सुदूरपश्चिम प्रदेशको बजेट आज प्रस्तुत हुँदै
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष २०८०/८१ लागि आज बजेट प्रस्तुत गर्दै छ ।
खानेपानी योजनाबाट ढाँटिएको ढाँटगाउँ
अमरगढी नगरपालिका–९, ढाँटगाउँको खानेपानी योजना करिब १५ वर्ष बितिसक्दा पनि पूरा हुन सकेको छैन। खानेपानी योजना पूरा नहुँदा स्थानीय गाउँमुनि रहेको दुई वटा पँधेराबाट पानीको जोहो गर्न बाध्य छन्। खानेपानी योजना समयमा नै पूरा नहुँदा यहाँका एक सयभन्दा बढी परिवार ढाँटगाउँ खानेपानी योजनाबाट ढाँटिएका छन्। पानीको जोहो गर्न बिहान बेलुकी पँधेरामा लाइन बस्न बाध्य स्थानीयवासी गाउँको नाम जस्तै योजनाबाट पनि ढाँटिएको बताउँछन्। पानीको जोहो गर्न प्लास्टिकको ग्यालिन र ट्याङ्की खरिद गर्नु परेको स्थानीय इन्द्रादेवी पालले बताउनुभयो। खानेपानी योजना निर्माणको काम सुरु भएको १५ वर्ष बित्यो। उहाँले भन्नुभयो, “योजना पूरा हुन सकेको छैन। पुर्खाले बनाएको पँधेराबाट पानीको जोहो गर्नुपर्ने बाध्यता छ।” खानेपानीदेखि लुगाकपडा धुन, सरसफाइ, शौचालय,
रानीजमराको मूल नहरबाटै खेतमा पानी
राष्ट्रिय गौरवको रानीजमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजना सुरु भएको १२ वर्षपछि आयोजनाको मूल नहरबाटै पानी सञ्चालन भएको छ । जेठ ३१ गते साँझ मूल नहरबाट पठाएको पानी शाखा, प्रशाखा नहर हुँदै जेठ ३२ गते दिउँसो किसानको खेत खेतमा पुगेको छ । आर्थिक वर्ष २०६७/६८ देखि निर्माण सुरु भएको आयोजनाले यसअघि मूल नहरको परीक्षण गरेको थियो । यस पटक मूल नहरबाट पानी ल्याई तीन वटै कुला प्रणालीमा ४५ क्युमेक्स पानी पठाइएको आयोजनाका निर्देशक केदारकुमार श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो । यी प्रणालीबाट १४ हजार तीन सय हेक्टर जमिनमा सिँचाइ हुन्छ । श्रेष्ठका अनुसार लम्कीतिरको नहरमा पनि एक साताभित्रै पानी सञ्चालन गरिने छ, जहाँबाट छ हजार हेक्टर जमिनमा सिँचाइ हुने छ ।
प्रदेशको आर्थिक वृद्धिदर १.७८ प्रतिशत रहने अनुमान
सुदूरपश्चिम प्रदेशको आर्थिक वर्ष २०७९/८० को आर्थिक सर्वेक्षण प्रदेश सभामा प्रस्तुत गरिएको छ । आर्थिक मामिलामन्त्री नरेशकुमार शाहीले बिहीबार बसेको प्रदेश सभा बैठकमा आर्थिक सर्वेक्षण प्रस्तुत गर्नुभएको हो ।
कैलालीमा अझै बनेन विपत् प्रतिकार्य योजना
हरेक वर्ष बाढी, डुबान, पहिरो जस्ता प्राकृतिक विपत् झेल्दै आएको कैलालीमा अझै पनि विपत् प्रतिकार्य योजना बन्न सकेको छैन।
सुदूरपश्चिम प्रदेशको आर्थिक सर्वेक्षण प्रस्तुत हुँदै
सुदूरपश्चिम प्रदेशको आर्थिक सर्वेक्षण आज प्रदेश सभामा प्रस्तुत हुँदैछ।
नौ कक्षा पढ्दै गरेका दुई बालक तीन महिनादेखि बेपत्ता
कैलालीमा दुई बालक तीन महिनादेखि बेपत्ता छन् । घोडाघोडी नगरपालिका वडा नम्बर १ सुखडको ९ कक्षामा अध्ययनरत दुई बालक एकै दिन बेपत्ता भएका हुन् ।
ठगी आरोपमा वडा अध्यक्ष पक्राउ
कैलाली प्रहरीले ठगीको आरोपमा दार्चुलाको नौगाड गाउँपालिका –४ का वडा अध्यक्ष कृष्णसिंह धामीलाई पक्राउ गरेको छ । कैलालीका टेक कुँवरको उजुरीको आधारमा प्रहरीले गोदावरी नगरपालिकाको अत्तरियाबाट धामीलाई पक्राउ गरेको हो ।
वडास्तर योजना छनोट प्रक्रिया ‘कर्मकाण्डी’
नयाँ आर्थिक वर्षका लागि वडा तथा बस्ती स्तरबाट योजना छनोट प्रक्रियालाई स्थानीयवासीले कर्मकाण्डी मात्र भएको आरोप लगाएका छन्। स्थानीय तहले नयाँ आर्थिक वर्षका लागि बस्ती, वडा हुँदै नगर स्तरबाट सुझाव सङ्कलन गरेको थियो। तर कतिपय पालिकाले बस्ती स्तरबाट आएका योजनाभन्दा जनप्रतिनिधि र राजनीतिक दलको पहुँचका आधारमा योजना हाल्ने गरेको स्थानीयको आरोप छ। गौरीगङ्गा नगरपालिका–९ का हरिप्रसाद तिवारीले जनताले योजना छनोटमा चासो दिन छाडेको बताउनुभयो। जनप्रतिनिधिले योजना छनोटको प्रक्रियालाई कर्मकाण्डी बनाएपछि यस्तो समस्या देखिएको भनाइ उहाँको छ।
बजेटको तयारीमा प्रदेश सरकार
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकार आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को बजेटको तयारीमा जुटेको छ। असार १ गते बजेट प्रस्तुत गर्नुपर्ने कानुनी प्रावधान अनुसार प्रदेश सरकार बजेटको अन्तिम तयारीमा जुटेको हो। सङ्घबाट प्राप्त हुने अनुदान, राजस्व बाँडफाँट, प्रदेशमा उठ्ने राजस्व र चालु आर्थिक वर्षको खर्च हुन नसकी बचत भएको बाँकी रकमको आधारमा प्रदेश सरकारले आगामी आर्थिक वर्षको बजेटको आकार तय गर्ने छ। आगामी आर्थिक वर्षका लागि सङ्घीय सरकारले दिने अनुदान कटौती गरेको र राजस्वका कारण बजेटको आकार चालु आर्थिक वर्षको बजेटको तुलनामा घट्ने देखिएको छ।
गर्मीले दैनिक जनजीवन कष्टकर
कैलालीमा एक सातायता गर्मी बढेपछि दैनिक काम गरेर गुजारा गर्नेको दैनिकी कष्टकर भएको छ । कैलालीको गर्मी ४२ डिग्री सेल्सियस पुगेपछि यहाँको जनजीवन प्रभावित भएको छ ।
औषधि पसल सञ्चालन गर्ने नौ भारतीय पक्राउ
कञ्चनपुरको दोधारा चाँदनीमा अवैधरुपमा औषधि पसल सञ्चालन गर्ने नौ भारतीय नागरिक पक्राउ परेका छन् । उनीहरूलाई बुधबार पक्राउ गरिएको हो ।
बन्द प्रसूति सेवा खुलाउन पहल
स्वास्थ्य चौकीलाई पानी नदिँदा बन्द प्रसूति सेवा सुचारु गर्न पञ्चेश्वर गाउँपालिकाले पानीका ट्याङ्कर बोलाएको छ । पञ्चेश्वर गाउँपालिका–१ स्थित पञ्चेश्वर स्वास्थ्य चौकीको प्राङ्गण भएर सल्ला बस्ती र धामकुडी मन्दिरमा जाने पाइपबाट स्वास्थ्य चौकीलाई धारा दिन सम्भाव्यता अध्ययनसमेत हुने भएको छ ।
चट्याङ लागेर एकको ज्यान गयो
गएराति बाजुरामा चट्याङ लागेर एक जनाको ज्यान गएको छ । मङ्गलबार साँझ परेको अविरल वर्षासँगै चट्याङ पर्दा जगन्नाथ गाउँपालिका –१ डाँडाबाडाका ३१ वर्षीया युवक यमराज विष्टको ज्यान गएको हो ।
अज्ञात समूहद्वारा वडा कार्यालयमा आगजनी
जिल्लाको पूर्वी क्षेत्रमा रहेको एक वडा कार्यालयमा गएराति आगजनी भएको छ । हिमाली गाउँपालिकाको वडा –५ को वडा कार्यालयमा गएराति अज्ञात समूहले आगजनी गरेका हुन् ।
तटबन्ध निर्माणले बाँझो जमिन हराभरा
पुनर्वास नगरपालिका –९ सीताबस्ती आसपास दोदा नदीमा पाँच सय मिटर जैविक तटबन्ध निर्माण गरिएको छ । तटबन्धन निर्माणपछि यहाँका बाँझो देखिने जमिन हराभरा देखिन थालेका छन् ।
बालुवा छानेर विद्यालय खर्च जुटाउँदै विद्यार्थी
कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका –९ ब्रह्मदेवकी रेश्मा दमाईं कक्षा ६ मा अध्ययन गर्नुहुन्छ । प्रत्येक दिन दिउँसोको समयबाहेक महाकाली नदीमा बालुवा छानिरहेको भेटिनुहुन्छ, उहाँ । विद्यालय समयबाहेक महाकालीमा बालुवा, गिट्टी छानेर पढाइको खर्च जोहो गर्ने गरेको रेश्माले बताउनुभयो ।
चट्याङ लागेर एकको मृत्यु
बाजुरामा गए राती चट्याङ परेर एक जना युवकको मृत्यु भएको छ । बाजुरामा मङ्गलबार साँझ परेको अविरल वर्षासँगै परेको चट्याङ कारण जगन्नाथ गाउँपालिका वडा नं.१ डाँडाबाडाका ३१ वर्षीय युवक यमराज विष्टको मृत्यु भएको हो ।
वृक्षरोपण सँगसँगै पाँच किलो चामल
बाजुराका नौ वटै स्थानीय तहमध्येकै हिमाली गाउँपालिका एक विकट दुर्गमको गाउँपालिका हो। जिल्लाको पूर्वीउत्तर क्षेत्रमा रहेको यो गाउँपालिकाको सबै वडामा सधैँ खाद्यान्नको अभाव हुने गर्छ। साउन भदौमा बाढीपहिरो तथा चैत–वैशाखमा पर्ने असिना पानीले यहाँका किसानले लगाएको खेती सखाप पार्ने गरेपछि यो ठाउँमा खाद्यान्न अभाव हुने गरेको छ। यो अवस्थाको अन्त्य गर्न विगतका केही वर्षयता पालिकाले खाद्य सुरक्षासँग वृक्षरोपण कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आएको छ।
प्रदेश सरकारको नीति तथा कार्यक्रम बहुमतले पारित
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारको आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम बहुमतले पारित भएको छ।
धनगढीमा डिजिटल वडापत्र सञ्चालन
कैलालीको धनगढी उपमहानगरपालिकाले डिजिटल नागरिक वडापत्र सञ्चालनमा ल्याएको छ।
अझ जिम्मेवार भएर अगाडि बढ्न आवश्यक : मुख्यमन्त्री शाह
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले सङ्घीयताप्रति जनताको भरोसा जगाउन प्रदेश र स्थानीय सरकारले अझ बढी जिम्मेवार भएर काम गर्न आवश्यक रहेको बताउनुभएको छ ।
पुल बनेपछि आउजाउमा सहज
गौमूल गाउँपालिकाको तुसारी गाड आगरमा स्टिल ट्रस्ट ब्रिज (पुल) बनेपछि स्थानीलाई आउजाउमा सहज भएको छ। पुस्ताैँदेखि यो गाडमा पुल नहुँदा स्थानीयवासी बर्खाको समयमा काठे पुलमा ज्यान जोखिम राखेर दैनिक आउजाउ गर्न बाध्य थिए। बर्खाको समय गाड तरेर नै यहाँका अधिकांश स्थानीय वल्लो पल्लो गाउँमा घर तथा वडापालिकामा जाने गर्दछन्। गाडमा पुल नहुँदा स्थानीयले बर्खाको समय खोला तरेर वा काठेपुल हालेर आउजाउ गर्ने गरेका थिए।
गर्मीले जनजीवन प्रभावित, पठनपाठन बन्द
धनगढी उपमहानगरपालिका–८ का विष्णु चौधरी रिक्सा चलाएर गुजारा गर्नुहुन्छ । दिनभर रिक्सा चलाएर साँझ बिहानको छाक टार्दै आएका चौधरीको अहिले भने नियमित काम प्रभावित भएको छ । अत्यधिक गर्मी बढेपछि काम गर्न गाह्रो भएको चौधरी सुनाउनुहुन्छ । “बिहान र साँझ मात्रै केही समय रिक्सा चलाउने गर्दछु,” उहाँले भन्नुभयो, “गर्मीका कारण दिउँसो काम गर्न सकिन्न । सवारी (यात्रु) पनि भेटिँदैनन् ।”