सहकारीद्वारा दसैँमा ६९ लाखभन्दा बढीको खसीबोका बिक्री
झापाको सहारा नेपाल बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले दसैँमा रु. ६९ लाख ६० हजार मूल्यको खसीबोका बिक्री गरेको छ । संस्थाबाट कृषि कर्जा लिएर व्यावसायिक बाख्रापालन गरेका झापा र इलाम जिल्लाका किसानबाट ती खसीबोका नगदै किनेर उपभोक्तालाई बिक्री गरेको संस्थाका निर्देशक लक्ष्मण खतिवडाले बताउनुभयो ।
जुम्लाको स्याउ झापामा बिक्री
संस्थाबाट कृषि कर्जा लिएर व्यावसायिक बाख्रापालन गरेका झापा र इलाम जिल्लाका किसानबाट ती खसीबोका नगदै किनेर उपभोक्तालाई बिक्री गरेको संस्थाका निर्देशक लक्ष्मण खतिवडाले बताउनुभयो । किसानबाट किनिएका खसीबोकाको स्वास्थ्य परीक्षण गरेर मात्र बजारमा बिक्रीका लागि पठाइने गरेको उहाँको भनाइ छ ।
तनहुँमा धान उत्पादन क्षेत्र घट्दै
तनहुँ जिल्लामा वार्षिक चार हजार मेट्रिक टन चामल अपुग रहेको देखिएको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र तनहुँको तथ्याङ्कले जिल्लामा चामल अपुग रहेको देखिएको हो ।
महिला नेतृत्वको सहकारीले बेच्यो दुई करोडको खसीबोका
महिलाले नेतृत्व गरेको सहकारीले दसैँको मुखमा दुई करोड बढीका खसीबोका बिक्री गरेका छन् । महिलाले नेतृत्व गरेको जिल्लाका चार वटा सहकारीहरूले दसैँको मुखमा दुई करोड १० लाख रुपियाँको खसिबोका र माउ बिक्री गरेका हुन् ।
बिस अर्ब खर्च हुँदा बिस हजार हेक्टरमा मात्र सिँचाइ
बाँकेमा निर्माणाधीन राष्ट्रिय गौरवको सिक्टा सिँचाइ आयोजनाको निर्माण कार्य ढिलो भइरहेको छ । आयोजना निर्माणमा ढिलाइ भइरहेका कारण लागत पनि सोही अनुपातमा बढ्दै गएको आयोजनाले जनाएको छ । अठार वर्षअघि सात अर्ब रुपियाँ लागत लाग्ने भनी सुरु गरिएको सो आयोजनाको हालको लागत ५२ अर्ब ८९ करोड पुगेको छ तर काम अझै सुस्त गतिमा नै भइरहेको छ ।
दुधमा आत्मनिर्भर बन्दै दाङ
दाङ जिल्ला दुधमा आत्मनिर्भर बन्दै गएको छ । पछिल्लो समय जिल्लामा उन्नत नस्लका गाई र भैँसीको व्यावसायिक पालन हुन थालेपछि सो जिल्ला दुधमा आत्मनिर्भर बन्दै गएको हो । दुधबाट राम्रो आम्दानी लिन सकिने भएपछि पछिल्लो समय गाईभैँसी पाल्ने मानिसको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ । जिल्लाको आवश्यकता अनुसार दुध पुगेर पछिल्लो समय जिल्ला बाहिरसमेत जाने गरेको छ । दुग्ध विकास संस्थान (डिडिसी) ले लमही तथा तुलसीपुर क्षेत्रबाट किसानले उत्पादन गरेको दुध सहकारीमार्फत खरिद गरेर लग्ने गरेको भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवाविज्ञ केन्द्र दाङले जनाएको छ । वार्षिक रूपमा प्रतिव्यक्ति ५४ लिटर दुध आवश्यक रहेको र जिल्लामा उत्पादित दुधले पुगिरहेको केन्द्रले जनाएको छ ।
विदेशी ब्रान्डसँग प्रतिस्पर्धा गर्दै नेपाली डाइपर
काठमाडौँ नयाँ बानेश्वरका शत्रुधन ढकालले भैरहवा–परासी औद्योगिक कोरिडोरमा स्थापना गरेको डाइपर उद्योगले नेपाली र अन्तर्राष्ट्रिय बजारको माग धान्न सकेको छैन । काठमाडौँमा उद्योगलाई चाहिने पर्याप्त जग्गा एकै ठाउँमा नपाएपछि उहाँले भैरहवा–परासी औद्योगिक कोरिडोरमा पर्ने नवलपरासीपश्चिमको रामग्राममा उद्योग स्थापना गर्नुभएको थियो । दुई वर्षअघि स्थापना भएको यो उद्योगले अहिले स्वदेशी र अन्तर्राष्ट्रिय बजारको माग धान्न नसक्ने अवस्थामा आइपुगेको हो ।
किसानलाई मार्सी धान भित्र्याउने चटारो
हुम्ला जिल्लामै सबैभन्दा बढी मार्सी धान उत्पादन हुने चङ्खेली गाउँपालिका–२ र ३ को दार्म र मिमी गाउँमा पाकेको धान भित्र्याउन सुरु भएको छ । जिल्लामै सबैभन्दा पछि धान उत्पादन हुने भएका कारण किसानलाई यति बेला धान भित्र्याउने कार्यले भ्याइनभ्याइ भएको हो । दार्म गर्खा गाउँकी सुहान हमाल
-original-thumb.jpg)
पोखरा र हिमाली पर्यटनमा आशाको सञ्चार
पोखरेलीको सपना छ, गृह नगरकै विमानस्थलबाट विदेश उड्न पाइयोस् । उताबाट पनि पोखरा विमानस्थलमै ओर्लन मिलोस् । अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालन भए पनि नियमित उडान नहुँदा यो सम्भव भएको छैन । त्यसमाथि पृथ्वी राजमार्ग स्तरोन्नतिको कामले पोखरा भित्रिने सडकसमेत सहज छैन । यसबाट प्रभावित पोखरेलीमाझ अहिले नयाँ आशा सञ्चार भएको छ ।
दसैँमा बिक्री नभएको कुखुरा बेच्न मूल्य घटाउँदै
दसैँमा बिक्री नभएका कुखुरा बेच्नका लागि व्यवसायीले त्यसको मूल्य घटाउने भएका छन् । दसैँलाई लक्षित गरी उत्पादन गरेको कुखुरा लक्ष्य अनुसार बिक्री नभएपछि त्यसलाई बेच्नका लागि मूल्य घटाउन लागिएको कुखुरा बजार व्यवस्थापन सङ्घका अध्यक्ष जङ्गबहादुर सिंहले बताउनुभयो ।
सुनको कण खोज्न बोटेहरू लागे त्रिशूली किनारातर्फ
दसैँ मनाउँदा लागेको ऋण तिर्न व्यास–१० कोमलटारीका १० भन्दा धेरै बोटेहरू सुनको कण खोजीमा त्रिशूली किनारातर्फ लागेका छन् ।
-original-thumb.jpg)
नेपालको बिजुली भारतमा स्वच्छ ऊर्जा
नेपालको स्वच्छ ऊर्जालाई भारत सरकारले स्वच्छ ऊर्जा गणनामा समावेश गर्ने नीतिगत व्यवस्था गरेको छ । छिमेकी मुलुकको विद्युत् खरिदमा थप लचक बन्दै भारत सरकारको विद्युत् मन्त्रालयले त्यहाँको सरकारी राजपत्र ‘भारतका राजपत्र’ मा सूचना प्रकाशित गर्दै भारतमा विद्युत् बिक्री अनुमति प्राप्त छिमेकी मुलुकमा उत्पादित स्वच्छ ऊर्जालाई भारतका सार्वजनिक तथा निजी विद्युत् वितरक कम्पनीको स्वच्छ ऊर्जा गणनामा समावेश गर्न सकिने व्यवस्था गरेको हो ।
महासचिव गुटेरेसको आज उच्चस्तरीय भेटवार्ता
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को निमन्त्रणमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटरेस चारदिने भ्रमणका क्रममा आज राति काठमाडौँ आउँदै हुनुहुन्छ । उहाँलाई परराष्ट्रमन्त्री नारायणप्रकाश साउदले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा स्वागत गर्नुहुने छ ।
म्याग्दी र मुस्ताङमा पर्यटकको घुइँचो
म्याग्दी र मुस्ताङमा पर्यटकको घुइँचो लागेको छ । घुम्न आएका पाहुनाले होटल तथा लज भरिभराउ भएका छन् । म्याग्दी होटल तथा रेष्टुरेष्ट व्यवसायी सङ्घका अध्यक्ष ताराप्रसाद आचार्य ९बाबुराम०ले दसैँलगत्तै पाहुनाको चाप बढेर होटल भरिभराउ भएका जानकारी दिनुभयो ।
म्याग्दीमा पालेका कालिजले पाएन बजार
कालिजले बजार नपाउँदा किसान निराश भएका छन् । बजार अभावमा कालिजपालन गरेका उद्यमीहरू विस्थापित हुन थालेका छन् ।
सुर्खेत विमानस्थलमा आठ करोडकाे बत्ती जडान हुने
सुर्खेत विमानस्थलमा आठ करोडका बत्ती जडान हुने भएका छन् । अबको तीन महिना भित्र राति पनि उडान सुरु हुने भएसँगै बत्ती जडान गरिने भएको हो ।
दुग्ध किसानले पाए ३६ लाख अनुदान
रुपन्देहीको तिलोत्तमा नगरपालिकाले दुग्ध उत्पादक किसानलाई उत्पादनको आधारमा नगद अनुदान वितरण गरेको छ । नगरपालिकाले आर्थिक वर्ष २०७९/८० को दुध सङ्कलन विवरणको आधारमा दुध उत्पादन अनुदान वितरण गरेको हो । यही हिसाबका आधारमा ३६ लाख १२ हजार ४०३ रुपियाँ अनुदान वितरण गरिएको छ । दुधमा आत्मनिर्भर तिलोत्तमाले व्यावसायिक पशुपालनलाई प्रोत्साहन गर्न उत्पादनमा आधारित अनुदान कार्यक्रम अगाडि बढाएको हो । नगरपालिकाले नियमित रूपमा पशु बिमा रकममा ५० प्रतिशत अनुदान पनि दिँदै आएको नगर प्रमुख रामकृष्ण खाणले बताउनुभयो । अनुदानमा साना किसानको पहुँचलाई बढाउँदै दुग्ध उत्पादनमा प्रोत्साहन गर्न अनुदान कार्यक्रम ल्याइएको उहाँको भनाइ छ ।
पुष्प मेला दुई ठाउँमा
फ्लोरिकल्चर एसोसिएसन नेपाल (फ्यान) ले वर्षौंदेखि गर्दै आएको पुष्प मेला यस पटक दुई ठाउँमा हुने भएको छ । फ्यानमा आन्तरिक विवाद उत्पन्न भएपछि एउटा समूह अलग भएर छुट्टै मेला आयोजना गर्न लागेको हो । दुइटै समूहले एउटै मितिमा सो मेला आयोजना गर्न लागेको हो । फ्यानबाट अलग भएर केही नर्सरी व्यवसायीले रामजीप्रसाद तिमिल्सिनाको अध्यक्षमा नर्सरी व्यवसायी सङ्घ नेपाल गठन गरिएको छ ।
किसानलाई धान काट्न भ्याइनभ्याइ
दसैँ सकिना लाग्दै गर्दा किसान यति बेला धान काट्न र थन्क्याउनमा व्यस्त हुन थालेका छन् । किसानको व्यस्ततासँगै पूर्वी नवलपरासीमा यो वर्ष धान उत्पादनमा वृद्धि हुने भएको छ । जिल्लाका किसानलाई अहिले धान काट्न र थन्क्याउनमा भ्याइनभ्याइ छ । पूर्वी नवलपरासीमा यो वर्ष करिब १९ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ भएको र यो वर्ष विगतका वर्षको तुलनामा धान उत्पादन बढ्ने अनुमान गरिएको कृषि ज्ञान केन्द्र नवलपुरका प्रमुख कुलप्रसाद तिवारीले बताउनुभयो । यो वर्ष करिब १९ हजार हेक्टरमा धान लगाइएकोमा करिब ६३ हजार मेट्रिक टन धान उत्पादन हुने अनुमान गरिएको प्रमुख तिवारीको भनाइ छ । यो वर्ष वर्षा केही कम भए पनि समयमै पानी परेकाले धान उत्पादन राम्रो हुने र अहिलेसम्म ४५ प्रतिशत धान कृषकले थन्काइसकेका र अब १५ दिनभित्र सबै धान थन्क्याइसक्ने प्रमुख तिवारीले बताउनुभयो ।
प्रसारण लाइन निर्माणमा सहयोग गर्न आग्रह
देशभित्रको विद्युत् प्रसारण प्रणाली सुदृढीकरण र नेपाल–भारतबिचको विद्युत् व्यापारका लागि निर्माणाधीन हेटौँडा–ढल्केबर–इनरुवा ४०० केभी डबल सर्किट प्रसारण लाइन निर्माणमा देखिएको अवरोध हटाउन सहयोग गर्न नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले सरोकारवाला निकाय तथा स्थानीय समुदायलाई आग्रह गरेको छ । मकवानपुरको हेटौँडा उपमहानगरपालिका–११ स्थित थानाभ¥याङबाट सुरु भई धनुषाको ढल्केबर हुँदै सुनसरीको भोक्राहा नरसिंह गाउँपालिका–४ स्थित इनरुवा सबस्टेसम्मको प्रसारण लाइनको लम्बाइ २८८ किलोमिटर छ । प्रसारण लाइनलाई हेटौँडा–ढल्केबर १३४ किलोमिटर र ढल्केबर–इनरुवा १५४ किलोमिटरलाई दुई खण्डमा विभाजन गरी निर्माण भइरहेको छ । हेटौँडा–ढल्केबर खण्डतर्फ चार किलोमिटर र ढल्केबर–इनरुवा खण्डतर्फ ४० गरी ४४ किलोमिटर तार तानिएको छ । तार तान्न हाल ढल्केबर–इनरुवा खण्डतर्फ केन्द्रित गरिएको छ ।
टीकाको कोसेली केरा र स्याउ
दसैँमा टीका लगाउन आउने वा जाने पाहुनाका लागि कोसेलीका विभिन्न परिकार बनाउनुपर्ने झन्झट हिजोआज पूर्णतया हट्दै गएको छ । बजारमा पाइने स्याउ, केरालगायतका फलफूल तथा मिठाईको बढ्दो प्रयोगले घर घरमा कोसेली बनाउनुपर्ने झन्झट हट्दै गएको हो । मान्यजन र आफन्तको घरमा टीका लगाउन जाने टिकारीले विगतमा घरमै बनाइएका सेलरोटी, अर्सा, अनर्सा, कुराउनीलगायतका कोसेली लैजाने गरिन्थ्यो तर हिजोआज बजारका मिठाई पसलमा बनाइएका जेरी, लड्डु, पेडा, पत्रे, खजुरलगायतका मिठाई तथा स्याउ र केरा किनेर लैजाने गरिएको त्रियुगा नगरपालिका वडा नं ११ गाईघाटकी शर्मिला कार्कीले बताउनुभयो । उहाँ मात्र हैन चौदण्डीगढी नगरपालिका–१०, हडियाकी कमला अधिकारीले पनि टीकाको कोसेलीमा स्याउ र केरा नै लिएर जाने गरेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो,
सौराहाका होटल भरिभराउ
पर्यटन नभएर सुनसान भएको चितवनको सौराहामा अहिले सबै होटल भरिभराउ भएका छन् । साना ठुला गरी १५० भन्दा धेरै होटल रहेको यहाँ अहिले सबै भरिएको क्षेत्रीय होटल सङ्घ सौराहाका अध्यक्ष गङ्गा गिरीले जानकारी दिनुभयो । “दसैँअगाडिसम्म हामी पलायन हुने अवस्थामा पुगेका थियौँ अहिले राहत मिलेको छ”, उहाँले भन्नुभयो “डिसेम्बरसम्मलाई सौराहामा ५० हजार पर्यटक आउने गरी सबै होटल बुक भइसकेका छन् । यो सङ्ख्या हाम्रा लागि ज्यादै सुखद हो ।”
ढुसीको प्रकोपले कागतीका बोट सखाप, किसान चिन्तित
फल लागेको कागतीका बोट मर्न थालेपछि बागलुङका किसान चिन्तित भएका छन् । ढुसीको प्रकोप देखिएपछि पछिल्लो दुई महिनायता कागतीका बोट मर्न थालेका हुन् ।
सात वर्षमा ८४९ सहकारी बेपत्ता
काभ्रेमा विगत सात वर्षमा ८४९ वटा सहकारी बेपत्ता छन् । तत्कालीन डिभिजन सहकारी कार्यालय काभ्रेमा दर्ता भएका एक हजार ४९५ सहकारीमध्ये ६४६ वटा मात्र फेला परेका छन् । जिल्ला सहकारी सङ्घले गरेको अध्ययनबाट ती सहकारी बेपत्ता भएको तथ्य सार्वजनिक भएको हो । सङ्घीयता कार्यान्वयनपछि डिभिजन सहकारी कार्यालयले १३ वटा स्थानीय निकायलाई दर्ता भएका सहकारीका कागजात बुझाएको थियो । त्यसपछिका अवधिमा सहकारीका बारेमा चासो र खोजी भएन । सङ्घले गणक खटाएर एक महिनासम्म अध्ययन गरेको थियो ।
फलफूल र आलुबाली विकास आयोजना
गण्डकी प्रदेशको कृषि तथा भूमि व्यवस्था मन्त्रालयले चालु आर्थिक वर्षमा आलु र फलफूल बाली विकास आयोजना कार्यक्रम सञ्चालन गर्न म्याग्दीमा करिब रु चार करोड बजेट पठाएको छ । कृषि ज्ञानकेन्द्र म्याग्दीका निमित्त प्रमुख सञ्जिव बाँस्तोलाले आलु र सुन्तलाजात फलफूल खेतीलाई जोड गरेर आयोजना लागू गरिएको जानकारी दिनुभयो ।
