उत्पादकत्व बढाउन सम्झौता
नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग महासङ्घ र नेपाल विकास अनुसन्धान प्रतिष्ठानबीच उद्योग विकासका लागि इकोसिस्टमको विकास गरी उद्योगको उत्पादकत्व बढाउनेसम्बन्धी सम्झौता भएको छ । राजधानीको माइतीघरस्थित महासङ्घ सचिवालयमा आइतबार आयोजित एक समारोहका बीच दुवै पक्षबीच सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको हो ।
वर्षभरि परिवार धान्न सक्ने आँपको बगैँचा
सप्तरी जिल्लालाई आँपको खेती हुने भूगोलका रूपमा चिनिन्छ। लोकमार्गदेखि जिल्लाको उत्तरी भूभागलाई जिल्लाको आँप क्षेत्रका रूपमा लिइन्छ। यहाँ किसानको मूल्यवान् आँपका बगैँचा छन्। जसलाई वर्षको एक पटक बेचेपछि वर्षभरिलाई परिवार धान्न सक्ने आम्दानी हुन्छ। कृषि ज्ञान केन्द्रको तथ्याङ्कअनुसार एक कृषकले एक मौसममा १५ देखि २० लाख रुपियाँको आँप बेच्ने गरेको रेकर्ड छ। तिरहुत गाउँपालिकाका आँप कृषक अयोधीप्रसाद यादवले वर्षको ५० देखि सय क्विन्टलसम्म आँप भारत निर्यात गर्नुहुन्छ भने त्योभन्दा बढी नेपालकै ठूला सहरमा बेच्नुहुन्छ।
पुष्प मेलामा लक्ष्यभन्दा बढीको कारोबार
फ्लोरिकल्चर एसोसिएसन नेपालले आयोजना गरेको पुष्प मेलामा लक्ष्यभन्दा बढी कारोबार भएको छ । शुक्रबारबाट सुरु भएको २४औँ पुष्पमेलामा आइतबार ३० लाखबराबरको कारोबार भएको एसोसिएसन नेपाका अध्यक्ष मीनबहादुर तामाङले बताउनुभयो । ‘स्वच्छ वातावरण र आर्थिक समृद्धिका लागि पुष्प व्यवसाय’ भन्ने नारासहित चैत १७ गतेदेखि सुरु भएको मेलाबाट ७५ लाखको कारोबार लिने लक्ष्य लिएको छ । त्यसमध्ये पहिलो दिन १९ लाख, दोस्रो दिन ३५ लाख र तेस्रो दिन ३० लाखको कारोबार भएको उहाँले बताउनुभयो । चौथो दिनसम्म एक करोडभन्दा बढीको कारोबार हुने आफूले विश्वास लिएको बताउनुभयो ।
उखु किसानलाई भुक्तानी दिन आलटाल
उखु क्रसिङ सकेर बन्द भएका सर्लाहीका दुईवटा चिनी उद्योगले किसानको भुक्तानी दिन आलटाल गरेका छन् । अन्नपूर्ण चिनी उद्योग धनकौल र महालक्ष्मी चिनी उद्योग बगदहलाई उखु दिएका किसानले मिल बन्द भएको एक महिनासम्म पनि भुक्तानी नपाएको गुनासो गरेका हुन् । यी दुवै चिनी उद्योगबाट महिनौँसम्म भुक्तानी नपाउँदा किसानले बर्सेनि आन्दोलन गर्दै आइरहेका छन् ।
गोदाममा छापा मार्दा कुहिएको दलहन बरामद
प्रहरीले ठूलो परिमाणमा खान अयोग्य बनेको केराउ र मुङको दाल बरामद गरेको छ। एउटा गोदाममा भण्डारण गरिएका ती सामग्री राम्रोमा मिसावट गरेर बिक्री वितरण गर्ने गरिएको आशङ्का गरिएको छ। सङ्घीय राजधानी काठमाडौँको ढुङ्गेअड्डास्थित एसियन फुडको गोदामबाट कीरा लागेको केराउ र कुहिएको मुङको दाल प्रहरीले बरामद गरेको हो। बरामद गरिएको केराउ र मुङको परिमाण ७६ हजार किलोग्राम रहेको छ।
वैशाखदेखि चीनतर्फका सबै नाका खुला हुने
लामो समयदेखि बन्द रहेका चीनतर्फका उत्तरी नाका आगामी वैशाख महिनादेखि सबै खुुला हुुने भएका छन् । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूूर्ति मन्त्रालयका सचिव मधुुकुुमार मरासिनी र चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतका उपाध्यक्ष सिलाङ निमाबीच हालै चीनमा भएको भेटका क्रममा (मे १) वैशाख १८ गतेदेखि चीनतर्फका सबै नाका खुुला हुने सहमति भएको हो ।
अर्थमन्त्री महतलाई ब्याजदर घटाउने सुझाव
नेपाल उद्योग परिसंघ (सीएनआइ) का अध्यक्ष विष्णु अग्रवालसहितको टोलीले नवनियुक्त अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतलाई भेटेर तरलता बढाउने र ब्याजदर घटाउने उपायसहितको सुझाव दिएको छ।
नेप्से परिसूचक २० अंकले गिरावट
काठमाडौं, चैत १९ गते। साताको पहिलो कारोबारको दिन आइतबार नेप्से परिसूचकमा गिरावट आएको छ। आइतबार नेप्से परिसूचक २० अंकले घटेर १८८८.५५ बिन्दुमा ओरालो लागेको छ। त्यस्तै, सेन्सेटिभ इण्डेक्स ३.७२ अंक घटेको छ भन फ्लोट इण्डेक्स १.४२ अंक र सेन्सेटिभ फ्लोेट इण्डेक्स १.३३ अंक घटेको छ।आइतबार कारोबारमा आएका २६० कम्पनीको ३७ लाख ८७ हजार २४१ कित्ता शेयर १ अर्ब २० करोड ७१ लाख २२ हजार ६०० बराबरको शेयर कारोबार भएको छ। गत बिहीबारको तुलनामा शेयर कारोबार रकम बढेको छ। नेप्सेका १३ उपसमूहमध्येसबै उपसमूहको परिसूचक घटेको छ। जसमध्ये व्यापार उपसमूहको परिसूचक २.५८ प्रतिशत घटेको छ। त्यस्तै, लगानी, जलविद्युत, वित्त, विकास बैंक लघुवित्त र बैंकिङ उपसमूहको परिसूचक एक प्रतिशतभन्दा बढी घटेको छ।आइतबार नेप्से परिसूचकमा गिरावट आए पनि कालिञ्चोक दर्शन कम्पनीको शेयर मूल्य भने सकारात्मक सर्किट लेभलमा कारोबार भएको छ। त्यस्तै, सिटिजन्स म्युचुअल फण्ड १ को इकाई मूल्य ६.१० प्रतिशत बढेको छ। तर यता स्वाभिमान लघुवित्तको शेयर मूल्य ९.६१ प्रतिशत घटेको छ। आइतबार कारोबारमा एनआईसी एशिया बैंकको ५ करोड ५ लाख रुपैयाँ बराबरको शेयर खरिदबिक्री भएको छ।
निजी क्षेत्रसँग सहकार्य गरेर अगाडि बढ्छु : अर्थमन्त्री डा. महत
नवनियुक्त अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले समस्याग्रस्त अर्थतन्त्र सुधार नै आफ्नो पहिलो प्राथमिकता र प्रतिबद्धता रहेको बताउनुभएको छ । उहाँले त्यसका लागि निजी क्षेत्रको सुझाव र सहकार्य आवश्यक रहेको स्पष्ट पार्नुभयो ।
अर्थमन्त्री डा. महतसँग नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घका प्रतिनिधिकाे भेट
अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घका अध्यक्ष शेखर गोल्छाको नेतृत्वमा गएको टोलीसँग कुराकानी गर्नुभएको छ ।
कर्मले बदलिएको नाम ‘तरकारी काका’
घर्कँदो उमेर । सेताम्य दारी–जुँगा र कपाल फुलेको भए पनि अझै हट्टाकट्टा हुनुहुन्छ टीकाराम सापकोटा । बागलुङ नगरपालिका–४ कुँडुलेका सापकोटा बिहान उठेदेखि राति नसुतुन्जेलसम्म बारीकै धन्दामा व्यस्त हुनुहुन्छ ।
कागतीखेतीबाट २० लाख आम्दानी
सूर्योदयसँगै सुरु हुन्छ रुद्रमणि न्यौपानेको दैनिकी । पातलो गाउँको बीचमा रहेको उहाँको कागतीका बगैँचाले गाउँकै सुन्दरता झल्काएको छ ।
अर्थतन्त्र सुधारका लागि कृषिलाई प्राथमिकता
कृषिमा देखिएका चुनौतीका बीचमा वेदुराम भुसाल कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयलाई सम्हाल्नुभएको छ । रासायनिक मल, बिउ, सिँचाइ, बजार, उत्पादनलगायतका चुनौती कृषिमा देखिएका छन् । नवनियुक्त कृषिमन्त्री भुसालले अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड कृषि हो तर यसमा थुप्रै चुनौती देखिएको बताउनुभयो । देशको अर्थतन्त्र सुधार गर्नका लागि कृषिलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने बताउँदै उहाँले किसानले समयमा रासायनिक मल, बिउ तथा सिँचाइ समयमा नपाउनु दुःखद हो र त्यसलाई सबैले मिलेर अन्त्य गर्नुपर्ने बताउनुभयो । कृषिमा अर्को समस्या भनेको बाँझो जमिन पनि हो ।
पर्यटन प्रवर्द्धन र अर्थतन्त्रको सबलीकरण गर्न पहल
पर्यटन प्रवद्र्धन गर्दै अर्थतन्त्रको सबलीकरण गर्नका लागि ‘अन्नपूर्ण म्याराथन’ आयोजना हुने भएको छ । सेन्चुरी पर्यटन व्यवस्थापन समितिले अन्नपूर्ण पदयात्रा क्षेत्रलाई समेटेर अन्नपूर्ण म्याराथन आयोजना गर्न लागेको हो । समितिका अध्यक्ष ललित गुरुङले म्याराथनले पर्यटनमा नयाँ आयाम थप्ने विश्वास लिएको बताउनुभयो । समितिका अनुसार आगामी वर्ष जेठ २० गते तेस्रो संस्करणको अन्नपूर्ण म्याराथनको आयोजना हुन लागेको हो ।
मकै नउम्रेपछि किसानको लगानी खेर
झापाका किसानले उन्नत जातको भनेर लगाएको मकै नउम्रेपछि समस्या सिर्जना भएको छ भने लगानी खेर गएको छ । स्थानीय तहले अनुदानमा वितरण गरेको मकै र किसानले बजारबाट किनेर लगेको मकैको बिउ नउम्रेपछि किसानको लगानी खेर जाने अवस्था आएको हो । जिल्लाको मेचीनगर नगरपालिकाले ५० प्रतिशत अनुदानमा किसानलाई उपलब्ध गराएको मकै नउम्रेपछि किसानले यस विषयमा आपत्ति जनाएका छन् । मेचीनगर–१०, धुलाबारीस्थित खड्का कृषि भण्डारले बिउ उपलब्ध गराएको थियो । नगरपालिकाले अनुदानमा उपलब्ध गराएको मकै किसानले यहीँबाट लगेका थिए । रामपुर कम्पोजिट जातको मकैको बिउ किसानलाई अनुदानमा उपलब्ध गराउन गरिएको आह्वानअनुसार खड्का कृषि भण्डारको फर्मलाई नगरपालिकाले प्रक्रिया पु-याएर छनोट गरेको थियो । प्रतिकिलो १०४ रुपियाँ ८० पैसाको ५० प्रतिशत तिरेर किसानले मकै रोपेका थिए
तराईका इँटा भट्टामा हिमाली घोडा
झट्ट सुन्दा र हेर्दा अच्चम लाग्न सक्छ तर अच्चम मान्नु पर्दैन, तराईमा उत्पादन गर्दै आएका इँटा ढुवानीका लागि हिमाली जिल्ला जुम्लाका घोडा प्रयोग हुँदै आएका छन । तराई क्षेत्र भए पनि सडकमार्फत इट्टा ढुवानी गर्न सहज नहुँदा इँटा व्यवसायीले हिमाली जिल्लाका घोडा इँटा भट्टामा प्रयोग गर्दै आएका छन् ।
सबै पालिकामा पुगेनन् बैङ्क
वित्तीय चेतना, ज्ञान र सीपको अभिवृद्धि गर्दै जिम्मेवार वित्तीय आचरणको विकास गर्ने र आधुनिक वित्तीय प्रविधिको प्रयोगलाई सरल, सहज र प्रभावकारी बनाउन भन्दै नेपाल राष्ट्र बैङ्कले वित्तीय साक्षरता मार्गदर्शन, २०७९ जारी गरेको छ । वित्तीय प्रणाली प्रति विश्वास कायम राख्न र बढीभन्दा बढी आर्थिक गतिविधिलाई वित्तीय प्रणालीमा समावेश गर्न यसको महत्त्व रहेको भन्दै मार्गदर्शन ल्याइएको हो । वित्तीय स्थायित्वको आधारशिला वित्तीय साक्षरता भएको तथ्यलाई मध्यनजर गर्दै राष्ट्र बैङ्कले वित्तीय ज्ञानको अभाव भएका व्यक्तिलाई औपचारिक वित्तीय प्रणालीमा समेट्नुका साथै सामान्य वित्तीय जानकारी भएका व्यक्तिलाई नयाँ वित्तीय अवधारणाको जानकारी गराउन मार्गदर्शन ल्याइएको हो ।
घटेर आयो इन्धनको मूल्य
इन्डियन आयल कर्पोरेसन (आईओसी)ले नेपालका लागि आपूर्ति गर्दै आएको पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य घटेर आएको छ । शनिबार अप्रिल १ मा पठाएको नयाँ मूल्यअनुसार डिजेल, पेट्रोलको मूल्य घटेर आएको हो । नयाँ मूल्यअनुसार पेट्रोलमा एक रुपियाँ ७४ पैसा र डिजेलमा छ रुपियाँ ८२ पैसा मूल्य घटेर आएको नेपाल आयल निगमले जनाएको छ ।
व्यवसायमैत्री वातावरण नभएको व्यवसायीको गुनासो
लुम्बिनी प्रदेशको राजधानी दाङ देउखुरीका व्यवसायीले व्यापार तहसनहस भएको भन्दै नेपाली अर्थतन्त्रलाई तत्काल सुधार आवश्यक रहेको बताएका छन् ।
बजेट तर्जुमा कार्यतालिका तयार
आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को नीति तथा कार्यक्रम र बजेट तयारका लागि अर्थ मन्त्रालयले विभिन्न समयसीमासहितको कार्यतालिका तयार पारेको छ ।
प्रधानमन्त्रीसँग मिटरब्याज पीडितको भेटवार्ता
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’सँग मिटरब्याज पीडितले आज भेट गरेका छन् । बिहान बालुवाटारस्थित प्रधानमन्त्री निवासमा भेटवार्ता भएको प्रधानमन्त्री दाहालका प्रेस संयोजक सूर्यकिरण शर्माले जानकारी दिनुभयो ।
दुर्गम गाउँका बस्तीमा सडकले फेरियो जनजीवन
ताराखोला गाउँपालिका–५ मदमडाँडामा तीन वर्ष अगाडि सडक पुग्यो । सडक पुगेपछि स्थानीयले अहिले घरमै दैनिक उपभोग्य सामग्री किनमेल गर्न सक्छन् ।
आयात प्रतिस्थापन मुख्य चुनौती
उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले स्वदेशी वस्तुको उत्पादन र प्रवद्र्धनमार्फत आयात प्रतिस्थापन अहिलेको मुख्य चुुनौती भएको बताउनुभएको छ । फ्लोरिकल्चर एसोसिएसन नेपालले काठमाडौँको भृकुटीमण्डपमा आयोजना गरेको ‘२४औँ फ्लोरा एक्स्पो’को शुक्रबार उद्घाटन गर्दै उहाँले सो कुरा बताउनुुभएको हो । उहाँले भन्नुभयो, “पुष्प व्यवसाय प्रवद्र्धनमार्फत अर्थतन्त्रमा टेवा पु-याउन यो क्षेत्रलाई थप विकास गर्दै लैजानुपर्छ ।”
बहाल कर तिर्न आनाकानी
तानसेन–४, मखनटोलका घरटहराका व्यापारीले तानसेन नगरपालिकालाई लाखौँ रकम कर तिर्न आनाकानी गरेका छन् । मखनटोलमा वर्षौंदेखि व्यापार गरिरहेका २३ जना व्यापारीले अटेर गरेर तानसेन नगरपालिकालाई ४२ लाख रुपियाँ कर तिर्न बाँकी रहेको छ । व्यापारीले २०६६ सालदेखि नै कर नतिरेको नगरपालिकाले जनाएको छ । उनीहरूले २०७९ पुस मसान्तसम्ममा ४१ लाख ९९ हजार रुपियाँभन्दा बढी कर तिर्न बाँकी रहेको नगरपालिकाका सूचना अधिकारी भरत आचार्यले जानकारी दिनुभयो । नगरपालिकाले घरटहराको मासिक पाँच सयदेखि दुई हजार रुपियाँसम्म टङ्की बहाल कर तोकेको छ । कर तिर्नका लागि पटकपटक पत्राचार गरिए पनि व्यापारीले अटेर गरेको आचार्यको भनाइ छ ।
सहकारीमार्फत सुपथ पसल सञ्चालन
खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनीले सहकारी संस्थामार्फत सुपथ पसल सञ्चालन गरेको छ । कम्पनीले विश्व खाद्य कार्यक्रमको प्राविधिक सहयोगमा कर्णाली प्रदेशका सुर्खेत, जाजरकोट, दैलेख, रुकुम, रोल्पामा सहकारी संस्थामार्फत सुपथ मूल्य पसल सुरु गरेको हो । कम्पनीले पहिलो चरणमा सुर्खेतको भेरी पशु तथा कृषि उत्पादन प्रशोधन सहकारी संस्थामार्फत खाद्यान्न वितरण सुरु गरेको छ ।
