संरक्षण पर्खंदै लुमरेङकोट
दक्षिण पर्वतको विहादी गाउँपालिकामा अवस्थित ऐतिहासिक महत्त्व बोकेको लुमरेङकोट संरक्षणको पर्खाइमा छ । ऐतिहासिक, धार्मिक र पर्यटकीय गन्तव्य बनाउन सकिने सम्भावना रहेको लुमरेङकोट प्रचारप्रसार, संरक्षण र पूर्वाधार अभावमा ओझेलमा परेको हो । नेपाल एकीकरणपूर्व चौबिसे राज्यकालमा शक्तिशाली मानिने लुमरेङकोटमा अहिले पनि हातहतियारदेखि तरबारको आक्रमणबाट बच्न ढालका रूपमा प्रयोग हुने सामग्री छन् । ती ऐतिहासिक तथा पुरातात्त्विक सामग्री संरक्षण अभावमा हराउने खतरा बढेको छ । भुरे राजाको दरबार रहेको लुमरेङकोट बाइसे चौबिसेकालमा शक्तिशाली मानिन्थ्यो । यहाँ अहिले मन्दिर र सत्तल रहेको छ । सत्तलको एउटा दराजमा युद्धमा प्रयोग भएका दरबार, खुँडा, गैँडाको छालाबाट बनेका ढाल छन् । यी सामग्री रङरोगन गरिएकाले तिनको ऐतिहासिकता भने हराएको छ ।
मादी नदीमा पुल निर्माण धमाधम
नेपालमै पहिलो पटक चार लेनको पुल निर्माणको काम तनहुँमा भइरहेको छ । पृथ्वीराजमार्गमा पर्ने व्यास नगरपालिकाको वडा नम्बर ४ को दमौली बजार र वडा नम्बर ५ को चापाघाट जोड्ने मादी नदीमा धमाधम पुल निर्माण भइरहेको छ । यो पृथ्वीराज मार्गको सबैभन्दा लामो पुल पनि हो ।
विद्यार्थीलाई शैक्षिक सामग्री र विद्यालयलाई इन्टरनेट
नेपाल टेलिमकमको संस्थागत सामाजिक उत्तरदायित्वअन्तर्गत स्याङ्जाको कालीगण्डकीका विभिन्न विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीलाई शैक्षिक सामग्री प्रदान गरिएको छ । साथै विभिन्न विद्यालयमा निःशुल्क इन्टरनेट जडान गरिएको छ ।
नदीले बगाउँदा बालक बेपत्ता
तनहुँमा मादीनदीले बगाउँदा एक बालक बेपत्ता भएका छन् । व्यास नगरपालिका–३ देउरालीनगर, दमौली निवासी १५ वर्षीय रोनाल्ड थापा वेपत्ता भएको प्रहरीले जनाएको छ ।
तनहुँमा ४३ जनाले लिए गैर आवासीय नागरिकता
तनहुँमा ४३ जनाले गैरआवासीय नेपाली नागरिकता लिएका छन् । नौ महिला र ३४ पुरुषले गैरआवासीय नागरिकता पाएको जिल्ला प्रशासन कार्यालय तनहुँले जनाएको छ ।
आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्रमा औषधी अभाव
जिल्ला आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र तनहुँमा औषधी अभाव भएको छ । औषधी खरिदको बजेट धेरै कटौती हुँदा अभाव भएको केन्द्रले जनाएको छ । औषधीको अभावले गर्दा बिरामीहरू रित्तो हात फर्किएर बाहिर किन्नुपर्ने बाध्यता भएको छ ।
मनै लोभ्याउने तालगाउँ र ताल झरना
मनाङको प्रवेशद्वार तालगाउँ । ताल गाउँमाथि डाँडामा मनै लोभ्याउने झरना । मर्स्याङ्दी नदीको किनारैमा रहेको गाउँलाई दुई झरनाको बिचबाट कलकल झरेको पानीले अझै सुन्दरता थपिएको छ ।
पुल बनेपछि जनजीवन सहज
गोरखाको गण्डकी गाउँपालिका–१ बुट्टार र इच्छाकामना गाउँपालिका–३ चुम्लिङटार जोड्ने बेलिबृज पुल निर्माण भएको छ ।
पोखराका दश स्कुलमा निःशुल्क चिनियाँ भाषा पढाइने
पोखरा महानगरपालिकाले चिनियाँ दूतावासको सहकार्यमा १० सामुदायिक स्कुलमा चिनियाँ भाषा पढाउने भएको छ।
मनसुन कप फुटबल प्रतियोगिताको उपाधि आयोजकलाई
बेनी नगरपालिका–६ चुत्रेनीमा द मनसुन युथ क्लबको आयोजना आयोजित खुल्ला फुटबल प्रतियोगिताको उपाधि आयोजक क्लबले हात पारेको छ ।
नवलपुरमा आत्महत्याको दर घट्यो
नवलपुरमा आत्महत्याको दर घट्दै गएको देखिएको छ । पछिल्लो तीन वर्षको तथ्याङ्क हेर्दा जिल्लामा पहिलेको तुलनामा आत्महत्या गर्नेको दर घट्दै गए पनि संंख्या भने डरलाग्दो छ । पछिल्लो तीन वर्षमा जिल्लामा तीन सय १८ जनाले आत्महत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
अझै मोबाइल नेटवर्कको समस्या
मनाङ जिल्लाको नार्पाभूमि गाउँपालिका अध्यक्ष कोन्जो तेन्जिङ लामा झ्यालमा सानो टुकटुके मोबाइल झुन्ड्याएर सुत्नुहुन्छ । उहाँसँग स्मार्ट फोन नभएको होइन । उहाँले भन्नुभयो, “फोन मात्र स्मार्ट भएर नहुने रहेछ, मोबाइलको टावर नै आउँदैन, कोही कसैले फोन गरिहाल्यो भने यो सानो टुकटुके मोबाइलमा सजिलै नेटवर्कले काम गर्छ । त्यसैले दुर्गममा यही फोन प्रयोग गर्ने गरेको छु ।”
भैँसीपालनबाट करोडौँ आम्दानी
स्वदेशमा अवसर नभएको भन्दै वैदेशिक रोजगारीमा जानेको लहर निकै बढेको छ । यहाँका एक कृषकले भने बाँझो जमिनको सदुपयोग गर्दै भैँसी र गाई व्यावसाय सञ्चालन गरेर मनग्य आम्दानी गर्नुभएको छ । फेदीखोला गाउँपालिका–१, मट्टीखानका कृषक विष्णुप्रसाद पोखरेलले स्वदेशमै भैँसीपालन व्यवसायबाट आम्दानी गर्दै आउनुभएको छ । उहाँले २६ रोपनी आफ्नो, ५० रोपनी बन्दकी र ५० रोपनी भाडामा लिई भैँसी तथा गाईपालन गर्नुभएको छ । फेदीखोला बजारमा किराना पसल गर्नुभएका पोखरेलले गाउँको जग्गा बाझैँ भएपछि व्यवसाय छाडेर चार वर्ष पहिलाबाट भैँसी तथा गाईपालन थाल्नुभएको हो । १० वटा मुर्रा भैँसी किनेर र एक गोठ बनाएर ४० लाख रुपियाँ लगानी गरी पशुपालन थालेको पोखरेलले बताउनुभयो ।
मनकामना मन्दिरमा ह्वात्तै घटे भक्तजन
नेपालको प्रसिद्ध धार्मिक स्थल मनकामना मन्दिरमा झन्डै ८० प्रतिशतले भक्तजनको सङ्ख्या घटेको छ । गत असार ३१ गतेबाट नेपालको पहिलो केबुलकार मनकामना केबुलकार मर्मत सम्भार गर्न भन्दै दुई महिनाका लागि बन्द भएपछि मनकामना दर्शन गर्न आउने भक्तजनको सङ्ख्या घटेको हो । मनकामना मन्दिरका मूल पुजारी इन्सन थापाले भक्तजन घटेको जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार असार, साउन र भदौ महिना यसै पनि अन्य महिनामा जस्तो भक्तजन कम हुने गरेका थिए । गत वर्षको तुलनामा ८० प्रतिशतले भक्तजन घट्नुमा केबुलकार मर्मतसम्भार भएको उहाँको भनाइ छ ।
महारानीथानमा पर्यटकीय सम्भावना
म्याग्दी जिल्लाको बेनी नगरपालिका–७, कुरिलाखर्कमा रहेको महारानीथान ऐतिहासिक पर्वत राज्य र महारानीसँग आबद्ध महत्वपूर्ण ऐतिहासिक स्थलका रूपमा चिनिन्छ । यसको पर्यटकीय सम्भावना रहेको भए पनि यसतर्फ भने ध्यान पुग्न सकेको छैन । उचित प्रचार हुन सके यसको पर्यटकीय गन्तव्य बन्न सक्छ । यो थान सदरमुकाम बेनीबाट नजिकै रहेको प्रमुख धार्मिकस्थल पनि हो । पर्वत राज्यका मलेबमले भर्तिबमको हत्या गरेपछि विक्षिप्त बनेकी उनकी पत्नी अर्थात् महारानी विश्वप्रभाले कुरिलाखर्कमा अलप भएपछि त्यही स्थानमा पूजाअर्चना गर्न थालिएको र त्यही स्थान ऐतिहासिक महारानी थानका रूपमा प्रसिद्ध छ ।
खानेपानी आएपछि स्थानीय खुसी
स्याङ्जाको पुतलीबजार नगरपालिका–१३, हिरापाटाका नागरिक घरमै खानेपानी आएपछि हर्षित भएका छन् । लामो समयको प्रतीक्षापछि घर घरमा खानेपानी आइपुगेको भन्दै स्थानीय खुसी भएका हुन् । स्थानीय हिराबहादुर रोकाले अब एक घण्टा लगाएर पानी बोकेर ल्याउनुपर्ने बाध्यता हटेको भन्दै स्थानीय सरकारको अनुभूति गर्न पाएको बताउनुभयो । ‘एक घर एक धारा’ अभियान अन्तर्गत लिफ्टिङमार्फत घर घरमा खानेपानी पुगेको हो । हिरापाटामा १५० घरपरिवार रहेका छन् । खानेपानी तथा सरसफाइ डिभिजन कार्यालय स्याङ्जाका प्रमुख हरिप्रसाद तिमिल्सिनाले झन्डै आठ सय जनसङ्ख्या लाभान्वित भएको बताउनुभयो । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ बाट निर्माण सुरु भएको भए पनि विभिन्न कारणले ढिलो गरी योजना सम्पन्न भएको तिमिल्सिनाले बताउनुभयो ।
गर्भवती र सुत्केरीका आहारमा सुधार ल्याउन तरकारीको बीउ वितरण
भीमसेन थापा गाउँपालिका–४ धावामा सुत्केरी र गर्भवतीको पोषण आहारमा सुधार ल्याउन पोषणयुक्त तरकारीको बीउ वितरण गरिएको छ । गाउँपालिकाको पोषण विशेष कार्यक्रमअन्तर्गत सुत्केरी तथा गर्भवतीलाई पोषणयुक्त तरकारीको बीउ वितरण गरिएको धावाँ स्वास्थ्यचौकीका प्रमुख गुणराज लामिछानेले जानकारी दिनुभयो ।
कालीगण्डकी करिडोर : पहिरो रोकथाम गर्न बैसरी अँधेरीखोलामा ‘रक एङ्करिङ’
चीन–भारत जोड्ने राष्ट्रिय गौरवको कालीगण्डकी करिडोरको बेनी–जोमसोम–कोरला सडकमा जोखिम बनाएको म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–२ र ३ को सिमानामा पर्ने बैसरी अँधेरीखोलामा नयाँ प्रविधिको प्रयोग गरेर पहिरो रोकथाम गरिएको छ ।
सकियो ठेक्का अवधि, ३० प्रतिशत प्रगति
पर्यटकीय राजधानी पोखरा जोड्ने मुख्य सडकमार्ग विस्तार तथा स्तरोन्नति सुस्तगतिमा भइरहेको छ । पोखरा–मुग्लिन सडक आयोजनाको पश्चिम (पोखरा–जामुने) खण्डमा हालसम्म ३० प्रतिशत भौतिक प्रगति भएको आयोजनाका इन्जिनियर नारायण पौडेलले जानकारी दिनुभयो । उक्त खण्डमा २०७८ भदौदेखि काम सुरु भएको थियो ।
द्वन्द्वकालको प्रेमकथा असोज ३ बाट
दश वर्षे सशस्त्र विद्रोहको उद्गम थलोका रूपमा परिचित रुकुम, रोल्पा अहिले पर्यटकीय स्थानसमेत बनेका छन्। विद्रोह मौलाएका गाउँ घुम्ने एकातिर छन् भने त्यहीका कथा पुस्तक र पर्दामा पनि आइरहेका छन्।
बेनीघाट–आरुघाट–लार्के भन्ज्याङ सडक दुई महिनादेखि अवरुद्ध
उत्तरी गोरखाको धार्चे गाउँपालिकाको बेनीघाट–आरुघाट–लार्के भन्ज्याङ सडकखण्ड दुई महिनादेखि अवरुद्ध भएको छ ।
संस्कृति संरक्षण गर्न भोदी खेलको आयोजना
नवलपुरमा थारु समुदायले खेल्ने परम्परागत भोदी खेलको आयोजना गरिएको छ । पछिल्लो समयमा लोप हुने अवस्थामा रहेकाले संरक्षणका लागि जिल्लास्तरीय भोदी खेल प्रतियोगिताको आयोजना गरिएको हो ।
बन्दीपुर केबलकार १५ दिन बन्द
तनहुँको बन्दीपुर गाउँपालिका–४ स्थित बन्दीपुर केबलकार सोमबारबाट १५ दिनका लागि बन्द भएको छ । केबलकार सेवालाई थप सुरक्षित बनाउन मर्मत–सम्भार गर्नुपर्ने भएकाले यही भदौ २४ गते सोमबार देखि लागु हुनेगरी आगामी १५ दिन सम्मका लागि केबलकारको सेवा बन्द गरिएको हो ।
दिगो पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न फुटबल
मनाङमा असोज ३ देखि ७ गतेसम्म हिउँ चितुवा र याकको संरक्षण तथा दिगो पर्यटन प्रवर्द्धन गर्न दोस्रो मैत्रीपूर्ण फुटबल आयोजना हुने भएको छ ।