बैतडीमा ८० हजार बाख्रालाई पिपिआर खोप
बैतडीमा ८० हजार बाख्रालाई पिपिआरविरुद्धको खोप लगाइएको छ । जिल्लाका दशवटै स्थानीय तहमा सो सङ्ख्यामा पिपिआरविरुद्धको खोप लगाइएको हो ।
महाकाली कोरिडोर : जिरो प्वाइन्ट ब्रह्मदेवबाट ट्र्याक खोल्न सुरु
महाकाली कोरिडोर आयोजनाको कञ्चनपुर खण्डमा सडकको ट्र्याक खोल्ने कार्य थालिएको छ। कञ्चनपुरको ब्रह्मदेवस्थित जिरो प्वाइन्टबाट रुख काट्ने काम बुधबारबाट सुरु भएको हो। कोरिडोर निर्माण हुने क्षेत्रमा पर्ने रुख कटानको आदेश नआएर कोरिडोरको काम रोकिएको थियो। मङ्गलबार कटानीको आदेश आएसँगै राति नै सामान फिल्डमा झारेर कटानको काम सुरु गरिएको निर्माण कम्पनी दिवा सनीदेव जेभीले जनाएको छ। रुख छपान र कटानसँगै ट्र्याक खोल्ने काम सुरु भएको हो।
दोस्रो चरणको परियोजना शुभारम्भ
दक्षिण एसियाको सीमापार नदी (ट्रोसा) दोस्रो चरणको परियोजना सुरु भएको छ। सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले धनगढी घोषणापत्रमा हस्ताक्षर गर्दै सो परियोजनाको शुक्रबार शुभारम्भ गर्नुभएको हो। परियोजनाको दोस्रो चरण अङ्ग्रेजी वर्ष २०२३ मे १ देखि लागू हुने जनाइएको छ। सो परियोजना महाकाली नदीले छोएका दार्चुला, डडेलधुरा, बैतडी, कञ्चनपुरका तटीय क्षेत्रमा लागू हुनेछ। अक्सफाम, रुडुकलगायतका संस्थाको संयुक्त सहकार्यमा नदी तटीय क्षेत्रमा हुने जोखिमबाट बचाउन तथा दुई देशबीचको सम्बन्ध सुधार गराउन सन् २०१८ देखि लागू भएको परियोजनाको दोस्रो चरणको एक समारोहबीच सुरु गरिएको हो।
बाढीपीडितद्वारा वन क्षेत्रमा टहरा निर्माण
कैलालीको बड्का बनुवाँ भनेर चिनिने बसन्ता वन क्षेत्र मासेर बाढी पीडितले टहरा निर्माण गरेका छन् । कैलारी गाउँपालिका –५ स्थित पवेरा सामुदायिक वन क्षेत्र अतिक्रमण गरेर बाढी प्रभावितले घर टहरा निर्माण गरेका हुन् ।
भूकम्पले बाजुरामा २३ घरमा क्षति
बाजुरामा बिहीबार राति गएको भूकम्पले २३ वटा घर भत्किएका छन् । बिहीबार राति ११ बजेर ४५ मिनेटमा बाजुरामा केन्द्र विन्दु भएर ५ दशमलव ९ म्याग्निच्युडको भूकम्प गएको थियो ।
दूरसञ्चार सेवा गुणस्तरीय बनाउनुपर्छ : मुख्यमन्त्री शाह
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले दूरसञ्चार सेवालाई गुणस्तरीय बनाउन प्रदेश सरकार सहयोग गर्न तयार रहेको बताउनुभएको छ ।
अशिक्षा र गरिबीको दुरवस्था, २६ वर्षमा १२ सन्तान !
बस्तीभन्दा झण्डै एक किलोमिटर टाढा । अग्लो डाँडाको काखमा एक झुपडी । त्यसैमा बस्छ, सात सदस्यीय एक परिवार । नजिकै छ, डेढ दर्जनबढी बस्तुभाउ अटाउने गोठ । झुपडीसँगै टाँसिएको तबेला । आँगनमा यत्रतत्र छरिएका लुगाकपडा, भाडाँकुडादेखि काठ दाउरा सबै । यो अव्यवस्थित दृश्य हो, खप्तडछान्ना गाउँपालिका–७ गोरखाली खानडाँडाको ।
जथाभाबी खोटो सङ्कलनले मासिँदै वन
दार्चुलाको लेकम गाउँपालिका–४, बुरुसेस्थित पारसिला सामुदायिक वनमा मापदण्डविपरीत खोटो (लिसो) सङ्कलन भइरहेको छ। जथाभाबी खोटो सङ्कलनले वन मासिँदै गएको गुनासो स्थानीयको छ। पारसिला सामुदायिक वनभित्रका ठूलासाना अधिकांश सल्लाका रूखबाट खोटो सङ्कलन भइरहेको स्थानीय दीपक पालले बताउनुभयो। एक हजार मेट्रिक टन वा सोभन्दा कम परिमाणमा खोटो सङ्कलन गर्ने उद्योगले न्यूनतम पाँच हेक्टर क्षेत्रफलमा खोटे सल्लाको वृक्षरोपण गर्नुपर्ने व्यवस्था
‘शिक्षामा लगानी बढाउँछौँ’
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले शिक्षा क्षेत्रको सुधारका लागि विशेष प्राथमिकताका साथ लगानी गर्ने बताउनुभएको छ। शिक्षाका लागि राष्ट्रिय अभियान सुदूरपश्चिम प्रदेशले शिक्षामा लगानी बढाउनुपर्ने मागसहितको ज्ञापनपत्र बुझ्दै उहाँले शिक्षा क्षेत्र महत्वपूर्ण भएकाले सो क्षेत्रमा सुधार गर्न आवश्यक अध्ययन गरिरहेको बताउनुभयो। ज्ञापनपत्रमा अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धता र संवैधानिक दायित्व पूरा गर्नुपर्ने, समतामूलक समाज निर्माण गर्नुपर्ने, भौतिक पूर्वाधार सुधार्नुपर्ने र प्राविधिक शिक्षामा जोड दिइएको छ।
बाजुरा केन्द्रविन्दु भएर तीन पटक भूकम्प
बाजुरा जिल्लाको दहकोट केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प गएको छ ।
घोडाघोडी चरा आरक्षमा थपिए चार प्रजातिका चरा
कैलालीस्थित नेपालकै पहिलो चरा आरक्ष घोडाघोडी चरा अभय आरण्य क्षेत्रमा चार प्रजातिका चरा थपिएका छन्।
कैलालीको वनमा डढेलोबाट तुलनात्मक कम क्षति
कैलालीको वन क्षेत्रमा यसवर्ष डढेलोको कारण तुलनात्मक अन्य वर्षभन्दा कम क्षति भएको छ । मुलुकको विभिन्न क्षेत्रका वनमा डढेलोका कारण ठूलो क्षति भइरहेका बेला कैलालीमा क्षति कम भएको हो ।
कञ्चनपुरमा मुक्तकमैया कमलरी पुनःस्थापन अधिकार यात्रा
मुक्तकमैया कमलरी पुनःस्थापन अधिकार यात्रा २०८० कैलाली र कञ्चनपुरमा आजदेखि एकै साथ सुरु गरिएको छ । पुनःस्थापन हुनबाट छुटेका मुक्तकमैया र कमलरीको पुनः स्थापनको माग गर्दै मुक्तकमैया समाजले यात्राको थालनी गरिएको हो ।
‘बाघ बढे मान्छे जोगाऔँ’
स्थानीय खप्टी खोला नजिक जङ्गल छैन तर झाडी छ। त्यही झाडीमा लुकेको पोथी बाघले वैशाख ८ गते कञ्चनपुर बेलौरी नगरपालिका–८, पचुइकी गङ्गादेवी चन्दको सिकार ग-यो। घर नजिकको खोलामा अरू महिलासँग घाँस काट्न गएकी उहाँलाई बाघले झम्टेर झाडीमा तानेपछि अरू महिलाले मुस्किलले ज्यान जोगाए। घटनापछि बेलौरी नगरपालिकावासी मात्रै नभई कञ्चनपुरको दक्षिणी क्षेत्रका स्थानीय त्रसित छन्। “त्यहाँ नजिक अन्य जङ्गल छैन। शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्ज अझ टाढा छ,” बेलौरी नगरपालिका–८ का वडाध्यक्ष विषराम रानाले भन्नुभयो, “तर खोलैखोला गाउँ नजिक झाडी पुगेको बाघले कसैले नसोचेको अकल्पनीय घटना घटायो।”
कैलालीमा १२१ जना सिकलसेलका बिरामी थपिए
कैलालीको थारु बहुल कैलारी गाउँपालिकामा वंशाणुगत रोग सिकलसेल एनिमियाका १२१ जना बिरामी थपिएका छन् । वैशाख पहिलो साता शिविर आयोजना गरेर निःशुल्क परीक्षण गर्दा उक्त सङ्ख्यामा वंशाणुगत रोग सिकलसेल एनिमियाका बिरामी थपिएका हुन् ।
दार्चुलामा फोरजी सेवा : सदरमुकाममा फाइबर विस्तार
दार्चुलाको लेकम गाउँपालिका–२ स्थित कैनोडा टावर र लेकम गाउँपालिका–६ स्थित उचाकोट टावरबाट फोरजी सेवा सुचारु भएको छ। ती टावरसम्म राष्ट्रिय प्रसारणको विद्युत् लाइन विस्तार भएसँगै फोरजी सेवा सुचारु गरिएको नेपाल टेलिकम दार्चुलाका प्रमुख कृष्णबहादुर गुरुङले जानकारी दिनुभयो।
अन्न जोगाउन डेहरीमा भण्डारण
थारू समुदायका किसानले कीरा लाग्नबाट अन्नपात जोगाउन परम्परागत ‘डेहरी’ (भकारी)मा भण्डारण गर्न थालेका छन्। घुनलगायत विभिन्न कीराबाट अन्नपात जोगाउन डेहरी उपयुक्त हुने गरेकाले त्यसमा भण्डारण गर्न थालेका हुन्। पछिल्लो समय अन्न भण्डारणका लागि प्लास्टिक र टिनको भाँडाको प्रयोग बढ्न थाले पनि थारू समुदायमा डेहरीको महत्व र प्रयोग घटेको छैन। ‘हाम्रो समुदायमा अन्न भण्डारणका लागि डेहरी अनिवार्य हो’, कैलारी गाउँपालिका–९, सामरचौराका दिनेश चौधरीले भन्नुभयो।
डोटीका ३३ वडामा छैनन् वडासचिव
डोटी जिल्लाको ६५ वडामध्ये ३३ वडामा वडासचिवको दरबन्दी रिक्त छ । जिल्लाका नौ पालिकामध्ये सायल गाउँपालिका वडा सचिवविहीन छ । छ वडा रहेको यस पालिकाका कुनै पनि वडामा सचिव नरहेको गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कृष्ण भट्टले जानकारी दिनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “वडा सचिव नभए पनि गाउँपालिकाका प्राविधिक र अन्य कर्मचारीले सेवा दिइरहेका छन् ।”
खानेपानी भर्ने पालो तीन दिनपछि !
बैतडीको मेलौली नगरपालिका –७, काँडाबजारमा एक जर्किन पानी भर्न तीन दिन पालो कुर्नुपर्ने बाध्यता छ।
बाउली बस्ती बाढीपहिरोको जोखिममा
बाजुराको बडीमालिका नगरपालिका–८ र ९ को राप्का बाउली बस्तीहरू बाढीपहिरोको उच्च जोखिममा परेका छन्। खोलाले बस्तीको दायाँतर्फको जमिन बर्सेनि कटान गर्दै गएपछि राप्का र बाउली बस्ती बाढीपहिरोको जोखिममा परेका हुन्। बाउली खोलाले प्रत्येक वर्ष बर्खाको समय जमिन कटान गर्दै गएपछि अहिले राप्का र बाउलीका स्थानीयवासी बस्ती नै खोलाले बगाउने हो कि भन्ने डरले चिन्तामा छन्। स्थानीयका अनुसार प्रत्येक वर्ष बर्खाको समय बाउली खोलाले जमिन कटान गर्दै गएकाले अहिले बस्ती जोखिममा रहँदै आएको छ।
स्यालले टोक्दा रेबिज लागेर चौपाया मर्दै
घर–घरमा आएर पशुलाई टोक्ने स्याललाई परीक्षण गर्दा रेबिज पुष्टि भएको छ । पशुपन्छी रोग अन्वेषण प्रयोगशाला धनगढीका अनुसार कञ्चनपुरस्थित कृष्णपुर नगरपालिका–१ मा आतङ्क मच्चाएपछि स्थानीयले स्याललाई मारेका हुन् ।
चौँतीस हजार तलब दिएर स्वकीय सचिव नियुक्त
बैतडीका स्थानीय तहमा ६४ करोड रुपियाँभन्दा बढी बेरुजु थाती रहेका बेला सुर्नया गाउँपालिकाले नियम विपरीत अध्यक्ष र उपाध्यक्षको स्वकीय सचिव नियुक्त गरी मासिक ३४ हजार रुपियाँ तलब सुविधा दिन थालेको छ।
ज्याला माग्दै पुल बन्द ठेकेदार खोज्दै प्रशासन
दार्चुलाको दुहुँ गाउँपालिकामा निर्माण गरिएको बहुउद्देश्यीय झोलुङ्गे पुल अनिश्चितकालका लागि बन्द गरिएको छ। पुल निर्माण भएको दुई वर्ष बितिसक्दा पनि निर्माण व्यवसायीले श्रमिकको ज्याला भुक्तानी नगरेपछि श्रमिकहरूले शुक्रबारबाट पुल बन्द गरेका हुन्।
कांग्रेस नेता लेखकद्वारा सुदूरपश्चिमका महत्त्वपूर्ण योजना सम्पन्न गर्न प्रधानमन्त्रीसँग माग
नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य एवम् कांग्रेस संसदीय दलका प्रमुख सचेतक रमेश लेखकले सुदूरपश्चिमका प्रदेशका महत्त्वपूर्ण योजना सम्पन्न गर्न प्रधानमन्त्रीसमक्ष माग गर्नुभएको छ ।
कैलालीका १३ स्थानीय तहको बेरुजु दुई अर्ब ६८ करोड
कैलालीको स्थानीय तहमा अत्यधिक बेरुजु देखिएको छ । ऐन, कानुन विपरित वा प्रक्रिया पूरा नगरी बजेट खर्च गरिएका कारण स्थानीय तहमा बेरुजुको चाङ देखिएको हो । महालेखापरीक्षकको वार्षिक प्रतिवेदन २०७९ अनुसार यहाँ रहेको १३ वटा पालिकाको बेरुजु दुई अर्ब ६८ करोड २२ लाख ३० हजार रुपियाँ पुगेको छ । यो आर्थिक वर्ष २०७७–७८ सम्मको बेरुजु हो ।
