मृतकका परिवारलाई आर्थिक सहयोग
छेडागाड नगरपालिका–४, खान्तिजेवा भीरमा जिप दुर्घटनामा परी मृत्यु भएकाका परिवारलाई गाउँपालिकाले आर्थिक सहयोग गरेको छ। दुर्घटनामा परी मृत्यु भएका भगवतीमाई गाउँपालिका र छेडागाड नगरपालिकाका १२ जनालाई जनही १५ हजार रुपियाँका दरले भगवतीमाई गाउँपालिकाले आर्थिक सहयोग उपलब्ध गराएको हो।
चौँतीस प्रतिशत नागरिक अझै निरक्षर
कर्णालीका ३४ प्रतिशत नागरिक अहिले पनि लेखपढ गर्न जान्दैनन्। यति धेरै जनसङ्ख्या निरक्षर रहेको प्रदेशमा साक्षरता अभियानले गति लिन सकेको छैन। प्रदेशका पाँच जिल्लामा अझै साक्षर घोषणा भएको छैन। निरक्षरता हटाउन राज्यस्तरमा थालिएका साक्षर अभियान थप योजना र बजेटको अभावमा अलपत्र परेको बताइन्छ।
काठेपुलको जिल्ला
हिमाली जिल्ला हुम्लावासीले काठेपुलबाट खोला र नदीको जोखिमपूर्ण यात्रा गर्नुपर्ने अवस्था अझै छ। ठाडाखोला तथा नदीमा झोलुङ्गे पुल निर्माण नहुँदा स्थानीयले आफ्नै प्रयासबाट निर्माण गरिएका काठेपुल तर्नुपर्ने बाध्यता छ। नाम्खा गाउँपालिका–६ को हिमालपारिको गाउँ लिमीका वडाध्यक्ष पाल्जोर तामाङका अनुसार लिमीमा अहिले पनि ११ वटा काठेपुलबाट स्थानीयले खोला तर्दै आइरहेका छन्।
बाढी प्रभावितलाई राहत वितरण
गत असोजमा परेको पानीवाट प्रभावित परिवारलाई राहत वितरण गरिएको छ । लगातार पाँच दिनसम्म परेको पानीका कारण आएको बाढी र पहिरोमा परेर ज्यान गुमाएका, घर क्षति भएका परिवारलाई गैरसरकारी संस्था किर्डाक नेपालले राहत वितरण गरेको हो ।
बाढी प्रभावितलाई राहत वितरण
गत असोजमा परेको पानीबाट प्रभावित परिवारले राहत पाउन थालेका छन् । लगातार पाँच दिनसम्म परेको पानीका कारण आएको बाढी र पहिरोमा परेर ज्यान गुमाएका, घर क्षति भएका परिवारलाई गैरसरकारी संस्था किर्डाक नेपालले राहत वितरण गरेको छ ।
पालिकासँग भवन माग्दै प्रहरी
सर्केगार्ड र चङ्खेली गाउँपालिकाको सिमाना सलीसल्लामा अस्थायी प्रहरी चौकी स्थापनाका लागि लामो समययदेखि पहल भए पनि अझै स्थापना हुन सकेको छैन। सो स्थानमा प्रहरी चौकी स्थापनाका लागि प्रहरीको माथिल्लो निकायबाट स्वीकृतसमेत प्राप्त भइसकेको छ।
हिंसाविरुद्धको अभियानमा हिंसापीडित
वीरेन्द्रनगर–१० की सञ्जुुमाया चौधरी आठ वर्षसम्म घरेलुु हिंसाको सिकार हुुनुुप¥यो । लामो समय घरपरिवारबाटै चौधरीले मानसिक तथा शारीरिक यातना खेप्नुुपरेको थियो । हिंसापीडित उहाँले न्यायका लागि विभिन्न निकाय धाउनुुभयो । परिवारबाटै हिंसामा पर्नुभएको उहाँलाई सामान्य जीवन जिउन पनि मुस्किल थियो । कुनै बेला परिवारको अन्याय र हिंसाका कारण बाँच्ने आधार नै नदेखेकी चौधरी आफ्नो न्यायका लागि लड्दालड्दै अहिले आफैँ हिंसाविरुद्धको अभियन्ता हुनुुभएको छ । उहाँले आफूजस्तै हिंसाको सिकार भएका महिलालाई न्याय दिन पैरवी गरिरहनुुभएको छ ।
नगर प्रहरी भर्नाविरुद्धको रिटमा सुनुवाइ सुरु
जिल्लाको रास्कोट नगरपालिकाले कानुनबिनै नगर प्रहरी भर्ना प्रक्रिया अघि बढाएपछि सो सम्बन्धमा अदालतमा परेको रिटमा प्रारम्भिक सुनुवाइ भएको छ। उत्पे्रषणयुक्त परमादेश माग गरिएको रिटमाथि मङ्गलबार प्रारम्भिक सुनुवाइ गर्दै उच्च अदालतले दुवै पक्षलाई छलफलका लागि पुस ७ गते बोलाएको छ। नगरपालिकाले ऐन नबनाई नगर प्रहरी व्यवस्थापन तथा सञ्चालनसम्बन्धी कार्यविधि–२०७९ का आधारमा नगर प्रहरी भर्ना आह्वान गरेपछि उच्च अदालतमा रिट दायर भएको थियो।
दुई क्षेत्र, दस सांसद
प्रतिनिधि सभामा दुई क्षेत्र रहेको दैलेखबाट समानुपातिकमा चार र कर्णाली प्रदेश सभामा चार सदस्य निर्वाचित हुनुभएको छ । प्रदेश र सङ्घीय संसद्मा समानुपातिकसहित ११ पालिका रहेको दैलेख जिल्लाबाट १० जना जनप्रतिनिधिले प्रतिनिधित्व गर्नुहुने भएको छ। निर्वाचन क्षेत्र नं. १ बाट प्रतिनिधि सभा सदस्यमा निर्वाचित अम्मरबहादुर थापा भगवतीमाई गाउँपालिका–१ का बासिन्दा हुनुहुन्छ। प्रदेश सभा सदस्यमा निर्वाचित कृष्णकुमार बीसी गुराँस गाउँपालिका–६ र पूर्णबहादुर खत्री डुँगेश्वर गाउँपालिका–१ का बासिन्दा हुनुहुन्छ।
हुम्लामा बासमती चामल ढुवानी
खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडले ढुवानी अनुुदानमा उपलब्ध गराउँदै आएको खाद्यान्नमध्ये यस वर्ष बासमती चामल ढुवानी सुरु गरेको छ । सर्वसाधारण उपभोक्तालाई गुणस्तरीय खाद्यान्न उपलब्ध गराउने योजनाअनुसार सो चामल ढुवानी सुरु भएको खाद्य कम्पनीले जनाएको हो । खाद्य कम्पनीको हुम्ला शाखाका निमित्त कार्यालय प्रमुख नवीन आचार्यका अनुसार नेपालगञ्जबाट ढुवानी हुने अनुदानको खाद्यान्नमध्ये बासमती चामल ढुवानी सुरु भएको हो । उहाँले उपभोक्ताको माग र गुणस्तरीय खाद्यान्न सबैमा पु-याउन गत वर्षदेखि बासमती चामल ढुवानी हुन थालेको बताउनुभयो ।
जाग्राम बसेर गाउने भारी गीत
विवाह र व्रतबन्धमा पुरुषहरू मिलेर रातभरि जाग्राम बसेर गाउने भारी गीतको महत्व आफ्नै किसिमको छ । विवाहमा दुलाह–दुलहीको सफलता मिलोस् र व्रतबन्ध गर्ने बालकको ग्रहदशा राम्रो होस् भन्नका लागि रातभरि पुरुषहरू मिलेर नाच्दै गाउने गरिन्छ भारी गीत । भारी गीतका जानकार खार्पुनाथ गाउँपालिका–५ का स्थानीय प्रकाशबहादुर शाहीले ठकुरी र क्षेत्री समुदायले विवाह र व्रतबन्धमा अनिवार्य गाउनै पर्ने भारी गीत गाएर रातभरि पुरुषले नाच्ने गरिँदै आएको बताउनुभयो । गीत गाउन सहभागी हुने पुरुषले परम्परागत पहिरन लगाउने गरिन्छ । तीन सय वर्षदेखि यो गीत गाउने गरिँदै आएको छ । विवाह वा व्रतबन्ध भएको घरको छतमा आगो बालेर राति करिब १० बजेबाट सुरु भएर बिहान झन्डै ८ बजेसम्म यो गीत गाउने गरिन्छ ।
कर्णाली प्रदेश सभा निर्वाचन नतिजा प्रदेश प्रमुख समक्ष पेस
कर्णाली प्रदेश सभा तर्फको नतिजासहितको प्रतिवेदन प्रदेश प्रमुख समक्ष पेस गरिएको छ। प्रदेश सभाको हकमा प्रदेश प्रमुख समक्ष पठाउनुपर्ने प्रावधानबमोजिम आयोगबाट परिणामसहितको प्रतिवेदन प्रदेश प्रमुख तिलक परियार समक्ष प्रस्तुत गरिएको हो।
हुम्लामा मानवअधिकार उल्लङ्घनका घटना वृद्धि
अघिल्लो वर्षभन्दा यस वर्ष जिल्लामा मानव अधिकार उल्लङ्घनका घटना वृद्धि भएको पाइएको छ । वर्ष पुस्तक २०२३ का लागि सङ्कलित घटनाहरू माथि सरोकारवाला पक्षको सुझाव लिन आयोजना गरिएको कार्यक्रम सो कुरा सार्वजनिक भएको हो ।
भेरी नदी किनारमा आधुनिक सहर बनाइने
पूर्वी सुर्खेतका गुर्भाकोट, लेकबेशी र भेरीगंगा नगरलाई नमुना आधुनिक सहर बनाइने भएको छ । भेरी नदी किनारमा आधुनिक सहर (स्मार्ट सिटी) बनाइने भएको हो ।
सुशासनमा महिला सहभागिता बढ्दै
कालीकोटको नरहरिनाथ गाउँपालिका–९ की रविता बोहरा वडामा गठित सामुदायिक विकास सञ्जालमा आबद्ध हुनुहुन्छ। गाउँमा हुने विकास निर्माण कार्यमा उहाँलाई चासो बढेको छ। सुशासन, पैरवीलगायत क्षमता विकाससम्बन्धी तालिम लिएपछि गाउँपालिकाले दिने सार्वजनिक सेवाबारे उहाँले जानकारी लिन थाल्नुभएको हो।
मेहनती आमा
डोटीको आदर्श गाउँपालिका –४ मा हाते सिलाइ मेसिनबाट लुगा सिलाउदैै स्थानीय महिला
कर्णालीमा संसदीय दलको नेता बन्न दौडधुप
नवीन सुवेदीसुर्खेत, पुस १ गते। आम निर्वाचन सम्पन्न भएसँगै कर्णालीमा संसदीय दलको नेता बन्नका लागि नेताबीच दौडधुप सुरु भएको छ। नेपाली कांग्रेस, नेकपा (माओवादी केन्द्र) र नेकपा (एमाले)भित्र संसदीय दलको नेता को हुने भन्ने विषयमा चर्चा भइरहेको छ। प्रत्यक्ष र समानुपातिक गरेर १४ सिटसहित पहिलो दलको हैसियत बनाएको कांग्रेसबाट बहालवाला मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाही पुनः संसदीय दलमा दोहोरिने तयारीमा हुनुहुन्छ। जाजरकोटका राजीबविक्रम शाहले समेत संसदीय दलमा दाबी गर्नुभएको छ। मुख्यमन्त्री शाही आफू दलको नेता र मुख्यमन्त्री बन्ने कुरामा दुई मत नभएको बताउनुहुन्छ। पार्टीभित्र मुख्यमन्त्री शाही कांग्रेस कार्य सम्पादन समितिको सदस्य हुनुहुन्छ भने शाह केन्द्रीय सदस्य हुनुहुन्छ। १३ सिटसहित दोस्रो दलको हैसियत बनाएको माओवादीबाट राजकुमार शर्मा र विन्दमान विष्ट दलको नेता बन्ने दौरानमा हुनुहुन्छ। शर्मा रुकुम पश्चिम (ख) र विष्ट सुर्खेत २ (ख) बाट निर्वाचित हुनुभएको हो। विष्ट यसअघि प्रदेश सरकारको अर्थमन्त्री भइसक्नुभएको हो। शर्मा भने पहिलो पटक प्रदेश सभा सदस्य बन्नुभएको हो। यता तेस्रो दलको हैसियत बनाएको (एमाले)भित्र पनि दुई जना आकांक्षी देखिनुभएको छ। एमाले स्थायी कमिटी सदस्य एवं प्रदेश इञ्चार्ज यामलाल कँडेल र एमाले प्रदेश अध्यक्ष विनोदकुमार शाहलाई दल नेताको आकांक्षीको रुपमा हेरिएको छ। कँडेल मुख्यमन्त्री बन्ने चाहना स्वरुप नै आफूभन्दा जुनियर नेतालाई केन्द्रमा पठाएर दोस्रो पटक प्रदेशमा झर्नुभएको हो। यता शाह भने निर्वाचनमा आफूलाई मुख्यमन्त्रीको दाबेदारका रुपमा प्रस्तुत गर्दै आउनुभएको थियो। कर्णालीमा एमालेका १० सांसद छन्। यस्तै नेकपा (एकीकृत समावादी) र राप्रपाले प्रदेश सभामा १/१ सिट जितेका छन्।
कम उडानले यात्रुलाई टिकट पाउनै सास्ती
हुम्लाको माथिल्लो क्षेत्रका यात्रुलाई हवाईजहाजको टिकट पाउनै सास्ती हुन थालेको छ।
गुराँस –८ बालमैत्री वडा घोषणा
जिल्लाको गुराँस गाउँपालिका –८ लाई बालमैत्री वडा घोषणा गरिएको छ । बिहीबार वडालाई बालश्रममुक्त, हिंसारहित, बालविवाह निषेधित तथा बालमैत्री स्थानीय शासनयुक्त वडा घोषणा गरिएको हो ।
सुर्खेत विमानस्थलमा एटिआर–७२ जहाजबाट उडान सुरु
कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेतमा रहेको विमानस्थलमा एटिआर–७२ जहाजबाट आज (शुक्रबार)देखि नियमित उडान सुरु भएको छ ।
नाम्खा गाउँपालिकाले सम्पर्क कार्यालय केन्द्रमै सार्यो
उत्तरी नाम्खा गाउँपालिकाले सदरमुुकाम सिमकोटमा सञ्चालन गर्दै आएको सम्पर्क कार्यालयलाई गाउँपालिका केन्द्रमा सारेको छ ।
कर्णाली प्रदेश सभा समानुपातिकमा पन्ध्र महिला निर्वाचित
कर्णाली प्रदेश सभामा समानुपातिकतर्फ १६ जना सदस्य निर्वाचित भएका छन्। जसमा १५ जना महिला र एक जना पुरुष रहेका छन्। कर्णाली प्रदेश सभामा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का तर्फबाट हुम्लाकी जुम्कित लामा कार्की, कालीकोटकी यशोदा न्यौपाने, रुकुमपश्चिमकी मिलन खड्का रोका र डोल्पाकी उर्मिला विक प्रदेश सभा सदस्यमा निर्वाचित हुनुभएको छ।
बालबालिकाको बढ्दो आत्महत्या
पछिल्लो समय आत्महत्या गर्नेमा बालबालिकाको सङ्ख्या बढ्दो देखिन्छ। प्रहरीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्कअनुसार आत्महत्या गर्ने बालबालिकाको सङ्ख्या बर्सेनि बढ्दै गएको पाइएको छ। कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयका अनुसार करिब तीन वर्षको तथ्याङ्क हेर्ने हो भने कर्णालीमा यस अवधिमा ११९ जना बालबालिकाले आत्महत्या गरेका छन्। यस अवधिमा एक हजार २६ जनाले आत्महत्या गरेकामा त्यसको ११ प्रतिशत बालबालिकाको सङ्ख्या रहेको छ।
प्रसारण लाइन निर्माणका लागि सम्भाव्यता अध्ययन गर्न सुरु
डोल्पाको जगदुल्ला जलविद्युत् आयोजनाबाट उत्पादित विद्युत् राष्ट्रिय प्रसारणमा जोड्नका लागि विस्तृत अध्ययन सुरु गरिएको छ । जगदुल्ला जलविद्युत् कम्पनी लिमिटेड र उद्धय जेभीको बीचमा बिहीबार प्रसारण लाइन निर्माण गर्न अध्ययन गर्ने सम्झौता भएको छ ।
कर्णालीको समृद्धिको लागि नागरिकका सुझाव महत्त्वपूर्ण : मुख्यमन्त्री शाही
कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाहीले ‘समृद्ध कर्णाली सुखारी कर्णाली’ को अवधारणा पुरा गर्न नागरिकका सुझावको महत्त्वपूर्ण भूमिका हुने बताउनुभएको छ।
