपी व्यक्ति एक, व्यक्तित्व अनेक’
प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका संस्थापक नेता स्वर्गीय बिपी कोइरालाको ११० औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा नेपाली कांग्रेसले सानेपास्थित बिपी स्मृति भवनमा आयोजना गरेको बिपी साहित्य महोत्सव आइतबार सुरु भएको छ । तीन दिनसम्म चल्ने महोत्सवको पहिलो दिन सञ्चालन भएको विभिन्न सत्रमा बिपीको जीवनका विविध पक्ष; सामाजिक, आर्थिक तथा धार्मिक सांस्कृतिक दृष्टिकोणसहित समाज रूपान्तरणमा उहाँले पु-याउनुभएको योगदानका बारेमा लेखक, साहित्यकार, समालोचकहरूले सूक्ष्म तरिकाले विश्लेषण प्रस्तुत गर्नुभएको छ ।
नइका पाँच कृति लोकार्पण
वानीरा फाउन्डेसनका संस्थापक तथा संरक्षक शङ्कर गिरीले नइ प्रकाशनबाट प्रकाशित पाँच वटा कृतिको लोकार्पण गर्नुभयो।
बिपी साहित्य महोत्सव सुरु
ललितपुरस्थित नेपाली कांग्रेसको पार्टी केन्द्रीय कार्यालयमा आजबाट बिपी साहित्य महोत्सव सुरु भएको हो । महोत्सवको उद्घाटन पूर्व प्रधानमन्त्री एवं नेपाली कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले गर्नुभयो ।
चार मुक्तक
बाँचुन्जेली छिःछिः दुरदुर मरेपछि हाम्रो हुन्छ मान्छेको मन आजभोलि किन यति चाम्रो हुन्छ
आजदेखि सुरु हुँदै बिपी महोत्सव
प्रथम जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री तथा नेपाली कांग्रेसका संस्थापक नेता विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाको ११० औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा नेपाली कांग्रेसले आयोजना गर्न लागेको ‘बिपी साहित्य महोत्सव’ आइतबार सुरु हुँदै छ । ललितपुरको सानेपास्थित बिपी स्मृति भवनमा तीनदिने महोत्सवको पहिलो दिन बिहान १० बजे प्रजातन्त्रका लागि भएको हवाईजहाज अपहरणको वृत्तचित्र देखाइने छ । ११ बजे पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवाले महोत्सवको उद्घाटन गर्नुहुने महोत्सव तयारी समितिले जानकारी दिएको छ ।
सम्झनामा साहित्यकार राजापुरी
राजापुर साहित्य प्रतिष्ठानले शनिबार प्रसिद्ध साहित्यकार स्वर्गीय प्रकाश राजापुरीको ८५ औँ जन्मजयन्तीका अवसरमा श्रद्धाञ्जली समारोहको आयोजना गरेर उहाँको योगदानबारे चर्चा गरेको छ । कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका प्राज्ञ सभा सदस्य महानन्द ढकालले स्वर्गीय राजापुरीको साहित्यिक व्यक्तित्वबाट आजको पुस्ताले प्रेरणा लिनुपर्ने बताउनुभयो ।
मण्डलामा ‘दमिनी भिर’
मण्डला थिएटरमा नाटक ‘दमिनी भिर’ मञ्चन सुरु भएको छ । इँगिहोपो कोइँच सुनुवारको परिकल्पना तथा निर्देशनमा बनेको नाटक राजन मुकारुङको उपन्यास दमिनी भिरमा आधारित छ । यो उपन्यास मदन पुरस्कार २०६९ बाट पुरस्कृत भएको थियो । थैली इन्टरटेनमेन्टको सहकार्यमा नाटक तयार भएको हो । साहित्यकार मुकारुङको लेखनमा निर्माण गरिएको यो पाँचौँ नाटक हो । यसअघि उनको लेखनमा ‘घुम्रिएको कपाल’, ‘जोखाना’, ‘हेच्छाकुप्पा’ र ‘खुवालुङ’ मञ्चन गरिएको थियो ।
कवितामार्फत स्वतन्त्रताको आराधना
विषयवस्तुको विविधता हुँदाहुँदै पनि मूल रूपमा कवि सुष्मा दाहालले आफ्नो पहिलो कविता सङ्ग्रह ‘मध्यान्तर’मा नेपाली समाजमा महिला हुनुको नियतिभित्र लुकेका सूक्ष्म पहेलीलाई मुखरित गर्नुभएको छ । पूर्वी पहाड तेह्रथुममा जन्मी हुर्कनुभएकी
पाँच मुक्तक
एक आलोचना नगर्नूस्, जयजयकार पनि नगर्नूस् कृतघ्नलाई कुनै, स्वागत सत्कार पनि नगर्नूस् अहिले संवेदना मरेको यो सङ्कटकालीन समयमा
बिपीको बकपत्र
जब मातृभूमिको सेवा शिरमाथि लिएँ
मुक्तक
कामको चापले बाह्रैै महिना फुर्सद भएन राम्रो सोच्दै भलो गर्नेको याद आएन
महाग्रन्थमा विचरण गर्दा
नेपाली राजनीति शास्त्रका पुस्तकालय प्राध्यापक कृष्ण खनालद्वारा लिखित ‘विश्वेश्वरप्रसाद कोइराला– चेतना, चिन्तन र राजनीति’ यस शताब्दीको नेपाली राजनीति, संस्कृति, विचार, विकास, मनोविज्ञान, इतिहास, भूसंवेदनशीलतामा
घर घरमा ‘अष्टिम्की चित्र’
नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठान र कैलालीको जानकी गाउँपालिकाको संयुक्त आयोजनामा भएको ‘थारु लोक चित्रकला तथा मूर्तिकला प्रशिक्षण कार्यशाला’ सम्पन्न भएको छ
अनुभूति र संवेदनाका कविता
‘किमोथेरापी’ पछि ‘शब्दथेरापी’ मा लागेकी शान्ति शर्मा पछिल्लो छिमलकी परिचित स्रष्टा हुन् । कविता, गीत, गजल र मुक्तकमा सव्रिmय शर्माले ‘अम्लान फूल’ गजल सङ्ग्रह (२०७४) र ‘
पुरस्कार वितरण
नेपालभाषा मिसा खलः स्थापनाको ३४ औँ वर्ष प्रवेश गरेको उपलक्ष्यमा जगतसुन्दर ब्वनेकुथि काठमाडौँले विभिन्न कार्यक्रम आयोजना गरेको छ । उक्त अवसरमा संस्थाले नेपाल भाषाका साहित्यकार तथा प्राध्यापक राजा शाक्यलाई सम्मान गरेको छ । वरिष्ठ समाजसेवी एवं उद्योगपति अम्बिका श्रेष्ठले उहाँलाई सम्मानपत्र प्रदान गर्नुभयो ।
राष्ट्रपति पौडेलद्वारा उत्कृष्ट १० कवि पुरस्कृत
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले राष्ट्रिय कविता महोत्सव २०८० का उत्कृष्ट १० जना कविहरूलाई बिहीबार पुरस्कार प्रदान गर्नुभएको छ ।
स्रष्टा सम्मान पुरस्कार २०८० : राजेश्वर नेपालीसहित १५ जनालाई प्रदान गरिने
मानव अधिकार तथा शान्ति समाजले स्रष्टा सम्मान अभियानअन्तर्गत स्थापित पुरस्कारहरूद्वारा १५ जना स्रष्टाहरूलाई सम्मानित गर्ने निर्णय गरेको छ । यस क्रममा वर्ष २०८० को महाप्रसाद रिजाल लोकतन्त्र स्रष्टा सम्मान स्रष्टा राजेश्वर नेपाली (धनुषा)लाई प्रदान गर्ने निर्णय गरिएको छ ।
नौ जना महिलालाई अनेसास नवरत्न पुरस्कार
अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजले नौ जना महिलालाई नवरत्न पुरस्कारले सम्मान गर्ने भएको छ । नेपाली साहित्य, कला, संस्कृति र समाज सेवाका क्षेत्रमा अतुलनीय योगदान पुर्याएका नौ जना विशेष महिला व्यक्तित्वलाई नगद दुई सय पचास डलरसहित सम्मानपत्रले सम्मानित गर्न लागेको हो ।
कृष्णमुरारी गौतमलाई ‘वासुदेव लुइँटेल पुरस्कार’ प्रदान गरिने
विसं २०७९ सालको वासुदेव लुइँटेल पुरस्कार हास्यव्यङ्ग्य लेखक चट्याङ माष्टर अर्थात् कृष्णमुरारी गौतमलाई प्रदान गरिने भएको छ ।