च्याउखेतीले बदलेको पुन दम्पत्तिको जीवन
पश्चिम रुकुमबाट सात वर्षअघि दाङ झरेका दिलकुमारी पुन र शेरबहादुर बाठा मगर दम्पत्ति छोरीलाई पढाउन ल्याउँदा जीवन नयाँ मोडबाट अगाडि बढ्ने भने सोच्नु भएको थिएन ।
-original-thumb.jpg)
भोजपुरका किसानको आम्दानीको स्रोत अर्ग्यानिक आलु
यहाँ उत्पादन हुने अर्ग्यानिक आलु भोजपुरका किसानको राम्रो आम्दानीको स्रोत बनेको छ । विगतमा घरायसी प्रयोजनका लागि मात्र प्रयोग हुने आलुले पछिल्लो समय सडक पहुँचका कारण निर्यात हुन थालेको छ ।
तरकारी आपूर्ति प्रभावित
विगत तीन दिनदेखि उपत्यकामा जारी निषेधाज्ञाका कारण सङ्घीय राजधानी काठमाडौँमा ताजा तरकारी आपूर्ति हुन छोडेसँगै अभाव हुन थालेको छ । देशकै ठुलो तरकारी बजार कालीमाटीमा जेन जी पुस्ताको आन्दोलनले निम्ताएको परिस्थितिका कारण जारी निषेधाज्ञामा उपत्यका र उपत्यकाबाहिरबाट तरकारी आपूर्ति हुन नसकेपछि तरकारी अभाव भएको हो ।
भोजपुरमा धानखेतीको क्षेत्र घट्यो
जिल्लामा यस वर्ष धानखेतीको क्षेत्र घटेको छ । गत वर्ष बाह्र हजार १५४ हेक्टर क्षेत्रमा धानखेती भएकामा यस वर्ष ११ हजार पाँच सय हेक्टरमा मात्र धानखेती विस्तार भएको कृषि ज्ञान केन्द्र भोजपुरले जनाएको छ ।
मुस्ताङमा ‘हाइब्रिड’ स्याउ उत्पादनमा वृद्धि
मुस्ताङमा उच्चघनत्व प्रविधिमा आधारित ‘हाइब्रिड’ स्याउको उत्पादन भइरहेको छ । यसपटक ‘पोस्ट हाभेस्ट’ अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
देउकुमारको कृषि फार्ममा तीस लाखको रायोको साग
भद्रपुर नगरपालिका–१ का देउकुमार लिङ्देनको कृषि फार्ममा यतिबेला रायोको साग बिक्रीका लागि तयार भएको छ । उहाँले यस वर्ष दुई स्थानमा गरी एक बिघा जमिनमा बेमौसमी रायोको साग लगाउनुभएको छ ।
-original-thumb.jpg)
कृषि कर्जा ब्याज अनुदानमा किसानको सहभागिता शून्यप्राय
प्रक्रियागत झन्झटका कारण कोशी प्रदेश सरकारले सञ्चालन गरेको कृषि कर्जा ब्याज अनुदान कार्यक्रमप्रति किसानको आकर्षण नभएको पाइएको छ ।
कालीमाटीमा थन्कियो तरकारी
देशकै ठुलो तरकारी बजार कालीमाटीमा उपत्यकावासी उपभोक्ताका लागि आएको तरकारी बिक्री हुन नपाएर थन्किएको छ । ‘जेनजी’ युवाको आन्दोलनका कारण कालीमाटी क्षेत्र बिहानदेखि नै तनावग्रस्त भएपछि सोमबार रातिदेखि मङ्गलबार बिहान ९ बजेसम्म उपत्यकाबाहिरबाट आएका तरकारी साना बजार र तरकारीका खुद्रा बजारमा जान नपाएर थन्किएको हो ।
कृषिमन्त्री अधिकारीद्वारा राजीनामा
नेपाल सरकारका कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री रामनाथ अधिकारीले पदबाट राजीनामा दिनु भएको छ ।
बागलुङको छुर्पीको माग उच्च भएपछि उत्पादन बढ्यो
यस वर्ष बागलुङबाट रु ५४ लाख बराबरको छुर्पी निर्यात भएको छ ।
दाङमा भूमिगत जलबाट १६ हजार हेक्टरमा सिँचाइ
घोराही उपमहानगरपालिका–५, नैनवार निवासी भरत चौधरी करिब छ वर्षअघिसम्म आकाशे पानीको भरमा खेती गर्नुपर्ने बाध्यता थियो ।
पोषण सुधार परियोजना प्रभावकारी
सिन्धुली जिल्लाको विभिन्न स्थानमा सञ्चालित पोषण सुधार परियोजना प्रभावकारी बनेको छ । स्थानीय सकारको समन्वयमा जिल्लाको तीनपाटन, फिक्कल र गोलन्जोर गाँउपालिकामा विगत पाँच वर्षदेखि सञ्चालित उक्त परियोजनाका कारण कुपोषित बालबालिकाको स्वास्थ्यमा सुधार आउनुका साथै विपन्न परिवारको जीविको पार्जनमा समेत सहयोग पुगेको छ ।
लसुनका दुई वटा नयाँ जात सिफारिस
बागवानी अनुसन्धान केन्द्र राजीकोट, जुम्लाले दुई वटा नयाँ जातका लसुन सिफारिस गरेको छ । उच्च पहाडमा हुने फलफूल तथा तरकारीमा अध्ययन अनुसन्धान गर्दै आएको सो केन्द्रले आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा ‘राजीकोट लसुन–१’ र ‘राजीकोट लसुन–२’ नामका जात सिफारिस गरेको हो ।
चियाको चुस्कीमा पाइन्छ महिलाको मेहनत
हिजोआज चिया नभई कसैलाई निद्रा खुल्दैन त कसैलाई निद्रै लाग्दैन । बिहान होस् वा बेलुका चिया निद्रा खुलाउने र लगाउने पेय बनेको छ । मान्छे जागा भएका बेला जतिबेला पनि चिया समय अनि घरमा आएका पाहुनाको स्वागत गर्ने पनि त्यही चिया ।
मुस्ताङमा उच्च घनत्वको स्याउ उत्पादन दस प्रतिशतले बढ्यो
यस वर्ष मुस्ताङमा उच्च घनत्वको (हाइब्रिड)को उत्पादन करिब १० प्रतिशत भन्दा बढीले वृद्धि भएको छ ।
-original-thumb.jpg)
आयात रोक्न प्याजमा अनुदान
देशमा कृषि उत्पादन बढाएर आयातमा निर्भरता घटाउने सरकारी नीति अनुरूप तनहुँमा व्यावसायिक प्याज खेती प्रवर्धन कार्यक्रम सुरु गरिएको छ । भारत, चीन बङ्गलादेश लगायत अन्य मुलुकबाट वार्षिक ठुलो परिमाणमा प्याज आयात भइरहेको अवस्थामा, स्थानीय उत्पादन बढाउन यो कार्यक्रम ल्याइएको हो ।
कृषि उत्पादन र बजारीकरणका लागि ‘मूल्य श्रृङ्खला परियोजना’ सुरु
स्याङ्जाको कालीगण्डकी गाउँपालिकामा कृषि उत्पादन र बजारीकरणका लागि ‘कृषि मूल्य श्रृङ्खला विकास परियोजना’ सुरु भएको छ ।
गुल्मीमा १२१ हेक्टर क्षेत्रफलमा चक्लाबन्दी खेती
गुल्मीमा २१ वटा समूह सकारीमार्फत चक्लाबन्दी खेती गरिएको हो । बाँझिएर रहेका जग्गालाई विशेष प्राथमिकता दिँदै २१ वटा समूह सकारीमार्फत १२१ हेक्टर क्षेत्रफलमा चक्लाबन्दी खेती गरिएको हो ।
मकै थन्क्याउने चटारोमा व्यस्त बैतडीका किसान
दौको अन्तिमसाता भएसँगै बैतडीका गाउँबस्तीमा मकै थन्क्याउने चटारो भएको छ । बिहानैदेखि खेतबारीमा मकै टिप्ने, डोको नाम्लो बोकेर किसानहरु घरका आँगनमा ल्याउने, दाना छुट्याउने र घरघरमा मकैको टव्वा (लुटा) झुन्ड्याउने कामले गाउँको वातावरणनै सोभायमान बनेको छ ।
शिक्षण र बुटिक पेसापछि ‘ड्रागनफ्रुट’मा आकर्षित गौली
तनहुँको व्यास नगरपालिका–२ दमौली निवासी कल्पना गौलीले व्यावसायिक रूपमा सिउँडीफल (ड्रागनफ्रुट) खेती गर्नुभएको छ । उहाँले व्यास नगरपालिका–५ ढोडेनीमा सिउँडीफलको खेती गर्नुभएको हो ।
कृषि कर्म गर्न ढोरपाटनदेखि बागलुङ बजारसम्म
गाउँघरमा कृषि कर्म गर्यो सोचेजस्तो आम्दानी नहुने । दुःखजिलो गरेर तरकारी उत्पादन गर्यो, मूल्य नपाउँदा मन खिन्न हुने । लामो समय पाखोबारीमा परिश्रम गरेपनि सोचेअनुरुप प्रतिफल हात नलागेपछि कपिल-रिममाया बुढाथोकी दम्पत्ति सदरमुकाम बागलुङ बजार हानियो ।
उखु किसानले अनुदान रकम प्राप्त गर्न थाले
सरकारले उखु किसानलाई उत्पादन प्रोत्साहनस्वरुप दिने अनुदानबापतको करिब रु ७५ करोड रकम निकासा गरेकोे छ ।
तीन करोडभन्दा बढीको कृषि कार्यक्रम सार्वजनिक
कृषि विकास कार्यालय सिन्धुलीले यो वर्ष कृषकको जीवनस्तरमा सुधार ल्याउन तीन करोड रुपियाभन्दा बढीको विभिन्न कृषि कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्ने भएको छ ।
बाली जोगाउन रात भर जाग्राम
अछाम जिल्लाका विभिन्न स्थानका किसान बँदेलले बाली नष्ट पार्न थालेपछि बाली जोगाउन रात भर जाग्राम बस्न बाध्य भएका छन् । यहाँका किसानले लगाएको बाली जङ्गली बँदेलले सखाप पार्दा रात भर टहरामा जाग्राम बस्न थालेका हुन् ।
जालीले छोपेर जङ्गली धानको संरक्षण
कीट संरक्षण अभियन्ता पुरमल बस्नेत हिजोआज जम्ने खाल्डा, तलाउ तथा जलीय कुण्डतिर बढी भेटिनुहुन्छ ।
