सिर्जना खत्री
औलोको जोखिममा दुई करोड
नेपालमा विभिन्न जिल्लामा बसोबास गर्ने करिब दुई करोड जनसंख्या औलोको रोगको जोखिममा रहेका छन् ।
‘समस्या आउन नदिन बेलैमा आँखाको उपचार’
विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकाको आँखा जाँच गराउन चिकित्सकको सुझाव छ । आँखा रोग विशेषज्ञ डा.सञ्जीव भट्टराईले विद्यालय जाने उमेरका बालबालिकाको विद्यालय जानुभन्दा पहिले आँखा जाँच गराउन आग्रह गर्नुभयो ।
‘अटिजम हुने बच्चामा सञ्चारको समस्या’
पछिल्लो समय अटिजम भएका बच्चा जन्मिने दर बढ्दो छ। विश्वमा ३६ जना जन्मिएका बच्चामध्ये एक जना अटिष्टिक बच्चा जन्मिने चिकित्सकको भनाइ छ।
‘औषधी महँगो हुँदा हिमोफिलिया बिरामी पहुँच बाहिर’
नेपालमा हिमोफिलिया ‘रक्तस्राव’ का बिरामीको अवस्था निकै दयनीय छ। नेपाल सरकारले हिमोफिलियाका बिरामीलाई आवश्यक औषधी उपलब्ध नगराउँदा बिरामीको अवस्था दयनीय बनेको हो।
‘आँखा बचाउन दिनको तीन पटक सफा गरौँ’
पछिल्लो समय वायु प्रदूषण बढ्दैगएको छ । काठमाडौँ उपत्यकामा वायु प्रदूषण उच्च बिन्दुमा पुगेसँगै मानिसको स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पुगेको छ ।
राजनीतिक अस्थिरताको मारमा स्वास्थ्य क्षेत्र
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले २०८० मा दुईजना स्वास्थ्य मन्त्री पाएको छ। राजनीतिक अस्थिरताका कारणले गर्दा स्वास्थ्य क्षेत्रमा लक्ष्य अनुसार काम हुन नसकेको मन्त्रालयका प्रवक्ता डा.प्रकाश बुढाथोकी बताउनुहुन्छ।
प्रदूषणको जोखिममा बालबालिका र दीर्घ रोगी
पछिल्लो समय प्रदूषण बढ्दै गएको छ। ग्रामीण बस्तीमा भन्दा प्रदूषण सहरी क्षेत्रमा बढी देखिएको छ।
अफ्रिकी मुलुक जानेले लगाउनैपर्ने खोप ‘एल्लो फिभर’
सरकारले अफ्रिकी मुलुकमा जाने मानिसलाई लक्षित गर्दै एल्लो फिभरविरुद्धको खोप प्रदान गर्दैआएको छ । खोप जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला र शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालबाट एल्लो फिभर विरुद्धको खोप लगाउन सकिन्छ ।
घाँटी दुख्यो भनेर एन्टिबायोटिक खानु हुँदैन
घाँटी दुख्नासाथ धेरैले टन्सिल भएको अनुमान गर्छन्। वीर अस्पतालका वरिष्ठ नाक, कान र घाँटीरोग विशेषज्ञ प्रा.डा. दीप्रेन्द्र श्रेष्ठले सबै घाँटी दुखाई टन्सिल नभएको बताउनुहुन्छ।
बढ्दो कोरोना र फ्लु, सतर्कता अपनाउन चिकित्सकको सुझाव
मौसम परिवर्तनसँगै कोरोना फ्लु लगायतका श्वासप्रश्वाससम्बन्धी बिरामी बढ्दै गएका छन् । देशको एक मात्र सरुवा रोग अस्पताल शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा पछिल्लो केही हप्तादेखि यस्ता बिरामी बढ्दै गएको अस्पतालका ओपिडी इन्चार्ज शङ्कर पाण्डेले बताउनुभयो ।
‘डेङ्गु नियन्त्रण गर्न सबैको सहकार्य आवश्यक पर्छ ’
पछिल्लो समय डेङ्गु सङ्क्रमण जनस्वास्थ्यका रुपमा देखा पर्न थालेको छ । नेपालको केही वर्षको तथ्यांकले पनि डेङ्गु महामारीका रुपमा देखा पर्दै आएको देखाउँछ । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाको तथ्यांक अनुसार नेपालमा सन् २०१९ मा १७ हजार ९९२ जनामा डेङ्गु पुष्टि भएको थियो । त्यसैगरी, सन् २०२० मा ५३०, सन् २०२१ मा ५४०, सन्
‘बालबालिकाको कुरा सुनिदियो भने डिप्रेसनबाट टाढा राख्न सकिन्छ’
दिक्क लाग्ने, उदासीपन आउने,तनावले गर्दा दैनिक जीवनमा असर गरेमा डिप्रेसन भएको मान्न सकिने डा.ओझाको भनाइ छ । सेरोटोनिन रसायको कमीले गर्दा डिप्रेसन हुने डा.ओझा बताउनुहुन्छ ।
'होली खेल्नुभन्दा अगाडि मोइस्चराइजर क्रिमको प्रयोग गरौँ'
नेपाली समाजमा होली पर्व धूमधामसँग मनाउने प्रचलन बढ्दो छ । यो दिन बालबालिकादेखि वृद्ध वृद्धासम्म होलीको रङमा रङ्गिने गर्दछन् ।
क्षयरोग बिरामीको उपचारमा सफलता दर ९२ प्रतिशत
विश्व क्षयरोग दिवसको पूर्वसन्ध्यामा राष्ट्रिय क्षयरोग केन्द्रका निर्देशक डा.प्रज्वल श्रेष्ठले आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा ३७ हजार ४४७ क्षयरोगका बिरामी पत्ता लागेका जानकारी दिनुभयो ।
रोगबाट बच्न मुखको नियमित परीक्षण
मुख शरीरको प्रवेशद्वार मात्र नभई ऐना पनि हो । मुख स्वास्थ्यको सरसफाइ सम्बन्धी जनचेतना नहुँदा धेरै जटिल स्वास्थ्य समस्या निम्तने चिकित्सक बत्ताउँछन् ।
