राष्ट्रपति पौडेल गणतन्त्र दिवस विशेष समारोहमा सरिक
राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल गणतन्त्र दिवस २०८१ का अवसरमा सैनिक मञ्च टुँडिखेलमा मङगलबार आयोजित विशेष समारोहमा सरिक हुनुभयो । सो अवसरमा नेपाली सेनाले सलामी अर्पण गरेको थियो।
गणतन्त्रको संस्थागत विकास गर्नु सबैको दायित्व : प्रदेश प्रमुख
बागमती प्रदेश सरकारले गणतन्त्र दिवस २०८१ विविध कार्यक्रम आयोजना गरी मनाएको छ । गणतन्त्र दिवस मूल समारोह समितिले मङ्गलबार हेटौँडामा आयोजना गरेको कार्यक्रममा प्रदेश प्रमुख यादवचन्द्र शर्माले लामो सङ्घर्षबाट प्राप्त गणतन्त्रको संस्थागत विकास गर्नु सबैको दायित्व भएको बताउनुभयो ।
गणतन्त्र सामाजिक न्यायसहित समृद्ध नेपाल निर्माण गर्ने प्रयासको प्रतिफल हो : प्रधानमन्त्री
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र कुनै राजनीतिक स्वार्थ नभई सामाजिक न्यायसहितको समृद्ध नेपाल निर्माणको सपना साकार पार्ने परिवर्तन कामी राजनीतिक शक्तिहरूको सामूहिक प्रयासको प्रतिफल भएको बताउनुभएको छ ।
‘उत्कृष्ट व्यवस्था’
सभ्यताको उद्विकाससँगै विश्वभरि अभ्यास भएका राजनीतिक व्यवस्था क्रमशः रूपान्तरण र परिवर्तन हुँदै आएका छन् । सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतान्त्रिक व्यवस्था पनि नेपालमा विभिन्न कालखण्डमा भएका राजनीतिक रूपान्तरणसँगै स्थापना भएको हो । गणतान्त्रिक व्यवस्थाले न्यायालयको स्वतन्त्रता, अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता, प्रेस स्वतन्त्रता, आवधिक निर्वाचन, कानुनी शासन, विधिको शासन सुनिश्चित भएको छ । विश्वमा अभ्यासमा आएकामध्ये लोकतान्त्रिक गणतन्त्र सबैभन्दा उत्कृष्ट व्यवस्था मानिन्छ ।
‘समाजवादको आधार’
सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल घोषणा भएको दिन, आज जेठ १५ गते । राणाशासन, पञ्चायती व्यवस्थादेखि तत्कालीन राजाको प्रत्यक्ष शासनबाट जनतालाई स्वतन्त्र बनाएको दिन हो । गणतन्त्रको स्थापनासँगै समृद्ध नेपालको उद्घोषसहित नवीन आर्थिक, सामाजिक र सांस्कृतिक रूपान्तरणको युग आरम्भ भएको छ । गणतन्त्रलाई सुदृढ गरी नागरिकका आकाङ्क्षा पूरा गर्नु छ । गणतन्त्र स्थापनापछि समाजवादोन्मुख संविधान जारी भएको छ । समाजवादोन्मुख संविधान भएर उल्लेख गर्नु आफैँमा एउटा उपलब्धि हो । समाजवादका सन्दर्भमा राजनीतिक दलबिच थोरै तलमाथि हुन सक्ला । सैद्धान्तिक र वैचारिक रूपमा आफ्ना परिभाषा हुन सक्छन् तर ने
‘संविधानको मर्म र भावनाअनुसार अघि बढ्न जरुरी’
कर्णाली प्रदेशका प्रमुख तिलक परियारले संविधानको मर्म र भावनाअनुसार अघि बढ्न जरुरी भएको बताउनुभएको छ । सत्रौँ गणतन्त्र दिवसका अवसरमा आज शुभकामना सन्देश दिँदै उहाँले गणतन्त्र, सङ्घीयता, धर्मनिरपेक्षता, समानुपातिक र समावेशिताको सिद्धान्तले निर्देशित गरेअनुसार कार्यान्वयन गर्न तथा गराउन राज्यको सर्वोच्च ओहोदामा रहेकाहरूको पहिलो कर्तव्य हुने उल्लेख गर्नुभएको छ ।
जनयुद्धको बलमा गणतन्त्र
गणतन्त्र भनेको लोकतन्त्रको उच्चतम रूप हो । समाज विकासक्रममा जब मानवीय चेतना अत्यन्तै कम थियो । आर्थिक, सामाजिक व्यवस्था अत्यन्तै पिछडिएको थियो । बारम्बार एकअर्को समुदायबिच लडाइँ भइराख्थे । त्यस्तो बेला लोकतन्त्रको अवधारणाभन्दा बलियो, केन्द्रीकृत र निरङ्कुश राजतन्त्रात्मक व्यवस्था उपयुक्त हुन्छ भनेर इतिहासमा राजतन्त्रको सुरुवात भएको हो । यो हजारौँ वर्ष पुरानो कथा हो । पछिल्लो चार/पाँच सय आधुनिक वर्षको सुरुवात भएपछि त्यो पुरानो प्रणाली समाज विकासको बाधक बन्यो भनेर राजतन्त्रको समूल अन्त्य गरेर गणतन्त्रसहितको लोकतन्त्र भन्ने अवधारणा आयो । त्यसै क्रममा अहिले संसारका दुई सय देशमध्ये प्रायः सबै गणतन्त्रमा गएका छन् ।
राजासँग सम्झौता भएको होइन
मुलुकमा सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र घोषणा भएको १८ वर्ष पूरा भयो तर संविधान जारी भएको आठ वर्ष मात्र पुग्दै छ । गणतन्त्रको मूल्याङ्कन र समीक्षा संविधान जारी भएपछि गर्नु उपयुक्त हुन्छ । संविधान जारी गर्नुअघिको अवस्था सङ्व्रmमणकालीन अवस्था नै हो । संविधान जारी भएपछि पहिलो निर्वाचनको कार्यकाल पूरा भई हामी दोस्रो कार्यकालको प्रारम्भिक चरणमा छौँ । यसबिचमा संविधान अनुसार जनताको हितमा, मौलिक हकको प्रयोग जुन रूपमा हुनुपथ्र्यो, त्यति हुन सकेन ।
जनता शक्तिशाली भएका छन्
२०४६ सालमा भएको पहिलो जनआन्दोलनमा राजतन्त्रमाथि प्रश्न उठे पनि संवैधानिक राजतन्त्र राख्ने भनेर सहमति भएको थियो तर राजा संवैधानिक रहन सकेनन्, जसले गर्दा गणतन्त्र आयो । राजतन्त्र अस्वीकृत संस्था हो । प्राचीन तथा मध्यकालमा धेरै देशमा राजतन्त्र थियो । राजतन्त्रमा जनता सार्वभौम हुन्न । वंशावलीको आधारमा तानाशाहका रूपमा शासन गर्न खोजेकाले नै पतनशील छ । हाम्रै देशमा पनि राजतन्त्रका लागि आवाज उठेका छन् तर जनताले एक पटक पाइसकेको
समानुपातिक प्रतिनिधित्व
समाज विकासका क्रममा विभिन्न दार्शनिक, समाजशास्त्री र वैज्ञानिकले विभिन्न समाज सञ्चालन प्रणालीबारे व्याख्या गरेका छन् । राज्यसत्ताको उत्पत्ति नहुँदै र भएपछिका व्यवस्थामा विभिन्न खोज अनुसन्धान भएका थिए र भइरहेका पनि छन् । खास गरी आदिम साम्यवादबाट, कृषि युग, दास युग, सामन्ती युग हुँदै पुँजीवादी व्यवस्थासम्म र अब समाजवादी व्यवस्थाको चर्चा परिचर्चा भइरहेको छ । जसका कारण मानव समाज विभिन्न युद्ध, क्रान्ति, आन्दोलन, सङ्घर्ष र दबाबबाट गुज्रँदै वर्तमान
लोकतान्त्रिक गणतन्त्रबाट मुलुकको विकास र जनताको समृद्धि हासिल गर्न सकिन्छ : अध्यक्ष नेपाल
नेकपा (एकीकृत समाजवादी) अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले जनताको लामो सङ्घर्षबाट प्राप्त सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रले उनीहरूको राजनीतिक अधिकारको सुनिश्चितता प्रदान गरेको बताउनुभएको छ ।
‘गलतको ठाउँमा सही चुन्ने विकल्प नै गणतन्त्र’
नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष तथा पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले गलतको ठाउँमा सही चुन्ने विकल्प नै गणतन्त्रमा हुने बताउनु भएको छ ।
गणतन्त्र दिवस तीन दिन मनाइँदै
कोशी प्रदेशका मुख्यमन्त्री हिक्मतकुमार कार्कीको अध्यक्षतामा आज बसेको बैठकले १७औँ गणतन्त्र दिवस भव्यताका साथ मनाउने निर्णय गरेको छ ।
‘गणतन्त्रमा गल्ती गर्नेले उन्मुक्ति पाउँदैन’
सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्री रेखा शर्माले गणतन्त्रको मर्म र चरित्रअनुरुप गणतान्त्रिक संस्कारको विकास गर्दै गणतन्त्रमा गल्ती गर्ने छूट हुँदैन र गल्ती गर्नेले उन्मुक्ति पाउँदैन भन्नुभएको छ ।
कांग्रेस संसदीय दलको बैठक आज बस्दै
नेपाली कांग्रेसको संसदीय दलको बैठक आज (मंगलबार) बस्ने भएको छ । कांग्रेस संसदीय दलका प्रमुख सचेतक रमेश लेखकले आज बिहान ११ बजे बैठक बस्न लागेको जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार बैठक सङ्घीय संसद् भवन नयाँ बानेश्वरस्थित ल्होत्से हलमा बस्नेछ ।
आम नागरिकको अधिकारप्रति अटुट आस्था रहोस् : उपराष्ट्रपति यादव
उपराष्ट्रपति रामसहाय प्रसाद यादवले १७ औँ गणतन्त्र दिवस, २०८१ को अवसरमा आम नागरिकको अधिकारप्रति अटुट आस्था राख्दै अघि बढ्न सबैलाई प्रेरित गर्न सकोस् भनी शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ ।
नागरिकलाई सार्वभौम बनाउने गणतन्त्र
१७ औँ गणतन्त्र दिवस मनाइरहँदा देशका नागरिकलाई प्रजा ठान्ने सामन्ती शासनको बिदाइसँगै हरेक नेपाली सार्वभौम अधिकार सम्पन्न नागरिक भएका छन् ।
सहकारी छानबिन समितिमा जुट्यो सहमति
विभिन्न सहकारीको बचत रकम अपचलन, हिनामिना र आर्थिक अनियमितताका सन्दर्भमा अध्ययन एवं अनुसन्धान गर्न गठन हुने संसदीय छानबिन समितिको कार्यादेशमा सहमति जुटेको छ । प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा सोमबार बसेको शीर्ष नेता र समितिको कार्यादेश बनाउने जिम्मा पाएको कार्यदलको बैठकमा संसदीय छानबिन समितिको कार्यादेश र क्षेत्राधिकारमा सत्तापक्ष र प्रतिपक्षबिच सहमति जुटेको हो ।
गणतन्त्रका लाभ जनतामा पुर्याउन दृढतापूर्वक लागेका छौं : प्रधानमन्त्री प्रचण्ड
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले सरकार गणतन्त्रका लाभहरूलाई आम नागरिकमा पुर्याउन दृढतापूर्वक प्रयास गरिरहेको बताउनु भएको छ ।
गणतन्त्रले राजनीतिक अधिकार सुनिश्चित गरेको छ : राष्ट्रपति पौडेल
गणतन्त्रले राजनीतिक अधिकार सुनिश्चित गरेको छ : राष्ट्रपति पौडेल
समृद्ध र समतामूलक नेपाल निर्माण होस् : अध्यक्ष दाहाल
समृद्ध र समतामूलक नेपाल निर्माण होस् : अध्यक्ष दाहाल
जनमुखी विकासका लागि प्रेरणा मिलोस् : सभामुख घिमिरे
सभामुख देवराज घिमिरले गणतन्त्र दिवसले लोकतन्त्रलाई केन्द्रमा राखेर जनमुखी विकासका लागि प्रेरणा प्रदान गरोस् भनी शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ ।
गणतन्त्रबाटै राष्ट्रको रुपान्तरण गर्न सकिन्छ : सभापति देउवा
पूर्व प्रधानमन्त्री एवम् नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले गणतन्त्रात्मक शासन व्यवस्थाको संस्थागत विकासबाट नै नेपाललाई सभ्य, सुखी र सम्पन्न राष्ट्रका रूपमा रुपान्तरण गर्न सकिने बताउनु भएको छ ।
जनतामा सकारात्मक परिवर्तनको अनुभूति हुनुपर्छ : पूर्व राष्ट्रपति भण्डारी
पूर्व राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले जनताको जीवनमा सार्थक र सकारात्मक परिवर्तनको अनुभूति हुने परिस्थितिको निर्माण गर्न सकेमा मात्र गणतान्त्रिक शासन प्रणालीप्रति जनविश्वास आर्जन गर्न सकिन्छ भन्नु भएको छ ।