धान बालीमा गबारो किराको प्रकोप
कपिलबस्तुका किसानले खेतमा रोपेको धान बालीमा गबारो किराको प्रकोप देखा परेको छ । गबारो किराले गुवो खाएर धान बालीमा नोक्सान गर्न थालेपछि किसान चिन्तित भएका छन् ।
कृषि अनुसन्धानका लागि सहकार्य
कृषि अनुसन्धानका लागि राष्ट्रिय नीति निर्माण गर्न नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क) र नीति अनुसन्धान प्रतिष्ठानबिच सहकार्य हुने भएको छ । नेपालको कृषि अनुसन्धानलाई समय अनुकूल बनाउनका राष्ट्रिय नीति आवश्यक रहेको र त्यसका लागि नीति अनुसन्धान प्रतिष्ठानसँग सहकार्य गर्ने छलफल भएको नार्कका कार्यकारी निर्देशक डा. ध्रुवराज भट्टराईले बताउनुभयो । दुई पक्षबिच भएको छलफलमा नीति निर्माणमा सहकार्य गर्ने सहमति भएको छ, सम्झौताका लागि तयारी भइरहेको उहाँले बताउनुभयो ।
किसानलाई मकै बाली जोगाउनै मुस्किल
दैलेखका ग्रामीण क्षेत्रमा मकै बाली जोगाउन मुस्किल परेको कृषकको भनाइ छ । जंगली जनावरले बाली पाक्नु अगाडि नै खाएर नष्ट गर्ने समस्याका कारण किसानलाई बाली जोगाउन मुस्किल भएको हो ।
-original-thumb.jpg)
कृषकका लागि अब्बल आम्दानीको स्रोत बन्दै ‘अकबरे’
यस पटक अकबरेको फल नै बिक्री गर्नेकि बियाँ बिक्री गर्ने, सूर्योदय नगरपालिका –१२ का किसान मदन राई दोधारमा हुनुहुन्छ । राईले उत्पादन गरेको अकबरे फल र र बियाँ दुवैको माग उत्तिकै छ ।
धानबालीलाई मल अभाव नहुने, सरकारसँग ५३ हजार ९७७ टन मल मौज्दात
देशभर ७७ प्रतिशत धान रोपाइँ सम्पन्न भएको छ भने रोपिएका धानबालीका लागि मल अभाव नहुने कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालयले जनाएको छ । हाल सरकारसँग ५३ हजार ९७७ टन मल मौज्दात रहेको जनाएको छ ।
पशुमा आमखोप अभियानको तयारी
सरकारले ‘लम्पी स्किन’ विरुद्ध पशुमा आमखोप अभियान सञ्चालन गर्ने तयारी गरेको छ । २०८० माघभित्र एकै पटक ठुलो सङ्ख्यामा पशुलाई खोप अभियान र दोस्रो चरणमा आफ्नै प्रयोगशालाबाट ‘लम्पी स्किन’ विरुद्धको खोप बनाउने तयारीमा सरकार लागेको हो । यस वर्ष खोप खरिद गरेर र अर्को वर्ष आफैँले उत्पादन गरेर खोप लगाउने तयारी सरकारको छ ।
सिँचाइ नहर निर्माण भएपछि कृषक लाभान्वित
कपिलवस्तु बाणगंगा नगरपालिका –९ भर्तापुरका कृषक गोविन्दप्रसाद बन्जाडेले यस वर्ष राम्रोसँग ब्याड राख्न पाउनुभयो । खेतबारीमा पक्की नहर आएपछि खेती गर्न पाउनुभयो ।
नवलपुरमा सत प्रतिशत रोपाइँ, उत्पादन बढ्ने अनुमान
नवलपुरमा सत प्रतिशत रोपाइँ भएको छ । साउन सकिएसँगै जिल्लामा सत प्रतिशत रोपाइँ भएको कृषि ज्ञान केन्द्र नवलपुरले जनाएको छ । पानी कम परेको हुनाले गत वर्षभन्दा यो वर्ष रोपाइँ ढिला भएको हो ।
लम्पी स्किन विरुद्धको खोप स्वदेशमै उत्पादन गर्ने तयारी
मुलुकभर पशुचौपायामा महामारीका रूपमा फैलिएको लम्पी स्किन रोगविरुद्धको खोप नेपालमै उत्पादन गर्ने प्रक्रियाको थालनी गरिएको छ ।
केरा खेतीमा कृषकको बढ्दो आकर्षण
गुल्मीमा खेरा खेती कृषकको आम्दानीको मुख्य स्रोत बनेको छ । थोरै परिश्रमबाट धेरै आम्दानी लिन सकिने भएपछि यहाँका कृषकहरूको केरा खेतीमा आकर्षण बढेको हो ।
कृषि कार्यका लागि विद्युतमा ५० प्रतिशत अनुदान
पूर्वी नवलपरासी कावासोती नगरपालिकाले कृषि सिंचाइ विद्युत महसुलमा ५० प्रतिशत अनुदान दिने भएको छ । सिंचाइँ समस्याका कारण उत्पादनमा कमी नआओस् भनेर अनुदान दिन लागेको कावासोती नगरपालिकाका नगर प्रमुख विष्णुप्रसाद भुसालले बताउनुभयो ।
-original-thumb.jpg)
युवाको पलायनले बाझिँदै खेतीयोग्य जमिन
हिमाली जिल्ला ताप्लेजुङमा खेतीयोग्य जमिन बाझिँदै गएको छ । पछिल्लो समय रोजगारको खोजीमा युवा विदेश लाग्न थालेपछि जनशक्ति अभावमा खेतीयोग्य जमिन बाझिँदै गएको हो ।
बाँकेमा ९५ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न
बाँकेमा वर्षा ढिलो सुरु भएपछि रोपाइँ ढिलोगरी सुरु भए पनि साउन सकिन लाग्दा रोपाइँ सम्पन्न हुन थालेको छ । हालसम्म बाँकेमा ९५ प्रतिशत रोपाइँ सम्पन्न भएको कृषि ज्ञान केन्द्र नेपालगन्जले जनाएको छ ।
सकियो साउन, सकिएन रोपाइँ
यो वर्ष साउन सकिँदासमेत धान रोपाइँ सकिएको छैन। साउन ३० गतेसम्म ८७ प्रतिशत मात्र धान रोपाइँ भएको छ।
घट्यो मकै उत्पादन
खडेरीका कारण यो वर्ष मकै उत्पादन घट्दा सर्लाहीको उत्तरी भेगका किसान चिन्तित बनेका छन् । मकैलाई पानी आवश्यक पर्ने जेठ र असार महिना पूरै खडेरी लाग्दा मकै उत्पादनमा व्यापक कमी आएको हो । उत्तरी भेगका किसानले अहिले धमाधम पाकेको मकै भिœयाइरहेका छन् । यहाँको ईश्वरपुर, लालबन्दी, हरिवन र बागमती नगरपालिकाको चुरे भेगमा आकाशे वर्षाको भरमा सँठिया मकै रोप्ने गरिएको छ । खडेरीले मकैमा पुड्का र थोते घोगा लागेका छन् ।
‘मिल्क होलिडे’ नगर्न कृषिमन्त्रीको आग्रह
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. वेदुराम भुसालले ‘मिल्क होलिडे’ (दिन बिराएर दुध खरिद गर्ने) नगर्न डेरी उद्योगी तथा सरोकारवालालाई आग्रह गर्नुभएको छ । राष्ट्रिय दुग्ध विकास बोर्डले डेरी उद्योगी, किसान तथा अन्य सरोकारवालासँग बुधबार राखेको छलफलमा मन्त्री भुसालले सो आग्रह गर्नुभएको हो । बोर्डका अध्यक्षसमेत रहेका मन्त्री भुसालले बढी भएको दुधलाई अन्य क्षेत्रमा खपत गर्नूस् तर ‘मिल्क होलिडे’ नगर्नूस् भनी पटक पटक आग्रह गर्नुभयो ।
-original-thumb.jpg)
मासुभन्दा महँगो भयो जङ्गली च्याउ
कैलालीमा खान योग्य जङ्गली च्याउ (बेम्टी) मासुभन्दा महँगोमा बिक्री भइरहेको छ । स्थानीयले जङ्गलबाट खोजेर ल्याएको च्याउ प्रतिकेजी एक हजार ६०० रुपियाँमा बिक्री भइरहेको हो ।
‘मिल्क होलिडे’ हुन नदिन आग्रह
नेपालमा यतिखेर दुध बढी भएका कारण ‘मिल्क होलिडे’ को अवस्था उत्पन्न भएको छ । किसानलाई मर्का पर्न नदिने गरी सरकारले तोकिएको न्यूनतम समर्थन मूल्यका आधारमा नियमित रूपमा दुध खरिद गर्न सरोकारवालाले डेरी उद्योगीलाई आग्रह गरेका छन् । डेरी उद्योगीको छाता सङ्गठन नेपाल डेरी एसोसिएसन र डेरी उद्योग सङ्घले संयुक्त रूपमा विज्ञप्ति जारी गर्दै दुध बढी भएको यो अवस्थामा ‘मिल्क होलिडे’ हुन नदिई स्वदेशी ग्रामीण कृषकबाट उत्पादित दुध नियमित रूपमा खरिद गर्न आग्रह गरेका छन् ।
सहकारीको छुर्पी अमेरिका निर्यात
स्याङ्जाको वालिङमा रहेको अकला नमुना साना किसान कृषि सहकारीले उत्पादन गरेको छुर्पी अमेरिका निर्यात हुँदै आएको छ । सहकारीले कृषकबाट दुध सङ्कलन गरेर विभिन्न प्रकारका परिकारसमेत उत्पादन गर्दै आएको छ । पशुपालक कृषकले उत्पादन गरेको दुध संस्थाले खरिद गरेर त्यसबाट छुर्पी, पनिर, दही, नौनी, घिउ, आइसक्रिमलगायतका वस्तु उत्पादन गर्दै आएको सहकारीकी प्रबन्धक लक्ष्मी पोख्रेल रेग्मीले जानकारी दिनुभयो । प्रबन्धक रेग्मीका अनुसार सहकारीले आफैँ दुधबाट बन्ने परिकार बनाएर स्थानीय बजारमा बिक्री गर्दै आएको छ । स्थानीय बजारमा मात्रै खपत नहुने उत्पादित वस्तु बिक्रीका लागि काठमाडौँ पठाउने गरिएको सहकारीले जनाएको छ ।
भीमदत्त राजमार्ग अवरुद्ध हुँदा आकासियो तरकारीको भाउ
सुदूरपश्चिमका सात पहाडी जिल्ला जोड्ने भीमदत्त राजमार्ग एक सातादेखि अवरुद्ध हुँदा कञ्चनपुरमा तरकारीको भाउ आकासिएको छ ।
यस वर्ष दस प्रतिशत कम धान रोपाइँ
साउन सकिन लाग्दासम्म ८४ प्रतिशत मात्र रोपाइँ भएको छ । गत वर्ष यति बेलासम्म ९४ प्रतिशत रोपाइँ भइसकेको थियो । अर्थात् गत वर्षको तुलनामा हालसम्म १० प्रतिशत कम रोपाइँ भएको छ । कृषि विभागका अनुसार १४ लाख ८८ हजार हेक्टरमा धान खेती हुन्छन् । त्यसमध्ये साउन २६ सम्म १२ लाख ५४ हजार हेक्टरमा रोपाइँ भएको छ । सात वटै प्रदेशमध्ये सबभन्दा कम रोपाइँ मधेश प्रदेशमा भएको छ । अन्न भण्डारका रूपमा चिनिएको मधेश प्रदेशमा ६० प्रतिशत रोपाइँ मात्र भएको छ ।
निर्देशिका तयार गर्न मन्त्रीको निर्देशन
कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री डा. वेदुराम भुसालले कृषि तथा पशुपन्छी विकास सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तह समन्वय निर्देशिका सात दिनभित्र तयार गर्न निर्देशन दिनुभएको छ । कृषि तथा पशुपन्छीतर्फ सङ्घ, प्रदेश तथा स्थानीय तहबिच समन्वयमा समस्या देखिएपछि कृषिमन्त्रीको निर्देशनमा निर्देशिका बनाउन मन्त्रालयले सुरु गरेको थियो तर त्यो सुरु भएको लामो समय भए पनि हालसम्म तयार नहुँदा मन्त्री भुसालले सो निर्देशन दिनुभएको हो । कृषि मन्त्रालयमा बसेको प्रदेशका कृषिमन्त्री तथा सचिवसहितको बैठकमा उहाँले कृषिमा काम गर्नका लागि सङ्घ, प्र
अगाडि बढ्दै महिला औद्योगिक ग्राम
अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले काभ्रेको पाँचखालमा निर्माण हुन लागेको महिला औद्योगिक पार्कको अवधारणा अगाडि बढेको बताउनुभएको छ । दक्षिण एसियाली महिला मञ्चले शुक्रबार आयोजना गरेको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्नुहुँदै मन्त्री डा. महतले महिला औद्योगिक पार्कको अवधारणाबारे सुन्दा यो सामान्य जस्तो लाग्छ, अब यो पार्क निर्माण कार्यलाई कसैले रोक्न सक्दैन, यसलाई कार्यान्वयनमा लैजानुपर्ने बताउनुभयो ।
कृषि नीति बन्न नसक्दा कृषि क्षेत्रमा समस्या आयो : मन्त्री भुसाल
कृषि तथा पशुपंक्षी विकासमन्त्री डा. वेदुराम भुसालले कृषि नीति बन्न नसक्दा कृषि क्षेत्रमा समस्या देखिएको बताउनुभएको छ । शुक्रबार जनकपुर विमानस्थलमा सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्नुहुँदै कृषिमन्त्री भुसालले यस्तो बताउनुभएको हो ।
गहुँ भित्र्याउन व्यस्त किसान
कालीकोटको भारपाटामा यती बेला गहुँ पाकेर पहेँलै भएको छन् । पचालझरना गाउँपालिका–३ खार्दुको भारपाटा र गरपाटा क्षेत्रमा किसान गहुँ काट्न र भित्र्याउन व्यस्त छन् ।
