बुटवलका १६ वटा वडा पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त वडा घोषणा भएका छन् । पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त स्थानीय तह र जिल्ला घोषणा तथा सुनिश्चिततासम्बन्धी मापदण्ड २०८० अनुसार बुटवलका १९ मध्ये १६ वडा पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त वडा घोषणा भएका हुन् । सोमबार एक कार्यक्रमका बिच बुटवल उपमहानगरपालिकाका प्रमुख खेलराज पाण्डेयले पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त वडालाई प्रमाणपत्र हस्तान्तरण गर्नुभयो । कार्यक्रममा उहाँले आगामी वर्ष सबै वडालाई पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त बनाउँदै नगरलाई पूर्ण संस्थागत प्रसूति सेवायुक्त पालिका घोषणा गर्ने बताउनुभयो । नगरप्रमुख पाण्डेयले वडामा रहेका सहरी स्वास्थ्य केन्द्रबाट प्रदान गर्ने सेवालाई स्तरीय बनाउँदै लगेको बताउँदै छिटै नै बुटवल १३ र १७ मा स्थापना भएका अस्पताल भवनबाट जनरल अस्पताल र फिजियोथेरापी सेवा सुरु गर्ने बताउनुभयो ।
कोशी प्रदेशमा १३.७१ प्रतिशत क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ भएकोे छ । प्रदेशमा असारको दोस्रोे हप्तासम्म आकासे पानीकै भरमा अधिकांश स्थानमा रोपाइँ भएको हो । कृषि विकास निर्देशनालय कोशी प्रदेशका सूचना
प्रदेश सरकारले पञ्चपुरी नगरपालिका–२ मा रहेको स्वास्थ्य केन्द्रलाई शय्या थपेर सेवा विस्तार गर्ने योजना अघि सारे पनि बजेटको अभावका कारण उक्त योजना अन्योलमा परेको छ । सो स्थानमा सङ्घीय सरकारको लगानीमा १५ शøयाको अस्पताल निर्माण भइरहेको छ । प्रदेश सरकारको लगानीमा ५० शय्याको अस्पताल निर्माण गर्ने भनिएको थियो । १५ शय्या हुँदै ५० शय्यामा स्तरोन्नति गर्ने योजना अलपत्र परेको हो । आगामी आर्थिक वर्षको बजेट कटौती भएसँगै अस्पताल स्तरोन्नतिको योजना अन्योलमा परेको हो । आगामी आव २०८१/८२ मा बजेट काटिएपछि अस्पताल स्तरोन्नतिको काम अन्योलमा परेको पञ्चपुरी नगरपालिकाले जनाएको छ ।
कर्णाली कोरिडोरको छारे सडकखण्ड दैनिक १२ घण्टा सुचारु गर्ने निर्णय गरिएको छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी विनोदकुमार पोखरेलको अध्यक्षतामा बसेको बैठकले राजमार्ग अवरोध हटाउने निर्णय गरेको हो । सो सडकको निर्माण कार्य पूरा भएका कारण दैनिक १२ घण्टा सडक सञ्चालनमा ल्याउन माग गर्ने निर्णय गरेको हो ।
अविरल वर्षासँगै आएको पहिरोका कारण सडक अवरुद्ध भएका छन् । बाढीपहिरोले जाजरकोट गाउँबस्तीमा जोडिएका ग्रामीण सडक अवरुद्ध भएपछि यात्रुलाई सास्ती भएको छ । नलगाड नगरपालिका–५, कालीमाटी, खन्टाकुरा हुँदै बारेकोट गाउँपालिका तथा विभिन्न गाउँबस्ती जाने सडक पहिरोले अवरुद्ध गरेपछि यात्रुलगायत सवारीसाधन अलपत्र परेका छन् ।
सङ्घीय सांसदअन्तर्गत राष्ट्रिय सभाको बैठक बस्दै छ । बैठक दिउँसो सवा १ बजे बस्ने बैठकमा विभिन्न मन्त्रालय र कार्यालयहरूको विनियोजन शीर्षकमाथि छलफल हुनेछ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पाँच वर्षअगाडिबाट निर्माण कार्य शुभारम्भ गरिएका प्रदेश गौरवका योजनाको काम सन्तोषजनक देखिएको छैन । यस प्रदेशको नौ वटै जिल्लामा निर्माणाधीन गौरवका सडकको काम सन्तोषजनक नदेखिएको हो । तत्कालीन मुख्यमन्त्री त्रिलोचन भट्ट नेतृत्वको सरकारले आर्थिक वर्ष २०७६/७७ देखि नौ वटै जिल्लामा एक/एक वटा प्रदेश गौरवको सडक निर्माण कार्य अगाडि बढाएको थियो तर निर्माणाधीन सडकको प्रगति न्यून रहेको छ ।
बेनी नगरपालिका–७ मङ्गलाघाटमा म्याग्दी नदीको कटान र बाढी नियन्त्रणका लागि रु १२ करोडभन्दा बढी लागतमा पक्की पर्खाल निर्माण भएको छ । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयअन्तर्गतको रुपाताल संरक्षण एकीकृत विकास परियोजनाले मङ्गलाघाटस्थित म्याग्दी नदीको किनारमा कम्पोजित प्रविधिको पर्खाल निर्माण गरेको हो ।
पुस्तौँदेखि खोलाको धमिलो पानी खाँदै आएका स्वामीकार्तिक खापर गाउँपालिका–१, रुडीका स्थानीयले बल्ल धाराको सफा पानी खान पाएका छन् । तुसारे मुहानको पानी रुडीको गाउँमा पुगेपछि यहाँका स्थानीयले बल्ल धाराको सफा पानी खान पाएका हुन् । “पुस्तौँदेखि खोलाको धमिलो पानी खान बाध्य थियौँ, अहिले गाउँमै निर्माण भएका धाराबाट सफा पानी खान पाएका छौँ,” रुडीका स्थानीय लालपुरा दमाईंले भन्नुभयो । “खोलाको पानी खाँदा बर्खाको समय रुघाखोकीसँगै जरो र झाडापखाला लाग्ने गरेको थियो । धाराको सफा पानी खान पाएपछि अहिले भने केही भएको छैन,” उहाँले थप्नुभयो ।
पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रमको समीक्षा गर्दै पार्टीले अबलम्बन गर्ने रणनीति तय गर्न नेपाली कांग्रेस पार्टीको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठक बस्ने भएको छ ।
नौमती बाजामा सहनाई, दमाहा, ढोलकी, नरसिङ्गा, छ्याली, टेम्का, गुरुदमाहालाई सुर, ताल र रागमा एकरूपता दिन सकिए निकै मीठो सुनिन्छ । सही सुर र तालमा बजाउन नसकिए नौमतीको धुन मधुर हुनुको सट्टा बेसुरा भएर सुन्नै नसकिने हुन्छ । विशेष गरी शुभविवाहमा बजाइने रागहरू मङ्गल धुन, बटुवा ताल, डाँडै राग, पात्ले ताल, दुलही अन्माउने र दुलहाको घरमा दुलही भित्र्याउने बेलापछि मनोरञ्जन गर्ने विभिन्न धुन नौमती बाजामा बजाइन्छ । लोकबाजाका रूपमा सबै क्षेत्रमा लोकप्रिय नौमती बाजा परम्परागत रूपमा अभ्यास हुँदै आएको छ । यस बाजाको प्रशिक्षण सञ्चालन गर्दा सुर, ताल र रागमा आधारित गरिएमा लोकबाजा संरक्षणमा सहयोग पुग्ने धारणा सरोकार संस्था र बाजाविज्ञको रहेको छ । नौमतीको धुनको मिठासलाई सधैँ सुमधुर बनाउन सुर, ताल र रागलाई लिपिबद्ध गरेर अभिलेखीकरण गर्नुपर्ने सुझावसमेत विज्ञको छ ।
‘ल्हासामा सुन छ, कान मेरो बुच्चै’ नेपाली समाजमा चलिआएको लोकोक्ति हो । आफूसँग नभएको तर अधिक चाह भएको वस्तुको महिमा उजागर गरिएको भनाइले सुनको महत्वबोधसमेत गराउँछ । हरेक शुद्ध कर्ममा आवश्यक पर्ने मात्र नभई प्राण जाने बेलामा समेत मुखमा सुनपानी हालिदिने हिन्दु परम्परा अद्यापि कायमै छ । सुन जति महत्वको छ, उति नै महँगो पनि छ । यही महँगो धातुको अवैध कारोबारमा अनेक गिरोह सक्रिय रहेर राजस्व ठगी गरिरहेको अनुसन्धनहरूबाट पुष्टि हुँदै छ
हिजोआज निजामती प्रशासनका विषयमा प्रश्नहरू लगातार ओइरिएका छन् । कर्मचारीको आचारण र व्यावसायिकतामाथि अनुमान नै नगरिएका प्रश्न उठिरहेका छन् । कर्मचारीले माया पाउने वा आलोचना खाने विषय उसको काम हो । कामभन्दा पर न उसको नाम छ, न पहिचान नै । निजामती कर्मचारीबाट सर्वसाधारणले धेरै कुराको अपेक्षा गरेका छन् । ऊ सधैँ उपलब्ध होस्, पेसागत व्यावसायिकतामा रहोस्, निष्पक्ष होस्, सदाचारी होस् र विविधता संवोधी होस् भन्ने आमचाहना उ
सहकारी भन्ना साथ अनियमित गर्ने संस्था भन्ने भाष्य स्थापित गर्न खोजिँदै छ, जसले गर्दा वर्षौंदेखि आफ्नो पसिना बगाएर सहकारी आन्दोलनमा लागेका सहकारीकर्मी निराश छन् । यो सिद्धान्त गलत थियो भने १८४४ मा बेलायतका रोच्डेल समूहका श्रमिकले भण्डारणका लागि स्थापना गरेको सहकारी संस्था आज १८० वर्षसम्म निरन्तर चल्ने थियो त ? बेलायतले सहकारी स्थापना भएको आठ वर्षपछि अर्थात् १८५२ मा कानुन बनायो । यसपछि सहकारीले विश्वमै मान्यता पायो र सहकारी आन्दो
समावेशीकरणको दिशामा एउटा फड्को : गोरखापत्रद्वारा प्रकाशित धिमाल भाषा