आन्दोलनको तयारीमा मुक्त कमैया
कमैया मुक्त भएको २२ वर्ष पुग्दा पनि उचित पुनस्र्थापना नभएको भन्दै मुक्त कमैया तथा कमलरीले फेरि आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिएका छन् । मुक्त कमैया र कमलरीका अगुवाले सङ्घीय राजधानी काठमाडौँमा सरोकारवालासित भेटेर ११ बुँदे माग राखे । उनीहरूले आफ्ना मागहरूको यथाशीघ्र सम्बोधन नभएमा पुनः आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिएका छन् । मुक्त कमैया तथा कमलरीले शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री अशोककुमार राई, श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री शरत्सिंह भण्डारी, भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारणमन्त्री रञ्जिता श्रेष्ठलगायतसँग भेट गर्नुभएको थियो ।
पुसे पन्ध्र र देउडा सुदूरपश्चिमको पहिचान
सुदूरपश्चिममा मनाइने पर्व पुसे पन्ध्रको अवसरमा आइतबार राजधानीमा सांस्कृतिक कार्यक्रमको आयोजना गरियो । पूर्वप्रधानमन्त्री लोकेन्द्रबहादुर चन्दले सो सांस्कृतिक कार्यक्रमको उद्घाटन गर्दै पुसे पन्ध्र पर्व र देउडा गीत सुदूरपश्चिम क्षेत्रको पहिचानका रूपमा स्थापित भइसकेको बताउनुभयो । उहाँले सुदूरपश्चिमका सांस्कृतिक पर्वका बारेमा युवा पुस्तालाई जानकारी दिनुपर्ने र प्रवर्धनको आवश्यकता रहेको बताउनुभयो ।
पुनःस्थापना नहुँदा पहिरो प्रभावितको विचल्ली
कैलालीको चुरे गाउँपालिकाका बाढी, पहिरो प्रभावितहरुको विचल्ली भएको छ । थातथलोबाट विस्थापित भएको तीन वर्ष भए पनि पुनःस्थापना हुन नसक्दा उनीहरुको विचल्ली भएको हो ।
सुदूरपश्चिम सरकारले शाहको परिवारलाई दुई लाख क्षतिपूर्ति दिने
सुदूरपश्चिम सरकारले शुक्रबार ललितपुरको बालकुमारी घटनामा मारिएका अछामको चौरपाटी गाउँपालिकाका २२ वर्षीय वीरेन्द्र शाहको परिवारलाई क्षतिपूर्ति स्वरुप दुई लाख रुपियाँ दिने भएको छ।
गेटामा विश्वविद्यालय बन्ने प्रक्रिया अघि बढ्छ : स्वास्थ्यमन्त्री बस्नेत
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्यामन्त्री मोहनबहादुर बस्नेतले गेटामा मेडिकल विश्वविद्यालय बन्ने प्रक्रिया अघि बढ्ने बताउनुभएको छ ।
कसैको भागमा दालभात कसैको पुरपुरोमा हात
शिक्षकले तलबबाहेक पाउने थप सुविधा भनेको घरनजिकको विद्यालयमा अध्यापनको मौका मात्रै हो तर अङ्ग्रेजी विषय पढाउने शिक्षक गणेशदत्त पाण्डेयको जीवनमा भने यो सुविधा कहिल्यै लागु भएन । उहाँ झिसमिसेमै उठेर विगत २७ वर्षदेखि दैनिक दुई घण्टा पैदल हिँडेर विद्यालय जान बाध्य हुनुहुन्छ । दशरथचन्द नगरपालिका–४, जरगौँका पाण्डेय ४, ५ र ८ नम्बर वडाका आधा दर्जन विद्यालय छिचोलेर दशरथचन्द नगरपालिका–१०, बाराकोटास्थित दानेश्वर माविमा पुग्नुहुन्छ ।
वन फँडानीले मुहान सुक्यो
जिल्लाको सबैभन्दा अग्लो पहाडी क्षेत्रको घना जङ्गल फँडानीको चपेटामा छ । सामुदायिक वन अन्धाधुन्ध रूपमा स्थानीयले फँडानी गर्दा खानेपानीको मुहान सुकेका छन् । वन फँडानी कार्यप्रति सामुदायिक वन उपभोक्ता समिति पदाधिकारी र डिभिजन वन कार्यालयका कर्मचारी चुपचाप बसेका छन् । अमरगढी नगरपालिका–६ र ७ को डडेलधुरा–बैतडी जोड्ने महाकाली राजमार्गको भालुमारे सडकखण्डसँग जोडिएको यो वन फँडानीको चपेटामा छ ।
फोहोरबाट मल र ग्यास
कैलालीको धनगढीमा कुहिने फोहोरबाट खाना पकाउन सकिने ग्यास उत्पादन गरिँदै छ । धनगढी उपमहानगरपालिका–२ मा बायो प्लान्ट स्थापना गरी फोहोरबाट कम्प्रेस नेचुरल ग्यास (सिएनजी) उत्पादन गर्न थालिएको हो । यसलाई बायो मिथेन ग्यास भन्ने गरिन्छ । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्धन केन्द्र, धनगढी उपमहानगरपालिका र देव तालिम केन्द्रको लगानीमा प्लान्ट निर्माण गरिएको छ । यसलाई २० वर्षसम्म सञ्चालनको अधिकार भने देव तालिम केन्द्रले पाएको छ ।
मेलको खुदोले बजार खोज्दै
बाजुराको बुढीनन्दा नगरपालिका–८, पाण्डुसैनका स्थानीय महिलाले पछिल्लो समय वनमा पाकेर सधैँ खेर जाँदै गरेको मेलबाट खुदो बनाउने काम सुरु गरेका छन् । असोजदेखि मङ्सिर महिनासम्म बुढीनन्दा नगरपालिकाको मेलापात वन जङ्गलमा पाकेर सधैँ खेर जाँदै गरेको मेलबाट यहाँका स्थानीय महिलाले खुदो बनाउने गरेका हुन् ।
गैरिटाँड-कमलबजार-बासकाँडा सडकको शिलान्यास
सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारका भौतिक पूर्वाधार विकासमन्त्री प्रकाश देउवाले कैलाली-चिसापानी-जङ्गलघाट-बडिमालिका-गैरिटाँड-कमलबजार-बास्काँडा सडकअन्तर्गत (गैरिटाँड-कमलबजार बासकाँडा खण्डको २३ किलोमिटर) सडक कालोपत्र आयोजनाको शिलान्यास गर्नुभएको छ ।
माछापालनतर्फ किसानको आकर्षण बढ्दो
पछिल्लो समय सुदूरपश्चिममा माछापालन व्यवसायतर्फ कृषकको आकर्षण बढ्दै गएको छ । यहाँका करिब दुई सयभन्दा बढी प्राकृतिक तालतलैया र सयौँ कृत्रिम पोखरीमा व्यावसायिक माछापालन हुँदै आएको छ ।
स्वास्थ्यकर्मीले पाएनन् तलब
एउटै जिल्लामा काम गर्ने स्वास्थ्य संस्थालाई सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहमा विभाजन गर्दा कतै बजेट फालाफाल हुन थालेको छ भने कतै तलब खान नपाएर स्वास्थ्यकर्मीको बेहाल भएको छ । सङ्घीय सरकार मातहत रहेको झुलाघाट स्वास्थ्य चौकीका स्वास्थ्यकर्मीलाई तलब खुवाउने बजेट नहुँदा मासिक ३२ हजार तलब खाँदै आएका स्वास्थ्यकर्मीको आधा तलब घटाएर मासिक १६ हजारमा झारिएको छ । घटाएको आधा तलबसमेत चार महिनासम्म आएको छैन । झुलाघाट सीमानाकाको स्वास्थ्य चौकीमा विभिन्न सरुवा रोग कोभिड, मलेरिया, एचआइभी जस्ता रोगको परीक्षण हुँदै आएको छ । ल्याब टेक्निसियन राजेन्द्र लोहारले जोखिमपूर्ण काम गर्दै आएका स्वास्थ्यकर्मीले चार महिनासम्म तलब नपाउँदा समस्या भएको पीडा सुनाउनुभयो ।
नौ वर्षसम्म बाइस प्रतिशत मात्रै
तीन वर्षमा निर्माण पूरा हुनुपर्ने डोटीको शिखर नगरपालिका–१० स्थित सेती नदीमाथि निर्माण भइरहेको मोटरेबल पुल निर्माणको प्रगति नौ वर्ष बितिसक्दासमेत २२ प्रतिशत मात्रै भएको छ । सङ्घीय सडक सुपरीवेक्षण तथा अनुगमन कार्यालय कुलपाते डोटीका कार्यालय प्रमुख रमेश भट्टराईका अनुसार सेती नदीमा मोटरेबल पुल निर्माण गर्नका लागि सडक डिभिजन कार्यालय कुलपाते डोटी र निर्माण व्यवसायी कम्पनी पप्पु–राजेन्द्र जेभीबिच २०७१ साल असार २९ गते सम्झौता भएको हो । सम्झौता अनुसार तीन वर्षमा काम पूरा हुनुपर्ने थियो । तीन वर्ष पहिलो ठेक्का सम्झौता अवधि सकिएर पाँच पटक ठेक्काको म्याद थप भइसकेको छ । पछिल्लो सम्झौताको म्याद गत असार २८ गते सकिएको हो ।
मलामी गएकै बेला छोराको मृत्युको खबर सुनेपछि...
गाउँकै दाजु नाता पर्नेको दाहसंस्कार गरेर ५२ वर्षीया टेकबहादुर शाह घर फर्किँदै हुनुहुन्थ्यो । लुङग्राको थुवा लेक नजिक पुगेपछि साथमै घर फर्किरहेका काठेरुले फेसबुक हेरेपछि वीरेन्द्रको मृत्युको समाचार थापा पाए ।
एक वर्षमा दुई हजार बढीलाई डेङ्गु
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा एक वर्षको अवधिमा दुई हजार ४९ जनालाई डेङ्गु सङ्क्रमण भएको छ । लामखुट्टेको टोकाइबाट सर्ने यो रोगको सङ्क्रमण वर्षभरि नै भएको हो ।
प्राकृतिक तालको संरक्षण सुरु
धनगढी उपमहानगरले नगर क्षेत्रमा रहेका प्राकृतिक तालको पहिचान गरी संरक्षण सुरु गरेको छ । नगर क्षेत्रभित्रका सबै वडा र सामुदायिक वनभित्र पर्ने अतिक्रमणमा परेका प्राकृतिक तालको लगत तयार गरी अतिक्रमण हटाएर दीर्घकालीनरूपमा संरक्षण गर्ने योजना सुरु गरेको हो ।
सडकबाट खसेर युवकको मृत्यु
दार्चुलामा सडकबाट खसेर एक युवकको मृत्यु भएको छ । अपि हिमाल गाउँपालिका-६ का १८ वर्षीय अशोकसिंह धामीको आज सडकबाट खसेर ज्यान गएको हो ।
जङ्गलमा खेर गएको मेलको खुदो बजारमा
बाजुराको बुढी नन्दा नगरपालिका –८ पाण्डुसैनका स्थानीय महिलाले पछिल्लो समय वनमा पाकेर सधैँ खेर जाँदै गरेको मेलबाट खुदो बनाउने काम सुरु गरेका छन् । असोजदेखि मङ्सिरसम्म बुढीनन्दा नगरपालिकाको मेलापात वन जङ्गलमा पाकेर सधैँ खेर जाँदै गरेको मेलबाट यहाँका स्थानीय महिलाले खुदो बनाउने गरेका हुन् ।
रोग नियन्त्रण टोली झुलाघाटमा
नेपाल–भारत सीमानाकाबाट विभिन्न किसिमका सङ्क्रामक रोग भित्रिन नदिन रोग नियन्त्रण महाशाखाको टोली झुलाघाट पुगेर हेल्थ डेस्कको निरीक्षण गरेको छ । महाशाखाका डा. हेमन्त ओझासहितको टोलीले झुलाघाटमा रहेको हेल्थ डेस्कको सेवा प्रभावकारी बनाउन सरोकारवाला निकायसँग अभिमुखीकरणसमेत गरेको छ ।
जिप दुर्घटना हुँदा एकको मृत्यु, एक घाइते
मृत्यु हुनेमा खप्तड छेडेदह गाउँपालिका ६ घर भएका जीप धनी अन्दाजी ३८ वर्षीय देवेन्द्रनाथ रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाजुराले जनाएको छ । घटमुनाबाट सिया ढुङ्गा जाँदै गरेको से१ज ९८९ नंको जिप मालिवन भन्ने ठाउँमा अनियन्त्रित भई दुुर्घटना भएको हुन सक्ने प्रहरी निरीक्षक किशोरसिं ऐरीले जानकारी दिनुभयो ।
एक रुख रोपे पाँच किलो चामल
बाजुरा जिल्लाको हिमाली गाउँपालिकाले स्थानीयलाई एक रुख रोपेर हुर्काएबापत पाँच किलो चामल प्रदान गरेको छ । हिमाली गाउँपालिकालाई हरियाली बनाउने उद्देश्यका साथ यस्तो अभियान सञ्चालन गरिएको हो । ‘हरियो हिमाली अभियान’ अन्तर्गत स्थानीयलाई पालिकाले एक रुख रोपेर हुर्काएबापत पाँच केजी चामल दिने गरेको गाउँपालिकाका कृषि विकास शाखा प्रमुख टोपबहादुर शाहीले बताउनुभयो । आर्थिक वर्ष २०७६/७७ बाट सञ्चालित सो अभियान अन्तर्गत पालिकाका सबै वडामा फलफूल (कागती, स्याउ, ओखर, आँप, अनार), डाले घाँसका बिरुवा (बाँच, कुमु, डालेपिपल) गरी आठ प्रजातिका बिरुवा रोपिएका छन् ।
लागुऔषध दुर्व्यसनीलाई सुधार्न आसरा
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा लागुऔषध प्रयोगकर्ताको सङ्ख्या दिनानुदिन बढ्न थालेपछि दुई सय क्षमताको आसरा सुधारगृह (केन्द्र) सञ्चालनमा ल्याइएको छ । प्रदेश प्रहरी कार्यालय कैलाली र धनगढी उपमहानगरपालिकाको समन्वयमा उपमहानगरपालिका–१४, फूलबारीस्थित डी गाउँमा प्रदेशस्तरीय सुधार केन्द्र सञ्चालनमा आएको हो । यसको मुख्य कार्यालय भने केन्द्रीय राजधानी काठमाडौँको महाराजगन्जमा छ । सो केन्द्रको प्रहरी महानिरीक्षक वसन्तबहादुर कुँवरले उद्घाटन गर्नुभएको हो ।
भारी बोकेरै घरखर्चको जोहो
बझाङको देउलेकका परमले बोहरा ३५ वर्षदेखि भारतीय सहर पिथौरागढमा भारी बोक्दै आउनुभएको छ । उहाँ भारी बोकेरै पाँच छोराछोरीको लालनपालन गर्दै आउनुभएको छ ।
कैलालीमा बाक्लो हुस्सु
कैलालीमा आज बाक्लो हुस्सु लागेको छ । पुस दोस्रो साताबाट कुहिरो लाग्न सुरु भएको हो ।