गोरखापत्र अनलाइन
फेरिँदै जनजीवन
म्याग्दीको रघुगङ्गा गाउँपालिका–१ स्थित विकट बाँदुक गाउँबाट सोही वडाको बेग जान र आउन स्थानीयवासीलाई तीन घण्टा समयको घुमाउरो बाटो हिँड्नुपर्ने बाध्यता थियो। स्वास्थ्य, शिक्षालगायत सरकारी सेवा सुविधा प्राप्त गर्नका लागि घुमाउरो बाटो हिँडेर बेग–बाँदुक आवतजावत गर्दा स्थानीयले सधैँ सास्ती बेहोर्नु पथ्र्यो। अहिले भने बेग र बाँदुकवासीले घुमाउरो बाटो हिँड्नुपर्ने बाध्यता हटिसकेको छ। बेगखोलामाथि ३६५ मिटर लामो झोलुङ्गे पुल निर्माण भएपछि बाँदुकका कृष्ण गर्बुजा दङ्ग हुनुहुन्छ। वारिपारि बस्ती। स्थानीय दैनिक वारपार गर्न निकै कठिन थियो। केही समयअगाडि पुल निर्माण भएपछि बेग–बाँदुक जोड्ने झोलुङ्गे पुल बनेपछि दुवै गाउँको दैनिकी नै बदलिएको छ।
दूध बिक्रीबाट मनग्गे आम्दानी
बाँकेको कोहलपुर–१३, खड्कवारका ५५ वर्षीय गोपाल ओलीले दूध बेचेर मात्रै मासिक ७५ हजार रुपियाँ आम्दानी गरिरहनुभएको छ । विगत दुई वर्षदेखि व्यावसायिक गाईपालनमा सक्रिय रहनुभएका ओलीले सबै खर्च कटाएर दूध बेचेर मासिक ७५ हजार आम्दानी गरिरहनुभएको उहाँले जनाउनुभएको छ ।
सोह्र ब्रोकर कम्पनीलाई आशयपत्र
नयाँ ब्रोकरको लाइसेन्सका लागि निवेदन दिएकामध्ये १६ ब्रोकर कम्पनीले आशयपत्र (एलओआई) पाएका छन् । धितोपत्र बजारको नियामक धितोपत्र बोर्डको सञ्चालक समितिको सोमबार बसेको बैठकले आशयपत्र दिने निर्णय गरेको हो । आशयपत्र प्राप्त गरेका कम्पनीले छ महिनाभित्र पूर्वाधार निर्माण गरिसक्नु पर्नेछ । पूर्वाधार निरीक्षण गरेर योग्य ठहराएपछि अन्तिम लाइसेन्स दिइने बोर्डले जनाएको छ ।
सजिलो छैन कुकुर पाल्न
मानव उद्विकासका क्रममा कुकुरको विकास मानिसको निकटको सहयोगीका रूपमा भएको छ । मर्यादापालक र आफ्नो मालिकप्रति वफादार हुने भएकाले कुकुरका बारेमा अनेकौँ किस्सा पनि सुनिने गरेका छन् ।
विद्यालयको सबलीकरण
बुटवलको कालिका मानवज्ञान माध्यमिक विद्यालयको प्राङ्गणमा लामबद्ध विद्यार्थीको तस्बिरले देखाउँछ– सामुदायिक विद्यालय निम्छरो वर्गका सन्तान पढ्ने दोस्रो दर्जाको जनशक्ति उत्पादन गर्ने शैक्षिक संस्था होइनन्। कक्षा १–१२ मा सात हजार छ सय विद्यार्थी रहेको सो विद्यालयले यस वर्ष दुई हजार तीन सय जनाको आवेदन परे पनि ६५० जना नयाँ विद्यार्थी भर्ना लिएको छ। उसले विद्यार्थी भर्नाका लागि राजनीतिक र प्रशासनिक नेतृत्वबाट चर्को दबाब खेप्नुपर्छ। त्यस्तै विराटनगरस्थित
नयाँ बजेटको तयारी
नेपालको संविधानको धारा ११९ बमोजिम प्रत्येक आर्थिक वर्षको बजेट सङ्घीय संसद्मा जेठ १५ गते पेस गर्नुपर्ने र त्यस्तो राजस्व तथा व्ययको अनुमानलाई स्वीकृत नगरेसम्म कार्यान्वयन हुन नसक्ने संवैधानिक बाध्यता छ। साथै सङ्घको बजेट पारित भएपछि त्यही आधारमा प्रदेश तथा स्थानीय तहमा बजेटको व्यवस्थापन हुने संवैधानिक तथा कानुनी पाटो रहेको छ। यसैले यस समयलाई बजेट तर्जुमा गर्ने समयका रूपमा हरेक वर्ष लिइँदै आएको अवस्था छ तर यस वर्षको बजेट तर्जुमा सहज अवस्थामा रहेको देखिँदैन।
अयोग्य लडाकु व्यवस्थापन
तत्कालीन नेकपा (माओवादी)ले गरेको जनयुद्धका अयोग्य लडाकुलाई जनही दुई लाख रुपियाँ दिने विषयलाई यतिबेला प्रमुख प्रतिपक्ष दल एमालेसहित सरकारलाई समर्थन दिएर सामेल भएका केही राजनीतिक दलका नेता तथा सांसदले सतही टिप्पणी गरिरहेका छन्। यस विषयको विरोधमा नेपाली कांग्रेस, नेकपा समाजवादी लगायतका दल छन्।
सूचना, सञ्चार प्रविधिको विकासलाई उच्च प्राथमिकतामा राखेका छौँ : मन्त्री शर्मा
‘सुरक्षित सूचना प्रविधि, सुशासन र समृद्धि’ भन्ने मूल नाराका साथ आज राष्ट्रिय सूचना तथा सञ्चार प्रविधि दिवस (आइसिटी डे) मनाइँदैछ । हरेक वर्षको मे २ मा आइसिटी डे मनाइँदै आएकामा नेपालमा निजी र सरकारी तवरबाट यो दिवस मनाइँदै आएको छ ।
डिजिटल प्रविधिमा फड्को
विश्वमा प्रविधिको विकास तीव्र गतिले हुँदै गएको छ। जनजीवन सजिलो र सुरक्षित बनाउन तथा संसारलाई नै एउटा मोबाइल फोनमा अटाउने गरी स्मार्टफोनमा नयाँ–नयाँ सुविधा र एप्लिकेसन निर्माणसँगै द्रुत गतिको इन्टरनेट सेवा सबैको पहुँचमा हुने गरी काम भएको देखिन्छ। फेसबुक, गुगल, च्याट जीपीटी, टिकटक, अमेजोन, अलिबाबा, पेपललगायतले इन्टरनेटमा नयाँ परिवर्तन ल्यायो भने डिजिटल भुक्तानीलाई पनि सजिलो र सुरक्षित हुने गरी कार्ड भुक्तानी, ई–मनी लगायत
फ्री वाइफाईले चोर्ला डाटा
प्रविधिसँग रमाउनेहरूका लागि इन्टरनेट अहिले अत्यावश्यक कुरा जस्तै भइसकेको छ । इन्टरनेट र आधुनिक जीवनशैली एकअर्काका परिपूरक बनेका छन् । घर बाहिर कहीँकतै जाँदा होस् वा सार्वजनिक स्थानमा समय बिताउँदा होस् सबैलाई इन्टरनेट चाहिएको छ ।
लुम्बिनीका मुख्यमन्त्री चौधरीले आज विश्वासको मत लिँदै
लुम्बिनी प्रदेशका नवनियुक्त मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले आज विश्वासको मत लिँदै हुनुहुन्छ । प्रदेश सभाको बैठक आज बिहान ११ बजेका लागि बोलाइएको छ ।
सूचना प्रविधिमा नेपालको पहुँच
सूचनाप्रविधि क्षेत्रमा भएको विश्वव्यापी विकास र विस्तारसँगै नेपालमा पनि सूचना प्रविधिको प्रयोग व्यापक हुँदै गएको छ। विश्व च्याट जीपीटी ४ बिटा भर्सन चलाउँदै गर्दा आज नेपालमै बसेका तमाम नेपाली च्याट जीपीटी ३ चलाउन अभ्यस्त भइसकेको अवस्था छ । सूचनाप्रविधि प्रणालीमा प्रयोग गरिने उपकरण, अपरेटिङ सिस्टम, सफ्टवेयर, सूचनाप्रविधि प्रणाली, डाटाबेस, तथ्याङ्क भण्डारणमा संसारभर प्रयोग गरिने अत्याधुनिक प्रविधिको पहुँचमा हामी बराबर वा वरपर रहेका छौँ।
पाठ्यपुस्तक पुग्यो तर विद्यालय खुलेन
जिल्लाको पलाँता गाउँपालिकामा पाठ्यपुस्तक पुगे पनि विद्यालय भने खुलेका छैनन् । कार्यालय सहयोगीले विद्यालयमा पाठ्यपुस्तक स्टोर गरेर राखेका भए पनि विद्यालय नखुल्दा विद्यार्थीको पढाइ सुरु हुन नसकेको बताइएको छ ।
अन्धकार हटाउन अझै टुकीको प्रयोग
धनुषाको गोदार चोक र त्यस वरपरका बस्ती साँझ पर्नासाथ घरघरमा बल्ने विद्युतीय बल्बले झिलिमिली देखिन्छ। विद्युतीय पोलमा झुन्डिएको बल्बले बाटो पनि रातभर उज्यालो रहन्छ। २०४५ सालदेखि यहाँका बासिन्दा विद्युतीय बल्बको प्रकाशमा जीवननिर्वाह गर्दै आएका जानकारहरू बताउँछन् तर त्यही गोदारमा रहेको १३५ घरधुरी मुसहर बस्तीका मुसहर समुदाय भने अझै टुकी र लालटेन बालेर जीवनयापन गर्न बाध्य छन्।
डोजर चलेपछि सडक फराकिलो
सिरहा नगरपालिकाले पदमपुरदेखि माडरसम्म छ किलोमिटर सार्वजनिक जग्गामा बनेको घरटहरा र ठूला भवन खाली गराएको छ। तीन दशकदेखि खाली गराउने प्रयास भए पनि सम्भव हुन सकेको थिएन।
