व्यवसायीलाई करदाता शिक्षासम्बन्धी अभिमुखीकरण
जिल्लामा व्यवसाय सञ्चालन गर्दै आएका व्यवसायीहरुलाई करदाता शिक्षा सम्बन्धी अनुशिक्षण दिइएको छ । करका बारेमा जानकारी गराउनका लागि उद्योगी व्यवसायीबिच यो कार्यक्रम आयोजना गरिएको हो ।
प्रहरीको सुरक्षामा कामकाज गर्दै नागरपालिका
कालीकोट जिल्लाको खाँडाचक्र नगरपालिकामा प्रहरी तैनाथ गरिएका छन् । जनप्रतिनिधि र कर्मचारीका कारणले सेवाग्रही आक्रोसित भएपछि नगरपालिकाले प्रहरी सुरक्षामा कार्यालय सञ्चालन गर्न थालेको हो ।
पानी आउँदैन शुल्क तिर्नै पर्छ
जिल्ला सदरमुकाम गमगढीवासी हरेक वर्ष खानेपानीको समस्या भोग्दै आएका छन् । खानेपानीको व्यवस्थापनमा सरोकारवाला निकायको लापर्बाहीका कारण जिल्ला सदरमुकाम गमगढी बजार काकाकुल बन्दै गएको छ । जिल्ला सदरमुकामतर्फ बसाइँसराइ हुने क्रम बढेसँगै दिनप्रतिदिन खानेपानीको माग बढ्दो छ । यद्धपि हालसम्म सदरमुकाम गमगढीको खानेपानी आपूर्तिका लागि भरपर्दो पहल हुन सकेको छैन । बर्खाका बेलासमेत पानी अभाव हुने गरेकाले यहाँका बासिन्दा हिउँद, बर्खामै पीडित हुने गरेका छन् ।
सुर्खेतको बुलबुले ताल, डुङ्गामा सरर लगाउँ मायाजाल
सुर्खेतको बुलबुले तालमा इन्जिन डुङ्गा सञ्चालन गरिएको छ । तालभित्रको झार हटाएपछि मङ्गलबारदेखि औपचारिक रूपमा तालमा डुङ्गा सञ्चालन गरिएको हो । सुर्खेत उपत्यका नगर विकास समितिको मातहतमा रहेको सो तालमा दुई महिनाअघिदेखि बोटेबोरा नामक निजी कम्पनीले तीन वटा डुङ्गा सञ्चालन गरिरहेको थियो । मङ्गलबार कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री यामलाल कँडेलले औपचारिक रूपमा डुङ्गाको शुभारम्भ गर्नुभयो । सो क्रममा उहाँले कर्णाली प्रदेशमा पर्यटन क्षेत्रबाट मात्रै राम्रो रोजगारी उत्पादन गर्न सकिने भएकाले सरकारी तथा निजी क्षेत्रमा सँगसँगै हिँड्न अपिल गर्नुभयो ।
बस्ती रित्तिँदै, खेतबारी बाँझै
जिल्लाको भगवतीमाई गाउँपालिका–२ मा एक दशकअघि चालिसभन्दा बढी घरपरिवार बस्थे । अहिले त्यहाँ सात घरपरिवार मात्र बस्ने गरेका छन् । सुविधासम्पन्न तथा रोजगारीका अवसर मिल्ने ठाउँमा बसाइँसराइ सर्ने क्रमसँगै यस्तो अवस्था देखिएको हो । भगवतीमाई गाउँपालिका–२ का खड्क शर्माले भन्नुभयो, “हाम्रो वडाभरिका अधिकांश गाउँका घर खाली भइसकेका छन् । पहाडमा त कोही बस्न मान्दैनन् सबैको आँखा तराईतिर छ । पुराना घर जीर्ण छन् भने खेतबारी बाँझै छन् ।”
धितालका जनयुद्धकालिन पुस्तकको संवाद
जुम्ला निवासी वरिष्ठ पत्रकार मनऋषि धितालका जनयुद्धकालिन पुस्तकको संवाद गरिएको छ । काठमाडौँमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले विमोचित गर्नुभएको पुस्तकहरू गुफा प्रेसका चिठी, जेलयात्रा, गण्डकयात्रा, पिलियात्रा, राजमार्ग यात्रा, वेनियात्रा र आधार यात्रा पुस्तकको संवाद गरिएको हो ।
निजी क्षेत्रसँगको सहकार्यले नै विकासमा प्रतिफल आउँछ : मुख्यमन्त्री कँडेल
कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री यामलाल कँडेलले निजी क्षेत्रसँगको सहकार्यले नै विकासको प्रतिफल आउने बताउनुभयो ।
दानसाघु खोलामा पुल नहुँदा दैनिक जोखिममा स्थानीय
बाजुराको पुर्विउत्तर क्षेत्रमा पर्ने बुढीनन्दा नगरपालिकाको दानसाघु खोलामा पुल नहुँदा आउजाउमा निकै समस्या हुने गरेको छ । मार्तडी देखि कोल्टी सडक सुचारु भएको दश वर्ष पछि पनि दानसाघु खोलामा पुल निर्माण नहुँदा यहाँ चल्ले सवारी साधनालाई बर्खाको समय आउजाउमा समस्या हुने गरेको हो ।
सबै वडामा सडक पुर्याउने योजना छ
स्थानीय तहको दोस्रो निर्वाचन २०७९ मा जनप्रतिनिधिका रूपमा निर्वाचित सर्केगाड गाउँपालिकाका अध्यक्ष ठानबहादुर रोकाया जिल्लाका युवा जनप्रतिनिधि हुनुहुन्छ । दुई आर्थिक वर्षको बजेट निर्माणको अनुभव गर्नुभएका रोकायाले गाउँपालिकाको बजेट, नीति तथा कार्यक्रम उत्कृष्ट निर्माण गरे पनि कार्यान्वयन पक्ष भने कठिन भएको भोगाइ उहाँसँग छ । राष्ट्रिय सडक सञ्जालसँग नजोडिएका कारण विकासका लागि धेरै चुनौती रहेको ठम्याइ उहाँको रहेको छ । भौगोलिक विकटता, विकासको उग्र चाहना र कार्यान्वयन तहमा देखिने समस्या तथा समाधानका विषय समेटेर उहाँसँग गोरखापत्र दैनिकका हुम्ला समाचारदाता राजन रावतले गर्नुभएको कुराकानीको सारसङ्क्षेप :
विकासे बजेटमा जनप्रतिनिधिको मनोमानी
कालीकोटका स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिले विकासका कामको बजेट आफूखुसी खर्च गर्ने गरेका छन् । विकासे बजेटमा जनप्रतिनिधिले हस्तक्षेप गरी खर्च गर्ने गरेको पाइएको छ । यहाँको खाँडाचक्र नगरपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा खाना र नास्तामा मात्रै ७० लाख रुपियाँ खर्च गरेको देखिएको छ ।
फेरिँदै राउटे जीवनशैली
पछिल्ला दिनमा राउटे समुदायको जीवनशैली फेरिन थालेको छ । बसाइँसराइ, खानपिन तथा रहनसहन, रुचि तथा व्यवहारमा विगतको भन्दा फरक देखिन थालेको छ । प्रायः जसो चिसो महिनामा औल (बेसी) बस्ने र गर्मी महिनामा लेकमा बस्नु राउटे समुदायका विशेषता हुन् । राउटेलाई अहिले लेक र औलमा बस्नु एउटै जस्तो लाग्न थालेको छ । लेक र औलमा खासै भिन्नता महसुस नहुने गरेको राउटे समुदायका व्यक्तिहरूको अनुभव छ । जहाँ बसे पनि गर्मी हुने र पानी नपाइने समस्याले राउटे समुदाय खोलाका किनारमा बस्दै आएका छन् ।
कोहलपुर–सुर्खेत प्रसारण लाइन निर्माण गर्न नौ महिना म्याद थप
कोहलपुर–सुर्खेत एक सय ३२ केभी प्रसारण लाइनको म्याद पुनः नौ महिना थप गरिएको छ । आयोजनाको सम्झौता २०८१ पुस १६ गतेसम्मका लागि थप गरिएको आयोजना प्रमुख रवि चौधरीले बताउनुभयो । रु ७० करोडमा ठेक्का पाएकोे भारतीय निर्माण कम्पनी आरएस इन्फ्राप्रोजेक्ट प्रालिले २०७७ असारदेखि काम सुरुआत गरेको थियो ।
डोल्पाको दुनै बजार र भेरी नदी
डोल्पाको सदरमुकाम दुनै बजारको बीच भाग भएर बगिरहेको भेरी नदी । वर्षायाममा नदीको बहाव उच्च भएपछि सदरमुकाम दुनै बजार जोखिममा पर्ने गरेको छ ।
लिमीमा उवा छर्ने चटारो
नाँम्खा गाउँपालिका-६ को हिमालपारिको गाउँ लिमीका तीन गाउँलाई यतिबेला उवा छर्ने चटारो छ । सदा झैँ यस वर्ष लिमीवासीले दुई महिनापछि उवा छर्ने गरेको पाइएको हो ।
तोकिएकै मितिमा १०औँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता हुन्छ : मन्त्री श्रेष्ठ
आगामी मङ्सिरमा हुने १० औँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिताको लागि खेल पूर्वाधारको स्थिति बुझ्न युवा तथा खेलकुद मन्त्रालयको टोली सुर्खेत आइपुगेको छ ।
‘भूकम्पपीडितलाई फेरि पीडित बनायो’
भूकम्प प्रभावित जिल्ला रुकुमपश्चिमका स्थानीय सरकार, राजनीतिक दल र सरोकारवाला निकायका प्रमुखले सङ्घीय सरकारले दिएको आश्वासन पूरा गर्नुपर्ने बताएका छन् । राष्ट्रिय सभाको सार्वजनिक नीति तथा प्रत्यायोजित विधायन समितिले जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा आयोजना गरेको भूकम्प प्रभावित क्षेत्रको पुनर्निर्माणसम्बन्धी सरकारी आश्वासन कार्यान्वयनको अवस्थासम्बन्धी छलफल कार्यक्रममा सहभागीले सङ्घीय सरकारले भूकम्पपीडितका लागि गरेका प्रतिबद्धताको बेवास्ता गरेको आरोप पनि लगाएका छन् ।
मुसिकोटमा जीप दुर्घटनाः तीनको मृत्यु, तीन जना घाइते
रुकुम पश्चिमको मुसिकोट नगरपालिका–१ स्थित नेपानेमा बोलेरो गाडी दुर्घटना हुँदा तीन जनाको मृत्यु भएको छ भने तीन जना घाइते भएका छन् । मुसिकोट–१ खलङ्गाबाट बाँफिकोट गाउँपालिका–४ स्थित छिनखेत जाँदै गरेको कर्णाली प्रदेश २००१ च ०४१३ नम्बरको बोलेरो आइतबार बेलुकी दुर्घटनामा परेको थियो ।
कर्णालीको झोलुङ्गे पुलमा अड्किएका खच्चडको उद्धार
कर्णाली नदीमा रहेको झोलुङ्गे पुलको जाली लत्रिँदा बिच भागमै अड्किएका ११ खच्चडको जीवितै उद्धार गरिएको छ । दुई खच्चडको भने मृत्यु भएको छ ।
अज्ञात रोगले २३ भेडा मरे
जिल्लाको हिमा गाउँपालिकामा अज्ञात रोगले भेडा मरेका छन् ।
वर्षौँदेखि विद्यालय नै नगई तलब भत्ता बुझ्ने शिक्षक
शिक्षकहरू विद्यालय जाँदैनन् गए पनि विद्यार्थीलाई पढाउँदैनन् यो नेपालको शिक्षा क्षेत्रको विकृति हो । अधिकांश शिक्षकहरू राजनीति गर्छन् अनि ठुला नेताकै आर्सीवाद लिँदै शैक्षिक क्षेत्र डामाडोल बनाउँदै आएका छन् ।
मुक्त हलियाका समस्या समाधान गर्न माग
कर्णाली प्रदेश सरकारका सामाजिक विकासमन्त्री वीरबहादुर शाहीले आगामी वर्षको नीति, कार्यक्रम तथा बजेटमा मुक्त हलियालाई पहिलो प्राथमिकता दिएर काम गर्ने बताउनुभएको छ । शनिबार वीरेन्द्रनगरमा आयोजित कर्णाली प्रदेश सरकारको आगामी वर्षको नीति, कार्यक्रम र बजेटमा मुक्त हलियाका समस्या सम्बोधनका लागि प्रदेशस्तरीय अन्तरसंवाद कार्यक्रममा उहाँले सो कुरा बताउनुभएको हो । सरकारको आगामी नीति, कार्यक्रम र बजेटमा मुक्त हलियाका समस्या समाधान गर्न लोपोन्मुख तथा सीमान्तकृत समुदायका लागि जीविकोपार्जन र आयआर्जन कार्यक्रम सञ्चालन कार्यविधि २०८० जारी गरिएको जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “हामीले जारी गरेको कार्यविधिले मुक्त हलियाका समस्या समाधान गर्ने विश्वास लिएका छौँ । मन्त्रालयबाट प्रवाह गरिने कार्यक्रममा समेत यो वर्गलाई उचित सम्बोधन गर्छौं ।”
बालविवाह घट्दो क्रममा
सामाजिक, शैक्षिक, आर्थिक र स्वास्थ्यका दृष्टिले हानिकारक संस्कार मानिएको बालविवाह राष्ट्रिय रूपमै घट्दो क्रममा रहेको पाइएको छ । जनगणना २०६८ को तुलनामा २०७८ मा बालविवाह राष्ट्रिय रूपमै घटेको पाइएको हो । महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिक मन्त्रालयले सुर्खेतमा आयोजना गरेको बालविवाह अन्त्यका लागि राष्ट्रिय रणनीतिको मसौदामाथि पृष्ठपोषण लिँदै राष्ट्रिय रूपमै बालविवाह घट्दो क्रममा रहेको जानकारी दिएको छ । मन्त्रालयका उपसचिव दीपक ढकालले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै जनगणना २०६८ को तुलनामा जनगणना २०७८ मा करिब १४ प्रतिशतले बालविवाह घटेको बताउनुभयो । २०७८ मा १८ वर्षदेखि २० वर्षभित्र बालविवाह गर्ने ३४.४ प्रतिशत रहेको छ । यस्तै १५ देखि १७ वर्षभित्र हुने बालविवाह २२ प्रतिशत, १० देखि १४ वर्षभित्र हुने बालविवाह सात प्रतिशत रहेको छ ।
कर्णाली प्रदेशको नीति र कार्यक्रम बहुमतले पारित
शनिबार बसेको प्रदेश सभाको बैठकले जेठ २३ गते बुधबार प्रदेश प्रमुख तिलक परियारले प्रस्तुत गर्नुभएको नीति तथा कार्यक्रम बहुमतले पारित गरेको हो ।
सुर्खेतमा श्रमाधान मेला: रोजगारी पाउने आसमा युवा
शनिबार दिउँसो दैलेखको नौमुले गाउँपालिकाका सविन थापा वीरेन्द्रनगरमा सञ्चालन भइरहेको श्रमाधान रोजगार मेलामा भेटिनुभयो । हुन त उहाँ वैदेशिक रोजगारीको सिलसिलामा विगत एक दशकदेखि मलेसिया जाने–आउने गर्नुभएको छ ।
रास्कोट नगरको मनपरी : गाडी भाडा र इन्धनमा ६१ लाख खर्च
कालीकोट जिल्लाको रास्कोट नगरपालिकाले कर्मचारी नियुक्ति सरुवा, बढुवामा मात्र होइन आर्थिक कारोबारमा समेत मनपरी गरेको प्रमाण फेला परेको छ।
