कृषिमा आत्मनिर्भरता कम गर्नका लागि खेती किसानी मैत्री शिक्षा आवश्यक–ओली
नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष एवं पूर्व प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले कृषिमा आत्मनिर्भरता कम गर्नका लागि खेती किसानी मैत्री शिक्षा आवश्यक भएको बताउनु भएको छ । कृषि प्राविधिकहरूमा सैद्धान्तिक ज्ञान भए पनि व्यवहारिक ज्ञानको कमीका कारण अपेक्षाकृत उपलब्धि हासिल हुन नसकेको भन्दै उहाँले यस्तो बताउनु भएको हो ।
भेरी किनारमा पाक्यो धानबाली
जाजरकोटको भेरी नगरपालिका–१ पिपे स्थित खेतमा पाक्न लागेको धानबाली ।
धान भित्र्याउन व्यस्त भक्तपुरका किसान
भक्तपुरका किसानलाई यतिखेर धान भित्र्याउन व्यस्त देखिएका छन् । दसैँ सुरु भएसँगै भक्तपुरका किसानहरू खेतमा पाकेर पहेँलपुर भएको धान काट्ने, झार्ने र घर भित्र्याउने कार्यमा व्यस्त छन् ।
हुप्सेकोटका महिला पिँडालु खेतीमा आत्मनिर्भर
पूर्वी नवलपरासीको हुप्सेकोट–१ का महिला अर्ग्यानिक खेतीसँगै पिँडालु खेतीमा आत्मनिर्भर बनेका छन् । जुकेपानीमा पानीको अभाव भएका कारण धान, गहुँ, तोरीलगायत बाली नहुने भएपछि महिला पिँडालु खेतीमा लागेका हुन् ।
किसानको उत्पादन बिक्री नभए सहकारीले किनिदिने
बागलुङको गलकोट नगरपालिका-११ रिघाकी आशा श्रीषले व्यावसायिक तरकारी खेती गर्दै आएको बर्सौँ भयो । गाउँमा उत्पादन गरेको तरकारी बजारीकरणमा निकै समस्या थियो ।
नेपालमा मल कारखाना खोल्ने विषयमा छलफल
नेपालमा रासायनिक मल कारखाना स्थापना गर्ने विषयमा भारतले नेपाल सरकारसँग छलफल अगाडि बढाएको छ । भारतका रसायन एवं उर्वरक (मल) मन्त्रालयका प्रतिनिधि आएर कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयलगायत अन्य सरोकारवालासँग छलफल गरी फर्किसकेका छन् । नेपालमा मलको खपत, निर्यातको अवस्था, कारखाना लगाउने स्थानलगायतका बारेमा प्रारम्भिक अध्ययन गर्नका भारतबाट प्रतिनिधि आएका थिए । उनीहरूले रासायनिक मलको कारखाना स्थापनाका बारेमा कृषिमन्त्री डा. वेदुराम भुसाल, कृषिसचिव डा. गोविन्द शर्मालगायत अन्य सरोकारवालासँग छलफल गरेका छन् ।
-original-thumb.jpg)
दुग्धजन्य पदार्थको मूल्यमा भारी कटौती
दुग्ध विकास संस्थानबाट उत्पादित दुग्ध पदार्थमा दुई रुपियाँदेखि दुई सय रुपियाँसम्मको छुट दिने भएको छ । उत्पादकसँग खरिद गरेको मूल्य र उपभोक्ताले तिर्ने मूल्यमा अन्तर भएको भन्दै संस्थानबाट उत्पादन भएको दुग्धजन्य पदार्थको मूल्यमा भारी कटौती गरिएको जनाएको छ ।
सामूहिक पुष्पखेतीमा गैँडाकोटका किसान
नवलपरासी (बर्दघाट सुस्तापूर्व) को गैँडाकोट नगरपालिका-२ मा दिदीबहिनी किसान समूहले पाँच वर्षदेखि सामूहिक पुष्पखेती गर्दै आएका छन् । स्थानीय महिला समूहमा आबद्ध भई वि.सं.२०७६ देखि सामूहिक फूलखेती गर्दै आएका हुन् ।
भक्तपुरका किसानलाई धान भित्र्याउन चटारो
भक्तपुरका किसानलाई यतिखेर धान भित्र्याउन चटारो छ । एकातिर किसानका घरआँगन, कौसी तथा चोकचोकमा धान सुकाउनेको लर्को लागेको छ भने अर्कोतर्फ कोही खेतमा पाकेर पहेँलपुर भएको धान काट्ने, झार्ने र घर ल्याउने कार्यमा व्यस्त छन् ।
दुई सय मेक्ट्रिक्टन बीउ प्रमाणीकरण
बीउबिजन प्रयोगशाला हेटौँडाले दुई सय मेक्ट्रिक्टन बीउ प्रमाणीकरण गरेको छ । गत आर्थिक वर्षमा बागमती प्रदेशका जिल्लाबाट आएका खाद्यान्न, तेलहन र दलहनको बीउ प्रमाणीकरण गरिएको हो ।
स्याउ कुहाएर फाल्नुपर्ने समस्या हट्यो
चिस्यान गृहमा भण्डारण गर्ने सुविधा भएपछि मुस्ताङका कृषकको स्याउ कुहिएर फाल्नुपर्ने समस्या हट्न थालेको छ ।
कोदोको महत्त्व बढ्दो, खेती घट्दो
ग्रामीण भेगमा कोदो खेतीले ढाकिने बारी अहिले खाली हुँदै गएका छन् । गाउँका बारी कोदो खेतीले भरिन्थे । गाउँमा सबैका जसो घर–घरमा कोदो लगाइन्थ्यो । पछिल्ला वर्षमा भने कोदो खेती कम हुँदै गएको बताउनुहुन्छ, पाल्पा रामपुर नगरपालिका–१ स्थित कुमैडाँडाकी ६५ वर्षीया शान्ति विश्वकर्मा ।
बिरुवा उत्पादनले बदलिएको पहिचान
पाल्पाको रामपुर नगरपालिका–६ स्थित प्याक्लुकका शिवप्रसाद बस्यालको दैनिकी तरकारीका बिरुवा उत्पादन र बिक्रीमै बितिरहेको छ ।
-original-thumb.jpg)
तराईबाट २३ हजार लिटर दूध खरिद
हेटौँडा दुग्ध वितरण आयोजनाले अहिले दैनिक २३ हजार लिटर दूध तराईबाट सङ्कलन गर्दै आएको छ । सङ्कलितमध्ये आवश्यकता अनुसार काठमाडौँ, विराटनगर र चितवनमा दैनिक १६ हजार पाँच सय लिटर धुलो दूध उत्पादनका लागि पठाउने गरिएको आयोजना कार्यालयले जनाएको छ ।
भारतबाट हुने निर्यात पूर्ति गर्न चैते धान अभियान चलाउनुपर्छ : मन्त्री भुसाल
कृषि तथा पशुपन्क्षी विकासमन्त्री डा.बेदुराम भुसालले किसानलाई ‘चैते धान अभियान’ चलाउनुपर्ने बताउनुभएको छ ।
खेर जाने सागबाट गुन्द्रुक उत्पादन गर्दै रोङ
सुन्दा सामान्य लाग्ने तर किसानको सुदूर भविष्यका लागि आर्थिक भरथेगको दिगो माध्यम बनाउने उद्देश्यले इलामको रोङ गाउँपालिकाले गुन्द्रकलाई बजारीकरण गर्न थालेको छ ।
तरकारी खेतीका लागि भरपर्दो बन्दै मलचिङ्ग प्रविधि
वराहक्षेत्र –९ का ५७ वर्षीय सत्यनारायण चौधरी सात वर्षदेखि तरकारी खेती गर्दै आउनुभएको छ । गाउँघरमा कृषि कामदार नपाउँदा चौधरीले प्रविधिको प्रयोग गरेर मौसमी र बेमौसमी तरकारी खेती गर्दै आउनुभएको छ ।
ड्रागन फ्रुट खेतीमा सफल गौली
जिल्लाको व्यास नगरपालिका-५ ढोडेनीमा व्यावसायिक रुपमा ‘ड्रागन’ खेती सुरु गर्नुभएकी कल्पना गौलीले पहिलो वर्षमै १० लाख आम्दानी गर्नुभएको छ । विसं २०७९ वैशाख १८ गते ‘माँ अम्बे अलौकिक कृषि फार्म’ दर्ता गरी सञ्चालन गर्नुभएकी उहाँले नौ पटकसम्म दुई हजार किलोग्राम उत्पादन गर्नुभएको हो ।
बेमौसमी वर्षाले मुस्ताङमा स्याउ उत्पादन घट्यो
गत वर्ष एक लाख साठी हजारको स्याउ बेचेका मुस्ताङको घरपझोङ गाउँपालिका-५ ठिनीका राजेन्द्र थकालीले यस वर्ष एक लाख बीस हजारको मात्र बिक्री गर्नुभयो ।
आधा रोपनीमा लगाइएको पिँडालुबाट डेढ लाख कमाइ
तनहुँमा एक महिला उद्यमीले थोरै जमिनमा लगाइएको पिँडालु खेतीबाट मनग्य आम्दानी गर्न सफल हुनुभएको छ । आम्दानी गर्नेमा नेपाल घरेलु तथा साना उद्योग महिला उद्यमी समिति तनहुँका अध्यक्ष कल्पना गौली हुनुहुन्छ ।
तरकारी खेतीबाटै मनग्य कमाउँछन् पुष्कर
अर्घाखाँचीको सन्धिखर्क नगरपालिका–८ किमडाँडाका कृषक पुष्करनाथ बञ्जाडेले घोचेखोलामा रहेको हाइटेक प्रविधिभित्र काँक्रो मात्रै अहिले एक हजार आठ सय बोट लगाउनु भएको छ । सबै बोटमा लटरम्मै काँक्रो फलेको छ ।
बजार झरे मुुस्ताङी च्याङ्ग्रा
दसैँ पर्वलाई लक्षित गरेर मुस्ताङबाट च्याङ्ग्रा बजार निकासी हुुन थालेको छ । म्याग्दी, कास्की, पर्वत, बागलुङ, काठमाडौँलगायत जिल्लाबाट च्याङग्रा खरिद गर्नका लागि व्यापारी मुस्ताङका कृषकको गोठमै पुगेका छन् ।
हिमा नदीको किनारमा पाक्दै मार्सी धान
जुम्लाको हिमा नदीको किनारमा रहेको फाँटमा सिंजा गाउँपालिकाका स्थानीयले लगाएको पाक्न थालेको धान ।
सुनसरीमा रैथाने बालीको संरक्षण गरिँदै
रैथाने बाली जिल्लामा हराउँदै गएपछि कृषि ज्ञान केन्द्र सुनसरी रैथाने बालीको संरक्षण गर्न लागिपरेको छ । जिल्लामै रैथाने बालिहरू हराउँदै गएपछि ज्ञान केन्द्र सुनसरीले रैथान बालीको संरक्षण गर्न अनुदानका कार्यक्रम अघि सारेको छ ।
कृषिका बहुविकल्प प्रयोग गर्दै अधिकारी
पोखरा महानगरपालिका-३३ बाघमाराका खगेन्द्र अधिकारीको परिवार विगत चार दशकयता व्यावसायिक कृषिमा निरन्तर जुटिरहेको छ ।
