गोरखापत्र अनलाइन
मन्त्री लामा र वडाध्यक्षलाई कारबाही सिफारिस
वैशाख ३० गते सम्पन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा आफ्नै पालिका अध्यक्ष उम्मेदवारलाई अन्र्तघात गरेको भन्दै बागमती प्रदेश सरकारका स्वास्थ्य मन्त्री निमा लामा र वडा अध्यक्षसहितलाई कारवाहीको लागि नेपाली काँगे्रस जिल्ला कार्यसमितिमा सिफारिश गरिएको छ ।
सुनील पुनः रिङ्कु भाउजूको भूमिकामा
सुनील ग्रोवरलाई देखेपछि उनका फ्यानको अनुहारमा हाँसो झल्कन्छ। उनले ‘द कपिल शर्मा सो’मा रिङ्कु भाभी र गुलाटीका लागि डा. मसुर गुलाटीको भूमिका निभाएका थिए तर पाँच वर्षअघि उडानमा कपिल शर्मासँग सुनील ग्रोवरको ठूलै झगडा भएको बताइन्छ। त्यसपछि उनले कपिलको सोलाई बाइबाई भनेका थिए। धेरै वर्षपछि जब सुनिल ग्रोवर टीभीमा फर्के, उनले अर्चना पुरन सिंह र शेखर सुमनको सो ‘द ग्रेट इन्डियन लाफ्टर च्याम्पियन’मा ‘डाक्टर मसुर गुलाटी’को भूमिकामा दर्शकलाई हसाउने मौका पाए । ‘डाक्टर मसुर गुलाटी’पछि सुनील ग्रोवर अब ‘रिङ्कु भाभी’को भूमिकामा देखिने भएका छन् ।
ज्यान लिँदै र गुमाउँदै छाडा चौपाया
धनगढीको छ लेन सडकमा सोमबार राति छाडा चौपायासँग मोटरसाइकल ठोक्कियो। राजपुर क्षेत्रमा भएको सो दुर्घटनामा एउटा गाईमात्रै मरेन, सवारीचालक धनगढी उपमहानगरपालिका–१३ हिमालीटोलका ३० वर्षीय गङ्गा बोगटीको पनि ज्यान गयो। अत्तरियाबाट धनगढीतर्फ आउनेक्रममा छ लेन सडकमा रहेका चौपायामाथि मोटरसाइकल ठोक्किएको थियो। दुर्घटनामा परी गङ्गाकी श्रीमती सर्मिला राई घाइते हुनुभएको छ।
अट्वारी पर्व १२ गते सार्वजनिक बिदा १९ गते
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले थारू समुदायको बर्का अट्वारी पर्वका अवसरमा पर्वभन्दा एक हप्ता ढिलो सार्वजनिक बिदा दिने निर्णय गरेको छ। भदौ १२ गते बर्का अट्वारी पर्व भए पनि सरकारले भदौ १९ गते अट्वारी पर्वको सार्वजनिक बिदा दिने निर्णय गरेको हो। विभिन्न जातजातिको पर्वका अवसरमा प्रदेश सरकारले प्रदेशमा सार्वजनिक बिदा दिँदै आएको छ। तर अट्वारी पर्वका अवसरमा १९ गते बिदा दिनु सान्दर्भिक देखिएको छैन। थारू कल्याणकारिणी सभा कैलालीले भदौ १२ गते बिदा दिनका लागि प्रदेश सरकारलाई आग्रह गरेको छ। सभाले आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री डा. रणबहादुर रावललाई ज्ञापनपत्र बुझाउँदै बिदाको मिति सच्याउन आग्रह गरेको हो।
म्याद थपका लागि ठेकेदारको दौडधुप
कालीकोटको कोटवाडा विमानस्थलमा हवाईजहाज अवतरण होला त ? भनेर प्रश्न गर्नेले सैँतीस वर्ष बिताइसकेका छन्। सो विमानस्थल २०४२ साल जेठदेखि निर्माण थालिएको थियो। सदरमुकाम मान्मदेखि पाँच घण्टा टाढाको दूरीमा रहेको कोटवाडा विमानस्थल निर्माणमा ३५ जना मजदुरले ज्यानसमेत गुमाइसकेका छन्। २०५८ सालको त्यो त्रासदी घटनामा धादिङको जोगीमाराका १७ जना मजदुरले ज्यान गुमाएका थिए। स्थानीय कृष्ण विष्टको घरमा बसेका ती मजदुरलाई सशस्त्र द्वन्द्वरत माओवादीको आशङ्कामा सेनाले कारबाही गरेको थियो। सो घटनामा छ महिनाको बालकसहित ३५ जनाले ज्यान गुमाएका थिए। ती मृतकको शवसमेत सेनाले बन्दै गरेको विमानस्थल क्षेत्रभित्रै गाडेका थिए।
मिटरब्याजको पीडा : सकियो सम्पत्ति, छिनिएन ऋण
चर्काे ब्याजमा लाखौँ रुपियाँ ऋण लिँदा दाङ जिल्लामा केही परिवारको उठिबास लाग्ने अवस्था आएको छ । मिटरब्याजमा लगानी गर्नेले महँगो ब्याज कबोलेर ऋण दिने र अनेकौँ जालझेल गरेर पैसामा ठगीसँगै दुःख दिन थालेपछि पीडित परिवारको उठिबास लाग्ने अवस्था आएको हो । पीडित परिवारमध्येकी एक हुनुहुन्छ घोराही उपमहानगरपालिका–१० निवासी सीमा विक घमाल ।
कुसुन्डा भाषाको पुस्तान्तरण प्रयास
‘मन्नी मन्नी वयन चीउ भया’ (धेरै धेरै राम्रो छ भाइ) सरुमारानी–६, बूढीचौर प्युठानकी हिमा कुसुन्डाले आफ्नो भाषामा सामाजिक सञ्जालमा भाइको फोटोमा प्रतिक्रिया लेख्नुभयो । यस्तै गुर्भाकोट–५, कुर्मी सुर्खेतका तेजबहादुर कुसुुन्डाले फेसबुकमा सामूहिक फोटा राख्दै लेख्नुभयो, ‘टोक मन्नी वयन चीउ’ (हामी धेरै राम्रा छौँ ।) कुसुन्डा भाषा लोप हुने हो कि भन्ने चिन्ता बढिरहेको समयमा नयाँ पुस्ताका कुसुन्डा समुदायले भाषा अभ्यास सुरु गरेका छन् । आफ्नो भाषामा लेख्न र बोल्न पाउँदा अपनत्व अनुभव हुने गरेको हिमा बताउनुहुन्छ । उहाँले भन्नुभयो, “सबैको आफ्नो भाषा छ, हाम्रो पनि छ, फरक यति हो– हाम्रो भाषा लोप हुने हो कि भन्ने चिन्ता छ । यस कारण पनि जाने जतिका शब्द राखेर वाक्य बनाएर सार्वजनिक गर्ने गरेका छौँ ।”
विद्यालय पुग्नै जोखिम
“विद्यालय पुग्न खोला पार गर्नुपर्छ तर खोलामा पुल छैन । पानी पर्दा ठूलो भेल आउँछ । करिब एक हप्तासम्म पानी घट्दैन । खोला पार गर्दा ओर्लिने ठाउँ चिप्लो छ । त्यसैमा चिप्लिएर पटक पटक लडिएको छ । कैयौँपटक किताब र झोला भिजेका छन् । केही साथी चोटपटक लागेर घाइते हुनुभएको छ ।” विजयनगर गाउँपालिकाको शिव माध्यमिक विद्यालय डालपुरमा कक्षा १० मा अध्ययनरत रञ्जु कुर्मी विद्यालय पुग्दाको व्यथा सुनाउँदै भन्नुहुन्छ, “सरकार हामी विद्यालय जाने बाटोमा पुल देउ !”
पौडेललाई भावी प्रधानमन्त्री घोषणा गर्न माग
आसन्न मङ्सिर ४ गतेका लागि सङ्घ तथा प्रदेश निर्वाचनको मिति घोषणा भएसँगै नेपाली कांंग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल गृहजिल्ला तनहुँमा चुनावी अभियानमा सक्रिय हुनुहुन्छ । चुनावी अभियानका क्रममा गाउँबस्ती तथा घरदैलो भेटघाटमा रहनुभएका वरिष्ठ नेता पौडेललाई भावी प्रधानमन्त्रीका रूपमा घोषणा गर्न स्थानीय नेता तथा कार्यकर्ताले माग गरेका छन् । कांग्रेस पार्टीले मात्र होइन, गठबन्धनले नै वरिष्ठ नेता पौडललाई भावी प्रधानमन्त्रीका रूपमा घोषणा गर्नुपर्ने आवाज उठाइएको छ । बन्दीपुर गाउँपालिका–४, डुम्रेस्थित पार्टी कार्यालयमा आयोजित कार्यक्रममा सहभागी वक्ताले यस्तो आवाज उठाएका हुन् ।
पश्चिमा प्रभावका कारण मौलिकता मासिँदै
नेपाली नारीले मनाउने महान् चाड हरितालिका ‘तीज’को परम्परागत मौलिकपन पछिल्लो समय मासिँदै गएको पाइएको छ। चाडपर्वको नाममा पश्चिमी संस्कार हाबी हुँदै गएकाले तीजको परम्परागत मौलिकपन मासिँदै गएको बताइएको छ। देखासिकीको प्रभावका कारण पछिल्लो समय तीज पर्व मनाउने शैली भड्किलो, तडकभडक एवं विकृतियुक्त बन्दै गएको महिलाबाटै गुनासो सुन्ने गरिएको छ। चन्द्रपुर नगरपालिका–६ की पञ्जमाया तिमल्सिनाले विगतमा मनाइने तीज पर्व र पछिल्लो समयमा मनाइने तीज पर्वको शैलीमा निकै भिन्नता आएको सम्झँदै भन्नुहुन्छ, “पछिल्लो समयमा आधुनिक बाजागाजासहितको ‘म्युजिक सिस्टम’ मा बजाइने छाडा गीतमा नाचेर मनाइने तीजले तीज पर्वको मौलिक संस्कृति गुमेको छ। सानो छँदा गाउँघरमा दिदीबहिनी र छरछिमेक भेला भएर मादलको तालमा दुःख–सुखका लोकभाकाका गीतमा नाचेर मनाइन्थ्यो। घरमै बनेको शुद्ध खाना र शुद्ध मनले बसेको व्रतको सम्झना अहिले पनि झल्झली सम्झना आउँछ।”
आवश्यकताका आधारमा योजना छनोट गरिने
प्रदेश १ सरकारका सडक पूर्वाधार तथा सहरी विकासमन्त्री हिमाल कार्कीले अब पहुँचको आधारमा नभएर आवश्यकताका आधारमा स्थानीय तहसँग समन्वय गरेर मात्रै विकास निर्माणका योजना छनोट गरिने बताउनुभएको छ। सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहबीचमा आपसी सहकार्य र समन्वय नहुँदा एउटै कामका लागि तीनतिर बजेट विनियोजन हुन सक्ने र त्यसो हुँदा अन्य कतिपय महŒवपूर्ण काममा रकम अभाव हुने समस्या उत्पन्न हुने गरेकाले प्रदेश सरकारले स्थानीय तहसँग समन्वय गरेर योजनालाई अगाडि बढाउने नीति अगाडि सारेको मन्त्री कार्कीले बताउनुभएको छ। उदयपुर जिल्लाको त्रियुगा नगरपालिका–५ स्थित देउरी खोलाको मोटरेबल पक्की पुलको बिहीबार उद्घाटन गर्दै मन्त्री कार्कीले आफूहरू धेरै बोल्नेभन्दा पनि काम गरेर देखाउने बताउनुभयो।
आठ वर्षमा बन्यो पुल
करिब आठ वर्षमा मोलुङ खोलाको मान्द्रे दोभानमा मोटरेबल पुल बनेको छ। मोलुङ गाउँपालिका र सुनकोसी गाउँपालिकालाई जोड्ने उक्त पुलको निर्माण कार्य आठ वर्षमा सकिएको हो। १८ महिनामा काम सम्पन्न गर्ने गरी २०७० असार ३० गते उक्त पुलको ठेक्का लगाइएको थियो। भ्याटसहित तीन करोड ७५ लाख ५६ हजार ७७८ रुपियाँमा राजेन्द्र–लोकप्रिय जेभी धापासी काठमाडौँले ८० मिटर लामो पुल निर्माणको जिम्मा पाएको थियो। २०७८ चैत २८ गते पुलको निर्माण कार्य सम्पन्न भएको निर्माण कम्पनीले जनाएको छ। पुल बनेपछि जिल्लाको पश्चिमी क्षेत्रका सुनकोसी, चम्पादेवी, लिखु गाउँपालिका हुँदै रामेछाप जिल्लासँग ओखलढुङ्गा सदरमुकामदेखि सीधा यातायात सञ्चालन गर्न सकिने भएको छ।
मृतक खड्गविक्रमविरुद्ध ३० करोडको भ्रष्टाचार मुद्दा
बीस वर्षअघि निधन भइसकेका कुमार खड्गविक्रम शाहविरुद्ध अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले भ्रष्टाचार मुद्दा दायर गरेको छ। उहाँविरुद्ध २९ करोड ८८ लाख ८१ हजार रुपियाँ बिगो दाबीसहित विशेष अदालतमा भ्रष्टाचार मुद्दा दायर गरिएको हो। राजपरिवारका ज्वाइँसमेत रहनुभएका शाहको २०५८ साल जेठ १९ गतेको राजदरबार हत्याकाण्डमा निधन भएको थियो। कर्मचारीलाई प्रलोभनमा पारेर शाहले धनुषाको पिडारी चोकस्थित रत्नसागर मन्दिरको जग्गा आफ्नो नाममा ल्याएको आयोगको आरोप छ।
