संरक्षण खोज्दै मटिहानी
जसरी जनकपुर त्रेताकालिन मिथकको रुपमा राजा जनक, भगवान राम र माता जानकी (सीता)सँग जोडिएको छ । त्यस्तै त्रेताकालिन एउटा मिथक बनेको छ महोत्तरी जिल्लाको मटिहानी । त्रेताकालमा माता जानकीको विवाहोत्सवको लागि मटिहानीमै रहेको लक्ष्मीसागर सर (पोखरी)बाट माटो खनिएको किम्बदन्ती छ । त्रेता युगमा मर्यादा पुरुषोत्तम रामचन्द्र एवं
गद्दीको सपना (कथा)
जुँगेमुठे ठान्दारले जुँगा मठार्दै करायो–“मासाला अतभातेहरु तिमीहरुलाई काठमाडौँ पैदल चलान कसरी भने, एक चौकीबाट अर्को चौकीसम्म हुलाकीले चिठीपत्र र हुलाक बुझाएझैं बुझाउने हो ।” तम्तयारी अवस्थामा उभिएका तीनजना राइफलधारी तर्फ फर्केर आदेश दियो,“बुझ्यौ केटाहरु ।” “बुझिम् साप ।” भनेर सलाम ठोक्दै तनक्क तन्किए । ठान्दारले निधारमा हात मल्दै भन्यो “कतै भाग्न खोजे त्यहीँ गोली ठोकेर गाडिदिनु । अत जाओस् तर गोली खेर नजाओस् । लौ हिंडिहाल ।” फूर्तिसाथ प्रहरीहरुले राइफल लोड गरे । प्रत्येकको पछाडि एक प्रहरी र उसले बोकेको थ्री नट थ्री राइफल, ६–६ राउन्ड गोली सहित टोली चलान भयो ।
गीत
समयको टाँगोमा यति लामो डोरी टाँग्याकी तिमीले जताबाट हिँडे पनि मलाई अल्झाई मात्र रह्यो फनफनी घुमिरहन्छन् पट्यारलाग्दा रातहरू बन्दैनन् ती दिनहरू मैले द्विप जति नै बाले पनि ।
आमा (कविता)
मैले जित्दा पदक भिथ्र्यौ म लड्दा तिमी गिथ्र्यौ तिम्रो शरीर धुँवा बनेर आकाशतिर हराएको क्षण दैवले तिमीलाई मन पराएको क्षण
तिम्रो साथमा जिउँदा (कविता)
तिम्रो साथमा जिउँदा जिन्दगी नै बेग्लै हुन्छ हाँसी हाँसी साथमा यात्रा गर्दा पनि हुन्छ सजिलो हुन्छ जिन्दगीमा सँगै यात्रा गर्दा तिमी कहाँ हुन्छौ यो मनलाई छोएर हेर्दा
उपलब्धिपूर्ण बौद्धिक उपहार
मानवलगायत सम्पूर्ण जैविक जगत्को उत्पत्ति एवं विकास कसरी भयो र कसरी चलिरहेछ ? यो सांसारिक प्रपञ्च किन छ ? कुन प्रयोजनका निमित्त छ ? मानव जीवनको प्रयोजन र लक्ष्य के हो ? यस्ता प्रश्नहरूबारे जिज्ञासा राखेर लेखिएको दर्शनको पुस्तक हो ‘जिज्ञासा’ । जीवन र जगत्बारे अनेकौँ जटिल प्रश्नका विषयमा सत्यको खोजी गर्ने उद्देश्य दर्शनले राखेको हुन्छ । यही सत्यको खोजीका निम्ति गणितशास्त्रका विद्वान् अनुसन्धाता प्राध्यापक डा. होमनाथ भट्ट
ऐतिहासिक कुर्लेगढी
धनकुटाको चौबिसे गाउँपालिकाभित्र विभिन्न ऐतिहासिक स्थल छन् । तीमध्ये कुर्लेगढीको ऐतिहासिक महत्व ठुलो छ । हुन त हाल यो ऐतिहासिक गढीको भग्नावशेषको कुनै निशान भने छैन । यो गढी रहेको थुम्कोलाई अहिले पनि ‘गढीगाउँ’ भनिन्छ । यस ठाउँमा कुरुले तेनुपा माध्यमिक विद्यालयको भवन बनेको निकै वर्ष भयो । साविकको कुरुले तेनुवा गाविस र हाल चौबिसे गाउँपालिकाको वडा नम्बर ३ मा स्थित यो गढी रहेको स्थानमा विद्यालय भवन निर्माणका क्रममा यसका सबै भग्नावशेष नामेट हुन पुग्यो ।
रङ्गमञ्च र आधुनिकता
विश्व रङ्गमञ्चीय अवधारणालाई हेर्ने हो भने मुख्य रूपमा ‘बन्द’ र ‘खुला’ दुई प्रकारका रङ्गमञ्च स्पष्ट रूपमा देख्न सकिन्छ । यिनलाई ‘बद्ध’ र ‘मुक्त’ रङ्गमञ्च पनि भन्ने गरिएको पाइन्छ । बद्ध रङ्गमञ्चीय अवधारणा पश्चिमी विश्वमा पूर्वको तुलनामा धेरै पछि मात्र आएको देखिन्छ, जब कि पूर्वमा ईपू ४०० तिरै भरतमुनिले अति नै सूक्ष्म ढङ्गले नाट्यशास्त्रमा बद्ध रङ्गमञ्चको विस्तृत चर्चा गरेका छन् । बन्द वा बद्ध शब्दको शाब्दिक अर्थ हुन्छ, कुनै निश्चित सीमाभित्र बाँधिएको वा कुनै नियम वा अनुशासनभित्र राखिएको । अर्थात् एउटा नियमबद्ध, अनुशासित वा निश्चित घेरा वा क्षेत्रमा अनुबन्धित । यसरी के भन्न सकिन्छ भने बन्द वा बद्ध रङ्गमञ्च भनेको एउटा निश्चित भवन वा पर्खालभित्र अझ फराकिलो भाषामा भन्नुपर्दा निश्चित स्थान वा स्पेसभित्र आवश्यक साजस
घरेलु फुटबल एनएसएल
क्रिकेटको अनुसरण गर्दै नेपाली फुटबलमा दुई वर्षअघि फ्रेन्चाई फुटबल लिग सुरु भयो, नेपाल सुपर लिग (एनएसएल) । सन् २०२१ मा पहिलो पटक भएको एनएसएल नितान्त नयाँ प्रयोग थियो । अझ त्यसबेला कोरोनाका कारण खाली रङ्गशालामा एनएसएल खेलाइएको थियो । यद्यपि दर्शकबिना पनि एनएसएलको चर्चा व्यापक बन्यो । फ्रेन्चाई (टिम मालिक) को मोडेल, सहरको नाममा टिम र मार्की प्लेयर, खेलाडी लिलामीद्वारा टिम तयार पार्नु, टेलिभिजन प्रसारण अधिकारको बिक्री अनि सहभागी टोलीहरूले पनि थुप्रै प्रायोजकलाई संलग्न गराएर आफ्नो टिमको ब्रान्डिङ गर्नु आदि विशेषताले एनएसएलले नेपाली फुटबलमा भिन्नै स्वाद दिएको थियो ।