सात वर्षमा पुलका दुई पिल्लर निर्माण
बाजुराको बूढीगङ्गा नगरपालिकामा रहेको बेलामाण्डौ डेल्टा सडक खण्डको बार्जुगाड नदिमा निर्माणाधीन पुल सात वर्ष बितिसक्दा पनि दुई वटा पिलर मात्र तयार भएको छ । ठेकेदार र नियामक निकायको मिलेमतोमा ढिलासुस्ती हुँदा ४५ मिटर लम्बाइको पक्की पुल निर्माणको काममा ढिलाइ भएको छ ।
विद्यालय पहुँचबाहिर बालबालिका
भेरी नगरपालिकामा ११४ जना बालबालिका विद्यालयको पहुँचबाहिर रहेको पाइएको छ। नागरिक समाजका संयोजक राजेन्द्रविक्रम शाहले नगरपालिकामै बालबालिका विद्यालयबाहिर हुनु, बालविवाहमा वृद्धि हुनु, अभिभावक र सरोकारवाला निकाय गैरजिम्मेवार हुनुको परिणाम भएको बताउनुभयो।
जिल्लाका उत्पादन बेच्ने कोसेली घर बन्द
रुकुमपश्चिमको उत्पादनको बजार प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यसहित सञ्चालनमा ल्याइएको रुकुमेली कोसेली घर दुई वर्षदेखि बन्द अवस्थामा रहेको छ। नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग महासङ्घद्वारा कोसेली घर सञ्चालनमा ल्याइएको थियो। मुसीकोट नगरपालिका–१, शहीद मैदानस्थित कोसेली घर ११ वर्ष पहिले सञ्चालनमा ल्याइएको थियो। सञ्चालक समितिका अध्यक्ष विवेक ओलीका अनुसार आर्थिक सङ्कटका कारण कोसेली घर बन्द अवस्थामा रहेको छ। आर्थिक समस्या र अघिल्लो सञ्चालक समितिले नयाँ कार्यसमितिलाई हिसाबकिताब नबुझाएकाले कोसेली घर बन्द भएको अध्यक्ष ओलीको भनाइ छ। कोसेली घर सञ्चालक समितिका पूर्वसचिव कर्णबहादुर ओलीले घरमा स्थानीय उत्पादन जम्मा गरिएको भए पनि बजारीकरणको समस्याका कारण बन्द भएको बताउनुभयो। स्थानीय सरकारले बजारीकरणमा ध्यान दिएमा सञ्चालनमा कुनै समस्या नहुने उहाँको भनाइ छ।
लेकमा चिसो बढेपछि बेँसी सार्दै भेडीगोठ
मुगुको लेकमा चिसो बढेसँगै चरन अभाव हुन थालेपछि मुर्मागाउँका करिब ३७ घरधुरीले नौ हजार भेडाबाख्रा लिएर बेँसीतिर झरेका छन्। हिउँदयामको मौसममा गाउँमा हिमपातका कारणले घाँस नपाउने भएकाले मुर्मागाउँका भेडाबाख्रा पालक किसानले भेडाबाख्रालाई चरनका लागि बेँसीतिर झारेका हुन्। छायाँनाथ रारा नगरपालिका–९ को मुर्मागाउँदेखि तल्लो मुर्मागाउँको जेउड्यासम्म झन्डै एक दर्जन बढीले पुख्र्यौली व्यवसायका रूपमा भेडाबाख्रापालन गर्दै आएका छन्। मुर्मागाउँका बाख्रापालक कृषक खुमबहादुर रोकायाका अनुसार गाउँमा हिउँदको समयमा भेडाबाख्रालाई चरन नभएको, हिउँदमा जोखिम र चरन क्षेत्रमा हिउँ जम्दा अत्यधिक चिसोबाट बचाउन भेडाबाख्रालाई बेँसी झारिएको हो।
कर्णाली नेतृत्वमा दुवैको दाबी
राष्ट्रिय राजनीतिमा फेरबदल आएसँगै त्यसको असर कर्णाली प्रदेशमा पनि परेको छ। जसले गर्दा नेपाली कांग्रेसले अब कर्णालीमा सरकार बनाउने हैसियत गुमाएको छ। कर्णालीमा नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र)को गठबन्धन सरकार बन्ने अवस्था छ। योसँगै कर्णालीमा नेकपा (एमाले) कि नेकपा (माओवादी केन्द्र)ले नेतृत्व गर्ने भन्ने विषय चर्चा र बहसको विषय बनेको छ।
दुई महिनापछि सडक सञ्चालन
गमगढी–बालै सडक झन्डै दुई महिनापछि सञ्चालनमा आएको छ। असोजको तेस्रो साता परेको वर्षासँगै विभिन्न ठाउँमा पहिरो खसेपछि सडक अवरुद्ध भएको थियो। छायानाथ रारा नगरपालिकाको पहलमा सडकमा खसेको पहिरो र ढुङ्गा पन्छाएपछि सडक सञ्चालनमा आएको हो। लामो समयसम्म सडक बन्द हुँदा छायानाथ रारा नगरपालिकाका स्थानीयवासीलाई दैनिक उपभोग्य वस्तु ढुवानी गर्न र विद्यालय आउजाउमा विद्यार्थीलाई कठिनाइ भएको थियो। छायानाथ रारा नगरपालिका–१ की रामछिता नेपालीले सडक सञ्चालनपछि स्थानीयवासीलाई सुविधा पुगेको बताउनुभयो।
पूर्वसूचना प्रणाली जडान
पश्चिम सुर्खेतको भेरी नदी किनारका दुई पालिकाका करिब चौबीस सय घरधुरी पूर्वसूचना प्रणाली जडान गरिएको छ। वराहताल गाउँपालिका र पञ्चपुरी नगरपालिकाका दुई हजार ३८८ घरधुरीले भेरी पूर्वसूचना प्रणालीबाट लाभान्वित हुने अपेक्षा गरिएको छ। सुन्दर नेपाल संस्थाले सो प्रणाली जडान गरेको हो। एक वर्षे अवधिको सो परियोजनाको समापनसहित उक्त प्रणाली सम्बन्धित पालिकालाई हस्तान्तरण गरिएको हो।
कर्णाली प्रदेश सभाको प्रथम अधिवेशन आह्वान
कर्णाली प्रदेशसभाको दोस्रो कार्यकालको प्रथम अधिवेशन आह्वान भएको छ । मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाहीको अध्यक्षतामा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकको सिफारिसमा प्रदेश प्रमुख तिलक परियारले पुस १८ गते अधिवेशन आह्वान गर्नुभएको हो ।
हिल्साबाट आयात सुरु
कोरोना महामारी सुरु भएसँगै बन्द भएको नेपाल र चीनको सिमाना हिल्सा नाकाबाट व्यापारिक प्रयोजनका लागि सामान आउन सुरु भएको छ । स्थानीय प्रशासनको पहलमा सिमकोट र नाम्खा गाउँपालिकाका व्यवसायीले सामान आयात सुरु गरेका हुन् । पहिलो चरणमा १८ वटा पिकअप भ्यानमा बुधबार चिनियाँ पक्षले भन्सारका कर्मचारीको उपस्थितिमा सामान ल्याइएको हो । आयात गरिएका समानमा व्यापारिक प्रयोजनका साथै विकास निर्माणका सामान पनि भित्रिएका छन् । चिनियाँ पक्षले अब नियमित रूपमा ताक्लाकोटबाट सामान पठाउने तर हाललाई नेपालबाट भने नलिने चिनियाँ पक्षको निर्णय भएको जानकारी आएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी सीता परियारले जानकारी दिनुभयो । लामो प्रयासपछि हिल्सा नाकाबाट व्यापारिक प्रयोजनका लागि सामान भित्र्याउन सफल भएको बताउनुभयो । उहाँले चिनियाँ पक्षसँग खाद्यान्न र इन्धनका विषयमा पनि कुराकानी भइरहेको जानकारी दिनुभयो ।
माओवादी केन्द्र कर्णाली प्रदेश संसदीय दलमा शर्मा
नेकपा (माओवादी केन्द्र) कर्णाली प्रदेश संसदीय दलको नेतामा राजकुमार शर्मा चयन हुनुभएको छ । बुधबार बसेको संसदीय दलको बैठकले शर्मालाई संसदीय दलको चयन गरेको हो ।
एमाले कर्णाली संसदीय दलको नेतामा कँडेल चयन
नेकपा एमाले कर्णाली प्रदेशसभा संसदीय दलको नेतामा यामलाल कँडेल चयन हुनुभएको छ ।
मनाइयो तोत्ङरी ल्होसार
हिमाली क्षेत्रमा बसोबास गर्दै आएको लामा समुदायले तोत्ङरी ल्होसार मनाएको छ। ल्होसारको अन्तिम दिन जिल्लाका सबै लामा समुदायले सिमकोटस्थित लामा सांस्कृतिक मञ्चमा परम्परागत पहिरनमा सजिएर ल्होसार मनाएका हुन्। मञ्चका अध्यक्ष धर्मनन्द लामाले निकै हर्षोल्लासका साथ तोत्ङरी ल्होसार मनाइएको बताउनुभयो।
‘बैङ्क खाता छोरीको, सुरक्षा जीवनभरको’
‘बैङ्क खाता छोरीको, सुरक्षा जीवनभरको’ कार्यक्रममार्फत कर्णाली प्रदेश सरकारले हालसम्म प्रदेशका १४ हजारभन्दा धेरै छोरीका बैङ्क खाता खोलिदिएका छन्। २०७६ साउनदेखि जन्मिएका छोरीको बैङ्क खाता खोलिदिएकामा पछिल्लो समय कतिपय पालिकाले आधिकारिक तथ्याङ्क नपठाउँदा समस्या भएको प्रदेश सरकारले जनाएको छ। सामाजिक विकास मन्त्रालयका अनुसार प्रदेश सरकारलाई पालिकाले बैङ्क खाता खोलेको आधिकारिक तथ्याङ्क उपलब्ध नगराउँदा गत वर्षदेखि उक्त खातामा जम्मा गर्नुपर्ने रकम अझै दिइएको छैन।
स्वास्थ्य केन्द्रमा छैन सिटामोल
सरकारी स्वास्थ्य संस्थाबाट ५८ प्रकारका औषधि निःशुल्क वितरण गर्ने नीतिगत व्यवस्था सरकारको छ। यद्यपि पश्चिम सुर्खेतको चौकुने गाउँपालिकाका स्वास्थ्य संस्थामा ज्वरोको औषधिसमेत पाउन मुस्किल छ। चौकुने गाउँपालिका–७ मा रहेको धामीडाँडा स्वास्थ्य सेवा केन्द्रमा सिटामोलको समेत सधैँ अभाव हुन्छ। केन्द्रकी इन्चार्ज योगिता लामिछानेका अनुसार तीन/चार महिनाको फरकमा एक पटक त्यही पनि न्यून मात्रामा औषधि आउँदा वितरणमा समस्या परेको थियो। स्वास्थ्य जाँचपछि निजी क्लिनिकमा औषधि किन्नु पर्ने बाध्यता रहेको जनाइएको छ। चौकुनेका अन्य वडामा रहेका स्वास्थ्य सेवा केन्द्रमा पनि औषधि र जनशक्तिको अभाव छ।
एक वर्षमै उप्कियो कालोपत्रे
जाजरकोट खण्डअन्तर्गतको मध्यपहाडी लोकमार्गमा गरिएको कालोपत्रे एक वर्ष नबित्दै खाल्टाखुल्टी परेका छन्। भेरी नगरपालिका–१३, कुदु जगतीपुर सडकखण्डमा कालोपत्रे उप्किएको हो। २०७६ सालदेखि शर्मा एन्ड सिंह ब्रदर्स जेबी काठमाडौँले कालोपत्रेको काम सुरु गरेको थियो। निर्माण कम्पनीको लापरबाही र सम्झौताअनुसार काम नहुँदा सडक जीर्ण बन्दै गएको बताइन्छ। नेपाल सरकारसँग गरेको सम्झौताअनुसार निर्माण सामग्री प्रयोग नगर्दा र यसमा सरोकारवाला निकायले अनुगमन निरीक्षण नगर्दा समस्या आएको भेरी नगरपालिका–१२ का यज्ञबहादुर बटालाले बताउनुभयो।
हुम्लाको सिमकोटमा लक्ष्यभन्दा बढी राजस्व सङ्कलन
आन्तरिक आयस्राेत नभएको सिमकोट गाउँपालिका अघिल्लो आर्थिक वर्षमा लक्ष्यभन्दा बढी राजस्व सङ्कलन गर्न सफल भएको छ।
चिसोले सेताम्मे बनेको बरफ
जुम्ला जिल्लाको चन्दननाथ नगरपालिका–१ को जुम्ला विमानस्थलनजिकै पाइप फुट्दा निस्केको पानीको फोहरा खसेको क्षेत्रमा चिसोले सेताम्मे बनेको बरफ ।
जलविद्युतकाे ‘हब’ बन्दै कालीकोट
भौतिक विकासका पूर्वाधारका हिसाबले पछाडि परेको कालीकोट जिल्ला पछिल्लो समय जलविद्युतकाे ‘हब’ (केन्द्र) बन्न लागेको छ । कालीकोटमा तीन ठूला जलविद्युत् आयोजना निर्माण सुरु हुने भएसँगै जलविद्युत् ‘हब’ का रुपमा विकास हुने भएको हो ।
गर्भपतन गराउने बढे
सरकारको नारा छ, ‘बिहेबारी बीस वर्षपारि’ यद्यपि कर्णालीमा २० वर्षभन्दा कम उमेर समूहका महिलाको गर्भपतन सङ्ख्या वृद्धि हुँदै छ। स्वास्थ्य सेवा निर्देशनालयले दिएको जानकारीअनुसार गर्भपतन गराउनेको सङ्ख्यामा तुलनात्मक रूपमा वृद्धि भएको छ। कर्णालीमा २० वर्षभन्दा कम उमेरका २१ प्रतिशतले असुरक्षित गर्भपतन गराउने गरेका छन्।
खार्पुनाथले बनायो सत्र कानुन
खार्पुनाथ गाउँपालिकाले आफ्नो हिउँदे गाउँ सभाबाट १७ वटा कानुन निर्माण गरेको छ। सभाले ऐन, नियम, नियमावली र निर्देशिका पारित गर्दै कानुनी बाधा अड्चनसमेत फुकाएको छ। गाउँपालिकाका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत विष्णुबहादुर शाहीले हिउँदे गाउँ सभाले गाउँपालिकाका लागि आवश्यक ऐन, कानुन पारित गर्न सफल भएको बताउनुभयो।
बैङ्क सेवा पुग्दा सहज
यस जिल्लाकै दुर्गम गाउँपालिकाका रूपमा रहेको जुनीचाँदे गाउँपालिकामा बैङ्क शाखा सञ्चालनमा आएपछि स्थानीयवासीलाई सहज भएको छ । जिल्ला सदरमुकामबाट पैदल दुई दिन लाग्ने दैलेख, सुर्खेत र कालीकोटको सिमानामा पर्ने यस गाउँपालिकामा कृषि विकास बैङ्कले साउनदेखि शाखा सञ्चालनमा ल्याएको हो ।
कर्णालीका हिमाली जिल्लामा उडान थप
सरकारी स्वामित्वको नेपाल वायुसेवा निगमले कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशका हिमाली जिल्लामा उडान थप गरेको छ । निगमले कर्णालीका चार र सुदूरपश्चिमको एक गरी पाँच जिल्लामा उडान थप गरेको हो । निगमको क्षेत्रीय केन्द्र नेपालगञ्जका क्षेत्रीय प्रबन्धक किरणमान श्रेष्ठले यात्रुको चाप वृद्धि र भरपर्दाे सडक यातायात नभएका कारण उडान थप्नुपरेको बताउनुभयो ।
‘हामीले किताब कहिले पाउने ?’
जिल्लाको शुभकालिका गाउँपालिका –७ की मेनका शाहीले अर्को शैक्षिक सत्र आउन लाग्दासम्म किताब नपाएको गुनासो गर्नुभयो ।
कर्णालीका नवनिर्वाचित सांसदहरूद्वारा शपथ ग्रहण
कर्णाली प्रदेशका नवनिर्वाचित सांसदहरूले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिनुभएको छ ।
कर्णालीका ज्येष्ठ सांसद शाहीले लिनुभयो शपथ
कर्णाली प्रदेशका नवनिर्वाचित सांसद विनोदकुमार शाहले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिनुभएको छ। शाहलाई प्रदेश प्रमुख तिलक परियारले आज सोमबार शपथ खुवाउनुभएको हो।
