गोरखापत्र अनलाइन
सुधारोन्मुख अर्थतन्त्र
राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय कारणले मुलुकको अर्थतन्त्र दबाबमा रहेको कसैबाट लुकेको छैन । अर्थतन्त्रलाई सुधारोन्मुख दिशामा अग्रसर गराउन सरकारलगायत सम्बद्ध पक्षबाट समय मौकामा विभिन्न सुधारात्मक नीति अख्तियार गरिँदै आएको छ । फलस्वरूप मुलुकको आर्थिक स्थितिमा सुधार हुन थालेको परिसूचक आउने गरेका छन् । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले सोमबार सार्वजनिक गरेको चालू आर्थिक वर्षको छ महिनाको आर्थिक स्थितिसम्बन्धी प्रतिवेदनले मुलुकी अर्थतन्त्रका कतिपय परिसूचक सुधार हुन थालेको देखिएको छ । विप्रेषण बढ्न थालेको, शोधनान्तर स्थिति अनुकूल हुँदै गएको र कुल विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा
शासन प्रणालीमा नवप्रवर्तन
शासनको अवधारणा मानव सभ्यताको विकाससँगै सुरु भएको हो । शासन शब्दको परम्परागत अवधारणाले नियन्त्रण र निर्देशन गर्ने कार्यलार्ई बढी जोड दिने गरेको भए पनि वर्तमानमा यो शब्दले नागरिक र समग्रमा राज्यको हितका लागि गरिने कार्यलार्ई जनाउँछ । शासनको परम्परागत अवधारणा नियन्त्रणमुखी र प्रक्रियामुखी कार्यशैलीका अतिरिक्त, गोप्यतावादी संस्कार, एकल निर्णय, केन्द्रप्रति उत्तरदायी कार्य सम्पादनमा विश्वास गर्दथ्यो । सामान्य अर्थमा राज्य सञ्चालनका क्रममा सरकारले जे गर्छ, त्यो नै शासन हो । यसको अतिरिक्त राज्य सञ्चालन गर्ने क्रममा सरकारले अपनाउने विधि, प्रक्रिया, मापदण्ड र कार्यशैलीको स
प्रेम दिवसमा रानीमहलको ब्रान्डिङ हुने
तानसेन नगरपालिकाको मुख्य आयोजनामा नेपालको ताजमहल भनेर चिनिने रानीमहलमा प्रेम दिवसको अवसर पारेर नाटा लुम्बिनी प्रदेश र नाटा पाल्पाको सहकार्यमा रानी महल ब्रान्डिङ गरिने भएको छ ।
स्थानीय न्याय प्रशासन
प्राचीनकालमा नेपालको न्याय व्यवस्था धर्मशास्त्रमा आधारित सञ्चालन हुने गर्दथ्यो । पछि यसलाई व्यवस्थित गर्दै लगेको पाइन्छ । इतिहासको कालखण्डलाई नियालेर हेर्दा किराँतकालमा नेपालको शासन तथा न्याय व्यवस्था मुङधुङको आधारमा चल्ने गर्दथ्यो । लिच्छविकालमा शासन व्यवस्थामा विकेन्द्रीकरणको नीतिलाई अख्तियार गरी केन्द्रको अधिकार स्थानीय जनतालाई समेत दिइएको थियो । त्यस समय ग्राममा ग्रामप्रधानको समूह र ग्रामपाञ्चालीमा ‘पाञ्चालिक’ (पञ्चायतका सदस्यहरू) न्याय प्रशासनका लागि नियुक्त गरेका हुन्थे । ग्रामपाञ्चालीलाई केन्द्रबाट प्रशासनको अधिकार सुम्पिदिएको कारण उनीहरू स्थानीय विवाद समाधान गर्न स्वायत्त हुन्थे ।
चुरे क्षेत्रमा थपिँदै जल पुनर्भरण पोखरी
मधेश प्रदेशअन्तर्गत पर्ने चुरे क्षेत्रमा जल पुनर्भरण पोखरी थपिँदै गएका छन्। पर्यावरण संरक्षणसम्बन्धी काम गर्ने सङ्घसंस्था पोखरी निर्माणमा जुटेपछि चुरे क्षेत्रमा जल पुनर्भरण पोखरी थपिँदै गएका हुन्। भूमिगत पानीको सतह घट्दै गएपछि त्यसलाई परिपूर्ति गर्न राष्ट्रपति चुरे तराई मधेश संरक्षण समिति जनकपुरधाम, सामुदायिक सुधार केन्द्र धनुषा र सामुदायिक विकास तथा पैरवी मञ्च महोत्तरी यस्तो काममा जुटेका छन्। पर्यावरण संरक्षणसम्बन्धी सङ्घसंस्थाले चुरे क्षेत्रमा जल पुनर्भरण पोखरी निर्माण गर्दै आएका छन्।
भारतस्थित नेपाल रेलवेको जग्गा अलपत्र
पर्सा जिल्लाको सीमावर्ती भारतीय बजार रक्सौलमा रहेको रक्सौल रेलमार्ग स्टेसनमा नेपाल रेलवेको करिब २० बिघा जग्गा वर्षौंदेखि अलपत्र अवस्थामा छ। आयात निर्यात सहजताका लागि तत्कालीन नेपाल रेलवे कम्पनी लिमिटेडले भारत सरकारसँग खरिद गरी आफ्नो स्वामित्वमा ल्याएको करिब २० बिघा जग्गा नेपाल रेलवे कम्पनी र नेपाल सरकारको बेवास्ता कारण अलपत्र अवस्थामा पुगेको हो।
किसानले पाएनन् आलुको मूल्य
व्यावसायिक रूपमा आलु खेती गर्दै आएका सर्लाहीको उत्तर–पश्चिम भेगका किसान यो वर्ष आलुले उचित मूल्य नपाउँदा मारमा परेका छन्। प्रतिकेजी ४० देखि ४५ रुपियाँमा किनेर रोपेको आलु आफूले उत्पादन गरी बेच्ने बेला प्रतिकेजी ११ देखि १२ रुपियाँमा बिक्री गर्नुपर्दा किसान मारमा परेका हुन्। भारतबाट सस्तो मूल्यमा ठूलो परिमाणमा आलु भित्रिएपछि यहाँका किसानले उत्पादन गरेको आलुले मूल्य पाउन नसकेका हुन्।
गाउँपालिका उपाध्यक्षद्वारा विद्यार्थीलाई कपडा र जुत्ता वितरण
कुशे गाउँपालिकाका उपाध्यक्षले बालबालिकालाई न्यानो कपडा र जुत्ता वितरण गर्नु भएको छ । कुशे गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष देविका सिंहले कुशे ९ को जनता प्राथमिक विद्यालय, जलजला प्राथमिक विद्यालय, र महादेव प्राथमिक विद्यालयका ५३ जना विद्यार्थीलाई न्यानो कपडा र जुता वितरण गर्नु भएको हो ।
‘निजी क्षेत्रको योगदान महत्त्वपूर्ण’
लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री लीला गिरीले मुलुकको पर्यटन क्षेत्रको विकासमा निजी क्षेत्रले महत्वपूर्ण योगदान दिएको बताउनुभएको छ । अर्थतन्त्र विकासको मुख्य आधारमध्ये पर्यटन क्षेत्र भएकाले निजी क्षेत्रले महत्त्वपूर्ण काम गरेको उहाँको भनाइ थियो । सिद्धार्थ बिजनेस ग्रुप अफ हस्पिटालिटी प्रालिको २५औँ वार्षिकोत्सव समारोहमा उहाँले लुम्बिनी प्रदेश सरकारले पनि कृषि, शिक्षा, स्वास्थ्य, पूर्वाधारसँगै पर्यटनलाई पनि प्राथमिकतामा राखेर काम गर्ने बताउनुभयो ।
प्रदेशको नाम टुङ्गो लाग्ने विश्वास
प्रदेश १ का प्रदेशप्रमुख पर्शुराम खापुङले प्रदेश सभा बैठकलाई विशेष सम्बोधन गर्दै प्रदेशको नामकरण टुङ्गो यही कार्यकालमा लाग्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभएको छ। प्रदेश सभा बैठकलाई पहिलो पटक सम्बोधन गर्दै मङ्गलबार उहाँले नामकरणको विषयमा आमचासो रहेको बताउनुभएको थियो। उहाँले भन्नुभयो, “अत्यधिक जनचासो र जनअपेक्षाको विषय नामकरण रहेको हुँदा उच्च प्राथमिकतामा राख्न यो प्रदेश सभा सक्षम हुने विश्वास व्यक्त गर्दछु।”
पालिकाका केन्द्रसम्म अझै छैन यातायात पहुँच
प्रदेश १ का चारवटा पालिकाका केन्द्र अझैसम्म पनि यातायातको पहुँचमा छैनन्। सङ्घीय तथा प्रदेश सरकारले देशका सबै स्थानमा यातायातको सुविधा पु-याउने योजनाहरू वर्षैपिच्छे सार्वजनिक गरिरहदा प्रदेश १ मै सडक पहुँचको अभाव देखिएको छ। सडक सञ्जाल विस्तारका योजनाहरू निर्माण त हुन्छन् तर त्यस्ता योजनाहरू दूरदराजका दुर्गम स्थानसम्म पुग्नै नपाउने गरेको पाइन्छ।
लागूऔषध दुर्व्यसनीविरुद्ध अभियान
रामेछापको पालिकास्तरमा जिल्ला प्रशासन कार्यालय र जिल्ला प्रहरी कार्यालयले लागूऔषध दुव्र्यसनीविरुद्ध अभियानको थालनी गरेको छ ।
धार्मिक स्थल जोड्न सोह्र सय सिँढी
पर्यापर्यटनको विकासका साथै चण्डेश्वरी मन्दिर र गोसाइँस्थान दुई ठूला धार्मिक स्थललाई जोड्ने उद्देश्यले काभ्रेपलाञ्चोकको बनेपा नगरपालिका–५ स्थित चण्डेश्वरी मन्दिरदेखि गोसाइँस्थानसम्म सोह्र सय सिँढी निर्माण गरिएको छ । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय र बनेपा नगरपालिकाको संयुक्त लगानीमा आर्थिक वर्ष २०७७÷७८ बाट सिँढी निर्माण सुरु गरिएको हो ।
सुनकोसीका सबै सडक चौडा
सुनकोसी गाउँपालिकाभित्रका सबै कच्ची सडक मापदण्डअनुसार छ मिटर चौडा बनाउन थालिएको छ । वडा नम्बर १ देखि ७ सम्मका सबै कच्ची सडकमा १२ महिना नै यातायातका साधन सञ्चालन हुने गरी स्तरोन्नतिको काम गर्न थालिएको सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष टपिन्द्रप्रसाद तिमल्सिनाले जानकारी दिनुभयो ।
चितवनमा गैँडा मारिएको घटना : टोलीद्वारा स्थलगत अध्ययन
चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जको नवलपरासी क्षेत्रमा चोरीसिकारीले करेन्ट लगाएर गैँडा मारेपछि राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागले गठन गरेको छानबिन समितिको टोलीले स्थलगत अध्ययन गरेको छ । राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण विभागका उपमहानिर्देशक अजय कार्कीको नेतृत्वमा गठन भएको टोलीले सोमबार र मङ्गलबार अध्ययन गरेको छ । छ सदस्यीय टोलीले संरक्षणसँग सम्बन्धित सरोकारवाला, घटनास्थल, स्थानीय बासिन्दासँग पनि छलफल गरेको छ ।
