केदारको ‘ओलो’ का कारण होली नखेल्ने गाउँ
बैतडीका अधिकांश गाउँमा रङ्गको पर्व होली खेलिए पनि बैतडीको गाल्लेक गाउँमा सदियौँदेखि होली खेलिदैंन । ग्वाल्लेक केदार धामको ‘ओलो’ (देवताको इच्छा) का कारण दशरथ चन्द नगरपालिका–९, ग्वाल्लेकमा होली खेल्ने परम्परा छैन ।
होली पर्व: आगो भित्र्याउने प्रचलन
शुक्लाफाँटा नगरपालिका–३ पिपलाडीका थारु समुदायका अगुवा लहानु चौधरी होली पर्वका अवसरमा गाउँको देउथानमा आगो बाल्नमा व्यस्त हुनुहुन्छ ।
सीआइबीका जवान मृत भेटिए
पिकनिक मनाउन गएका केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युराे (सीआइबी) का एक सूचक मृत भेटिएका छन् । जीवन बुडाल नाम गरेका उनको शव भेटिएको र शव नजिकै विस्फोटक पदार्थ भेटिएको प्रहरीको भनाइ छ ।
दार्चुलामा मृत चितुवा भेटियो
दार्चुलाको शैल्यशिखरमा एक चितुवा मृत फेला परेको छ । शैल्यशिखर नगरपालिका –२ स्थित कालिपातली र थामुको सीमा छुट्टाउने घट्टेखोलामा चितुवा मृत अवस्थामा फेला परेको स्थानीय शङ्कर जोशीले जानकारी दिनुभयो ।
बादल लागेपछि धारा बन्द
पानी नभएकै कारण गाउँमा बुहारी भित्र्याउनसमेत समस्या भोग्दै आएका बूढीगङ्गा नगरपालिका–२, मुस्तोलावासीले ५० वर्षपछि बल्ल गाउँमा खानेपानी पाएका छन् । प्रदेश सरकारको आर्थिक सहयोगबाट सोलारले पानी तानेर गाउँमा ल्याएपछि मुस्तोलावासीले बल्ल खानेपानीको सुविधा पाएका हुन् । पुस्तौँदेखि घण्टौँको बाटो हिँडेर कुवाको पानी खान बाध्य भएका मुस्तोलावासीलाई त्यो पानीले केही सहज बनाए पनि अन्य समस्या भने पुरानै रहेको
तीन दिनमा एक पटक पानी
बैतडी सदरमुकामवासीलाई तीन दिनमा एक पटक पानी दिन थालिएको छ। बैतडी साना सहरी खानेपानीका पाइपमा चुना जमेर पानी आपूर्ति कम भएको भन्दै दशरथचन्द नगरपालिका–४, गढी र शाहीलेक क्षेत्रमा तीन दिनमा एक पटक पानी वितरण थालिएको हो। सदरमुकाम क्षेत्रमा एक हजार ६० वटा धारा रहेका छन्। यहाँ दैनिक पाँच लाख ५० हजार लिटर पानी आवश्यक पर्छ। छ इन्च व्यास भएको पाइपभित्र चुना (क्याल्सियम) जम्दा पाइपको व्यास चार इन्चमा झरेको साना सहरी खानेपानीका प्राविधिक पदम ठगुन्नाले जानकारी दिनुभयो।
साहुखर्कमा भैँसी पालेर खीरको व्यापार
सुदूरपश्चिमका सात पहाडी जिल्ला जोड्ने एक मात्रै राजमार्ग महाकाली राजमार्गको साहुखर्क हुँदै यात्रा गर्ने जोकोही यात्रुले खीरको स्वाद नचाख्नु अचम्म मानिन्छ। २०३२ सालदेखि साहुखर्कमा खीर बेच्दै आएका शेरबहादुर देउवाको परिचयन नै खीरबाजेका रूपमा प्रख्यात छ। गन्यापधुरा गाउँपालिका–१, साहुखर्कमा खीरको व्यापार गरेरै देउवाले करिब ४० रोपनी जमिन जोड्नुभएको छ। त्यो जग्गालाई पक्की पर्खालले घेर्नुभएको छ।
बिजुलीले पुर्यायो सडकमा
उहाँको ऊर्जाशील समय परोपकारमा नै बित्यो तर अहिले भने उहाँको जीवन गुजारा अरूले कहिले र के दिन्छ त्यही आशमा हुन थालेको छ। बैतडीको दशरथ चन्द नगरपालिकाका ‘जेनेरेटर बाजे’ २०४३ सम्म कोही दुर्घटनामा परे वा कुनै घटनाको ताजा समाचार कतै पठाउनुपरे उपयोगी हुनुहुन्थ्यो।
ग्यास चुहिएर भएर घरमा आगलागी
दार्चुलामा खाना पकाउने ग्यास लिक (चुहिएर) भएर आगलागी भएको छ । महाकाली नगरपालिका –५ घट्टेखोलास्थित ओमकार पन्तको फुड गार्डेन रेष्टुरेन्टमा खाना पकाउने क्रममा ग्याँस लिक भई आगलागी भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय दार्चुलाका सूचना अधिकारी एवम् प्रहरी निरीक्षक राजेश शाहीले जानकारी दिनुभयो ।
कान्द्रा नदीमा डुबेको लास भेटियो
कैलालीमा आइतबार नदीमा डुबेको अवस्थामा एक जना व्यक्तिको लास फेला परेको छ । घोडाघोडी नगरपालिका –११ सिसैया गाउँ नजिकै रहेको कान्द्रा नदीमा शनिबारदेखि हराइरहेको व्यक्तिको लास आज फेला परेको प्रहरीले जनाएको छ ।
अछाम र काभ्रेपलाञ्चोकमा भूकम्प
अछाम र काभ्रेपलाञ्चोक केन्द्रबिन्दु भएर दुई भूकम्प गएको छ ।
जनप्रतिनिधिलाई निमित्त हाकिम प्रिय
निमित्तको भरमा चलेको बैतडीको पाटन नगरपालिकामा मन्त्रालयले दरबन्दीअनुसार उपसचिवस्तरका हाकिम पठाउँदा नगरप्रमुखले बाटोमै रोक्न खोजेका छन्। सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले फागुन १७ गते पाटन नगरपालिकामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृतका रूपमा उपसचिव ओमप्रसाद पाण्डेलाई पठाउने निर्णय गरेको थियो। मन्त्रालयले निर्णय गरेको भोलिपल्टै नगरप्रमुख गौरीसिंह रावलले हाल कार्यरत निमित्त कार्यकारी लक्ष्मीदत्त भट्ट अनुभवी भएकाले उहाँलाई नै जिम्मेवारी दिन मन्त्रालयलाई १८ गते पत्र पठाउनुभएको छ।
सुदूरपश्चिम मुख्यमन्त्री शाहले आज विश्वासको मत लिँदै
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले विश्वासको मत लिँदै हुनुहुन्छ ।
लोकसेवा आयोगको दुई दिने सम्मेलन सम्पन्न
लोकसेवा आयोगको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन धनगढीमा आज सम्पन्न भएको छ । विभिन्न निर्णय गर्दै आयोगको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन आज सकिएको हो । सम्मेलनले निजामती सेवा ऐन यथाशीघ्र जारी गर्न नेपाल सरकारलाई अनुरोध गर्ने निर्णय गरेको छ । सङ्घ, प्रदेश तथा स्थानीय तहको पदपूर्ति प्रक्रियामा रहेको अन्यौलता हटाउन निजामती सेवा ऐन चाँडै जारी गर्न अनुरोध गर्ने निर्णय गरिएको हो ।
प्रदेश बलियो बनाउन अधिकार दिनुपर्छ : मुख्यमन्त्री शाह
सुदूरपश्चिम प्रदेशका मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले प्रदेशलाई बलियो बनाउन सङ्घीय सरकारले आवश्यक कानून बनाएर पर्याप्त अधिकार दिनुपर्ने बताउनुभएको छ ।
स्कुल बसको ठक्करबाट वृद्धको मृत्यु
कैलालीमा स्कुल बसको ठक्करबाट एक वृद्धको ज्यान गएको छ । गोदावरी नगरपालिका–६ खैरानामा रहेको माउन्ट सैपाल स्कुलको से १ क ४४१ नम्बरको बसको ठक्करबाट सोही ठाउँका ६५ वर्षीय बाटुबट्टे आलेमगरको मृत्यु भएको छ ।
एक वर्षमै भत्किन थाल्यो सडक
कैलालीस्थित मोहना पुल–अत्तरिया छ लेन सडक निर्माण भएको एक महिनामै भत्किन थालेको छ। दोस्रो प्याकेजअन्तर्गत गेटा क्षेत्रमा छ लेन सडक भत्कनुका साथै भासिन थालेको हो। पूर्व लेनको धनगढी एयरपोर्ट गेट, आरपी मिल क्षेत्रमा छ लेन सडक भत्किरहेको छ। यसैगरी गाडी हिँडेपछि धेरै ठाउँमा सडक भासिएको छ।
अलपत्र कृषि बजार
प्रदेश सरकारको करिब ६५ लाख रुपियाँ लगानीमा निर्माण गरिएको घोडाघोडी नगर कृषि हाटबजार स्थल दुई वर्षदेखि प्रयोगविहीन बनेको छ। घोडाघोडी नगरपालिका–१, सुखड नजिक निर्मित कृषि बजारमा ताला लगाएर राखिएको छ। करिब पाँच कट्ठा क्षेत्रफलमा निर्माण गरिएको कृषि बजार पायक पर्ने ठाउँमा नभएकाले प्रयोगमा आउन नसकेको स्थानीय व्यापारी बताउँछन्। अहिले बजारचाहिँ बजारनजिकैको खुला ठाउँमा लाग्दै आएको छ। राज्यको लगानी उपयोगमा आउन नसकेकोमा स्थानीयवासीले दुःखेसो गरेका छन्। स्थानीय शान्ति चौधरीले भन्नुभयो, “पायक पर्ने ठाउँमा हाटबजार बनाइएको भए खुला ठाउँमा बसेर आफ्नो उत्पादन बेच्न बाध्य हुने थिएनौँ। अब गर्मी सुरु भयो, खुला ठाउँमा बेच्न बाध्य छौँ।”
भग्न अजयमेरुकोट
अजयमेरु गाउँपालिका–२, हाँटकोट भन्ने स्थानमा बहुचर्चित अजयमेरुकोट छ । जिल्ला सदरमुकाम खलङ्गाबाट पश्चिमतिर आधा घण्टाको कच्ची सडकको यात्रा अथवा करिब दुई घण्टा पैदल बाटो हिँडेपछि प्राचीन स्थलका रूपमा अजयमेरुकोट देखिन्छ । यसलाई रणथम्मकोट तथा हाँटकोटको नामले पनि चिनिन्छ ।
शर्मालीगढीको डीपीआर तयार
इस्ट इन्डिया कम्पनीसँगको लडाइँका बेला निर्माण गरिएको बैतडीको शर्मालीगढी किल्ला पुनर्निर्माणका लागि विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन तयार पारिएको छ। शिवनाथ गाउँपालिकाले चार करोड रुपियाँको लागतमा डीपीआर तयार पारी संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयमा बुझाएको छ।
लोकसेवा आयोगको तेस्रो सम्मेलन धनगढीमा सुरु
लोकसेवा आयोगको तेस्रो सम्मेलन आजबाट धनगढीमा सुरु भएको छ । दुई दिनसम्म सञ्चालन हुने सम्मेलनको लोकसेवा आयोगका अध्यक्ष माधवप्रसाद रेग्मीले उद्घाटन गर्नुभयो ।
मेरो प्रदेश मेरो सरकार भन्ने बनाउँछु : मुख्यमन्त्री शाह
विक्रम संवत् २०४४ देखि नेपाल विद्यार्थी सङ्घबाट राजनीतिमा प्रवेश गर्नुभएका कमलबहादुर शाह अहिले सुदूरपश्चिम प्रदेशको मुख्यमन्त्री बन्नुभएको छ। पछिल्लो निर्वाचनमा कुनै पनि दलको बहुमत नआएपछि सुरुमा नेपालको संविधानको धारा १६८ (२) अनुसार नेकपा एमाले संसदीय दलका नेता राजेन्द्रसिंह रावल मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भए पनि प्रदेश सभामा विश्वासको मतमा असफल भएपछि उहाँ बाहिरिनुभएको थियो । त्यसपछि संविधानको धारा १६८ (३) बमोजिम प्रदेश सभामा सबैभन्दा ठूलो दल नेपाली कांग्रेस संसदीय दलका नेता शाह मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभयो । मुख्यमन्त्री शाहसँग सुदूरपश्चिम प्रदेशको विकास तथा अन्य सवालमा गोरखापत्र दैनिकका लागि सुदूरपश्चिम प्रदेशका समाचार संयोजक प्रकाशविक्रम शाहले गर्नुभएको अन्तर्वार्ताको सारसंक्षेप :
पानी र खानीको बैतडी
शहीद दशरथ चन्द जन्मेको बैतडी जिल्ला सुदूरपश्चिम प्रदेशको पहाडी जिल्ला हो । पूर्वमा सेती नदी र पश्चिममा महाकाली नदीले फन्को मारेर अपार जलसम्पदाले घेरिएको बैतडीको भूगोलले पूर्वमा डोटी र बझाङ, उत्तरमा दार्चुला, दक्षिणमा डडेल्धुरा र पश्चिममा भारतको उत्तराखण्ड राज्यको पिथौरागढ र चम्पावत जिल्लालाई छोएको छ । एक सङ्घीय निर्वाचन क्षेत्र र दुई प्रदेश निर्वाचन क्षेत्र रहेको बैतडीमा चार नगरपालिका र छ गाउँपालिका गरी १० स्थानीय तहका ८४ वडा छन् । नेपाल सरकारले बैतडीलाई साक्षर जिल्ला घोषणा गरेको छ । यहाँको साक्षरता ९६.५ प्रतिशत रहेको छ ।
फोन गर्न डाँडामा चढ्नुपर्छ
बैतडीको पाटन नगरपालिका–१, बाटुलासौँ, गणेशपुर, गुत्थडी, बाउली बलेत, सिमरोडालगायतका गाउँमा टेलिफोन गर्न नेटवर्क खोज्दै डाँडातिर उक्लिनुपर्ने बाध्यता कायम रहेको पाइएको छ । फोन गर्न गाउँबाट अग्लो डाँडा खोज्दै उक्लिनुपर्ने बाध्यता यी गाउँको मात्रै होइन सिगास गाउँपालिका, पञ्चेश्वर गाउँपालिका र पुरचौडी नगरपालिकाका अधिकांश गाउँको पनि उस्तै समस्या छ ।