प्रधानमन्त्रीको चीन भ्रमण आर्थिक दृष्टिले फलदायी : अध्यक्ष ढकाल
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को चीन भ्रमण आर्थिक दृष्टिले फलदायी भएको नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घका अध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले बताउनुभएको छ ।
पर्यटक लोभ्याउने स्यार्पुताल (फोटो फिचर)
असोज ११ गतेदेखि रुकुम पश्चिमको बाँफिकोट गाउँपालिका ३ मा “स्यार्पू, पर्यटन तथा व्यापार महोत्सव” चलिरहेको छ । कर्णाली प्रदेशकै प्रमुख पर्यटकीय स्थलको रूपमा रहेको स्यार्पुतालको छेउमै महोत्सव गरिनुको मुख्य कारण यही “स्यार्पुताल” हो ।
‘समयमै बजेट विनियोजन गर्न मन्त्रालय प्रतिबद्ध’
अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले विभिन्न आयोजनाका लागि समयमै बजेट विनियोजन गर्न अर्थ मन्त्रालय प्रतिबद्ध रहेको बताउनुभएको छ । नेपाल सरकार, एसियाली विकास बैङ्क (एडिबी) र विश्व बैङ्कले सहयोग गरेका परियोजनाको प्रगति मूल्याङ्कन तथा प्रमुख मुद्दाहरू सम्बोधन गर्न बसेको संयुक्त त्रिपक्षीय समीक्षा बैठकमा उहाँले विकास परियोजनालाई सही दिशामा अघि बढाउन समन्वय आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।
काम्लो बिक्री नहुँदा व्यवसायी निराश
जिल्लाको पुथाउत्तरगङ्गा गाउँपालिका–११, सेरास्थित एकता कृषक समूहले तयार गरेका काम्लो बिक्री नहुँदा व्यवसायी निराश भएका छन् । समूहले तयार गरेका भेडाबाख्राको ऊनबाट निर्मित काम्लोलगायत विभिन्न सामग्री बिक्री नहुँदा व्यवसायी निराश भएका हुन् । पुथाउत्तरगङ्गा गाउँपालिका–११, सेरामा एकता कृषक समूहले भेडाबाख्राको ऊनबाट विभिन्न सामग्री तयार गरिराखेका छन् । यस वडाका अधिकांश किसानले भेडाबाख्रा पालन गर्ने गरेका छन् ।
राष्ट्र बैङ्कद्वारा तेह्र अर्बको ऋणपत्र
सरकारलाई आन्तरिक ऋण उठाउन नेपाल राष्ट्र बैङ्कले १३ अर्ब १० करोड रुपियाँ बराबरको विकास ऋणपत्र बिक्री गर्ने भएको छ । राष्ट्र बैङ्कले विकास ऋणपत्र २०८८ ‘ग’ नामबाट जारी गर्न लागेको आठ वर्ष अवधिको यो ऋणपत्र आगामी सोमबार असोज १४ गते बोलकबोलमार्फत बिक्री गरिने छ भने असोज १५ गते निष्कासन हुने छ ।
इजरायलमा दोस्रो चरणमा श्रमिक पठाउन पहल
सरकारले इजरायलमा सरकारी प्रक्रियामार्फत दोस्रो चरणमा सहायक श्रमिक पठाउन तयारी थालेको जनाएको छ । वैदेशिक रोजगार विभागका अनुसार पहिलो चरणमा छनोट भएकालाई इजरायल रोजगारीमा पठाउने क्रम सकिनै लाग्दा दोस्रो चरणमा पठाउनका लागि तयारी थालेको हो । विभागका महानिर्देशक महेश दाहालले पहिलो चरणमा एक हजार १७५ जना श्रमिक लगेको इजरायलले दोस्रो चरणमा पनि त्यति नै सङ्ख्या लैजाने विषयमा सकारात्मक भएको जानकारी दिनुभयो ।
दसैँमा पचास हजार खसीबोका र च्याङ्ग्रा ल्याउने तयारी
यस वर्ष दसैँमा उपत्यकामा ५० हजार खसीबोका र च्याङ्ग्रा बिक्री हुने व्यवसायीले अनुमान गरेका छन् । दसैँमा खसीबोकाको खपत धेरै हुने हुँदा सरकारी कम्पनी र निजी व्यवसायीले ५० हजार सङ्ख्यामा खसीबोका र च्याङ्ग्रा ल्याउने तयारी गरेका हुन् । सरकारी स्वामित्वमा रहेको खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेड र निजी व्यवसायीले उपयत्यकामा दसैँमा खसीबोका ल्याएर बिक्री गर्ने गरेका छन् । यस वर्ष पनि व्यवसायीले गाउँ गाउँमा गएर खसीबोका खरिद गर्ने तयारी गरेका छन् ।
५१ देशका आरोहीले लिए अनुमति
शरद ऋतुमा जारी हिमाल आरोहण गर्न यस पटक नेपालसहित ५१ देशका नागरिकले अनुमति लिएका छन्। नेपाल पर्यटन बोर्डका अनुसार २६ वटा हिमाल आरोहण गर्न आइतबारसम्म ५१ देशका ४३६ जनाले आरोहण अनुमति लिएका हुन्। आरोहण अनुमति लिनेमा ५६ समूहका ९४ जना महिला र ३४२ जना पुरुष रहेका छन्।
दुध किसानको छ अर्ब भुक्तानी दिन बाँकी
दुध उत्पादक किसानले विभिन्न डेरी उद्योगलाई बेचेको दुधको विगत तीन महिनादेखिको भुक्तानी पाएका छैनन्। ३५ जिल्लाका किसानले करिब छ अर्ब रुपियाँ भुक्तानी पाउन बाँकी छ तर डेरी उद्योगीले भने किसानबाट खरिद गरिएको दुध बिक्री नभएका कारण भुक्तानीमा समस्या भइरहेको बताएका छन्। ऋण लिएर केही रकम भुक्तानी दिने गरिए पनि सबै रकम भुक्तानी गर्न सक्ने अवस्था नरहेको तर्क डेरी उद्योगीको छ।
सार्वजनिक ऋण २३ खर्ब नाघ्यो, प्रतिव्यक्ति ऋण दायित्व ७९ हजार दुई सय
नेपालको कुल सार्वजनिक ऋण २३ खर्ब नौ अर्ब ८६ करोड ९६ लाख बराबर पुगेको छ । सार्वजनिक ऋण व्ययवस्थापन कार्यालयको विवरणअनुसार भदौ मसान्तसम्म नेपालले कुल ११ खर्ब ४० अर्ब ५३ करोड बराबर आन्तरिक र ११ खर्ब ६९ अर्ब ३३ करोड बराबर बाह्य ऋण तिर्न बाँकी देखिएको हो ।
‘मूल्यवृद्धि र कालोबजारी रोक्न अनुगमनलाई प्रभावकारी तुल्याउनुस्’
प्रतिनिधिसभा उद्योग तथा वाणिज्य र श्रम तथा उपभोक्ताहित समितिले नजिकिँदै गएको चाडबाडलाई लक्षित गरी बजारमा हुन सक्ने मूल्य वृद्धि र कालोबजारीको अनुगमनलाई प्रभावकारी तुल्याउन निर्देशन दिएको छ ।
बागलुङमा दोवाको निगुरो
निगुरो यतिबेलाको मौसममा प्रायःको भान्सामा पाक्ने गर्दछ । बागलुङेको भान्सामा भने म्याग्दीको निगुरो पाक्ने गरेको छ । लेकाली निगुरो स्वादिष्ट हुने भएकाले म्याग्दीको निगुरोको माग बागलुङमा उच्च छ ।
महिलाको आयआर्जन वृद्धिका लागि व्यावसायिक च्याउखेती तालिम
गोरखाको गण्डकी गाउँपालिकाका विपन्न महिलाको आयआर्जन वृद्धिका लागि व्यावसायिक च्याउखेतीसम्बन्धी तालिम प्रदान गरिएको छ । गाउँपालिका–५ स्थित डेढेमा बुधबारदेखि सातदिने व्यावसायिक च्याउखेती तालिम सुरु गरिएको आयोजक संस्था नेपाल दलित महिला उत्थान सङ्घ (एड्वान) का संयोजक कमल बसेलले जानकारी दिनुभयो ।
धानमा रोग लागेपछि किसान चिन्तित
“पहिले गोबारो कीरा लाग्यो, अहिले बालालाई काटेर टुक्रा–टुक्रा बनाउने रोग आएको छ”, तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–७ निवासी किसान भागिरथ भण्डारीले भन्नुभयो, “यो कीरा साँझ, बिहानमात्रै देखिने गरेको छ ।” समयमा मल र बीउ नपाउँदा आजित भएका किसान पटक–पटक रोग लाग्दा चिन्तित बन्ने गरेका छन् ।
फितलाे अनुगमनले कालोबजारी झन् बढ्दाे
चाडबाड नजिकिएसँगै बजारमा कालाेबजारी झन् बढ्दै गएको पाइएको छ । बजेट भाषणसँगै मूल्यवृद्धि हुने भन्दै असारमा विभिन्न सामग्री लुकाउँदै कृतिम अभाव सिर्जना गर्ने गर्छन र दशैं तिहार नजिकिएसँगै अत्यावश्यक उपभोग्य सामग्रीको कालोबजार गर्ने गरेको छ ।
दुध उत्पादन बढ्यो, किसान मर्कामा
कोशी प्रदेशमा तीन वटा डेरी उद्योगले पाउडर दुध उत्पादन गर्न थालेका छन् । गएको चैत महिनासम्म एउटा उद्योगले मात्र पाउडर उत्पादन गरिरहेकामा बजारमा दुधको उत्पादन बढेपछि तीन वटा प्लान्टले नियमित धुलो दुध उत्पादन गरिरहेका छन् । कोशी प्रदेशमा दुध उत्पादन बढेको र उत्पादन भएको दुधले बजार नपाउँदा दुधलाई पाउडरमा परिणत गरेर मौज्दात राख्न थालिएको छ । तीन वटा पाउडर प्लान्ट नियमित सञ्चालन गर्दा पनि उत्पादित सबै दुध खपत हुन सकेको छैन । किसानले उत्पादन गरेको दुध सहकारीहरूले सङ्कलन नगर्दा किसानले अहिले अघोषित मिल्क होलिडे सामना गरिरहेका छन् । पाँच लिटरभन्दा कम उत्पादन गर्ने किसानको साँझको दुध डेरीहरूले सङ्कलन गर्न छोडेका छन् । यसले किसान समस्यामा परिरहेको भेषराज आचार्यले बताउनुभयो ।
सहकारीको तीन करोड ठगी गर्ने सहकारीका प्रबन्धक पक्राउ
तनहुँ प्रहरीले सहकारीको झन्डै तीन करोड रुपियाँ ठगी गरेको आरोप लागेका तनहुँको एक सहकारीका प्रबन्धकलाई बिहीबार पक्राउ गरेको छ ।
केरा खेतीबाट मनग्य आम्दानी
तीन वर्ष मलेसियामा वैदेशिक रोजगारीमा गएका राना घर फर्केर आधुनिक तरिकाले व्यावसायिकरुपमा केरा खेती गर्न थालेका हुन् । पाँच वर्षदेखि उहाँले केरा खेती गर्दै आएका छन् । उहाँले वार्षिकरुपमा रु २५ लाखदेखि रु ३० लाखसम्मको केरा बिक्री गर्दै आएका छन् ।
सस्तियो सुन
नेपाली बजारमा बिहीबार सुनचाँदीको मूल्यमा उल्लेख्य कमी आएको छ । बुधबार र बिहीबार गरेर सुनको मूल्यमा दुई हजार दुई सयको कमी आएको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासङ्घका अनुसार बिहीबार नेपाली बजारमा सुनको मूल्य प्रतितोला एक हजार चार सय रुपियाँले घटेको छापावाल सुन प्रतितोला एक लाख नौ हजार छ सय रुपियाँ तथा तेजाबी सुन प्रतितोला एक लाख नौ हजार एक सय रुपियाँमा कारोबार भएको छ ।
नेपालगन्ज भन्सारमा जनशक्ति थप्न माग
नेपालगन्ज उद्योग वाणिज्य सङ्घले जमुनाह नाका हुँदै आयात हुने खुद्रा सामानको भन्सार गर्नका लागि थप काउन्टर राख्न माग गरेको छ । नेपालगन्ज उद्योग वाणिज्य सङ्घका अध्यक्ष टङ्कबहादुर धामीले हाल रहेका काउन्टरले भारतबाट सामान लिएर आउनेको भीड थेग्न नसकेको भन्दै अन्य काउन्टर थप्दा दैनिक राजस्व सङ्कलनमा ठुलो वृद्धि हुने बताउनुभयो ।
कोरियन एयरको टिकट नकाट्न निर्देशन
नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले आगामी जाडो याम (विन्टर सिजन) का लागि टिकट नकाट्न कोरियन एयरलाई जानकारी गराएको छ । कोरियन एयरले दुई देशबिचको हवाई सेवा सम्झौताको प्रावधानविपरीत महँगो टिकट शुल्क लिएर एकलौटी उडान गर्दै आएको र नेपाल वायुसेवा निगमको नियमित उडानलाई प्रभावित पार्दै आएको जनाउँदै अक्टोबर अन्त्यदेखिका टिकट नबेच्न निर्देशन दिएको हो ।
बजारमा आउन थाल्यो मुस्ताङको स्याउ
‘क्या राम्रो स्याउ बारी मार्फा गाउँमा’ भन्ने गीत हामीले धेरै पहिलादेखि सुन्दै आएका छौँ । त्यही गीतका शब्दमा भनिए जस्तै ‘हेर्दा राम्रो मार्फा गाउँ, खाँदा मिठो मार्फा स्याउ’ अहिले बजारमा आएको छ । स्याउको बजारमा माग पनि निकै हुने र त्यही माग अनुसारकै स्याउ बजारमा पनि पाउँदा उपभोक्ता पनि मक्ख छन् । भदौ मसान्तसम्म टिप्नै नपाइने गरी प्रतिबन्ध नै लगाइएको स्याउमा गुलियोपन भरिँदै गएपछि बजारमा पुग्न थालेका छन् ।
नेपाली श्रमिकलाई इजरायलमा भिसा नवीकरण समस्या
इजरायलमा सहायक श्रमिक केयरगिभरमा काम गर्न गएकामध्ये तीन सय नेपाली श्रमिकको भिसा नवीकरणमा ढिलाइ भएको जनाइएको छ । इजरायलस्थित नेपाली दूतावासका अनुसार इजरायल र नेपालबिच सम्झौता (जिटुजी) मार्फत इजरायल गएका एक हजार एक सयमध्ये तीन सय नेपालीको भिसा नवीकरणमा ढिलाइ भएको हो ।
प्रभावकारी देखिएन बजार अनुगमन
बिहीबार उपत्यकामा सार्वजनिक बिदा । सबै सरकारी कार्यालय बन्द भए । सरकारको संयुक्त बजार अनुगमन टोली भने अन्य दिनजस्तै अनुगमनका लागि खटियो । बिदाको दिनमा १० वटा टोलीले उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा पुगेर ३३ वटा व्यवसायी फर्मको अनुगमन ग¥यो ।
दैनिक बिस किलोसम्म सुन आयात गर्न सकिने
अब बैङ्कहरूले दैनिक २० किलो सुन आयात गर्न पाउने भएका छन् । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले एक सर्कुलर जारी गर्दै दैनिक २० किलो सुन आयात गर्न पाउने व्यवस्था गरेको हो । यसभन्दा अगाडि दैनिक १० किलो सुन आयात गर्न सकिने व्यवस्था थियो । यता राष्ट्र बैङ्कले कुनै महिनामा दैनिक आयात नभएको सुन अर्को महिना आयात गर्न भने नपाइने उल्लेख गरको छ ।
